1. 1
Werkbundel: Hallentoren Tielt
Dag ………………PhoebeGoemaere…………… (vul je naam in)!
Vandaag verkennen we de geschiedenis van de hallentoren
in Tielt en bezoeken we het museum dat zich hierin bevindt.
Misschien heb je de hallentoren al eens gezien. Na vandaag
weet je er veel meer over!
Korte informatie over de hallentoren
De Tieltse hallentoren werd in 1275 op de Markt gebouwd. Het bouwwerk werd
meermaals vernield en telkens opnieuw opgetrokken. Het huidige gebouw dateert uit
1558-1560. De hallentoren is eigenlijk een belforttoren. De belforttoren staat op de
vroegere lakenhalle en wordt daarom hallentoren genoemd.
Stap 1: Zoektocht in het centrum van Tielt
De juf verdeelt jullie zo meteen in groepjes van 4. In deze groepjes gaan jullie op zoek
naar zes letters. Met deze letters moeten jullie straks een woord vormen. Deze letters
vinden jullie op zes verschillende gebouwen/monumenten. Deze
gebouwen/monumenten hebben een link met de hallentoren. Als je op de juiste plaats
bent aangekomen, schrijf je de letter die je gevonden hebt op in deze werkbundel. Elk
om de beurt leest ook een leerling het bijhorend tekstje voor aan jullie groepje. Als je
de zes plaatsen hebt bezocht en de zes letters hebt opgeschreven, keer je terug naar
de hallentoren. Dit is het punt waar we terug afspreken. Voor deze opdracht krijgen
jullie 50 minuten.
Tip: Lees elk om de beurt de kaart eens af.

2. 2
1. Patersklooster
Op de afbeelding hiernaast zien jullie een fragment dat
bewaard is gebleven van de glas-in-loodramen van het
patersklooster. Dit klooster brandde af in de 17de eeuw en
werd later terug heropgebouwd. Dit medaillon herinnert
aan de jonge man die het leven liet bij de brand van het
kloostergebouw. Op het medaillon kun je ook de eerste
campanile van de hallentoren zien. Een campanile is een
klokkentoren die naast een kerkgebouw staat, maar er geen
bouwkundig deel van uitmaakt.
Gevonden letter:
N
2. Shermantank
Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt de
hallentoren door de Duitsers als
gevangenis gebruikt met noodhoorn om
vliegtuigaanvallen aan te kondigen. Na
beide wereldoorlogen is er relatief weinig
schade aan de toren. Dit hebben we onder
meer te danken aan generaal Maczek.
Deze Poolse generaal naderde in 1944 de
stad Tielt om deze te bevrijden van de
oorlog. ’s Morgens vroeg reed er een
eerste Poolse tank de markt op. Maczek
probeerde bij de bevrijding van een stad zo weinig mogelijk verwoestingen aan te
richten. Daarom zette hij zijn infanterie (militairen die te voet vechten) in i.p.v. zijn
artillerie (wapens). Dit bevrijdingsmonument, de Poolse Shermantank, herdenkt dus de
bevrijding van Tielt door het Poolse leger.

3. 3
Gevonden letter:
3. Europahal
Jullie staan momenteel voor de
Europahal. Deze evenementenhal
wordt zo genoemd, omdat Tielt na de
Tweede Wereldoorlog uitpakte als
‘Europastad’. Tielt verbroederde met
enkele buitenlandse steden en
herwon zo zijn dynamiek van weleer.
In de hallentoren bezoeken we straks
het koppenmuseum. Dit museum
bevat een verzameling van 78 reuzenkoppen van internationale naoorlogse politici.
Deze koppen zijn een overblijfsel van de Europastoet die in 1986 uitging. Met deze hal
en het museum kunnen we dus aantonen dat de Europese gedachte in Tielt nog steeds
leeft.
Gevonden letter:
4. Oudegevangenis
C
E

