3. Simbolo, HulaanMo!
Anoang kahulugan at ipinahihiwatig ng kasunod na mga simbolo.
a.Madali mo bang natukoy ang kahulugan ng unang dalawang
simbolo? Ngpangatlo?
b. Anosapalagay mo ang kinakatawan ng mga simbolong ito?
4. Ano ang ipinahihiwatig ng
dalawang simbolo na sa
timbangan?
Saiyong palagay,
mayroon kayanghindi
napabilang sa
representasyon na
ipinahihiwatig ng
larawang ito?
Sino?
Ano sapalagay moang
pangkalahatang
mensahe nglarawan?
13. SINO SIYA?
Sa ating munisipalidad o paaralan, may
mahahalintulad ba kayo sa mga personalidad
na ito kaugnay sa kanilang oryentasyon
seksuwal at kasarian?
Sino-sino ang mga ito?
14. KONSEPTO NGKASARIAN
PICTURE
Ang konsepto ng gender at sex ay
magkaiba.
Ang SEX ay tumutukoy sa kasarian
– kung lalaki o babae. Ito rin ay
maaaring tumukoy sa gawain ng
babae at lalaki na ang layunin ay
reproduksiyon ng tao.
Ayon sa World Health Organization
(2014), ang SEX ay tumutukoy sa
biyolohikal at pisyolohikal na
katangian na nagtatakda ng
pagkakaiba ng babae sa lalaki.
15. KONSEPTO NGKASARIAN
PICTURE
. Samantalang ang GENDER
naman ay tumutukoy sa mga
panlipunang gampanin, kilos, at
gawain na itinatakda ng lipunan
para sa mga babae at lalaki.
16. Katangian ng Sex (Characteristics of Sex)
1. Ang mga babae ay
nagkakaroon ng
buwanang regla
samantalang ang mga
lalaki ay hindi.
18. Oryentasyong Seksuwal (Sexual Orientation)
ay tumutukoy sa kakayahan ng isang tao na
makaranas ng malalim na atraksiyong apeksyonal,
emosyonal, sekswal;
at ng malalim na pakikipagrelasyon sa taong ang
kasarian ay maaaring katulad ng sa kanya, iba sa
kanya, o kasariang higit sa isa.
19. Pagkakakilanlang Pangkasarian(Gender Identity)
ay kinikilala bilang malalim na damdamin at
personal na karanasang pangkasarian ng isang
tao, na maaaring nakatugma o hindi nakatugma sa
sex niya nang siya’y ipanganak, kabilang ang
personal na pagtuturing niya sa sariling katawan
(na maaaring mauwi, kung malayang pinipili, sa
pagbabago ng anyo o kung ano ang gagawin sa
katawan sa pamamagitan ng pagpapaopera,
gamot, o iba pang paraan) at iba pang ekspresyon
ng kasarian, kasama na ang pananamit,
pagsasalita, at pagkilos.
20. Sasimpleng pakahulugan,
ang salitang oryentasyong
sekswal ay tumutukoysaiyong
pagpili ng iyong makakatalik,
kung siya ay lalaki o babae o
pareho.
24. Homosexual
■–mga nagkakaroon ng
seksuwal na pagnanasa
samga taong nabibilang
sakatulad na kasarian,
mga lalaking mas
gustong lalaki ang
makakatalik at mga
babaeng mas gusto ang
babae bilang sekswal na
kapareha
26. Lesbian
■–sila ang mga babae
na ang kilos at
damdamin aypanlalaki;
mga babaeng may
pusong lalaki atumiibig
sakapwa babae
(tinatawag saibang
bahagi ng Pilipinas na
tibo attomboy)
27. Gay
■–- mga lalaking
nakararamdam ng
atraksyon sakanilang
kapwa lalaki; may iilang
bakla ang nagdadamitat
kumikilos na parang
babae (tinatawag sa
ibang bahagi ngPilipinas
na; bakla, beki, at bayot).
30. Transgender
■–kung ang isang tao
ay nakararamdam na
siya ay nabubuhay sa
maling katawan, ang
kaniyang pag-iisip atang
pangangatawan ay hindi
magkatugma, siya ay
maaaring may
transgender nakatauhan
31. Pansexual
■–tumutukoy sa
pakiramdam na mayroong
potensiyal para sasekswalna
atraksiyon, sekswal na
pagnanais, o romantikong
pag-ibig, patungo samga tao
ng lahat ng mga
pagkakakilanlan ng kasarian
at biyolohikalna kasarian.
32. Intersex
■kilala mas karaniwang
bilang hermaphroditism,ito
ay estado ng pagiging
pinanganak na may sexual
anatomy na hindi akma ang
standard ng lalaki / babae
kahulugan.
33. Gawain 4 : Paano Nagkaiba?
Tukuyin kung ano ang pagkakaiba ng sex
at gender Ilista ang katangian ng sex at gender sa mga
kahon sa ibaba
GENDER SEX
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.
34. Dapat bang bigyan ang bawat tao
ng kalayaang makapili ng
seksuwalidad?
Pangatwiranan
35. GROUP ACTIVITY : VIDEO INTERVIEW
a. Hatiin ang klase sa 5 grupo na binubuo ng tig-9
miyembro
b. Atasang pagsasagawa ng Video Interview ang
bawat pangkat at iulat ito sa klase.
36. Video Interview
1. Magsagawa ng isang Video Interview tungkol sa oryentasyong seksuwal sa inyong
Munisipalidad/barangay.
2. Kapanayamin ang mga sumusunod:
1- Babae
1- Lalaki
1-Lesbian
1-Gay/Transgender
3. Gamitin ang mga sumusunod na katanungan sa pakikipagpanayam.
A . Paano ang naging pakikitungo sa iyo ng mga sumusunod base sa iyong oryentasyong
seksuwal o pagiging babae/lalake/gay/lesbian?
a. Pamilya
b. Mga Kaibigan
c. Komunidad
d. Lugar ng iyong pinagtratabahuhan.
B. Ano-anong halimbawa ng diskriminasyon ang iyong naranasan base sa iyong kasarian o
oryentasyon seksuwal?
C. May mga pagkakataon ang nakaranas ka ng pantay na pakikitungo?
D. Para sa iyo, paano maipapakita ang paggalang sa seksuwalidan at kasarian ng isang
indibidwal?
37. Rubric sa Video Interview
PAMANTAYAN
LUBOS NA
MAHUSAY
5
MAHUSAY
3
HINDI
GAANONG
MAHUSAY
2
KAILANGAN
PANG
MAGSANAY
1
NILALAMAN
Tama ang lahat
ng mga ibinigay
na datos o
impormasyon
May isa o
dalawang mali
sa mga ibinigay
na datos o
impormasyon
May ilang mali sa
mga ibinigay na
datos o
impormasyon
Karamihan sa
ibinigay na datos
o impormasyon
ay mali
PAGLALAHAD
Lubhang
malinaw at
nauunawaan
ang
pagkakalahad ng
mga datos
Malinaw at
anuunawaan ang
pagkakalahad ng
mga datos.
Hindi gaanong
malinaw at
nauunawaan ang
pagkakalahad ng
mga datos
Malabo at hindi
maunawaan ang
pagkakatulad ng
mga datos.
EDIDENSIYA
May sapat na
ebidensyang
naipakita
May ilang
ebidensyang
naipakita
May isa o
dalawang
ebidensyang
naipakita.
Walang
ebidensiyang
naipakita.
PAGHIHIKAYAT
Nakahihikayat
nang lubos ang
output
Nakahihikayat
anf output
Bahagyang
nakahihikayat
ang output
Hindi
nakahihikayat
ang output.
40. TANONG!
Sino ba ang dapat nagtratranaho sa bahay?
Sino dapat ang tumutulong sa kusina?
Sino dapat ang nanlilibre?
Sino ang dapat magbuhay ng pamilya?
Hindi ba ito maaring gawin ng
parehong lalaki at babae?
41. May mga tinitignan na batayan
o pamantayan ang lipunan sa
kung ano ang nararapat na
tungkulin ng bawat kasarian ,
GENDER ROLES ang tawag
dito.
42. Nakadepende sa kultura at
kapaligiran ang mga
tungkulin na ginagampanan
ng babae at lalaki, ngunit
may pgkakataong hindi
nagiging pantay ang
pagtrato sa pareho.
44. PATRIARKIYA
■Galing sasalitang Latin na
“PATRIARKES”na ang ibig
sabihin ay “AMANG
NAMUMUNO”.
Malaki angpagpapahalaga
salalaki
Ginagawang pinuno ng
pamilya at tuwirang
pagsunod sakanyaang
lahat ng miyembro ng
pamilya
45. PATRIARKIYA
■Ang kalakarang ito ay
nagsasanay sabawat lalaki
na maging pinuno sabawat
aspekto ng buhay;salarangan
ng trabaho, politika, pamilya
at relihiyon.
■Lohikal na kasipan na
LALAKI=lohikal, matapang,
malakas
BABAE=emosyonal,
mahinhin, atmahina
46. PATRIARKIYA
■ Ilang problema saganitong uri ng pamamalakad:
1. Nagpapamalas ng pang-aapi samga kababaihan.
2. Nagkakaroon ng paghihiwalay sababae at lalaki,na
ipinanganak na may pantay na karapatan at pagtingin.
3. Hindi salahat ng pagkakataon na ang lalaki o babae ay
nagpapamalas ng mga pagkakaibangnabanggit.
47. MATRIARKIYA
Babae naman ang
namamalakad salahat ng
aspeto ng buhay salipunang
ito.
Anglahat ng desisyon ay nasa
kamay ng babae saiba’t-
ibang larangan; mapa-
pamily, politika o satrabaho.
50. MATRIARKIYA
Hindi tulad ng sistemang patriarkiya, ang ganitong
lipunan ay hindi nagmamark samga tungkulin ng babae at
lalaki.
Sakasalukuyan, bihira ang mga lipunang ito dahil mas
namumuno ang mga kalalakihan salahat ng aspekto ng buhay
ng mgapamayanan.
52. PANAHONG PRE-KOLONYAL
■Bago dumating ang mga
Espanyol, ayon saBoxer Codex,
ang mga lalakiay pinapayagang
magkaroon ng maramingasawa
subalit maaaring patayin ng
lalaki ang kaniyang asawang
babae sasandaling makita niya
itong kasama ng ibang lalaki.
Ipinakikita sakalagayang ito na
mas malaki ang karapatan na
tinatamasa ng kalalakihannoon
kaysa sakababaihan.
53. PANAHONG PRE-KOLONYAL
■Paano naman winawakasanang
pagkakatali sakasalnoon?
■Bagamat kapwa pinapayagannoon
ang babae at lalaki na hiwalayan ang
kanilang asawa, mayroon pa ring
makikitang pagkilingsamga lalaki.
■Kung gustong hiwalayan ng lalaki ang
kaniyang asawa, maaari niya itong
gawin sapamamagitan ng pagbawi sa
ari-ariang ibinigay niya sapahahon ng
kanilang pagsasama.
■Subalit kung ang babae ang
magnanais na hiwalayanang kanyang
asawa, wala siyang makukuhang
anumang pag-aari.
54. PANAHONG NGKASTILA
■Reared and trained primarily for
motherhood or for the religious life,
her education principally
undertaken under the supervision
of priests and nuns. Being
economically dependent on her
men folk, shehad to besubservient
to them. Held out asan example
was the diffident, chaste, and half-
educated woman, whose all-
consuming preoccupation was to
save her soul from perdition and
her body from the clutches of the
devil incarnate in man. (Garcia,
55. PANAHONG NGPAG-AALASA/REBOLUSYON
■may mga Pilipina ring nagpakita
ng kanilang kabayanihan gaya ni
Gabriela Silang. Nang mamatayang
kanyang asawang si Diego Silang,
nag-alsa siya upang labanan ang
pang-aabuso ng mga Espanyol.
