การวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับผลกระทบต่างๆ เพื่อใช้จัดลำดับความสำคัญในการเข้าปฏิบัติงาน ในพื้นที่อันตรายที่ได้รับการยืนยันว่ามีทุ่นระเบิด ที่เหลืออยู่ในประเทศไทย

1. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 1
การวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับผลกระทบต่างๆ
เพื่อใช้จัดลาดับความสาคัญในการเข้าปฏิบัติงาน
ในพื้นที่อันตรายที่ได้รับการยืนยันว่ามีทุ่นระเบิด ที่เหลืออยู่ในประเทศไทย
โครงการวิจัย : การประเมินผลกระทบจากพื้นที่อันตรายที่ได้รับการยืนยันว่ามีทุ่นระเบิดที่เหลืออยู่ใน
ประเทศไทยเพื่อใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติงาน
ผู้ดาเนินการวิจัย : พันเอก ดร.สุชาต จันทรวงศ์
ผลการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้นแสดงไว้ในตารางที่ 1-5
ตารางที่ 1 ข้อมูลทั่วไปของผู้ตอบแบบสอบถาม
ลักษณะข้อมูลทั่วไป
ผู้เชี่ยวชาญ
จานวนคน ร้อยละ
ผู้แทนหน่วย
จานวนคน ร้อยละ
เพศ
ชาย
หญิง
รวม
หน่วยงาน
หน่วยงานราชการ
หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ
หน่วยงานภาคเอกชน
หน่วยงานที่ไม่ใช่ของรัฐ (NGO)
หน่วยงานที่ไม่แสวงหากาไร
สถาบัน มูลนิธิ สมาคม สโมสร กลุ่ม ชมรม
หรือหน่วยงานที่มีลักษณะคล้ายกัน
หน่ ว ยงานที่ ป ฏิ บั ติ ง านทุ่ น ระเบิ ด เพื่ อ
มนุษยธรรมในประเทศไทย
อื่นๆ
รวม
13
13
100
100
17
5
22
77.3
22.7
100
9
2
1
1
69.2
15.4
7.7
7.7
20
-
90.9
-
-
-
2
9.1
13
100
22
100

2. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 2
คาชี้แจง
เกณฑ์การแปลความหมายค่าเฉลี่ย
ค่าเฉลี่ย 1.00-3.00 หมายถึง เห็นด้วยน้อยที่สุด
ค่าเฉลี่ย 3.01-5.00 หมายถึง เห็นด้วยน้อย
ค่าเฉลี่ย 5.01-7.00 หมายถึง เห็นด้วยปานกลาง
ค่าเฉลี่ย 7.01-9.00 หมายถึง เห็นด้วยมาก
ค่าเฉลี่ย 9.01-11.00 หมายถึง เห็นด้วยมากที่สุด
S.D. หมายถึง ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)
ตารางที่ 2 ค่าเฉลี่ยความคิดเห็นของผู้แทนหน่วยที่เข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการเกี่ยวกับผลกระทบต่างๆ
เพื่อใช้จัดลาดับความส าคัญในการเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่อันตรายที่ได้รับการยืนยันว่ามีทุ่นระเบิดที่
เหลืออยู่ในประเทศไทย รายข้อและรายด้าน ในแต่ละด้านเรียงข้อจากค่าเฉลี่ยมากไปหาน้อย
ข้อ
ผลกระทบ
ด้านคุณค่าต่อคุณภาพชีวิต
1 พื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อราษฎรจานวนมาก ควรเข้า
ดาเนินการก่อนพื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อราษฎร
จานวนน้อยกว่า
2 ผลกระทบต่อราษฎรในแต่ละหมู่บ้านควรมีการประเมินระดับ
ความรุนแรงของผลกระทบ เช่น สูง ปานกลาง หรือต่าแล้ว
นามาเป็นข้อพิจารณาในการจัดลาดับความสาคัญในการเข้า
ดาเนินการด้วย
3 หลังจากการปรับลดพื้นที่อันตรายฯ แห่งนั้นให้เป็นพื้นที่
ปลอดภัยแล้ว จะส่งผลให้สภาพความเป็นอยู่ การดารงชีวิต วิถี
ชีวิต อาชีพ รายได้ ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของ
ราษฎรในพื้นที่นั้น ดีขึ้น
4 จานวนครั้งที่เกิดภัยจากทุ่นระเบิดทาให้มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิต
ในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ควรนามาพิจารณาในการจัดลาดับ
ความสาคัญในการเข้าดาเนินงานด้วย
5 พื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อหมู่บ้านจานวนมากกว่า 1
หมู่บ้านควรเข้าดาเนินการก่อน
รวมด้านคุณค่าต่อคุณภาพชีวิต
ด้านคุณค่าการใช้ประโยชน์
1 การปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ต้องคานึงถึงประโยชน์ของราษฎร
ค่าเฉลี่ย S.D. ระดับความ
เห็นด้วย
9.72
1.12
มากที่สุด
9.09
1.68
มากที่สุด
8.95
2.23
มาก
8.54
1.87
มาก
7.86
2.27
มาก
8.83
1.03
มาก
9.72
1.57
มากที่สุด

3. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 3
