1.
АРТЕРИЙН ДАРАЛТ
ИХДЭХ ӨВЧИН
Д.Түмэнбаатар

2.
НЭРШИЛ
• Артерийн даралт ихдэлт, цусны даралт ихдэлт•
Артерийн даралт ихсэх өвчин, цусны даралт ихсэх
өвчин
• Шинж тэмдгийн артерийн даралт ихдэлт, хоѐрдогч
артерийн даралт ихдэлт.

3.
ТОДОРХОЙЛОЛТ
• Систолийн даралт ≥140 мм.м.у.б
• Диастолийн даралт ≥90 мм. м. у.б
• Артерийн даралт ихсэх өвчин – Тодорхой шалтгаангүй
АД ихсэх, архаг явцтай
• Артерийн даралт ихсэх хамшинж – Тодорхой
шалтгаантай, ямар нэг өвчинтэй холбоотой АД ихсэх

4.
ТАРХАЛТ
• Дэлхийд АД ихдэлттэй 1,5 тэрбум хүн
• Монгол улсад НХХ-ийн 28%
• ОХУ-д НХХ-ийн 40%
• АНУ-д 60 сая хүн Нийгмийн тулгамдсан асуудал

5.
ШАЛТГААН
• Анхдагч (85-90%)
• Хоѐрдогч (10-15%)
• Стресс
• Бөөрний эдийн эмгэгүүд
• Таргалалт
• Бөөрний артерийн
• Давсны хэрэглээ ихдэх судасны
эмгэгүүд
• Архины буруу хэрэглээ
• Дотоод шүүрлийн
• Хөдөлгөөний хомсдол
эмгэгүүд
• Удамшил
• Цусны хөдлөл зүйн эмгэг
• Хоолны зохисгүй хэрэглээ
• Эмийн бэлдмэл, хорт бодис
• Тамхидалт
• Гиперхолестеринеми

6.
ЭМГЭГ ЖАМ
АД-ыг хянах, зохицуулах
• Цусны хөдлөлзүй
• Симпатик мэдрэл
• Ренин-ангиотензин-альдостероны
• Простагландин-кинины тогтолцоо

7.
ЭМГЭГ ЖАМ
Цусны хөдлөлзүй
• Зүрхний минутын эзэлхүүн
• Хэвийн буюу бага зэрэг нэмэгдсэн
• Захын судасны эсэргүүцэл
• Ихэссэн
• Тиреотоксикоз, гол судасны хавхлагын дутагдал
• ЗМ эзэлхүүн ихсэж, захын эсэргүүцэл багасдаг

8.
ЭМГЭГ ЖАМ
Симпатик мэдрэлийн тогтолцоо идэвхижих
• Катехоламин ихсэх
• захын судас нарийсаж АД ихсэх
• Стресс, биеийн хүчний ачаалал, архидалт, чихрийн шижин

9.
ЭМГЭГ ЖАМ
Ренин-ангиотензин-альдостероны тогтолцоо
• Ренин
• Ангиотензиныг ангиотензин I болгодог
• Ангиотензин I нь идэвхигүй бүтээгдэхүүн, голдуу уушги, бөөр, тархинд
байдаг
• Ангиотензин I-ийг Ангиотензин II болгоход саатуулагч үүрэгтэй
• Ангиотензин II нь судас агшаагч, альдостероны ялгаралтыг
идэвхижүүлдэг
• Альдостерон натри, усыг хуримтлуулж АД ихэсгэдэг
• Бөөрний эдийн болон судасны гаралтай АД ихдэх үед их тохиолддог

10.
ЭМГЭГ ЖАМ
• Простагландин-кининий тогтолцоо
• Брадикинин, нитрик оксид
• Судас тэлж, АД бууруулдаг
• Эдгээрийн хомсдол АД ихэсгэдэг
• Бөөрний эдийн өвчин, бөөрний архаг дутагдал