4. 4
Op de plaats waar nu café d’Hespe gevestigd is, was vroeger een gevangenis gevestigd.
Deze gevangenis verdween en in ruil daarvoor werd een nieuwe stadsgevangenis met
zes cellen ingericht op de benedenverdieping van de hallentoren. Dit gebeurde tijdens
de restauratiewerken van 1777 tot 1780. Op de eerste verdieping bevonden zich toen
onder meer lokalen voor de griffier (secretaris in de rechtbank), de procureur en het
stadsbestuur, de zogenaamde ‘Wetcaemer’.
Gevonden letter:
5. Schepenhuis
Zoals jullie kunnen zien op de afbeelding
hiernaast heeft de hallentoren er niet altijd
hetzelfde uitgezien. Vroeger was er aan de
toren namelijk een schepenhuis verbonden.
Deze kwam voort uit de schepenkamer
(1406). Het middeleeuwse economische en
sociale leven speelde zich af rond deze
hallentoren en het inmiddels verdwenen
Schepenhuis. In de jaren 1880 tot 1892
gebeurden grondige aanpassingswerken. Toen werden zowel het schepenhuis als de
gevangenis gesloopt. Vandaar dat je dit deel van het gebouw vandaag de dag niet
meer terugvindt.
Gevonden letter:
U
O

5. 5
6. Tanneke Sconyncx
Jullie staan nu voor het beeld van Tanneke Sconyncx. Tanneke
was een vrouw die beschuldigd werd van hekserij en overleed
tijdens een foltering (marteling) van vier dagen en nachten.
Tanneke overleed op 2 juni 1603 in de hallentoren. Op het
beeld zien jullie Tanneke die als een engel ten hemel stijgt.
Deze vrouwen werden namelijk vermoord terwijl ze vaak niets
misdaan hadden. Men zou haar verklikt hebben uit jaloezie,
omdat ze een welgesteld (rijk) leven leidde.
Gevonden letter:
Gevonden woord:
Vraagjes over de hallentoren:
1. In welke periode werd de hallentoren gebouwd? Omcirkel de juiste periode en
duid het jaartal aan op de tijdlijn.
2. Waarom werd deze belforttoren de hallentoren genoemd? Leg uit.
Debelforttorenstaatopdevroegerelakenhalleenwordtdaaromhallentoren
genoemd.
3. Welke functie(s) nam de hallentoren in haar geschiedenis op zich? Omcirkel.
S
U N E S C O
1275

6. 6
Ziekenhuis – Politiebureau – Vleeshuis – Gevangenis – School – Vliegtuigaanvallen
aankondigen.
4. Welke vrouw stierf in de hallentoren? ……TannekeSconyncx………
5. Waarvoor wordt de hallentoren vandaag de dag gebruikt?
Op de eersteverdieping bevindt zich nu hetkoppenmuseum.
Stap 2: Bescherm onze hallentoren!
Stel: Het stadsbestuur van Tielt denkt erover na om de hallentoren af te breken. De
burgers van Tielt zijn hier niet mee akkoord… Jij wilhet heft in handen nemen en besluit
om een korte toespraak te houden waarom deze toren niet weg mag. Schrijf met je
groepje een korte verdedigingstekst van ongeveer 5 regels waarin je vertelt waarom
de hallentoren beschermd moet worden. Nadien komt één leerling van jullie groepje
de tekst voordragen. Elk groepje mag ten slotte hun stem uitbrengen op de beste
verdediging.
Verdedigingstekst: VOORBEELD
De hallentoren uit Tielt mag niet verdwijnen, omdat deze toren
opgenomen werd door UNESCO in de Werelderfgoedlijst. Deze
torenbestaatalsinds1275enissindsdan hetcentrumvande stad. Alle
inwonersvanTieltkennende hallentoren.Hetiseenzeermooietoren
in renaissancestijlenheefteenrijkegeschiedenis. Zo washetooitzelfs
een gevangenis en stierf hier een vrouw die beschuldigd werd van
hekserij.
Stap 3: Het koppenmuseum (Verschillendperleerling)
Welke woorden geven weer wat jij voelt bij deze werken? Omcirkel.
Eng Rustgevend Opvallend Geschokt
Vreemd Angstaanjagend Verdrietig Energiek
Grappig Eenzaam Enthousiast Trots
Vrolijk Somber Nieuwsgierig Verward

7. 7
Maak hieronder een schets van jouw favoriete beeld: