Aralin 8: Ang Paglawak ng Kapangyarihan ng Europa

2. MGA REKADO

3. *Lumakas na Kapangyarihan ng Hari
- Tumaas ang buwis hindi lang bilang ng
populasyon at suplay ng pagkain, nakapag-
eempleyo ang hari ng mga bayarang kawal
upang mapalakas pa ang kanilang
kapangyarihan.
*Malaki ang Pangangailangn sa mga produkto
mula sa Silangan

4. *Mga tuklas/bagong Teknolohiya sa
paglalakbay
- Natuklasan na ang teknolihiya ay nakakatulong
sa pagpaunlad at pananakop ng mga Europeo,
naging malaking bahagi ang papel na
ginbampanan ng mga kartograpo.
*Paghahanap ng bagong Ruta
- Dinadala ng mga Muslim ang ibang rekado at
ibang mahalagang prudokto ng asya at dinadala
naman ng mga negosyanteng Italyano sa iba’t
ibang lungsod ng Italya. Nais putulin Ng mga
Europeoang mga kayamanan ng asya, ang
makapangyarihanng bansa ay naghahanap ng
bagong rutang hindi madadaanan ang Dagat
Mediterranean.
*Ang pagnanais na ikalat ang Kristiyanismo

5. sa simbahan, ang paglaganap ng
Pananampalataya sa Diyos.
Pinangunahan ng Portugal ang Paglalakbay
- Isang maliit na bansa na may habang
baybayin, layunin nilang makipag-ugnayan sa
Aprika at mahanap ang daaan tungong Indies.
-1415 nang nagsagawa ng iba’t ibang
paglalakbay si Prince Henry “THE NAVIGATOR”
-1488 nang naging nabigador na si Bartolomeo
Dias ay lumibot sa dulo ng Aprika. Dahilan sa
paglakas ng Bagyo siya ay napadpad sa pook ng
tinatawag niyang “CAPE OF STORM”
- Ang “CAPE OF STORM” ay pinalitan ng
“CAPE OF THE GOOD HOPE”.
-1499 itunuring isang bayani si Vasco De Gama

6. Hari ng portugal ngunit hindi siya siinupportahan
ni Haring John II at Reyna Isabella I ng Espanya.
-1492 pumayag ring magbigay ng tulong para sa
ekspedisyon niya si Ferdinand V.
-Amerigo Veupuce(explorer) nabuhay nong
panahon ni Columbus.
- Noong 1493, humiling ng karapatan na
tumuklas ng mga lupain sa Dagat ibayo.
-Noong 1494, bumuo ng bagong kasunduan na
tinawag na kasunduang Tordesillas.
Ang kolonisasyon ng Espanya sa Amerika
-Naglakbay sa baybayin ng Timog Amerika si
Pedro Cabral noong 1500
-1510 ng nagtagumpay na makatayo ng

7. -Christpher Columbus ng Genoa
-1492 nang pumayag na punduhin ni Haring
Ferdinand at Reynang Isabella ang kanyang
ekspedisyon.
-tibawid ni Balboa ang Isthmus ng panama upang
marating ang imperyo ng mayaman sa ginto, ngunit
sya’y inaresto ni Francisco Pizzaro, ahente ng
bagong Gobernador.
-noong 1500 unang bahagi, ginalugad ni Juan
Ponce De Leon ang Bahamas sa paghahanap ng
“fountain youth” bukal na paniniwalang
nagpapanumbalik sa kabataan ng sinumang maligo
rito.
- inakala ni Moctezuma,ang pinuno ng mga Aztec
na ang dumating ay mga diyos o alagad ng diyos.

8. -Si champlain ay kinikilalang “ Ama ng bagong
Pransiya” ng dahil sa mga itinayo niyang
pamayanan sa Montreal at Nova Scotia.
-1672, Ekspertong pinangunahan ng paring
Jacques Marquette at mangangasong si Louis
Joliet.
-Si Robert de la Salle ang paggagalugad sa ilog
Massissippi at inangkin ang malawak na lamnak
na nakapaligid, pinangalanan niyang Louisiana
ang bagong teritoryo bilang parangal kay Haring
Louis XIV.
Ang kolonisasyon ng
Inglatera sa Anerika
-1496 hanggang 1498, pinondohan nila ang
tatlong ekspedisyon ng Italyong si John Cabot.
-Naglayag ng ekspedisyon noon 1609 at
ginalugad ang katubigan sa Hilagang Amerika,
look na natuklasan ay pinangalang Hudson.