11.
ЭМНЭЛЗҮЙ
Толгой өвдөх
• Өглөөгүүр, дагзны чамархайн хэсэгт байршилтай
• Оюуны болон биеийн ачааллын үед
Толгой эргэх
• Тархины судасны агшилттай холбоотой
Нүд бүрэлзэх
• Торлог бүрхэвчийн судасны үйл ажиллагааны болон бүтцийн өөрчлөлт
Зүрхээр өвдөх
• Титэм судасны эмгэгтэй холбоотой стенокардийн өвдөлт
• АД ихдэлттэй холбоотой зүрхний оройн орчмын нухах маягийн
• Мэдрэлийн гаралтай өвдөлт

12.
ЭМНЭЛЗҮЙ
Зүрх
• Зүрхний зүүн ховдлын томрол
• Зүрхний дутагдал
• Шинжилгээгээр батлагдсан
• Зүрхний шигдээс байх
• Стенокарди
Тархи
• Тархины артерийн дотор хана
• Тархины ишемийн түр зузаарах зуурын атак
• Тархинд цус харвах
Бөөр
• Протеинури
• Бөөрний архаг дутагдал
• Хоногт 300 мг хүртэл ялгарах
• Шижингийн нефропати
Нүд
• Артериол нарийсаж, венул Торлог
бүрхэвчийн цус өргөсөх харвалт
• Харааны мэдрэлийн хөхлөг хавагнах
• Гол судас, Шагай бугалганы индекс < 0.9
• Гол судасны тууралтат захын цүлхэн судас
• Захын артерийн өвчний шинж тэмдэг 1

13.
Ангилал
Шалтгаанаар:
• Анхдагч
• хоѐрдогч
• АД-ын түвшингээр (ДЭМБ,
1999) Зэрэглэл
• 1-р
• 2-р
• 3-р

14.
ОНОШЛОГОО
• Асуумж
• Бодит үзлэг, АД давтан хэмжих
• Лабораторийн багажийн шинжилгээ (2 үе шаттай) 21

15.
АСУУМЖ
- Зовиур
Тархины талаас илрэх шинж тэмдгүүд
• Толгой өвдөх, толгой эргэх, чих шуугих
Мэдрэл сульдалын шинж тэмдгүүд
• Ядрах, цочромтгой болох, нойр хулжих
Зүрхний талаас илрэх шинж тэмдгүүд
• Зүрхээр өвдөх, зүрх дэлсэх, амьсгаадах
Нүдний талаас илрэх шинж тэмдгүүд
• Нүд бүрэлзэх, хараа муудах
Бөөрний талаас илрэх шинж тэмдгүүд
• Ам цангах, олон удаа шээх
• Артерийн даралт ихдэлтийн байдал
(өвчний түүхээс)
• АД ихдэлтийн эхлэл, явц, үргэлжилсэн
хугацаа
• Хийлгэсэн шинжилгээний үр дүн
• Цусны даралт бууруулах ямар эмчилгээ
хийлгэсэн, эмчилгээний үр дүн

16.
БОДИТ ҮЗЛЭГ
Эрсдэлт хүчин зүйл
• Хоѐрдогч даралт ихдэлтийн шинж тэмдэг
• Бай эрхтний гэмтэл зэргийг илрүүлэх – Судасны лугшилт хатуу
байх – Зүрхний оройн түлхэлт зүүн тийш шилжиж, илүү хүчтэй,
тархалттай болох – Зүрхний харьцангуй бүдэг чимээний зүүн
хязгаар тэлэгдэх – Гол судасны цэгт II авиа өргөгдөх 25

17.
• ХҮНДРЭЛИЙН ХЭЛБЭР Цочмог хүндрэл Архаг хүндрэлТархины
талаас Тархины талаас криз, тархины цус харвалт, тархины цусан
хангамжийн тархины цусан хангамжийн дутагдал хямралЗүрхний
талаас Зүрхний талаас зүрхний шигдээс, тогтворгүй тогтвортой
явцтай цээжний явцтай цээжний бах, зүрхний бах, багтраа,
уушгины хаван зүрхний архаг дутагдалНүдний талаас Бөөрний
талаас нүдний угт цус хурах, нефроангиосклероз,
бөөрнийхарааны мэдрэлийн диск ба архаг дутагдалторлог
бүрхэвчийн хаван 29
• 30. 32.