เป็นส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนบุคคล เช่น เฉพาะเจ้าของ
ที่ดินเพียงรายเดียว ฯลฯ
2 ปริมาณของราษฎรที่เข้าไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่อันตรายฯ หาก
มีจานวนมากควรพิจารณาเข้าดาเนินการก่อน
3 หากพื้นที่อันตรายฯ กีดขวางที่ดินเพื่อทาการเกษตร การประมง
การใช้ทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ หรือการใช้น้าเพื่อการอุปโภคและ
บริโภค ควรเข้าดาเนินการก่อน
4 ทรัพยากรที่ลงทุนในการปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ให้เป็นพื้นที่
ปลอดภัยแห่งนั้น ควรมีความคุ้มค่า เมื่อเทียบกับประโยชน์ที่จะ
ได้รับ
5 ประเภทกิจกรรมที่ราษฎรเข้าไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่อันตรายฯ
เช่น ทาการการเกษตร หาของป่า ล่าสัตว์ ฯลฯ ควรคานึงถึง
ความสาคัญและความจาเป็นของกิจกรรมนั้นๆ เพื่อพิจารณาใน
การจัดลาดับความสาคัญในการเข้าดาเนินการด้วย
6 พื้นที่อันตรายฯ ที่กีดขวางแผนการพัฒนาพื้นที่เพื่อสร้างความ
เจริญทางด้านเศรษฐกิจและสังคมเป็นส่วนรวมของหน่วยงาน
หรือเจ้าของพื้นที่นั้นๆ ควรพิจารณารีบเข้าดาเนินการก่อน
7 ควรมีการพิจารณาความสาคัญและความจาเป็นของการใช้
ประโยชน์ในที่ดินหลังจากการปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว
มาจัดลาดับความเร่งด่วนในการเข้าดาเนินการด้วย
รวมด้านคุณค่าการใช้ประโยชน์
ด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ
1 พื้นที่อันตรายฯ ที่กีดขวางต่อการก่อสร้างเส้นทางคมนาคม
ขนส่ง แหล่งน้า การชลประทาน การประปา การก่อสร้างเขื่อน
ฝาย การติดตั้งเครื่องมือเพื่อการสื่อสารและโทรคมนาคม ควร
พิจารณาดาเนินการก่อน
2 พื้นที่อันตรายฯ ที่มีความง่ายและสะดวกในการเดินทางเข้าไป
ปฏิบัติงาน ควรพิจารณาดาเนินการก่อน
3 จานวนทุ่นระเบิดที่คาดว่าจะพบในแต่ละพื้นที่อันตายฯ จากผล
การสารวจเบื้องต้นและการประมาณการ ควรนามา
ประกอบการพิจารณาด้วย
4 ลักษณะภูมิประเทศของพื้นที่อันตรายฯ ที่ง่ายต่อการปฏิบัติงาน
ควรพิจารณาดาเนินการก่อน
5 พื้นที่อันตรายฯ ที่มีความยากลาบากในการเดินทางเข้าไป
ปฏิบัติงาน ควรพิจารณาดาเนินการในภายหลัง
6 ลักษณะภูมิประเทศของพื้นที่อันตรายฯ ที่ยากต่อการปฏิบัติงาน
9.40
1.84
มากที่สุด
8.54
2.15
มาก
8.22
1.84
มาก
8.18
1.89
มาก
7.54
2.06
มาก
7.50
2.26
มาก
8.44
1.27
มาก
8.59
1.84
มาก
8.04
2.05
มาก
7.95
1.93
มาก
7.81
7.61
มาก
7.72
2.07
มาก
7.61
2.03
มาก

4. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 4
ควรพิจารณาดาเนินการในภายหลัง
รวมด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ
ด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางชีวภาพ
1 ทรัพยากรที่มีค่าที่อยู่ในพื้นที่อันตรายฯ เช่น ไม้พะยูง สัตว์ป่าหา
ยาก อาจถูกลักลอบตัดหรือถูกล่า ได้สะดวกขึ้น หากพื้นที่
อันตรายฯ นั้นถูกปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว
2 ทุ่นระเบิดที่อยู่ในพื้นที่อันตรายฯ ที่สุ่มเสี่ยงอาจทาให้เกิดการ
บาดเจ็บหรือล้มตายของสัตว์ป่าที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ ควรพิจารณา
เข้าดาเนินการก่อน
3 ในการปฏิบัติงานปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ตามกระบวนการ
Land Release อาจต้องมีการตัดไม้ทาลายป่าบางส่วน ซึ่งจะ
ส่งผลต่อระบบนิเวศของพื้นที่ โดยเฉพาะในเขตพื้นที่คุ้มครอง
4 พื้นที่อันตรายฯ มีที่ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่คุ้มครอง เช่น อุทยาน
แห่งชาติ, ป่าสงวนแห่งชาติ, เขตรักษาพันธุ์สัตว์, พื้นที่ชุ่มน้า
ฯลฯ ที่กีดขวางการลาดตระเวนเฝ้าตรวจ การดูแลรักษาพื้นที่
และงานด้านการอนุรักษ์ในพื้นที่ ควรพิจารณาเข้าดาเนินการ
ก่อน
รวมด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางชีวภาพ
ด้านความมั่นคงของรัฐ