9. -Naniniwala ang mga Europeo ng may rutamg
pandagat sa Hilagang Amerika na maguugnay
sa Europeo. Nagpaalala ng mga ekspedisyon
ang mga kaharian para makahanap ng ruta
patunggong AsyaAng kolonisasyon ng
Pransiya sa Canada
-1534 ng ginalugad ni Jacques Cartier ang
silangang bahagi ng Canada at binagtas ang
isang malawak na ilog na pinangalanang St.
Lawrence.
-Si Samuel de Champlain ang iniwan ni Cartier

10. -1581 lumaya ang Netherlands sa
pananakop ng Europeo.
-Itinatatag nila ang Dutch East India
Company noong 1602.
-Pagsapit ng ika-17 siglo , nagtagumpay ang
mga Olandes na talunin ang mga Portuges at
kontrolin ang kalakalan.
-1621 ng mabuo ang Dutch West India
Company na naglalayong pumasok sa
kalakalan sa Amerika at kalabanin ang mga
mga mangangalakal mula sa Portugal at
Espanya.

11. -Binigyang-daan ang malawakang pagkatuklas ng
mga lupain.
-Lumakas ang ugnayan ng Silangan at Kanluran.
-Lumaganap ang Rebolusyong komersiyal sa
pagitan ng 1450 hanggang 1700, lumaki ang
taglay na yaman ng mga bansa. Sa pikikipag
kalakalan ng Europa sa daigdig nabuksan ang
pandaigdigan palitan ng tao, produkto,
teknolohiya, mga ideya, at maging mga sakit.
-Columbian Exchange, hango sa pangalan ni
Christopher Columbos.
Ang Imperyong itinatatag ng mga
Europeo sa Asya
-Pagkaraan ng mga unang tuklas, nagsimulang
kontrolin ng Europa ang maraming lupain na
kanilang inangkin.

12. -Masasabing ang imperyo na itinayo ay isang
imperyong pangkalakalan lamang.
-Ang mga Portuges ay makakuha ng mga
produktong mula sa katutubo gaya ng tabako,
sutla, asukal at ib’t ibang pampalasa ng
pagkain, gayundin ang pilak, ginto at mga alipin.
-Ang kailangan lamang ng mga Portuges na
mapanatili ay ang pagkakaroon ng isang
-Hindi nagtagal, ang mga kolonyang ito ay
nagbigay sa kanila ng kapangyarihan at
kabutihan.
-Ngunit meron silang kaalamangan, ito ang
dala nilang kanyon sa kanilang sasakyan.
Paputok ang tumulong upang makontrol ang
kalakalan sa karagatan.

13. -Pagkaraan ng unang mga tuklas, nagsimula
nang kontrolin ng Europa ang maraming lupain
ng kanilang inangkin.
-Hindi nagtagal ang kolonyang ito ay naging
mahalaga sa kanilang kapangyarihan at
kabantugan.
Isang Imperyong Pngkalakalan
ang Itinatag ng Portugal
-Don Alfonso de Albuquerque, isang heneral
na Portuges, dakilang mananakop at
tagapagtatag ng imperyo, hinarangan siya
upang wasakin ang monopoluo at ang
kalakalan ng Rekado noong 1500.

14. Kanyang mga kolonya, inangkin ng Espanya
ang gobernong Portuges.
-Nagdala ng mga kastila ang mga sakit tulad ng
scarlet fever, influenza, tigdas, smallpox,
chickenpox, at iba pang salot.
-Dahil sa malaki ang populasyon ng Espanya,
nakabuo ito ng mas matatag na kolonya.
-Itinayo ng Inglatera ang unang pernamenteng
panahanan sa Jamestown, Virginia noong 1607.
-Idagdag pa dito ang ideya na pinasikat ni
Thomas Paine na common sense na kumikilala
sa kahalagahan ng kalayaan ng isang tao. Sa
aklat na ito kanyang ipinakita ang kanyang
argumento tungkol sa kalayaan ng Amerika.

