1. Warszawska Fabryka Drutu, Sztyftu i Gwoździ „Drucianka”
Komisja Dialogu Społecznego ds. Ochrony Dziedzictwa Kulturowego
Warszawa, 28 października 2014 r.
Krzysztof Michalski, Praskie Stowarzyszenie Mieszkańców „Michałów”
2. Kluczowe fakty
• 1899 r. – rozpoczęcie budowy Belgijskiej Fabryki Drutu na Szmulowiźnie, na ul.
Objazdowej (architekt Kazimierz Loewe)
• 1905 r. powstaje Cynkownia Warszawska
• produkcja drutu kolczastego, gwoździ, siatek metalowych
• silny ośrodek ruchu robotniczego (Karol Wójcik)
• w okresie międzywojennym w „Druciance” pracowało prawie 400 osób,
• ruch oporu podczas II wojny światowej
• w czasie wyzwolenia Pragi we wrześniu 1944 r. „Drucianka” uległa spaleniu
• 1946 r. generalny remont – powstaje Warszawska Drutu i Gwoździ im. Karola Wójcika
• 1952 r. powstaje Warszawska Fabryka Sprężyn, produkująca m.in. resory samochodowe
dla żerańskiego FSO
• 2000 r. zakład zostaje zamknięty
8. Wpis do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków w 2010 r.
Zabudowania fabryczne „Drucianki” (wraz położonym naprzeciwko młynem
Michla, który od niedawna również figuruje w rejestrze zabytków),
przedstawiają znaczącą wartość jako świadectwo historii
Szmulowizny, jednego z przemysłowych obszarów Pragi. Wpisują się w
industrialny charakter architektury tej dzielnicy…
Największą wartość spośród całego zespołu zabudowań przedstawia
budynek portierni oraz budynek administracyjny. […] są przykładami
popularnego na przełomie XIX i XX wieku tak zwanego stylu „ceglanego”,
typowego dla ówczesnej architektury municypalnej i przemysłowej.
Wykonane zostały z czerwonej, nieotynkowanej cegły. Zdobienia elewacji
tych budynków nawiązują do form neogotyckich. Szczególnie interesujące
jest częściowo zachowane wyposażenie wnętrza budynku biurowego, w
którym mieściło się również luksusowe mieszkanie dyrektora fabryki.
10. Wpis do rejestru i co dalej?
28 stycznia 2011 roku powołany został Komitet Budowy Muzeum
Komunikacji po praskiej stronie Wisły w Warszawie.
Powstanie Muzeum Komunikacji elementem Strategii Rozwoju Warszawy.
Idea budowy Muzeum Komunikacji zbiorowej (autobusy i tramwaje) oraz
indywidualnej (automobile). Muzeum żywego, nowoczesnego i dzięki
partnerstwu publiczno – prywatnemu (PPP) - po części zarabiającego na
siebie.
Siedzibą przyszłego Muzeum Komunikacji miała zostać „Drucianka”
(ostatecznie Muzeum Komunikacji powstaje w rejonie stacji PKP
Warszawa Praga).
14. Kto jest właścicielem?
Część budynków należy do miasta i PKP. Jednak najcenniejsze z nich, m.in.
remiza i hala produkcyjna, są własnością dwóch Wietnamczyków.