18.
ЭМЧИЛГЭЭ
• Сэргээн засах эмчилгээ
• Эмийн эмчилгээ
• Мэс заслын эмчилгээ 30
Тамхинаас татгалзах
• Биеийн жинг хэвийн болгох (БЖИ<25кг/м2
• Биеийн тамирын дасгал хийх
• Архины хэрэглээг бууруулах (<30 мл хатуу архи хоногт
• Давсны хэрэглээг багасгах (< 5 гр хоногт)
• Хоолны дэглэм барих: амьтны гаралтай өөх тосыг хязгаарлах
• Стресс тайлж сурах 31

19.
ЗӨВЛӨГӨӨ
• Артерийн даралтын түвшинг тогтмол шалгаж хянаж байх
• Биеийн жинг хэвийн хэмжээнд барих
• Давс бага хэрэглэх, давсалсан хүнс хэрэглэхээс зайлсхийх
• Архины хэрэглээг стандарт хэмжээнээс хэтрүүлэхгүй байх
• Жимс, хүнсний ногоог ахиу хэрэглэх, өөх тос ихтэй хоолноос татгалза
• Эмчийн хяналтанд тогтмол байх
• Биеийн хөдөлгөөнт дасгалын талаарх эмчийн заавар зөвлөгөөг дагах
• Эмчийн заавраар даралт бууруулах эмийг тогтмол хэрэглэх

20.
ЗҮРХНИЙ ШИГДЭЭС

21.
Зүрхний цочмог шигдээсийн эмнэл зүйн
тодорхойлолт
•Зүрхний булчингийн цусан хангамж
цочмогоор хомсдосноос үхжлийн
голомт үүсэхийг зүрхний цочмог
шигдээс (ЗЦШ) гэнэ.

22.
Зүрхний цочмог шигдээсийн ангилал ба
оношлогоо
Зүрхний цочмог шигдээсийн ангилал
• 1-р хэлбэр Гэнэтийн ЗЦШ: титэм судасны товруу шархлах, задрах,
хуулрах зэрэг шалтгааны улмаас титэм судасны цусан хангамж
хомсдсноос үүссэн шигдээс
• 2-р хэлбэр Хоѐрдогч ЗЦШ: Зүрхний титэм судасны агшилт, судасны
бүлэнт бөгрөрөл, цус багадалт, артерийн гипотензи зэрэг
шалтгааны улмаас булчингийн хүчилтөрөгчийн хэрэгцээ ба
шаардлагын тэнцвэрт байдал алдагдснаас үүссэн шигдээс

23.
• 3-р хэлбэр Гэнэтийн зүрхний үхэл: зүрх зогсох, зүрхний
булчингийн цусан хангамжийн хомсдолын эмнэлзүйн шинж нь
дараах үзүүлэлтийн аль нэгтэй хавсран тохиолдох. Үүнд: • ЗЦБ-т
ST сегмент шинээр өргөгдөх, эсвэл Гисийн зүүн хөлийн хориг
(ГЗХХ) шинээр үүсэх • Титэм судсны шинжилгээнд, эвсэл задлан
шинжилгээнд шинэ бүлэн тодорхойлогдох
• 4а хэлбэр Титэм судсанд дотуурх эмчилгээтэй холбоотой шигдээс
• 4б хэлбэр Титэм судасны тэлэгч орчмийн бүлэнгээс гаралтай
шигдээс, гэхдээ бүлэн нь титэм судасны шинжилгээ, эсвэл задлан
шинжилгээгээр нотлогдсон байх
• 5-р хэлбэр Титэм судасны мэс засалтай холбоотой ЗШ

24.
Зүрхний цочмог шигдээсийн ангилал ба
оношлогоо
ЗЦШ-ийн 1-р ба 2-р хэлбэрийн оношологооны шалгуур үзүүлэлт:
Зүрхний өвөрмөц ферментийн ихсэлт (КФК-МВ, тропонин) дараах
үзүүлэлтийн аль нэгтэй хавсран илрэх:
• Цээжний өвдөлт
• ЗЦБ-т ST сегмент өргөгдөх, эсвэл ГЗХХ шинээр илрэх
• ЗЦБ-т ST сегмент буух, эсвэл сөрөг Т шүд илрэх
• ЗЦБ-т эмгэг Q шүд шинээр үүсэх
• Зүүн ховдлын ханын хэсэгчилсэн хөдөлгөөний эмгэг өөрчлөлт
хоѐр хэмжээст зүрхний хэт авиа шинжилгээ (ЗХАШ)-нд илрэх

