2. www.meleklerinpayi.com
İskoçViskisi: İskoçya’daki bir damıtımevinde,
maltlanmış arpa ve su kullanılarak üretilen, maya
eklenerek fermente edilen, 700 lt den büyük olmayan
meşe fıçılarda en az 3 yıl olgunlaştırılmış alkol düzeyi
en az 40% olan tüm viskiler “İskoçViskisi”dir.
Tek Malt İskoçViskisi:Tek bir damıtımevinde, sadece su
ve arpa maltı kullanılarak elde edilmiş İskoç viskisidir.
Örnekler: Glenfiddich, Lagavulin, Caol Ila, Macallan, vs
Harman (Malt) İskoçViskisi: 2 ya da daha çok
damıtımevinde üretilmiş en az 2 malt viskinin belli
oranlarda karıştırılmasıyla elde edilen İskoç viskisidir.
Örnekler:J&B,Chivas Regal, Ballentine’s,White Horse, vs
7. www.meleklerinpayi.com
• Turba (veya diğer adıyla torf) çürümüş bitki ve yosunların toprağın içinde
katmanlaşarak yıllar içinde meydana getirdiği bir toprak oluşumudur (bitki
kömürü).
• Dünyanın pek çok yerinde bulunan turba İskoçya’nın uçsuz bucaksız çayırlık
alanlarında da bol miktarda çıkarılan ve gerek yakıt olarak, gerekse viski üretimi
sırasında maltlanmış arpaları kurutmak için kullanılan bir maddedir.
• Turba yandığı zaman fenol adı verilen kimyasal maddeler ortaya çıkar. Süreçte
kullanılan turbanın tipi, arpanın ne kadarının bu şekilde kurutulduğu, ne kadar
zaman fırında turba dumanına maruz kaldığı gibi faktörlerin biraraya gelmesiyle
bu fenoller arpaya siner ve viskiye çok belirgin bir tat ve koku verir.Turba ve fenol
etkisi viskilerde kendini “isli, dumansı, ilaçsı” gibi tadım özellikleriyle ortaya
koymaktadır.
8. www.meleklerinpayi.com
• İlk aşamada elde edilen maltlanmış arpaların
malt değirmenlerinde çekilmesi ve sıcak suyla
karıştırılarak lapa haline getirilmesi.
9. www.meleklerinpayi.com
• Dev ahşap tanklarda lapanın içine maya atılması ve böylece arpanın
içinde bulunan şekerin maya ile reaksiyona girerek alkole dönüşmesi.
C6H12O6 → 2C2H5OH + 2CO2 + 2ATP (açığa çıkan enerji:118 kJ mol−1)
Daha anlaşılır bir dilde:
Arpanın içindeki şeker (glikoz) →Alkol + Karbon Dioksit + Enerji (ATP)
Alkol ilk olarak bu aşamada oluşmaya başlıyor ve işlem sırasında karbon dioksit ve ısı da açığa
çıkıyor.
10. www.meleklerinpayi.com
• Mayalanan karışım dev bir
tencereye benzeyen bakır
kazanlara (imbik) alınır ve
alkolün sudan daha hızlı
buharlaşması gerçeğine
dayanan bir yöntemle alkol
sudan ayrıştırılır. Bu işlem
birkaç kez tekrarlanarak
viskinin tadıyla ve alkol
konsantrasyonunu
değiştirmek mümkündür.
11. www.meleklerinpayi.com
• İmbikten elde edilen alkol meşe fıçılara
doldurulur ve dinlenmeye bırakılır. İskoçya
kanunlarına göre oluşan sıvıya “viski”
diyebilmek için en az 3 yıl olgunlaşması gerekir.
12. www.meleklerinpayi.com
• Viski imbikten çıktığında renksiz, tatsız, yüksek alkollü bir
içkidir. Farklı fıçılara doldurulup uzun yıllar bekletildiğinde
açık sarıdan koyu kehribara kadar olan palette harika bir
renge kavuşur ve farklı tadlar kazanır.
• Fıçı yapımında 2 meşe türü kullanılır:
• Amerikan Beyaz Meşesi (Querqus Alba)
• Avrupa/İspanya Meşesi (Quercus Robur)
• Kullanılan fıçı viskinin karakterini çok etkilediği için tüm üreticiler belli bir strateji doğrultusunda fıçı
kullanımına gidiyorlar. En basit anlatımla, eski şeri fıçılarının viskiye kuru üzüm, kuru meyve gibi
notalar kazandırdığını, eski burbon fıçılarının vanilya, muz, baharat gibi tadlar eklediğini söylemek
mümkün.
13. www.meleklerinpayi.com
• Olgunlaşma süreci sırasında içerideki alkolün
%2-3’lük bölümü buharlaşır. Bu bölüme
“Meleklerin Payı” (Angels’ Share) denir.
• Malt viski fıçılarından pay alan İskoçya
meleklerinin ağzının tadını bildiğini söylemek
mümkün sanırım...
14. www.meleklerinpayi.com
• Her malzeme ve yapım aşamasında kullanılan her araç viskinin
tadını, kokusunu ve rengini fazlasıyla etkiler. Özellikle turbanın
çıkarıldığı bölge, yakıldığı zaman çıkardığı dumanın isi ve kokusu
bence en önemli karakter bileşenlerinden biridir. Örneğin deniz
kıyısına yakın bölgelerde çıkan turbanın iyot ve yosundan zengin
olması Islay bölgesi viskilerine (Caol Ila, Lagavulin, vs) diğer
viskilerle karışması mümkün olmayan çok spesifik bir koku verir.
• Suyun kaynağı, saflığı, sıcaklık derecesi, imbiğin şekli, büyüklüğü
ve hatta üzerindeki çiziklerin/göçüklerin bile viskinin tadının
etkilediği düşünülmektedir. Kullanılan meşe fıçıların içlerinin
yakılması, daha önce şeri bekletilmiş fıçıların kullanılması vs gibi
küçük ayrıntılar viskilerin tadlarını belirgin olarak değiştirmektedir.
Bu arada viskinin dinlenme/olgunlaşma süresi uzadıkça tadının da
olgunlaştığını ve değerinin arttığını söyleyebiliriz.