Gayundin, sapanahon ng
Rebolusyon ng 1896, may mga
Katipunera tulad nina MarinaDizon
na tumulong saadhikain ng mga
katipunero na labanan ang pang-
aabuso ng mgaEspanyol
56. PANAHONG NGAMERIKANO
■Angpagdating ng mga
Amerikano ay nagdala ng ideya ng
kalayaan, karapatan, at
pagkakapantay-pantay saPilipinas.
■Sapagsisimula ngpampublikong
paaralan na bukas para sa
kababaihan at kalalakihan,
mahirap o mayaman, maraming
kababaihan angnakapag-aral.
■Nabuksan ang isipan ng
kababaihan na hindi lamang dapat
bahay at simbahan ang mundong
kanilang ginagalawan.
57. PANAHONG NGAMERIKANO
■Angisyu ng pagboto ng
kababaihan saPilipinas ay naayos
sapamamagitan ng isang espesyal
na plebesito na ginanap noong
Abril 30,1937.90%ng mga bumoto
ay pabor sapagbibigay-karapatan
sapagboto ng kababaihan. Ito ang
simula ng pakikilahok ng
kababaihan samga isyu na may
kinalaman sapolitika
58. PANAHONG NGHAPONES
■Dumating ang mga Hapones sa
bansa sa pagsiklab ng Ikalawang
Digmaang Pandaigdig.
■Angkababaihan sapanahongito
ay kabahagi ng kalalakihan sa
paglaban samga Hapones.Ang
kababaihan na nagpapatuloy ng
kanilang karera na dahilan ng
kanilang pag-iwan satahanan ay
hindiligtas saganitong gawain
59. KASALUKUYAN
■marami nang pagkilos at batas
ang isinusulong upang
mapagkalooban ng pantay na
karapatan satrabaho at lipunan
ang mga babae, lalaki at LGBT
61. TRADISYON
■Samag lipunan na ang uri ng
pamumuhay ay nakasentro saiisang
uri(patriarkiya man o matriarkiya)
nagkakaroon ng diskriminasyon para sa
kaibang kasarian
63. URI NGTRABAHO
■Naipapahayaganguri ng diskriminasyon
sauri ngtrabaho.
■Dahilang biyolohikal ang nakikitang
dahilan samababang pagtingin sakaibang
kasarian.
64. URI NGTRABAHO
■Halimbawa, hindi
nabibigyan ng pagkakataon
ang mga babaeng
magtrabaho samga
trabahong may matinding
pisikal na pangangailangan
tulad ng construction,
transportasyon, dahil naiisip
ng madla ang “mahinang”
pangangatawan ng babaena
para lamang sabahay.
65. POLITIKA
■Dahil sapag-uuri ng mga tao salipunan,
nawawalan ng kapangyarihangmagpasya
ang ilang sektor dito. Sakatotohanan,
nakukuha ng mga kilala, mayaman at
makapangyarihang uri ang hustiya at mga
magagandang pribilehiyo salipunan
kumpara saibang sektor na mahihirap at
inaapi.
66. POLITIKA
■Halimbawa, samga
bansang Kanlurang Asya
hindi maaring magtrabaho
para sapamahalaan angmga
kababaihan dahil sa
alinsunod sabatas ng
kanilang relihiyon. Bawal din
ang mga lesbians, gays,
bisexual attransgender.
70. PAMILYA
■Malaki angresponsibidad
ng parehong kasarian sa
pagbuo ngpamilya.
■Hindi nag-iisangtungkulin
lamang samga babae ang
pagpapalaki samga anak,
gayundin samga trabahong
bahay.
71. PAMAHALAAN
■Isa ring responsibidad ang
pamamahala ng isangbansa.
■Sakasaysayan,
panamahalaan ito ng 2
babaing presidente, iilang
babae salehislatura, at isang
punong mahistrado saKorte
Suprema,
72. RELIHIYON
■Katuwang ang mga babae
sa pagtaguyod ng relihiyon,
lalo na saPilipinas.
■Sasimbahang Katoliko
Romano, malaki angambag
ng mga madre sa
pagtataguyod ng mga
parokya ng simbahan sa
iilang pook