15. -Dahil sa mga paglalakbay sa St. Lawrence ni
Jacques Cartier sa Pransiya, nahikayat niya ang
mga Pranses na magtayo ng imperyo sa Bagong
Daigdig. 1609, ang eksplorer na si Samuel de
Chaplain ay nagtatag ng unag permanenteng
tirahan sa Hilagang Amerika at Quebec.
-Noong 1673, sina Louis Joliet at Jacques
Marquette ay tumungo mula sa Mississippi
hanggang sa Great Lakes.
Natamo ng Netherlands ang mga Kolonya ng
Portugal
-Ika-12 na siglo at sa unang bahagi ng ika-17 na
siglo, napalawak ng mga olandes ang kanilang
imperyong komersiyal.
-Inangkin ng mga olandes ang kalakalan sa rekado
ng mga Portuges sa East Indies noong 1602.

16. Pangkat ng mga katutubong Amerikano noong
1626, at nagtatag ng isang kolonyang
pangkalakalan na umaabot sa ilog ng Hudson mula
sa may may bunganga nito patungo sa lupain na
ngayon ay tinawag na albany.
-Mga bagong pagkain ay nagbigay-daan sa
mabilis na pagdami ng populasyon sa lumang
Daigdig o Panahong Medyibal, ngunit ang mga
sakit na dala ng malaking bilang ng populasyon
sa Bagong Daigdig o makabagong Panahon.Paglawak ng Kalakalan
-Pagkatuklas ng bagong ruta ng kalakalan ay
nagbihgay-wakas sa monopolyo ng matagal
nang ikinasya ng mga Italyano.
-Mga sentro ng kalakalan ay nailipat mula sa

17. -Mula sa Asya at Gitnang Silangan nanggagaling
ang malaking kargamento ng mga rekado,
mamahaling bato, papel, ivory, porselana, tela,
kape, tsaa, at mga bagong kasangkapan sa
Europa.
-Ang West Indies ay gumagawa ng asukal,
molasses, indigo, at rium para sa kalakalan.
-Ang lumaking bilang ng produkto ay nagpalakas
sa negosyo, mula sa mga produktong ito, lalo
pang sumigla ang kalakal at industriya sa buong
Europa.
Pang-aalipin
-Dahil sa kolonisasyon sa Bagong Digdig,
nagbago ang anyo ng pang-aalipin.
-Sa panahong ito, sinimulan ng mga katutubong
Aprikano na ibenta ang kanilang bahagi, na
kadalasan ay mula sa ibang pangkat ng mga
aprikano. Dahil sa kolonisasyon sa Amerika,

18. -Ang pagbabagong nagkagawian btay sa
pagtatatag ng maraming bagong negosyo ay
tinawag ng Rebolusyong Komersiyal.
-Ang malaking halagang umiikot sa Europa ay
nagpasigla sa kapitalismo na nagpakilala sa
bagong industriya tulad ng pagbabangko, sumibol
ang sistemang merkantilismo.
-Upang mapanatili ang balanse ng kalakalan, ang
bawat bansa ay nagsikap na makapagbenta ng
mas marami kaysa sa binibili.
Ang Panahon ng Enlightenment
-Noong 1700, lubhang namangha ang mga
pilosopong Europeo sa mga nagaganap na
pagtuklas sa larangan ng agham.
-Para sa mga pilosopo, ang rason ay “ilaw” na

19. -Sa panahon ng Enlightenment, ginamit ng mga
politiko ang rason at siyentipikong kaalaman sa
pamamahala.
-Sa simula pa lamang ng 1600, ginamit na ni
Thomas Hobbes at John Locke ang likas na
batas upang linangin ang mga ideya sa
pamamahala.-Thomas Hobbes ng patungkol sa pamahalaan at
lipunan ng Inglatera.
-Nais ni Haring Charles ang isang gobyernong
may ganap na kapangyarihan o absolutism.
-Noong 1651 isinulat ni Hobbes ang aklat na
“Leviathan” sa aklat na ito ay ipinakita niyang ang
likas na batas ang lumikha sa absultong
monarkiya na pinakamagandang anyo ng
gobyerno.
-Noong 1688, isang labanan ang naganap at