1 การที่พื้นที่อันตรายฯ ยังมีปัญหาเรื่องเส้นเขตแดนระหว่าง
ประเทศที่ยังไม่มีความชัดเจน อาจจะด้วยแผนที่ ลักษณะทาง
กายภาพ หรือการปักหลักเขตแดนที่ยังไม่แล้วเสร็จ ควรหลีกเห
ลี่ยงการเข้าดาเนินการจนกว่ารัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
จะแก้ปัญหาแล้วเสร็จ
2 ในการเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่อันตรายฯ ควรคานึงถึงความ
ปลอดภัยของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน โดยเฉพาะจากกองกาลัง
ของผู้มีอิทธิพลและกองกาลังที่ผิดกฎหมาย เป็นลาดับแรก
3 จากคาถามในข้อ 24 หากมีการเก็บกู้ทุ่นระเบิดร่วมกันระหว่าง
ไทย-กับประเทศเพื่อนบ้าน โดยมีความมุ่งหมายเพื่อความ
ปลอดภัยของราษฎรทั้งสองฝ่ายตามหลักมนุษยธรรม โดยไม่นา
ปัญหาเรื่องเขตแดนมาเกี่ยวข้อง ท่านมีความคิดเห็นอย่างไร
4 พื้นที่อันตรายฯ ที่อยู่ตามแนวชายแดนบางพื้นที่ หากถูกปรับลด
ให้เป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว อาจส่งผลต่อการป้องกันประเทศจาก
การรุกรานด้วยกาลังทหารของประเทศเพื่อนบ้าน
5 หากพื้นที่อันตรายฯ ถูกปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว อาจเกิด
การกระทาที่ผิดกฎหมายเพิ่มขึ้น เช่น การลักลอบขนยาเสพติด
7.96
1.64
มาก
8.72
2.43
มาก
6.18
2.21
ปานกลาง
5.54
2.84
ปานกลาง
4.77
2.61
น้อย
6.30
1.73
ปานกลาง
9.63
1.83
มากที่สุด
9.45
2.46
มากที่สุด
9.27
1.66
มากที่สุด
8.86
2.05
มาก
8.18
2.83
มาก

5. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 5
การลักลอบเข้าเมือง การขนของหนีภาษี ฯลฯ ท่านมีความคิด
เห็นอย่างไร
รวมด้านความมั่นคงของรัฐ
9.08
1.28
มากที่สุด
ตารางที่ 3 ค่าเฉลี่ยความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับผลกระทบต่างๆ เพื่อใช้จัดลาดับความสาคัญใน
การเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่อันตรายที่ได้รับการยืนยันว่ามีทุ่นระเบิดที่เหลืออยู่ในประเทศไทย รายข้อและ
รายด้าน ในแต่ละด้านเรียงข้อจากค่าเฉลี่ยมากไปหาน้อย
ข้อ
ผลกระทบ
ด้านคุณค่าต่อคุณภาพชีวิต
1 พื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อราษฎรจานวนมาก ควรเข้า
ดาเนินการก่อนพื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อราษฎร
จานวนน้อยกว่า
2 จานวนครั้งที่เกิดภัยจากทุ่นระเบิดทาให้มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิต
ในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ควรนามาพิจารณาในการจัดลาดับ
ความสาคัญในการเข้าดาเนินงานด้วย
3 ผลกระทบต่อราษฎรในแต่ละหมู่บ้านควรมีการประเมินระดับ
ความรุนแรงของผลกระทบ เช่น สูง ปานกลาง หรือต่าแล้ว
นามาเป็นข้อพิจารณาในการจัดลาดับความสาคัญในการเข้า
ดาเนินการด้วย
4 หลังจากการปรับลดพื้นที่อันตรายฯ แห่งนั้นให้เป็นพื้นที่
ปลอดภัยแล้ว จะส่งผลให้สภาพความเป็นอยู่ การดารงชีวิต วิถี
ชีวิต อาชีพ รายได้ ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของ
ราษฎรในพื้นที่นั้น ดีขึ้น
5 พื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อหมู่บ้านจานวนมากกว่า 1
หมู่บ้านควรเข้าดาเนินการก่อน
รวมด้านคุณค่าต่อคุณภาพชีวิต
ด้านคุณค่าการใช้ประโยชน์
1 การปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ต้องคานึงถึงประโยชน์ของราษฎร
เป็นส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนบุคคล เช่น เฉพาะเจ้าของ
ที่ดินเพียงรายเดียว ฯลฯ
2 พื้นที่อันตรายฯ ที่กีดขวางแผนการพัฒนาพื้นที่เพื่อสร้างความ
เจริญทางด้านเศรษฐกิจและสังคมเป็นส่วนรวมของหน่วยงาน
หรือเจ้าของพื้นที่นั้นๆ ควรพิจารณารีบเข้าดาเนินการก่อน
3 ควรมีการพิจารณาความสาคัญและความจาเป็นของการใช้
ค่าเฉลี่ย S.D. ระดับความ
เห็นด้วย
9.38
1.44
มากที่สุด
9.07
1.84
มากที่สุด
8.69
1.84
มาก
8.61
2.46
มาก
8.00
1.77
มาก
8.75
1.21
มาก
10.07
1.03
มากที่สุด
