14-р сургууль

1. Компьютерийн сүлжээний
техник хангамж
Мэдээлэл зүйн багш Ж.Жавзмаа

2. Сүлжээний техник хангамжийн
орчин:
Сүлжээний карт, сүлжээний кабель болон бусад
хаб, модем, дахин дамжуулагч, замчлагч
хамгаалагч гэх мэт төхөөрөмжүүд орно.
Сүлжээний техник ажиллагаанд хэрэглэгддэг
коннектор, сүлжээний бахь, сүлжээний хэвийн
ажиллагааг шалгадаг тестер гэх мэт
төхөөрөмжүүд орно

3. Сүлжээний топологи
• Сүлжээг хамгийн үр ашигтай найдвартай
ажилгаатай зохион байгуулах загваруудыг
сүлжээний топологи гэнэ.
• Топологи гэдэг нь грекээр топос-байр гэсэн
үгнээс үүсчээ.
• Одон, цагриган, шугаман гэсэн 3 стандарт
топологи байдаг.

4. Цагриган топологи
Төхөөрөмжүүд нь хоорондоо битүү цагираг үүсгэх
маягаар холбогдож энэ топологийг үүсгэдэг.
Өгөгдлийн дамжуулалт нь зөвхөн нэг чиглэлд
хийгдэнэ. Нэг төхөөрөмж ажиллахаа боливол
сүлжээ ажиллахаа болино.

5. Одон топологи
Ямар нэгэн төхөөрөмж ажиллахгүй бол энэ нь
сүлжээний ажиллагаанд нөлөөлөхгүй. Шинээр
төхөөрөмж нэмж холбоход амар. Сүлжээн дэх
кабелийн гэмтлийг олж засахад хялбар байдаг.
Холбох төхөөрөмж ажиллахгүй бол сүлжээ
зогсоно.

6. Сүлжээний холбох төхөөрөмжүүд
Дахин дамжуулагч-Repeater
Хол зайнд кабелиар холболт хийхэд
дохиог өсгөх зориулалтаар ашигладаг.
Дотоод сүлжээнд UTP CAT5 кабелийг
хэрэглэдэг бөгөөд кабелийн дээд урт нь
100 метрээс хэтрэхгүй байх ёстой. Ийм
учраас 100 метрээс хол зайнд 2
компьютерийг холбохдоо энэхүү
төхөөрөмжийг хэрэглэдэг байна.

7. Сүлжээний холбох төхөөрөмжүүд
Гүүр-Bridge
Зөвхөн 2 дотоод сүлжээг
хооронд нь холбох
зориулалттай төхөөрөмж.
Дотоод сүлжээний ачааллыг
хянах, нэг сүлжээний
ачааллыг тухайн сүлжээнд
барьснаар нөгөө сүлжээрүү
гарах гарцыг чөлөөтэй
болгох гол үүрэгтэй

8. Сүлжээний холбох төхөөрөмжүүд
Замчлагч-Router
Замчлагчийг ашигласнаар
интернэтийн сүлжээнүүдийн
хооронд мэдээллээ дамжуулах
боломж бий болгоно. Гол үүрэг
нь тухайн сүлжээнээс гарч буй
мэдээллийг хамгийн дөт замаар
хүргэх явдал. Өгөгдөл
дамжуулахдаа IP хаягыг
ашигладаг учир замчлагч гэдэг.

9. Сүлжээний холбох төхөөрөмжүүд
Хаб-Hub
Дотоод сүлжээний гол тєхєєрємж нь
Hub билээ. Энэ нь голдуу Star бүтцийн
сүлжээнд хэрэглэгддэг бєгєєд гол үүрэг
нь сигналыг єсгєх явдал юм. Уг
тєхєєрємжийн Repeater-с ялгагдах зүйл
нь олон порттой явдал юм. Портын тоо
нь 4, 8, 16, 24 гэх мэт байдаг байдаг
учраас multi-port repeater гэж нэрлэдэг.
Компьютерийг дотоод сүлжээнд
холбохдоо кабелийн нэг үзүүрийг hub-н
нэг портонд, нєгєє үзүүрийг компьютер
дэхь дотоод сүлжээний картанд
залгадаг.

10. Сүлжээний холбох төхөөрөмжүүд
Свич-Switch
Switch нь мэдээлэл дамжих явцад
тухайн мэдээллийн хүрэх дараагийн
цэг, түүнд хэрхэн хүрэх замыг нь зааж
өгөх зорилготой сүлжээний
төхөөрөмж юм. Хабын гүйцэтгэх
үүргүүдийг гүйцэтгэхийн зэрэгцээ 2
өөр компьютерийн нэгэн зэрэг
илгээсэн дохиог дотроо логик зам
үүсгэн саадгүй нэвтэрүүлдэг.

11. Галт хана-Firewall
Сүлжээг гадны халдлагаас
хамгаалдаг программыг Firewall
гэдэг. Үүнийг монгол хэлнээ галт
хана гэж орчуулж хэрэглээд байдаг.
Firewall нь нийтийн сүлжээ болон
компьютерийн систем рүү интернэт
холболтоор дамжин ирж байгаа
мэдээллийг шүүх шүүлтүүр бүхий
техник хангамжийн тєхєєрємж
буюу програм юм.

12. Анхаарал тавьсанд
баярлалаа