25.
Зүрхний цочмог шигдээсийн ангилал ба
оношлогоо
ЗЦШ-ийн III хэлбэрийн оношлогооны шалгуур:
• Зүрхний гэнэтийн үхэл дараах шалгуур үзүүлэлтийн аль нэгтэй хавсрах, гэхдээ
биохимийн маркерийг цусанд шинжлэхээс өмнө, эвсэл цусны сийвэнд
зүрхний өвөрмөгц фермент ихсэхээс өмнө нас бардаг.
• Шалгуур үзүүлэлт: • ЗЦБ-т ST сегмент голч шугамаас дээш өргөгдах, эсвэл
ГЗХХ шинээр үүсэх • Титэм судасны бүлэн титэм судасны шинжилгээгээр,
эсвэл задлан шинжилгээгээр батлагдах
ЗЦШ-ийн IV хэлбэрийн оношлогооны шалгуур:
• Титэм судсан дотуурх оношлогоо ба эмчилгээтэй холбоотой тропонины
хэмжээ 3 дахин ихсэх
ЗЦШ-ийн V хэлбэрийн оношлогооны шалгуур:
• Титэм судасны залгаас хийх хагалгаатай холбоотой тропонины хэмжээ 5
дахин ихсэх, ЗЦБ-т эмгэг Q шүд, эсвэл ГЗХХ шинээр илрэх

26.
Ангилал
ЗЦШ-ийг үхжил бүхийн голомтын
талбайгаар нь 3 бүлэгт ангилна.
1. Бичил хэмжээний ЗШ
2. Жижиг хэмжээний ЗШ(зүүн
ховдлын булчингийн <10%
гэмтэх)
3. Дунд зэргийн ЗШ (зүүн
ховдлын булчингийн 10-30%
гэмтэх)
4. Том хэмжээний ЗШ (зүүн
ховдлын булчингийн >30%
гэмтэх)
Илэрч буй эмнэлзүйн шинж,
явцаар нь ЗЦШ-ийг дараах үе
шатаар ангилдаг.
Үүнд:
1. Эхлэл үе (<6 цаг)
2. Цочмог үе (6 цагаас -7 хоног)
3. Эдгэрч буй үе (7-28 хоног)
4. Эдгэрэлтийн үе (29 хоног

27.
Цээжний өвдөлт
• Цээжний өвдөлт/таагүй мэдрэмж 10-20- минут ба түүнээс удаан
хугацаагаар үргэжллэх, нитроглицеринд намдахгүй байх
• Өвчүүний араар, эсвэл ходоодны орчимд өвдөх
• Өвдөлт хүзүү, эрүү, зүүн гар луу дамжих
• Өвдөлт төдий хүчтэй бус байх нь ялангуяа ахмад настанд илүү
ажиглагдах
• Сульдах, амьсгаадах, муурч унах зэрэг бусад дагалдах шинжүүд
илрэх нь элбэг байдаг.

28.
ЗЦБ
• Эмчид анх удаа үзүүлснээс хойш 10 минутын дотор ЗЦБ хийсэн
байх
• Шаардлагатай тохиолдолд нэмэлт холболтуудыг (V7-V9, RV3-RV5)
ашиглан ЗЦБ хийх
• Зүрхний цусан хангамж хомсдолын шинж дахих тохиолдолд, мөн
эмнэлэгт хэвтэхээс 6 ба 24 цагын дараа ЗЦБ давтан хийх

29.
Биомаркерийн шинжилгээ
• ЗШ-ийн цочмог шатанд зүрхний булчингийн үхжлийг илэрхийлэх
ферментийн хэмжээг цусны сийвэнд заавал тодорхойлно. ЗЦШ-
ийн эмнэл зүйн шинж тодорхой бол шинжилгээний хариуг
хүлээлгүйгээр титэм судасны цусан хангамжийг сэргээх эмчилгээг
эхлүүлнэ. Ялангуяа ГЗХХ г.м оношлогооны түвэгтэй нөхцөлд цусны
сийвэнд үхжлийн өвөрмөц фермент ихсэх нь ТСДЭ-г хийх заалтыг
баталгаажуулж өгдөг.
• ЗЦШ-ийн үед гэмтсэн булчингаас тропонин Т ба I, КФК-МВ, ЛДГ ба
бусад уургууд цусны урсгал руу ялгарч хэмжээ нь ихэсдэг. Эмнэл
зүйн шинжүүд илэрсэн тохиолдолд ЗЦШ оношийг баттай тавина.

30.
Зүрхний хэт авиан шинжилгээ (ЗХАШ)
• ЗХАШ бол орчин үеийн зүрхний дүрс оношлогооны арга бөгөөд
хоѐр хэмжээст ЗХАШ нь цээжний өвдөлттэй өвчтөний хүнд
хөнгөний зэргийг тогтооход чухал үүрэгтэй. Титэм судас
бөглөрсөнөөс хэдхэн секундын дотор булчин үхжихээс өмнө
тухайн судасны харьяа ханын хөдөлгөөн алдагддаг.
• ЗШ-ийн хүндрэл болох ханын задрал, ховдол хоорондын
таславчийн цоорол, хөхлөг булчингийн цусан хангамжийн
хомсдол, эсвэл урагдлаас үүссэн хоѐр хавтаст хавхлагын дутуу
хаагдал зэргийг оношлоход ач холбогдолтой.

31.
Ангиографийн шинэжилгээ
Титэм судасны нарийслын зэргийг судасны нарийссан хувьтай
дүйцүүлж доорхи байдлаар ангилна.
• I зэрэг – 50% хүртэл нарийссан.
• II зэрэг – 50-75% хүртэл нарийссан
• III зэрэг – 75-99% хүртэл нарийссан
• IV зэрэг буюу бүрэн бөглөрсөн

32.
Эмчилгээ
Титэм судсан дотуурх эмчилгээ (ТСДЭ)
• ТСДЭ-ний аргын үндсэн зарчим нь зүрхний булчингийн цусан
хангамжийг эргэн сэргээхэд оршино. Тодосгогч бодисын
тусламжтайгаар зүрхний титэм судасны зураг авч, титэм судасны
тогтоц гэмтсэн судасны тоо, байрлал, нарийслын зэрэг, хэмжээ,
байрлал зэргийг тодорхойлж ТСДЭ судас залгах, хагалгаа хийх
эсэхийг өвчтөний эмнэл зүйн байдалд тохируулан сонгоно.

33.
КАГ, КАП А. Коронарангиопластик
эмчилгээний заалт:
• Аль нэг титэм судас 75%-аас дээш нарийсалтай байх
• КГ-ийн шинжилгээгээр титэм судасны хэсэг газрын нарийсал оношлогдож, нарийсал нь их
биш газрыг хамарсан байх
• Хэсэг газрын нарийсал нь 2-3 судсанд байрласан бол тэр нь 3 см-аас их биш газрыг хамарсан
байх
• Хэсэг газрын нарийсал нь судасны эхлэл, дунд хэсэгт байрласан байх
• Нарийссан судасны хананд шохойжилт үүсээгүй байх
• Коронарангиопластик эмчилгээний дараах нарийсал, бөглөрөл
• Титэм судасны мэс заслын дараах залгалтын нарийсал бөглөрөл Б. “КАП” эмчилгээний эсрэг
заалт:
• Нарийсал нь титэм судасны эхлэл хэсгийн амсарт байрлах
• Олон судасны түгмэл нарийсал
• Зүүн ховдлын агших чадвар 35-аас доош буурах
• Суданы салаалах хэсгийн уулзвар