9.15
1.57
มากที่สุด
8.69
2.17
มาก

6. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 6
ประโยชน์ในที่ดินหลังจากการปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว
มาจัดลาดับความเร่งด่วนในการเข้าดาเนินการด้วย
4 ปริมาณของราษฎรที่เข้าไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่อันตรายฯ หาก
มีจานวนมากควรพิจารณาเข้าดาเนินการก่อน
5 ทรัพยากรที่ลงทุนในการปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ให้เป็นพื้นที่
ปลอดภัยแห่งนั้น ควรมีความคุ้มค่า เมื่อเทียบกับประโยชน์ที่จะ
ได้รับ
6 หากพื้นที่อันตรายฯ กีดขวางที่ดินเพื่อทาการเกษตร การประมง
การใช้ทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ หรือการใช้น้าเพื่อการอุปโภคและ
บริโภค ควรเข้าดาเนินการก่อน
7 ประเภทกิจกรรมที่ราษฎรเข้าไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่อันตรายฯ
เช่น ทาการการเกษตร หาของป่า ล่าสัตว์ ฯลฯ ควรคานึงถึง
ความสาคัญและความจาเป็นของกิจกรรมนั้นๆ เพื่อพิจารณาใน
การจัดลาดับความสาคัญในการเข้าดาเนินการด้วย
รวมด้านคุณค่าการใช้ประโยชน์
ด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ
1 พื้นที่อันตรายฯ ที่กีดขวางต่อการก่อสร้างเส้นทางคมนาคม
ขนส่ง แหล่งน้า การชลประทาน การประปา การก่อสร้างเขื่อน
ฝาย การติดตั้งเครื่องมือเพื่อการสื่อสารและโทรคมนาคม ควร
พิจารณาดาเนินการก่อน
2 จานวนทุ่นระเบิดที่คาดว่าจะพบในแต่ละพื้นที่อันตายฯ จากผล
การสารวจเบื้องต้นและการประมาณการ ควรนามา
ประกอบการพิจารณาด้วย
3 พื้นที่อันตรายฯ ที่มีความยากลาบากในการเดินทางเข้าไป
ปฏิบัติงาน ควรพิจารณาดาเนินการในภายหลัง
4 พื้นที่อันตรายฯ ที่มีความง่ายและสะดวกในการเดินทางเข้าไป
ปฏิบัติงาน ควรพิจารณาดาเนินการก่อน
5 ลักษณะภูมิประเทศของพื้นที่อันตรายฯ ที่ง่ายต่อการปฏิบัติงาน
ควรพิจารณาดาเนินการก่อน
6 ลักษณะภูมิประเทศของพื้นที่อันตรายฯ ที่ยากต่อการปฏิบัติงาน
ควรพิจารณาดาเนินการในภายหลัง
รวมด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ
ด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางชีวภาพ
1 ทรัพยากรที่มีค่าที่อยู่ในพื้นที่อันตรายฯ เช่น ไม้พะยูง สัตว์ป่าหา
ยาก อาจถูกลักลอบตัดหรือถูกล่า ได้สะดวกขึ้น หากพื้นที่
อันตรายฯ นั้นถูกปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว
8.23
2.68
มาก
7.84
2.99
มาก
7.76
2.16
มาก
7.46
1.61
มาก
8.46
1.16
มาก
9.07
2.06
มากที่สุด
7.38
2.29
มาก
7.07
2.49
มาก
6.92
3.06
ปานกลาง
6.53
3.23
ปานกลาง
6.00
3.02
ปานกลาง
7.16
2.11
มาก
5.69
2.21
ปานกลาง

7. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 7
2 ทุ่นระเบิดที่อยู่ในพื้นที่อันตรายฯ ที่สุ่มเสี่ยงอาจทาให้เกิดการ
บาดเจ็บหรือล้มตายของสัตว์ป่าที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ ควรพิจารณา
เข้าดาเนินการก่อน
3 ในการปฏิบัติงานปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ตามกระบวนการ
Land Release อาจต้องมีการตัดไม้ทาลายป่าบางส่วน ซึ่งจะ
ส่งผลต่อระบบนิเวศของพื้นที่ โดยเฉพาะในเขตพื้นที่คุ้มครอง
4 พื้นที่อันตรายฯ มีที่ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่คุ้มครอง เช่น อุทยาน
แห่งชาติ, ป่าสงวนแห่งชาติ, เขตรักษาพันธุ์สัตว์, พื้นที่ชุ่มน้า
ฯลฯ ที่กีดขวางการลาดตระเวนเฝ้าตรวจ การดูแลรักษาพื้นที่
และงานด้านการอนุรักษ์ในพื้นที่ ควรพิจารณาเข้าดาเนินการ
ก่อน
รวมด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางชีวภาพ
ด้านความมั่นคงของรัฐ
1 การที่พื้นที่อันตรายฯ ยังมีปัญหาเรื่องเส้นเขตแดนระหว่าง
ประเทศที่ยังไม่มีความชัดเจน อาจจะด้วยแผนที่ ลักษณะทาง
กายภาพ หรือการปักหลักเขตแดนที่ยังไม่แล้วเสร็จ ควรหลีกเห
ลี่ยงการเข้าดาเนินการจนกว่ารัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
