1.
Kontabiliteti i përgjegjësisë
Jehona Osmani

2.
Kuptimi dhe koncepti i
kontabilitetit te përgjegjësisë
o Organizatat përdorin teknika të ndryshme si kosto standarde,
kontrolli mbi buxhetin për kontrollin e kostove, etj. Nga këto
teknika, rëndësi të veçantë i jepet kostos dhe jo personit që ka
autoritet mbi kontrollin e kostos. Në çdo kompani mirë të
organizuar, përgjegjësitë e çdo puntori janë qartë të definuara
dhe menaxheri është i lidhur me çdo veprimtari të organizatës.
Çdo person i tillë është përgjegjës para autoritetit të tij/të saj
për përgjëgjësinë e caktuar.
Kontabiliteti i përgjegjësisë mund të definohet si një sistem i
cili mat rezultatet e secilës qendër përgjegjësie dhe krahason
ato rezultate me disa rezultate të pritshme apo të buxhetuara.
Në këtë sistem, ekzekutivi është përgjegjës vetëm për
veprimtarinë për të cilin atij/asaj i është deleguar një
përgjegjësi.

3.
Kushtet e kontabilitetit të përgjegjësisë
• Aktivitetet e organizatës duhet të jenë të segmentuara në qendra
të ndryshme të përgjegjësise.
• Duhet të bëhet dallim i qartë në mes të kostove të
kontrollueshme dhe të pakontrollueshme në qendrën e
përgjegjësisë
• Fushat e përgjegjësisë të çdo qendre të përgjegjësisë në
organizatë duhet të jenë mirë të definuara
• Çdo qendër përgjegjësie duhet ti jepet menaxherit
• Plani për objektivat duhet të jetë i krijuar për të gjitha qendrat e
përgjegjësisë
• Menaxheri i shqetësuar duhet të jetë i motivuar për të arritur
objektivat e qendrës së përgjegjësisë
• Pajisjet adekute duhet të egzistojnë në organizatë për të
konstatuar dhe vlerësuar performancën aktuale të qendrës së
përgjegjësisë.

4.
Supozimet e kontabilitetit të
përgjegjësisë
 Objektivat dhe përgjegjësitë e vendosura nga
menaxhmenti janë të arritshme me punë efikase dhe
efektive.
 Punonjësit e organizatës japin përpjekjet e tyre më të
mira për të arritur qëllimet dhe përgjegjësitë e
deleguara mbi ta
 Punonjësit mbajnë përgjëgjësi për fushat mbi të cilët
ato ushtrojnë kontroll
 Performanca e punonjësve është e vlerësuar nga ana
e menaxhmentit të lartë përmes raporteve të
feedback-ut në intervale të rregullta.

5.
Kufizimet e kontabilitetit të
përgjegjësisë
o Të bësh dallime të qarta midis kostove të kontrollueshme
dhe të pa kontrollueshme në qendrat e përgjegjësisë është
detyrë shumë e rëndë.
o Mund të dështojë në rast të mungesës së koordinimit të të
punësuarve dhe segmenteve në organizatë.
o Të punësuarit mund të ndjehen të demotivuar nësë
standardet jorealiste janë të përcaktuara për vlerësimin e
performancës.
o Përgatitja e raportit të kontabilitetit të përgjegjësisë nuk është
detyrë e lehtë.
o Çdo vonesë në paraqitjen e raportit të kontabilitetit të
përgjegjesisë menaxhmentit mund të përkeqsoj problemin
egzistues.
o Qendrat individuale të përgjegjësisë mund të japin më

6.
Avantazhet, përfitimet ose
përgjegjësitë e kontabilitetit
• Ai thekson nevojën e definimit të qartë dhe komunikimin e
qëllimeve dhe objektivave të organizatës, dhe të
punësuarve të saj.
• Sipas këtij sistemi, përgjegjësia e çdo puntori është qartë i
definuar
• Detyron menaxhmentin të përcakton planin dhe buxhetin e
definuar për secilin segment të aktiviteteve organizative.
• Mban kontroll të fortë mbi kostot, të ardhurat dhe
përdorimin e aseteve.
• Siguron motivim më të madh për të punësuarit që të
punojnë më shumë për të kryer përgjegjësitë që i janë
dhënë mbi ta.

7.
Qendra e përgjegjësisë
 Qendra e përgjegjësisë është një fushë që është deleguar dhe
kontrolluar nga një person i cili i përgjigjet autoritetit të tij për
përgjegjësitë. Çdo aktivitet është i ndarë në qendra të veçanta
të përgjegjësisë. Përgjegjësia e përgjithshme nga të gjitha
qendrat e përgjegjësisë është e caktuar nga një menaxher. Për
këtë arsye, kjo qendër është një segment mbi të cilën
menaxheri ushtron përgjegjësi, dhe ai nga ana tjetër është
përgjegjës te autoritetet e larta për aktivitetet e qendrës.
 Karakteristikat themelore të qendrave të përgjegjësisë është se
secili prej tyre përdor inpute, të tilla si materiale, inpute të
punës dhe shpenzime të tjera, për të prodhuar dhe shitur
outputet në formë të mallrave. Inputet e qendrave të
përgjegjësisë llogariten si kosto dhe outputet e tyre llogariten si
të hyra. Për këtë arsye, në çdo qendër përgjegjësie, duhet të
ketë përgjegjësi të identifikueshme për kostot ose të hyrat.

8.
Llojet e qendrave të
përgjegjësisë
Kontabiliteti i
përgjegjësisë
Qendra e
kostos
Qendra e
profitit
Qendra e
investimeve
Qendrat e kostos,
profitit dhe
investimeve, të gjitha
njihen si kontabilitet i
përgjegjësisë.

9.
Qendra e kostos
Qendra e kostove paraqet në segment
ku menaxheri ka kontroll mbi të gjitha
kostot, por jo mbi të ardhurat dhe
investimet
10-9

10.
Qendra e Profitit
Një segment ku
menaxheri ka kontroll
mbi të hyrat dhe të
dalat, mirëpo jo edhe
për investimet
Të hyrat
Shitjet
Interesi
Të tjera
Shpenzimet
Shpenz. Mirëmbajtjes
Komisionet
Pagat
Të tjera
10-10

11.
Qendra e investimeve
Një segment ku
menaxheri ka
kontroll mbi të
hyrat, të dalat dhe
investimin mbi
operimin e
aseteve.
Selitë e korporatave
10-11

12.
Dy mënyrat më të zakonshme për vlerësimin e performancës së
kësaj qendre janë:
ROI (return on investment) rikthimi i investimeve
Të ardhurat e mbetura
ROI= (fitimet nga investimi – kostot nga investimi)
kostot nga investimi
Qendra e investimeve

13.
Business
Development
Contracting
Business
Development
Field
BD Proposal
Management
Billing
Finance
Department
Procurement
Department
Operations
Department
Fleet
Management
QA/QS
Human
Resources
Orga
Department
Workforce
Management
Personnel
Management
Payroll
Warehouse
Department
Qendrat e përgjegjësisë
Qendrat e
investimit
Qendrat
e kostosQendra e
profitit

14.
Sistemet e kontrollit të menaxhmentit duhet ti përshtaten
strukturë organizative të kompanisë.
Kompanitë me shumë qendra të përgjegjësisë, zakonisht
zgjedhin një prej dy mënyrave për të administruar veprimtaritë e
tyre komplekse dhe të ndryshme:
• Centralizimi
• Decentralizimi
Struktura organizative dhe
decentralizimi

15.
Struktura organizative dhe
decentralizimi
Vendimmarja e centralizuar ka të bëj me marrjen e
vendimeve nga niveli qendror i menaxhmentit, ndërsa
nivelet tjera kanë për detyrë zbatimin e atyre
vendimeve.
Vendimmarja e decentralizuar u lejon menaxherëve
të nivele të ulëta, të marrin, të zbatojnë dhe të
menaxhojnë vendimet që u përkasin fushës së tyre të
përgjegjësisë.

16.
 Kostot e kontrolluara mund të kufizohen si kosto që mund të
ndikohen nga veprimi i një puntori të veçantë të një qendre të
përgjegjësisë. Ky lloj i kostos mund të ndryshohet nga kreu i
qendrës së përgjegjësisë. Ai ka kontroll të ndryshon çmimin
ose sasinë ose të dyja nga këto, në fushën e qendrës së
përgjegjësisë me veprimet e tij menaxheriale. Nëpërgjithsi, të
gjitha kostot variabile direkte janë të kontrollara, të tilla si
kostoja e materialeve të drejpërdrejta, të punës direkte e
kështu me rradhë.
 Disa kosto direkte si amortizimi për makineri janë të
pakontrollueshme nga kreu i qendrës së përgjegjësisë, si dhe
këto shpenzime përcaktohen nga politika e organizatës.
Kostot e kontrolluara dhe të
pakontrolluara

17.
Përparsitë e decentralizimit
o Qasja më e mirë tek informacioni lokal
o Përgjigjja në kohë
o Përqëndrimi i menaxhmentit qëndror
o Trajnimi dhe vlerësimi i menaxherëve të nënjësive
o Motivimi i menaxherëve të nënjësive
o Rritja e konkurrencës

18.
Fund