34.
STЗШ-НИЙ ҮНЭЛГЭЭ БА ЭМЧИЛГЭЭ
1. Бөглөрсөн титэм судасны цусан хангамжийг эрт
сэргээх нь STЗШ- ийн үндсэн эмчилгээ мөн.
2. Түргэн тусламжийн үйлчилгээ, ЗЦБ-ийн оношлогоо нь
өвчний эхлэлээс титэм судасны цусан хангамжийг
сэргээх эмчилгээг хийх хүртэлх хугацааг багасгахад
голлох үүрэгтэй.
3. ТСДЭ нь зүрхний булчингийн цусан хангамжийг түргэн
сэргээх эмчилгээний хамгийн үр дүнтэй арга юм.
4. ТСДЭ-г эмчийн анхны үзлэгээс хойш 2 цагийн дотор
багтаан хийхийг зөвлөдөг.
5. ТСДЭ-гй 2 цагийн дотор хийх боломжгүй тохиолдолд
бүлэн хайлуулах эмчилгээ (БХЭ)-г аль болохоор эрт
эхлэх хэрэгтэй.
6. БХЭ үр дүнтэй болсон тохиолдолд титэм судасны зураг
авах шинжилгээ хийлгэхээр ТСДЭ хийх боломжтой
эмнэлэг рүү шилжүүлнэ. БХЭ-ний дараахь 3-24 цагийн
хооронд шилжүүлэх нь хамгийн тохиромжтой хугацаа
юм.
7. БХЭ үр дүнгүй тохиолдолд ТСДЭ-г өвчний эхний 12
цагт багтаан хийх хэрэгтэй.
8. Эсрэг заалтгүй бол бүх өвчтөнд аспирин, клопидогрел
уулгаж, дараахь антикоагулянтаас аль нэгийг сонгож
хэрэглэнэ: ТСДЭ хийх тохиолдолд бивалирудин, эсвэл
гепарин, БХЭ хийх бол энаксопарин, эсвэл гепариныг
тарина.
9. Антикоагулянт эмчилгээг ТСДЭ хийж дуусангуут, харин
БХЭ хийлгэсэн тохиолдолд 24-48 цагийн дараа тус тус
зогсооно.
10. Ангиотензин хувиргагч ферментийг саатуулагч (АХФС)-
ийг зүүн ховдлын дутагдлын шинжтэй өвчтөн бүрт
(эсрэг заалтгүй бол) шигдээсийн эхний өдрөөс эхлэн
уулгана. АХФС-ийг артерийн гипертензи, чихрийн
шижин, бөөрний архаг өвчинтэй хүмүүст хэрэглэхэд
илүү зохимжтой. Хуурай ханиалганы улмаас АХФС-ийг
уулгах боломжгүй тохиолдолд ангиотензины рецептор
хориглогч (АРХ)- ийг (валсартан) хэрэглэнэ.

35.
STЗШ-НИЙ ҮНЭЛГЭЭ БА ЭМЧИЛГЭЭ
• Бета-хориглогчийг тариагаар хэрэглэхийг зөвлөдөггүй. Харин
цусны эргэлтийн байдал тогтвортой болмогц бета-хориглогчийг
ууж эхэлнэ. Шигдээсийн дараа зүрхний булчинд цусан
хангамжийн хомсрол тодорхой хэмжээгээр байгаа өвчтөнд барих
тунгаар үргэлжлүүлэн хэрэглэнэ.
• Хэрэв холестерины түвшин өндөр бол статины бүлгийн эмэн
эмчилгээг яаралтай эхэлж, бага нягтралтай липопротейн (БНЛП)-ы
түвшинг 100 мг/дл (2.5 ммоль/л)-д хүртэл үргэлжлүүлэн
хэрэглэнэ. 13. Эмнэлгээс гарсаны дараа бүх өвчтөнд (эсрэг
заалтгүй бол) аспирин, клопидогрел, бета-хориглогч, симвастатин
бэлдмэлүүдийг үргэлжлүүлэн хэрэглэнэ. Хэрэв өвчтөн зүүн
ховдлын дутагдалтай бол АХФС эсвэл АРХ эмчилгээнд нэмнэ.