จะแก้ปัญหาแล้วเสร็จ
2 จากคาถามในข้อ 24 หากมีการเก็บกู้ทุ่นระเบิดร่วมกันระหว่าง
ไทย-กับประเทศเพื่อนบ้าน โดยมีความมุ่งหมายเพื่อความ
ปลอดภัยของราษฎรทั้งสองฝ่ายตามหลักมนุษยธรรม โดยไม่นา
ปัญหาเรื่องเขตแดนมาเกี่ยวข้อง ท่านมีความคิดเห็นอย่างไร
3 ในการเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่อันตรายฯ ควรคานึงถึงความ
ปลอดภัยของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน โดยเฉพาะจากกองกาลัง
ของผู้มีอิทธิพลและกองกาลังที่ผิดกฎหมาย เป็นลาดับแรก
4 หากพื้นที่อันตรายฯ ถูกปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว อาจเกิด
การกระทาที่ผิดกฎหมายเพิ่มขึ้น เช่น การลักลอบขนยาเสพติด
การลักลอบเข้าเมือง การขนของหนีภาษี ฯลฯ ท่านมีความคิด
เห็นอย่างไร
5 พื้นที่อันตรายฯ ที่อยู่ตามแนวชายแดนบางพื้นที่ หากถูกปรับลด
ให้เป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว อาจส่งผลต่อการป้องกันประเทศจาก
การรุกรานด้วยกาลังทหารของประเทศเพื่อนบ้าน
รวมด้านความมั่นคงของรัฐ
5.69
2.78
ปานกลาง
5.38
2.98
ปานกลาง
4.84
1.90
น้อย
5.40
1.59
ปานกลาง
8.46
2.93
มาก
8.30
2.86
มาก
8.23
3.03
มาก
6.92
2.72
ปานกลาง
6.38
3.40
ปานกลาง
7.66
1.76
มาก

8. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 8
ตารางที่ 4 ค่าเฉลี่ยความคิดเห็นของผู้เข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการทั้งหมด เกี่ยวกับผลกระทบต่างๆ
เพื่อใช้จัดลาดับความส าคัญในการเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่อันตรายที่ได้รับการยืนยันว่ามีทุ่นระเบิดที่
เหลืออยู่ในประเทศไทย รายข้อและรายด้าน ในแต่ละด้านเรียงข้อจากค่าเฉลี่ยมากไปหาน้อย
ข้อ
ผลกระทบ
ด้านคุณค่าต่อคุณภาพชีวิต
1 พื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อราษฎรจานวนมาก ควรเข้า
ดาเนินการก่อนพื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อราษฎร
จานวนน้อยกว่า
2 ผลกระทบต่อราษฎรในแต่ละหมู่บ้านควรมีการประเมินระดับ
ความรุนแรงของผลกระทบ เช่น สูง ปานกลาง หรือต่าแล้ว
นามาเป็นข้อพิจารณาในการจัดลาดับความสาคัญในการเข้า
ดาเนินการด้วย
3 หลังจากการปรับลดพื้นที่อันตรายฯ แห่งนั้นให้เป็นพื้นที่
ปลอดภัยแล้ว จะส่งผลให้สภาพความเป็นอยู่ การดารงชีวิต วิถี
ชีวิต อาชีพ รายได้ ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของ
ราษฎรในพื้นที่นั้น ดีขึ้น
4 จานวนครั้งที่เกิดภัยจากทุ่นระเบิดทาให้มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิต
ในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ควรนามาพิจารณาในการจัดลาดับ
ความสาคัญในการเข้าดาเนินงานด้วย
5 พื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อหมู่บ้านจานวนมากกว่า 1
หมู่บ้านควรเข้าดาเนินการก่อน
รวมด้านคุณค่าต่อคุณภาพชีวิต
ด้านคุณค่าการใช้ประโยชน์
1 การปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ต้องคานึงถึงประโยชน์ของราษฎร
เป็นส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนบุคคล เช่น เฉพาะเจ้าของ
ที่ดินเพียงรายเดียว ฯลฯ
2 ปริมาณของราษฎรที่เข้าไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่อันตรายฯ หาก
มีจานวนมากควรพิจารณาเข้าดาเนินการก่อน
3 หากพื้นที่อันตรายฯ กีดขวางที่ดินเพื่อทาการเกษตร การประมง
การใช้ทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ หรือการใช้น้าเพื่อการอุปโภคและ
บริโภค ควรเข้าดาเนินการก่อน
4 พื้นที่อันตรายฯ ที่กีดขวางแผนการพัฒนาพื้นที่เพื่อสร้างความ
เจริญทางด้านเศรษฐกิจและสังคมเป็นส่วนรวมของหน่วยงาน
หรือเจ้าของพื้นที่นั้นๆ ควรพิจารณารีบเข้าดาเนินการก่อน
ค่าเฉลี่ย S.D. ระดับความ
เห็นด้วย
9.60
1.24
มากที่สุด
8.94
1.73
มาก
8.82
2.29
มาก
8.74
1.85
มาก
7.91
2.07
มาก
8.80
1.09
มาก
9.85
1.39
มากที่สุด