20. -Noong 1690, ipinaliwanang ni John Locke ang
ideya ng Maluwalhating Rebolusyon sa kanyang
aklat na “Treatises of Government “.
-Si Baron de Montesquieu, isang pilosopong
Pranses ay naglabas ng isang aklat na tinawag
na “The Spirit of Laws”.
-Ang lehislatibo ang tagagawa ng batas
samantalang ang ehekutibo ang
magsasakatuparan sa mga batas.
-Sa paglawak ng Enlightenment, ang mga
pilosopo ng Pranses ay tinawag na
“philosophe”.
-Isanag dakilang pilosopo ay si Francois-Marie
Arouet na lalong kilala na Voltaire. Nakilala si
Voltaire sa hindi niya pagkagusto sa Simbahang
Katoliko Romano.
-Si Denis Diderot ay isang pilosopo na pranses
na nakatulong upang kumalat ang ideya ng

21. -Ang islogan sa Panahon ng Enlightenment na
“kalayaan at pagkapantay-pantay ay hindi angkop
sa kababaihan.
-Hinamon nila ang paniniwalang ang kababaihan
ay likas na mas mababa sa kalalakihan, at ang
pagpapasailalim nila sa kalalakihan ay bahagi ng
“likas na plano” Nakipagtalo sina Germaine de
Stael ng Pransiya Catherine Macaulay, at Mary
Wollstonecraft ng Inglatera, na ang kababaihan ay
hindi mismo naisama sa social contract. Ang
kanilang katwiran ay tinuligsa at kinondena.
-Noong 1792, kanyang ipinalabas ang kanyang
aklat na ”A Vindication of the Rights of Woman”
-Tanging ang edukasyon, ayon sa kanya ang

22. -May ilang hari ang sumusunod sa mga bagong
ideya, tinawag silang mga enlightened despots o
mga absolutong pinuno na gumamit ng
kapangyarihan upang magkaroon ng pagbabago
sa lipunan at politika.
Frederick the Great(Frederick ang Dakila)
-Bilang hari ng Prusya, mula 1740 hanggang
1786, si Frederick II ay naging mahigpit sa
kanyang mga nasasakupan. Tingin niya sa
kanyang sarili ay “Unang Alipin ng Estado” na
ang tungkulin ay magtrabaho para sa
kapakanan ng lahat.
-Winika niya:”Sa aking kaharian, lahat ay
maaaring makarating sa langit nang naaayon sa

23. -Kanyang itinampok si Voltaire na isang taong
lumaban o nagbibigay linaw sa mga pamahiin,
panatisimo, kamangmangan, at kabuktutan.
-Naging emperatris noong 1762 ay nag-
eksperimento sa mga ideya ng Enlightenment.
-Nang mag–alsa ang mga alipin, kaagad niya
itong sinupil.
-Sa huli, ang naging kontribusyon niya sa Rusya
ay hindi pagbabago kundi isang pagpapalawak

24. -Pinakaradikal na daspot o mapanili na
pinuno ay ang Hapsburg na imperador
si Joseph II, anak at tagapagmana ni
Maria Theresa.
-Maria Theresa ang modernisasyon sa
gobyerno at pinagpatuloy ni Joseph
ang mga reporma ng kanyang ina.
-Tulad ng marami sa kanyang mga
reporma, ang lahat ng mga hakbang
na kanyang isinagawa ay kinansela

25. -Karamihan sa mga pilosopo ay lumalayo sa
tradisyonal na pananampalataya at paniniwala,
ang kanilang pananampalataya ay sinasamahan
ng pangatwiran. Ang ilang pilosopo ay mga
ateista (atheist) o mga taong hindi naniniwala sa
Diyos.
-Ngunit ang mga marami ay mga deist , o
naniniwala na ang Diyos gihan ang mga ritwal
ng simbahan.
-Halimbawa, tinanggap nila si Hesus bilang
isang dakilang guro at bilang anak ng diyos.
Bagong Pananaw sa Ekonomiya
-Ang physiocrat ay isang ekonomista na
naniniwalang ang agrikultura ang pinagmulan ng
kayamanan. Tulad ng iba pang pilosopo, ang
mga physiocrat ay naghanap ng mga likas na

26. -Sa halip isinulong nila ang patakarang
laissez-fair na pumayag sa isang
pagnenegosyo na wala o maliit lamang na
pakikialam ng gobyerno.
-Inangkin ng mga physiocrat na ang tunay na
yaman ay matatamo sa lupa.
-Ngunit suportado ng mg physiocrat na ang
tunay na yaman ay matatamo sa lupa.
-Ngunit suportado na nagtatakda ng taripa sa
mga produktong mula sa ibang bansa upang
mabigyang proteksiyon ang mga lokal na
produkto.