36.
Яаралтай тусламжийн зорилт Яаралтай
тусламжийн арга хэмжээ
• Зөв оношлох Асуулга авах, эмнэл зүйн шинж тэмдгүүдийг зөв үнэлэх боломжтой бол
ЗЦБ хийх
• Өвдөлт болон амьсгаадалтыг намдаах Хүчилтөрөгч чийглэж өгөх, нитроглицерин хэл
дор тави, 5 минутын зайтай 3 удаа өгнө .
• Намдахгүй бол морфин, пентазоцин, промедолын аль нэгийг 2-4 мг-аар судсаар
хийх, хэрэв шаардлагатай бол 30 минут тутам давтах
• Амь насанд аюултай хэм алдагдлыг арилгах АД хангалттай синусын тахикарди –
бетаблокатор. Судасны цохилт <50 бол атропин сульфат 0,5 мг судсаар Тосгуурын
чичиргээ – кордарон 150-300 мг, верапамил 5- 10мг, бетаблокатор, лидокайн 50-100
мг судсаар шингэлж хийх, зөөврийн дефибрилятор хэрэглэх
• Шаардлагатай тохиолдолд сэхээн амьдруулах арга хэмжээ авах “ АВС” дүрмийн
дагуу авах Миокардыг цаашдын гэмтлээс хамгаалах Миокардын хүчилтөрөгчийн
хэрэгцээг багасгах / бетаблокатор / Титэм судасны цусны урсгал сэргээх / бүлэн
уусгах эмчилгээ / Эмнэлэгт түргэн хүргэх өвчтөнийг хөлөөр явуулахгүй дамнуургаар
зөөнө

37.
• Антиагрегант эмчилгээ • Аспириныг STЗШ-тэй өвчтөнд даруй
хэрэглэх заалттай. Бусад дааврын бус үрэвслийн эсрэг бэлдмэлүүд
нь нас баралт, давтан шигдээс, булчингийн урагдал, бусад
хүндрэлийгихэсгэдэг тул тэдгээр эмийн хэрэглээг хориглодог.
Сүүлийн үед аспириныг клопидогрелтэй хавсран хэрэглэвэл илүү
үр дүнтэй гэж үзэж байна.
• Антикоагулянт эмчилгээ • Гепариныг ТСДЭ-ний үед өргөн
хэрэглэдэг. Антиагрегант ба антикоагулянтын хавсарсан эмчилгээ
нь ЗШ-ийн эмчилгээний аргаас хамааран өөр өөр байдаг.

38.
• STЗШ-ийн эмэн эмчилгээний үед антиагрегант ба антикоагулянт
хэрэглэх нь
 -Антиагрегант • Аспириныг эхлээд 150-325 мг, дараа нь 75-160
мг-аар уулгах • Клопидогрел 75 мг уухаар хэрэглэх -Антикоагулянт
• Гепариныг эхлээд 60 нэгж/кг тунгаар (хамгийн дээд тун 4000
нэгжээс хэтрэхгүй байх) судсаар шахаж тарина. Дараа нь 12
нэгж/кг/цаг тунгаар (дээд тун 1000 нэгж/цаг байх ) бодож автомат
тариураар, 24-48 цагийн турш дуслаар тарина. Эмчилгээ эхэлснээс
хойших 3, 6 ба 24 цагт аРРТ үзүүлэлтийг үзэж, түүнийг 50-70
секунтийн түвшинд байхаар тунг тохируулна.

39.
Зүрхний булчингийн цусан хангамж
хомсдолын эсрэг эмэн эмчилгээ
Бета рецепторын хориглогч(атенолол, метопролол)
• ЗЦШ-ийн эхний 24 цагт уухаар эхлүүлж, улмаар удаан хугацаагаар хэрэглэх нь
үр дүнтэй гэдэг нь нотлогдсон.
Ангиотензин хувиргагч ферментийг сатуулагч (АХФС) ба ангиотензин
рецепторын хориглогч
• (АРС)(Коптоприл, энаприл,валсартан, Хэрэв эсрэг заалтгүй бол өндөр эрсдэл
бүхий өвчтөнд ЗЦШ-ийн эхний 24 цагт уухаар хэрэглэхийн зөвөлдөг. Ялангуяа
зүрхний тутагдал, цацалтын хэмжээ <40% ) АГ, Чихрийн шижин хавсарсан
өвчтөнд хэрэглэх нь илүү үр дүнтэй. Каптоприл 6.25 мг-аар эхлээд, 2 цагийн
дараа 12.5 мг- аар, 10-12 цагийн дараа кг-аар уулгаж, цаашид тунг аажмаар
хоногт 50мг-аар 2 удаа болтол нэмнэ.
• Нитратууд: ЗШ-ийн цочмог үед нитроглицериныг уухаар ба наалтаар хэрэглэх
нь үр дүнгүй болохыг олон тооны судалгаа харуулсан.