8.97
2.22
มาก
8.25
2.16
มาก
8.14
2.03
มาก

9. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 9
5 ทรัพยากรที่ลงทุนในการปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ให้เป็นพื้นที่
ปลอดภัยแห่งนั้น ควรมีความคุ้มค่า เมื่อเทียบกับประโยชน์ที่จะ
ได้รับ
6 ควรมีการพิจารณาความสาคัญและความจาเป็นของการใช้
ประโยชน์ในที่ดินหลังจากการปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว
มาจัดลาดับความเร่งด่วนในการเข้าดาเนินการด้วย
7 ประเภทกิจกรรมที่ราษฎรเข้าไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่อันตรายฯ
เช่น ทาการการเกษตร หาของป่า ล่าสัตว์ ฯลฯ ควรคานึงถึง
ความสาคัญและความจาเป็นของกิจกรรมนั้นๆ เพื่อพิจารณาใน
การจัดลาดับความสาคัญในการเข้าดาเนินการด้วย
รวมด้านคุณค่าการใช้ประโยชน์
ด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ
1 พื้นที่อันตรายฯ ที่กีดขวางต่อการก่อสร้างเส้นทางคมนาคม
ขนส่ง แหล่งน้า การชลประทาน การประปา การก่อสร้างเขื่อน
ฝาย การติดตั้งเครื่องมือเพื่อการสื่อสารและโทรคมนาคม ควร
พิจารณาดาเนินการก่อน
2 จานวนทุ่นระเบิดที่คาดว่าจะพบในแต่ละพื้นที่อันตายฯ จากผล
การสารวจเบื้องต้นและการประมาณการ ควรนามา
ประกอบการพิจารณาด้วย
3 พื้นที่อันตรายฯ ที่มีความยากลาบากในการเดินทางเข้าไป
ปฏิบัติงาน ควรพิจารณาดาเนินการในภายหลัง
4 พื้นที่อันตรายฯ ที่มีความง่ายและสะดวกในการเดินทางเข้าไป
ปฏิบัติงาน ควรพิจารณาดาเนินการก่อน
5 ลักษณะภูมิประเทศของพื้นที่อันตรายฯ ที่ง่ายต่อการปฏิบัติงาน
ควรพิจารณาดาเนินการก่อน
6 ลักษณะภูมิประเทศของพื้นที่อันตรายฯ ที่ยากต่อการปฏิบัติงาน
ควรพิจารณาดาเนินการในภายหลัง
รวมด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ
ด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางชีวภาพ
1 ทรัพยากรที่มีค่าที่อยู่ในพื้นที่อันตรายฯ เช่น ไม้พะยูง สัตว์ป่าหา
ยาก อาจถูกลักลอบตัดหรือถูกล่า ได้สะดวกขึ้น หากพื้นที่
อันตรายฯ นั้นถูกปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว
2 ทุ่นระเบิดที่อยู่ในพื้นที่อันตรายฯ ที่สุ่มเสี่ยงอาจทาให้เกิดการ
บาดเจ็บหรือล้มตายของสัตว์ป่าที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ ควรพิจารณา
เข้าดาเนินการก่อน
3 ในการปฏิบัติงานปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ตามกระบวนการ
8.08
2.30
มาก
7.94
2.27
มาก
7.91
1.80
มาก
8.97
2.22
มาก
8.77
1.91
มาก
7.74
2.06
มาก
7.48
2.22
มาก
7.62
2.49
มาก
7.34
2.61
มาก
7.00
2.54
ปานกลาง
7.65
1.85
มาก
7.60
2.75
มาก
6.00
2.41
ปานกลาง
5.48
2.85
ปานกลาง

10. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 10
Land Release อาจต้องมีการตัดไม้ทาลายป่าบางส่วน ซึ่งจะ
ส่งผลต่อระบบนิเวศของพื้นที่ โดยเฉพาะในเขตพื้นที่คุ้มครอง
4 พื้นที่อันตรายฯ มีที่ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่คุ้มครอง เช่น อุทยาน
แห่งชาติ, ป่าสงวนแห่งชาติ, เขตรักษาพันธุ์สัตว์, พื้นที่ชุ่มน้า
ฯลฯ ที่กีดขวางการลาดตระเวนเฝ้าตรวจ การดูแลรักษาพื้นที่
และงานด้านการอนุรักษ์ในพื้นที่ ควรพิจารณาเข้าดาเนินการ
ก่อน
รวมด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางชีวภาพ
ด้านความมั่นคงของรัฐ
1 การที่พื้นที่อันตรายฯ ยังมีปัญหาเรื่องเส้นเขตแดนระหว่าง
ประเทศที่ยังไม่มีความชัดเจน อาจจะด้วยแผนที่ ลักษณะทาง
กายภาพ หรือการปักหลักเขตแดนที่ยังไม่แล้วเสร็จ ควรหลีกเห
ลี่ยงการเข้าดาเนินการจนกว่ารัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
จะแก้ปัญหาแล้วเสร็จ
2 ในการเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่อันตรายฯ ควรคานึงถึงความ
ปลอดภัยของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน โดยเฉพาะจากกองกาลัง
ของผู้มีอิทธิพลและกองกาลังที่ผิดกฎหมาย เป็นลาดับแรก