27. -Isang ekonomistang Briton na hinangaan ng
mga physiocrat. Sa kanyang maimplwensiyang
aklat, “The Wealth of Nations”, isinulat niya na
ang malayang kalakalan, ang mga likas na
pwersa ng suplay at pangangailangan, ang
dapat manaig at madetermina sa negosyo.
-Naininwala si Smith na ang mas mainam ay ang
pamilihang walang regulasyon mula sa
gobyerno.
-Lalo pang naimpluwensiya ang ideya ni Adam
Smith habang lumalawak ang Rebulosyong

28. -Bago pumasok ang Rebulosyong Siyentipiko
ang kaisipan at paniniwala ng mga tao ay
nakatuon sa simbahan.
-Unti-unting napalitan ang mga tradisyonal na
paniniwala.
Mga Bagong Kaalaman Tungkol sa
Mundo
-Paniniwala ng Simbahang Katoliko ang teorya
ni Ptolemy na ang kalawakan ay nakaayos sa
paraang geocentric-ang mga planeta, araw, at
mga bituin ay umiinog sa mundo. Ang ganitong
kaisipan ay hindi sinang-ayunan ng
astronomong taga-Poland na si Nicolaus
Copernicus sa kanyang aklat na “On the
Revolutions of Heavenly Spheres” noong 1543.

29. -1632 nang inilabas sa palimbagan ang isimulat
ng Italyanong siyentista at matematiko na si
Galileo Galilei, ito ay pinamagatang “Dialogue
Concerning the two Chief World Systems”
-Si Newton ang nagpaliwanag sa lahat ng bagay,
mula sa planeta hanggang sa bato ay sumusunod
sa batas ng gravity at inertia, siya din ang
kinikilala na imbentor ng calculus.
-Dalawang siyentipiko ang nagbigay-sigla s
bagong agham ang isang ingles, si Francis
Bacon (1516-16260) at si Rene Descartes, isang
Pranses (1596-1650).
-Inigiit ni Bacon sa kanyang aklat na “Novum
Organum” (1620), ang paggawa ng
eksperimento ng lahat ng mga siyentista,

30. -Ipinayo niya na gamitin ang pagdulog na
inductive sa pagsusuri.
-Ipinahayag naman ni Rene Descartes na
kailangan kumawala ng mga siyentista sa mga
sinaunang paniniwala sa Pransiya.
-Sa kanyang aklat na “Discourse on
Method”(1657), sinasabing ang lahat ay dapat
pagalinlangan hangga’t hindi napapatunayan sa
tulong ng scientific method.
-Ang paraang ito ay nagsisimula sa isang
pangkalahatang prinsipyo na ilalapat sa mga tiyak
na bagay sa tulong ng pangangatwiran lohikal
(logical reasoning).
-Lumawak ang interes ng mga siyentista ng
gitnang bahagi ng ika-17 siglo.
-Ang mga astronomer tulad nina Copernicus,
Brahe, at Kepler ay gumamit ng matematika sa
kanilang kalkulasyon. Sa unang bahagi ng oka-17

31. sistemang I decimal na ipinakilala ng isang
Hindu na matematisyan sa pamamagitan ng
paggamit ng tuldok decimal ( decimal point)
-Bagong Imbesyon ni Galileo na teleskopo.
-Noong 1668, isang Ingles na siyentista ang
nakagawa ng mas mainam na teleskopo.
-Naimbento ng isang physicist na Aleman na si
Otto von Guericke ang unang air pump.
-Isa ring aleman na physicist ang naka imbento
ng thermometer na may mercury. Siya si
Gabriel Fahrenheit.
-32 degrees at 212 degrees naman
pagkumukulo. Ibang pagkakalkula naman ang
ginamit ni Andres Celcius; 0 degree sa
nagyeyelo at 100 degrees naman kapag
kumukulo.

