สะเต็มศึกษากับชีวิตประจำวัน

1. สะเต็มศึกษากับ
ชีวิตประจาวัน
ครูสิรัชชา มีดวง
โรงเรียนส่วนบุญโญปถัมภ์ลาพูน

2. เนื้อหา Content
 ทาไมต้องสะเต็มศึกษา
 สะเต็มศึกษา คืออะไร
 การประยุกต์ใช้ความรู ้ 4 สาขาวิชา ในการแก้ปัญหา
 Internet of things
 ระบบสมองกล

3. ทาไมต้องสะเต็มศึกษา
 ประเทศไทยขาดกาลังคนด้านสะเต็ม (STEM workforce) ที่สอดคล้อง
กับการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
 นักเรียนเห็นวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เป็นเรื่องไกลตัว
 ขาดแรงบันดาลใจในการเรียนวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์

4. สะเต็มศึกษา คืออะไร
 สะเต็มศึกษา คือ แนวทางการจัดการศึกษาที่บูรณาการความรู้ใน 4 วิชา
ได้แก่ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ และคณิตศาสตร์ โดยเน้นการนา
ความรู้ไปใช้แก้ปัญหาในชีวิตจริง รวมทั้งการพัฒนากระบวนการหรือผลผลิตใหม่
ที่เป็นประโยชน์ต่อการดาเนินชีวิต และการทางาน
 คาสาคัญ
 กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม
 การบูรณาการ
 เชื่อมโยงระหว่าง 4 วิชา กับชีวิตจริงและการทางาน

5. การออกแบบเชิงวิศวกรรม

6. การออกแบบเชิงวิศวกรรม vs
กระบวนการทางเทคโนโลยี
• การกาหนดปัญหา
• การรวบรวมข้อมูล
• การเลือกวิธีออกแบบ และ
ปฏิบัติการ
• การทดสอบ
• การปรับปรุงแก้ไข
• การประเมินผล
ที่มา: สานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา
สานักงานคณะกรรมการการศึกษา
ขั้นพื้นฐาน (2551). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู ้

7. MuLtidisciplinary บูรณาการพหุวิทยาการ:
กระติบข้าว
เรียนเนื้อหาและฝึ กทักษะของแต่ละวิชาของสะเต็มแยกกันผ่านหัวข้อหลัก (theme) โดยการอ้างอิงถึงหัวข้อหลักทา

8. Interdisciplinary บูรณาการสหวิทยาการ :
กระติบข้าว
 วิทยาศาสตร ์- เรียนเรื่องการถ่ายโอนความร้อน
 คณิตศาสตร ์- เรียนเรื่องการหาพื้นที่และปริมาตรของรูปทรงต่าง ๆ
 วิทยาศาสตร ์- นักเรียนทาการทดลองเพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเก็บความร้อนของ
กระติบข้าว (ทดลองและเก็บข้อมูล)
 คณิตศาสตร ์- นาข้อมูลจากการทดลองไปสร้างกราฟและตีความผลการทดลอง
 เทคโนโลยี - ทดลองออกแบบและสร้างลายสานที่เก็บความร้อนได้นาน
 วิศวกรรม - ออกแบบรูปทรงของกระติบที่เก็บความร้อนได้นาน
เรียนเนื้อหาและฝึ กทักษะที่มีความสอดคล้องกันของวิชาที่เกี่ยวข้องร่วมกันผ่าน

9. การประยุกต์ใช้ความรู ้ 4 สาขาวิชา ในการ
แก้ปัญหา
ปัญหา
ปัจจุบันในร้านอาหารอีสานหรือเหนือ มักมีการใช้
กระติบข้าวเป็ นภาชนะใส่ข้าวเหนียว และมักมีการบรรจุ
ข้าวในถุงพลาสติกก่อนบรรจุลงในกระติบข้าวเพื่อ
ป้ องกันข้าวเหนียวติดค้างที่กระติบมีผลให้ทาความ
สะอาดยาก รัฐบาลต้องการลดปริมาณถุงพลาสติกที่
ต้องใช้ในการบรรจุข้าวเหนียว และต้องการออกแบบ
กระติบข้าวหรือหาวิธีการพัฒนากระติบข้าวที่มี
คุณสมบัติลดการติดของข้าวเหนียวเพื่อลดการใช้
ถุงพลาสติกดังกล่าว

10. Internet of things
 แนวนิด Internet of Things นั้นถูกคิดขึ้นโดย Kevin Ashton
ในปี 1999 มหาวิทยาลัย Massachusetts Institute of
Technology หรือ MIT
 ต่อมาในยุคหลังปี 2000 โลกมีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ออกมาเป็นจานวนมาก
และมีการใช้คาว่า Smart ซึ่งในที่นี้คือ smart device, smart
grid, smart home, smart network,
smart intelligent transportation ต่างๆเหล่านี้ล้วนมีโครงสร้าง
พื้นฐานที่สามารถเชื่อมต่อกับโลกอินเตอร์เน็ตได้
 Kevin นิยามมันไว้ตอนนั้นว่าเป็น “internet-like” หรือพูดง่ายๆก็คือ
อุปกณ์อิเล็กทรอนิกส์สามารถสื่อสารพูดคุยกันเองได้ ซึ่งศัพท์คาว่า “Things”
ก็แทนอุปกณ์อิเล็กทรอนิกส์ ที่สามารถสื่อสารกันได้โดยอาศัยตัว Sensor

12. สรุป Internet of things
 Internet of Things หรือ IoT คือ สภาพแวดล้อมอันประกอบด้วยสรรพสิ่งที่สามารถ
สื่อสารและเชื่อมต่อกันได้ผ่านโพรโทคอลการสื่อสารทั้งแบบใช้สายและไร้สาย โดยสรรพสิ่งต่าง ๆ มี
วิธีการระบุตัวตนได้ รับรู้บริบทของสภาพแวดล้อมได้ และมีปฏิสัมพันธ์โต้ตอบและทางานร่วมกันได้
ความสามารถในการสื่อสารของสรรพสิ่งนี้จะนาไปสู่นวัตกรรมและบริการใหม่อีกมากมาย ตัวอย่างเช่น
เซ็นเซอร์ภายในบ้านตรวจจับการเคลื่อนไหวของผู้อยู่อาศัย และส่งสัญญาณไปสั่งเปิด/ปิดสวิตซ์ไฟตาม
ห้องต่าง ๆ ที่มีคนหรือไม่มีคนอยู่ อุปกรณ์วัดสัญญาณชีพของผู้ป่วย/ผู้สูงอายุและส่งข้อมูลไปยัง
บุคลากรทางการแพทย์ หรือส่งข้อความเรียกหน่วยกู้ชีพหรือรถฉุกเฉิน เป็นต้น

13. ระบบสมองกล
ระบบสมองกลเป็นระบบที่ประกอบไปด้วย 2 ส่วนคือ ส่วนที่เป็นฮาร์ดแวร์ และ
ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการทางานของระบบควบคุมอัตโนมัติ ส่วนที่เป็นฮาร์ดแวร์นั้น เรา
สามารถมองเห็นได้ เช่น แผงวงจรควบคุม เซ็นเซอร์ มอเตอร์ ส่วนที่เป็นซอฟต์แวร์นั้น
ได้แก่ ชุดคาสั่ง หรือโปรแกรมที่เขียนขึ้นเพื่อให้ระบบสมองกลทางานตามที่ต้องการ