3 จากคาถามในข้อ 24 หากมีการเก็บกู้ทุ่นระเบิดร่วมกันระหว่าง
ไทย-กับประเทศเพื่อนบ้าน โดยมีความมุ่งหมายเพื่อความ
ปลอดภัยของราษฎรทั้งสองฝ่ายตามหลักมนุษยธรรม โดยไม่นา
ปัญหาเรื่องเขตแดนมาเกี่ยวข้อง ท่านมีความคิดเห็นอย่างไร
4 พื้นที่อันตรายฯ ที่อยู่ตามแนวชายแดนบางพื้นที่ หากถูกปรับลด
ให้เป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว อาจส่งผลต่อการป้องกันประเทศจาก
การรุกรานด้วยกาลังทหารของประเทศเพื่อนบ้าน
5 หากพื้นที่อันตรายฯ ถูกปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว อาจเกิด
การกระทาที่ผิดกฎหมายเพิ่มขึ้น เช่น การลักลอบขนยาเสพติด
การลักลอบเข้าเมือง การขนของหนีภาษี ฯลฯ ท่านมีความคิด
เห็นอย่างไร
รวมด้านความมั่นคงของรัฐ
4.80
2.34
น้อย
5.97
1.71
ปานกลาง
9.20
2.33
มากที่สุด
9.00
2.71
มาก
8.91
2.20
มาก
7.94
2.85
มาก
7.71
2.82
มาก
8.55
1.61
มาก

11. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 11
ตารางที่ 5 ค่าเฉลี่ยความคิดเห็นของผู้เข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการทั้งหมด เกี่ยวกับผลกระทบต่างๆ
เพื่อใช้จัดลาดับความส าคัญในการเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่อันตรายที่ได้รับการยืนยันว่ามีทุ่นระเบิดที่
เหลืออยู่ในประเทศไทย รายข้อเรียงจากมากไปหาน้อย
ข้อ
ผลกระทบ
1 การปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ต้องคานึงถึงประโยชน์ของราษฎร
เป็นส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนบุคคล เช่น เฉพาะเจ้าของ
ที่ดินเพียงรายเดียว ฯลฯ
2 พื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อราษฎรจานวนมาก ควรเข้า
ดาเนินการก่อนพื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อราษฎร
จานวนน้อยกว่า
3 การที่พื้นที่อันตรายฯ ยังมีปัญหาเรื่องเส้นเขตแดนระหว่าง
ประเทศที่ยังไม่มีความชัดเจน อาจจะด้วยแผนที่ ลักษณะทาง
กายภาพ หรือการปักหลักเขตแดนที่ยังไม่แล้วเสร็จ ควรหลีกเห
ลี่ยงการเข้าดาเนินการจนกว่ารัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
จะแก้ปัญหาแล้วเสร็จ
4 ในการเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่อันตรายฯ ควรคานึงถึงความ
ปลอดภัยของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน โดยเฉพาะจากกองกาลัง
ของผู้มีอิทธิพลและกองกาลังที่ผิดกฎหมาย เป็นลาดับแรก
5 ปริมาณของราษฎรที่เข้าไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่อันตรายฯ หาก
มีจานวนมากควรพิจารณาเข้าดาเนินการก่อน
6 ผลกระทบต่อราษฎรในแต่ละหมู่บ้านควรมีการประเมินระดับ
ความรุนแรงของผลกระทบ เช่น สูง ปานกลาง หรือต่าแล้ว
นามาเป็นข้อพิจารณาในการจัดลาดับความสาคัญในการเข้า
ดาเนินการด้วย
7 หากมีการเก็บกู้ทุ่นระเบิดร่วมกันระหว่างไทย-กับประเทศเพื่อน
บ้าน โดยมีความมุ่งหมายเพื่อความปลอดภัยของราษฎรทั้งสอง
ฝ่ายตามหลักมนุษยธรรม โดยไม่นาปัญหาเรื่องเขตแดนมา
เกี่ยวข้อง ท่านมีความคิดเห็นอย่างไร
8 หลังจากการปรับลดพื้นที่อันตรายฯ แห่งนั้นให้เป็นพื้นที่
ปลอดภัยแล้ว จะส่งผลให้สภาพความเป็นอยู่ การดารงชีวิต วิถี
ชีวิต อาชีพ รายได้ ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของ
ราษฎรในพื้นที่นั้น ดีขึ้น
9 พื้นที่อันตรายฯ ที่กีดขวางต่อการก่อสร้างเส้นทางคมนาคม
ขนส่ง แหล่งน้า การชลประทาน การประปา การก่อสร้างเขื่อน
ค่าเฉลี่ย S.D. ระดับความ
เห็นด้วย
9.85 1.39 มากที่สุด
9.60
1.24
มากที่สุด
9.20
2.33
มากที่สุด
9.00
2.71
มาก
8.97
2.22
มาก
8.94
1.73
มาก
8.91
2.20
มาก
8.82
2.29
มาก
8.77
1.91
มาก

12. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 12
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
ฝาย การติดตั้งเครื่องมือเพื่อการสื่อสารและโทรคมนาคม ควร
พิจารณาดาเนินการก่อน