32. olandes ang unang relong pendulum.
-Noong ika-16 siglo, natutuhan ng mga doktor
ang katawan ng tao sa mga sinaunang
Griyego ngunit hindi pa sistematiko ang
kanilang kaalaman.
-Isang Flemish na doktor na nagngangalang
Andreas Vesalius ang nagpabago sa
paniniwala sa anatomiya.
-Ang mga gaw ni Vesalius ay nakatulong
upang ang Padua ay kilalaning isa sa
mahahalagang sentro ng medisina sa Europa.
-Si William Harvey, na isang doktor na Ingles
ay masusing nag-obserba. Nag-eksperminto

33. Galileo’s Telescope

34. -Nagdala ng malawakang pagbabago sa
pamumuhay ng tao ang Rebulosyong
Siyentipiko.
-Sa tulong ng mga siyentista, nasugpo ang mga
karamdaman at napagbuti ang kaalaman sa
anatomiya at kalusugan ng mga tao.
Rebolusyong
Industriyal
-Ang mga kaisipan na isinulong sa Panahon
ng Rebolusyong Siyentipiko ay naging daan
din sa pagtuklas at pag-imbento ng mga
makabagong makinarya.

35. -Ang Rebolusyong Industriya ay isang mahaba
at mabagal na proseso na kung saan ang
paraan ng produksiyon ay nalipat mula sa
simpleng ginagamitan ng kamay tumgo sa
paggamit ng mga komplikadong makinarya.
-Ang Rebolusyong Industriyal ay nagsimula sa
Britanya Noong 1760 dahil sa sumusunod na
mga kaalaman.*Likas na Yaman
-Ang Britanya
nagtataglay naman ito
ng malaking suplay ng
uling at bakal. Ang mga
yamang ito ay kailangan
*Yamang Tao
-Mayaman sa
manggagawa ang
bansa. Maraming
manggagawa ang
nakabante dahil sa

36. *Bagong
Teknolohiya
-Britanya ay naging
sentro ng
Rebolusyong
Siyentipiko. Ang
teknolohiya ay
bahagi ng
Rebolusyong
Industriya.
*Pamilihan
-Ang mga kolonya ay
nagsilbing pamilihan ng
mga yaring produkto,
nagkaroon ng malaking
pangangailangan ng
produkto dulot ng
lumalaking populasyon
ng bansa.
*Pamahalaan
-Nagtatag ang gobyerno ng malakas na
hukbong pandagat na sumuporta sa kanyang
imperyo at kalkalang panlabas. Inalalayan ng
kanilang gobyerno ang interes ng mga
negyosante sa pamamagitan ng mga pinaiiral
na batas.
*Kinalalagyan
-Ang episyenteng sistema ng
transportasyon ay nakagaan sa
pagluluwas ng hilaw na materyal

37. *Ang Panahon ng Bakal at Uling
-Subalit aang paggawa ng mataas na uri ng bakal ay
nangangailangan ng malaking dami ng panggatong,
na sa nagdaang panahon ay kahoy. Ang pamilyang
Darby ng Coalbrookdale ay naging pinuno sa pag-
unlad ng industriya ng bakal sa Britanya. Ang coke
bilang panggatong mula sa coal sa halip na kahoy sa
pagtunaw ng bakal.
-Mula sa tradisyon na paraan, nagkaroon ng
mga makabagong paraan ng pagsasaka na
nakapagbago sa sistema ng agrikultura, isang
mahalagang pamamaraan ang Enclosure
Movement.
-Dahil sa sistemang ito, na pumalit sa dating

38. -Si Charles Townshend ay natutu ng four-field
crop na mula sa Flandres, Pransiya at ipinakilala
niya ang sistema sa Britanya noong 1731.
-Isa pang Briton, si Robert Blakewell (1725-1795)
ay nakilala sa kontribusyon niya sa animal
breeding .
-Si Jethro Tull ang unang nakaisip ng sistema ng
pagpaparami ng mga baka para gawing pagkain
sa pag-cross-breed na dalawang uri ng baka.
-Mahahalagang pagbabago ang naganap sa
pinakamalaking industriya sa Britanya- ang
industriyang tela.
-Isa sa mga ambisyon ang flying shuttle ni John
Kay.
-Ang problema ng mga manlalala ay binigyang-

