1. Mësimdhënës i lëndës: Doktorant, Sokol DOMNIKU
Biznesi dhe faktorët kryesorë të tij
Mësimdhënës i lëndës:
Doktorant Sokol DOMNIKU

2. Kuptimi i biznesit
Cila është natyra e biznesit?
Përse të merremi me biznes?
Qëllimet e biznesit
Si duhet arritur qëllimet e veta biznesi?
Elementët kryesorë të biznesit
pronarët
punonjësit
blerësit (klientët)

3. Biznesi në sistemet kryesore ekonomike
Çka është Ekonomiksi?
Burimet kryesore ekonomike
a. Burimet natyrore
b. Burimet njerëzore
c. Burimet financiare
d. Burimet teknologjike

4. Sistemet kryesore ekonomike
Sistemi i ekonomisë komuniste (Rusia, Kina, Koreja
veriore, etj.)
Sistemi i ekonomisë socialiste (Izraeli, Suedia,
Norvegjia, etj.)
Sistemi i ekonomisë kapitaliste (ShBA, Franca, Italia,
etj.)
Sistemi i ekonomisë mikse (përzier)

5. Diferencat kryesore në mes tri sistemeve
ekonomike
Sistemi komunist Sistemi socialist Sistemi kapitalist
Pronësia e Pothuajse të gjitha Shteti ka në pronësi industritë Privatët kanë në pronësi
bizneseve burimet janë në pronësi kryesore; Privatët bizneset e pothuajse të gjitha
të shtetit vogla resurset
Konkurrenca Nuk ka. Shteti është E ndaluar në industritë Të stimuluar nga shteti
pronar i gjithçkaje kryesore; e stimuluar në dhe nga forcat e tregut
bizneset e vogla
Profiti Të hyrat shkojnë në Profitet e bizneseve të vogla Individët mund ti
dobi të shtetit mund të ri investohen; mbajnë profitet dhe ti
Profitet e shtetit i shkojnë në shfrytëzojnë sipas
dobi të shtetit dëshirës
Produktet dhe Mundësi e limituar për Mundësi zgjedhjeje; Çmimet Mundësi të mëdha
çmimet e tyre zgjedhje; çmimet shumë përcaktohen nga oferta dhe zgjedhjeje; çmimet
të larta kërkesa e tregut përcaktohen nga
kërkesa dhe oferta
Mundësitë e Mundësi e vogël Disa mundësi për punësim; Mundësi të pakufishme
punësimit zgjedhjeje; shumica Shumica punojnë për shtetin për karrierë
punojnë për shtetin

6. Tipet e bizneseve
Biznesi industrial
Biznesi komercial

7. Faktorët më të rëndësishëm të biznesit
Produktiviteti dhe 3 metodat kryesore për rritjen e tij :
1. Specializimi
2. Novacionet dhe teknologjia më bashkëkohore
3. Riorganizimi i aktiviteteve të punës
• Efektiviteti
• Efiçenca

8. Novacionet dhe rëndësia e tyre në biznes
John Schumpeter, Profesor në Universitetin e
Harvardit në ShBA, e definojë novacionin ekonomik
nëpërmes katër mënyrave:
1. Krijimi dhe prezantimi i produktit të ri
2. Krijimi i metodës së re të prodhimit
3. Hapja e një tregu të ri
4. Gjetja e resurseve të reja furnizuese

9. Pyetje për diskutim?
Me fjalë tuaja, përshkruajeni kuptimin e biznesit?
Në rast se biznesi furnizohet me produkte në vlerë 100€ dhe po të
njëjtat i shet me çmim 20% më të lartë, a mund të themi se biznesi
po e arrin qëllimin kryesor të tij?
Nëse një biznes dëshiron të zhvillojë veprimtarinë e tij në një vend
ku aplikohet sistemi i ekonomisë komuniste, a do ta ketë një
mundësi të tillë? Për Po ose Jo, jepni arsyen?
Nëse biznesi arrin që të prodhojë me kosto më të ulët sesa në
periudhat paraprake, atëherë mund të themi se biznesi është më:
a) efektiv; b) efiçentë; c)më novator; d) komercial;
KINA konsiderohet si vend që e ka bërë kombinimin e sistemeve
ekonomike? Tregoni si dhe përse?

10. Literatura:
Domniku Sokol (2011): “Bazat e Biznesit” – (Libër në
përfundim)
Petra de Weerd-Nederhof, Olaf Fisscher and Klaasjan
Visscher (2011): “Creativity and Innovation Management”,
WILEY-Blackwell Journal
Burimi online:
http://www.wiley.com/bw/journal.asp?ref=0963-
1690&site=1
Roger Trapp, Sumeet Desai, George Buckley (2010): “What
you need to know abort business” , Wiley Business Journal.
Burimi online:
http://eu.wiley.com/WileyCDA/WileyTitle/productCd-
0857081152.html