จานวนครั้งที่เกิดภัยจากทุ่นระเบิดทาให้มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิต
ในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ควรนามาพิจารณาในการจัดลาดับ
ความสาคัญในการเข้าดาเนินงานด้วย
หากพื้นที่อันตรายฯ กีดขวางที่ดินเพื่อทาการเกษตร การประมง
การใช้ทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ หรือการใช้น้าเพื่อการอุปโภคและ
บริโภค ควรเข้าดาเนินการก่อน
พื้นที่อันตรายฯ ที่กีดขวางแผนการพัฒนาพื้นที่เพื่อสร้างความ
เจริญทางด้านเศรษฐกิจและสังคมเป็นส่วนรวมของหน่วยงาน
หรือเจ้าของพื้นที่นั้นๆ ควรพิจารณารีบเข้าดาเนินการก่อน
ทรัพยากรที่ลงทุนในการปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ให้เป็นพื้นที่
ปลอดภัยแห่งนั้น ควรมีความคุ้มค่า เมื่อเทียบกับประโยชน์ที่จะ
ได้รับ
ควรมีการพิจารณาความสาคัญและความจาเป็นของการใช้
ประโยชน์ในที่ดินหลังจากการปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว
มาจัดลาดับความเร่งด่วนในการเข้าดาเนินการด้วย
พื้นที่อันตรายฯ ที่อยู่ตามแนวชายแดนบางพื้นที่ หากถูกปรับลด
ให้เป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว อาจส่งผลต่อการป้องกันประเทศจาก
การรุกรานด้วยกาลังทหารของประเทศเพื่อนบ้าน
ประเภทกิจกรรมที่ราษฎรเข้าไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่อันตรายฯ
เช่น ทาการการเกษตร หาของป่า ล่าสัตว์ ฯลฯ ควรคานึงถึง
ความสาคัญและความจาเป็นของกิจกรรมนั้นๆ เพื่อพิจารณาใน
การจัดลาดับความสาคัญในการเข้าดาเนินการด้วย
พื้นที่อันตรายฯ ที่ส่งผลกระทบต่อหมู่บ้านจานวนมากกว่า 1
หมู่บ้านควรเข้าดาเนินการก่อน
จานวนทุ่นระเบิดที่คาดว่าจะพบในแต่ละพื้นที่อันตายฯ จากผล
การสารวจเบื้องต้นและการประมาณการ ควรนามา
ประกอบการพิจารณาด้วย
หากพื้นที่อันตรายฯ ถูกปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว อาจเกิด
การกระทาที่ผิดกฎหมายเพิ่มขึ้น เช่น การลักลอบขนยาเสพติด
การลักลอบเข้าเมือง การขนของหนีภาษี ฯลฯ ท่านมีความคิด
เห็นอย่างไร
พื้นที่อันตรายฯ ที่มีความง่ายและสะดวกในการเดินทางเข้าไป
ปฏิบัติงาน ควรพิจารณาดาเนินการก่อน
ทรัพยากรที่มีค่าที่อยู่ในพื้นที่อันตรายฯ เช่น ไม้พะยูง สัตว์ป่าหา
8.74
1.85
มาก
8.25
2.16
มาก
8.14
2.03
มาก
8.08
2.30
มาก
7.94
2.27
มาก
7.94
2.85
มาก
7.91
1.80
มาก
7.91
2.07
มาก
7.74
2.06
มาก
7.71
2.82
มาก
7.62
2.49
มาก
7.60
2.75
มาก

13. ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ 13
22
23
24
25
26
27
ยาก อาจถูกลักลอบตัดหรือถูกล่า ได้สะดวกขึ้น หากพื้นที่
อันตรายฯ นั้นถูกปรับลดเป็นพื้นที่ปลอดภัยแล้ว
พื้นที่อันตรายฯ ที่มีความยากลาบากในการเดินทางเข้าไป
ปฏิบัติงาน ควรพิจารณาดาเนินการในภายหลัง
ลักษณะภูมิประเทศของพื้นที่อันตรายฯ ที่ง่ายต่อการปฏิบัติงาน
ควรพิจารณาดาเนินการก่อน
ลักษณะภูมิประเทศของพื้นที่อันตรายฯ ที่ยากต่อการปฏิบัติงาน
ควรพิจารณาดาเนินการในภายหลัง
ทุ่นระเบิดที่อยู่ในพื้นที่อันตรายฯ ที่สุ่มเสี่ยงอาจทาให้เกิดการ
บาดเจ็บหรือล้มตายของสัตว์ป่าที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ ควรพิจารณา
เข้าดาเนินการก่อน
ในการปฏิบัติงานปรับลดพื้นที่อันตรายฯ ตามกระบวนการ
Land Release อาจต้องมีการตัดไม้ทาลายป่าบางส่วน ซึ่งจะ
ส่งผลต่อระบบนิเวศของพื้นที่ โดยเฉพาะในเขตพื้นที่คุ้มครอง
พื้นที่อันตรายฯ มีที่ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่คุ้มครอง เช่น อุทยาน
แห่งชาติ, ป่าสงวนแห่งชาติ, เขตรักษาพันธุ์สัตว์, พื้นที่ชุ่มน้า
ฯลฯ ที่กีดขวางการลาดตระเวนเฝ้าตรวจ การดูแลรักษาพื้นที่
และงานด้านการอนุรักษ์ในพื้นที่ ควรพิจารณาเข้าดาเนินการ
ก่อน
ข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะ (เว้น)
7.48
2.22
มาก
7.34
2.61
มาก
7.00
2.54
ปานกลาง
6.00
2.41
ปานกลาง
5.48
2.85
ปานกลาง
4.80
2.34
น้อย