39. At ito naman ay nakilala sa tawag na water
frame matapos itong gamitan ng tubig upang
lalo pang bilisin ang paggawa ng tela.
-Samuel Crompton, kinikilalang haligi ng
industriya ng tela ang spinning mule.
-Lumaki ang pangangailangan sa telang ito
kaya nakagawa si Eli Whitney na isang
Amerikano na isang makinang tinawag na

40. -Pinagbuti pang lalo ni Edmund Cartwright ang
disenyo ng mga unang imbensiyon sa paggawa
niya ng power loam noong 1785. Ang power
loam ni Cartwright ay isang de-makinang
panggawa ng tela na mas mabilis kaysa sa mga
mano-manong estilo at instrumentong nauna.
-Araw-araw ang mga manggagawa at mga
tagahabi ay dumarating sa pook na
kinalalagyan ng makina na tinawag na
pabrika.Rebolusyon sa Transportasyon
-Noong 1700, nakagawa ang mga tao ng
mas mabisang sistema lokal ng
transportasyon.
-Ang turnpikes ay isang pribadong daan na
naniningil sa mga taong gumagamit na

41. -Ang mga inhinyerong Scottish na sina John
McAdam at Thomas Telford ay nakilala sa
kanilang mga kontribusyon sa larangan ng
transportasyon at impraestruktura.
-Si McAdam ay naka imbento ng mga
makabagong daang mas matigas, matibay, at
makinis kaysa sa mga lumang kalyeng yari sa
putik. Si McAdam ang namahala sa paggawa at
pagkumpuni ng mga turnpike sa Bristol noong
1816.
-Si Telford ay naging bihasa sa paggawa ng mga
tulay, daan , at mga kanal sa London at
Scotland.
-Base sa imbensiyong makina ni Thomas
Newcome noong 1712, gumawa ang Scottish na
si James Watt ng mas mahusay na bersiyon ng

42. Liverpool hanggang Manchester sa Inglatera ay
binuksan.
-Pagsapit ng 1870, ang mga daang-bakal ay
nagsali-salikop na sa Britanya, at sa silangan ng
Hilagang Amerika.
-Noong 1807, ginamit ni Robert Fulton, isang
Amerikano ang steam engine upang paandarin
ang Clermont ang unang komersiyal na
steamboat sa ilog Hudson.
-Nakatulong sa urbanisasyon ng mga pamayanan
at pag-unlad ng kanilang mga bansa ang
lumaking populasyon dahil sa pagdasa ng mga
tao sa lungsod.
-Maraming pagbabago ang hatid ng ikalawang
yugto ng Rebolusyong Industriyal.

43. *Mga Kanal
Hinukay ang mga
kanal na ito at
dinugtong sa ilog
upang maging daanan
ng mga barge na
nagdala ng materyales
at produkto patungo sa
lungsod sa Inglatera.
-Isa sa mga kanal na
giniwa ang St.
Lawremce Seaway na
nag-uugnay sa Great
Lakes at sa
*Steam Engine
- Pinag-aralan ni James
Watt ang disenyo ng
steam engine at nakabuo
ng disenyo kung paano
makatitipid sa
panggatong ang makina
subalit mabilis at
episyente itong
magagamit Naging
kakosyo niya rito si
Matthew Boulton..

44. *Steamboat
-Bumili naman si Robert
Fulton ng steam engine
mula kay Boulton at
iniangkop niya ito sa
isang ferryboat.
*Eroplano
-Ang magkapatid na
Wilbur at Orville Wright ay
kinikilalang imbentor ng
eroplano. Lumipad ang
unang eroplano sa Kill
Devil Hills sa Hilagang
Carolina noong 1930.
Epekto ng Rebolusyong Industriyal
-Ang Rebulosyong Industriyal ay nagdulot ng malaking
yaman sa maraming enterprenyur.
-Dala-dala ng industriyalisasyon ang urbanisasyon o
ang paglipat ng mga tao sa kalunsuran.
-Halos lahat ng lungsod, may malaking pagitan ang
mga taong naninirahan.
-Ang sistema sa pabrika ay iba sa gawain sa bukid.
-Ang kababaihan ay bagong puwersa sa larangan ng
paggawa.