1. 2013 - 2014

2. WAAROM DEZE TRAINING?
Financiële bewustwording
 Je inkomsten en uitgaven op een rij
 Weten waar jij als student recht op hebt
 Alles te weten komen over lenen en schulden
 Besparen: veel handige tips!

3. ONDERZOEK
Wat blijkt…
• Ruim een derde van alle hbo- en wo-studenten leent bij DUO.
• Ze weten echter weinig over de leenvoorwaarden van DUO.
• Zij lenen gemiddeld €365 per maand
• Na 4 jaar studeren is dit een schuld van €17.500
• Het Nibud denkt dat deze schuld alleen maar zal toenemen.
• De overheid voert onder de noemer van ‘Studeren is investeren’ een sociaal
leenstelsel in, dat betekent dat studenten volledig opdraaien voor alle
studiekosten
• Besparen en slim omgaan met je geld wordt dus nog belangrijker!

4. VUL JE EIGEN BEGROTING IN!
INKOMSTEN
€ /maand
UITGAVEN
€ /maand
Basis / aanvullende beurs
€
Huur (incl g,w,l)
€
Lening / rood staan
€
Kabel, internet, telefoon
€
Bijbaan
€
Collegegeld
€
Ouderlijke bijdrage
€
Boeken, etc.
€
Zorgtoeslag
€
Verzekeringen
€
Huurtoeslag
€
Eten & drinken
€
…
€
Kleding
€
…
€
Sport, hobby’s
€
Uitgaan
€
Sparen
€
…
€
Totaal uitgaven
€
Totaal inkomen
€

5. MAANDELIJKSE BEGROTING
Inkomsten
- basisbeurs
- aanvullende beurs
- rentedragende lening
- bijdrage ouders/partner
- inkomsten arbeid
- overige inkomsten
Totaal
Thuiswonend
€97,85
€229,94
€393
€164
€501
€225
€746
uitwonend
€272,46
€250,33
€527
€295
€549
€197
€1.090
Uitgaven
- collegegeld/bijdrage aan instelling
- studieboeken/leermiddelen
- reiskosten
- huisvesting
- verzekeringen
- levensmiddelen/eten
- kleding
- overig levensonderhoud
- ontspanning/uitgaan/sport
- Telefoon
- overige uitgaven
Totaal
€130
€39
€81
€387
€76
€126
€116
€73
€112
€50
€96
€630
€130
€34
€63
€459
€82
€213
€98
€79
€105
€47
€96
€1.182
Bron:
Nibud 2012

6. INKOMSTEN

7. WAT KOMT AAN BOD:
INKOMSTEN

Wetswijzigingen

Studiefinanciering DUO

Prestatiebeurs

Evt. Collegekrediet

Evt. Aanvullende beurs

Bijbaan & verdiensten

Zorgtoeslag & huurtoeslag (alleen uitwonenden studenten)

Belasting aangifte

8. WETSWIJZIGINGEN
Kabinetsplannen hoger onderwijs
 Verbetering kwaliteit en duurzaamheid van het hoger onderwijs
 De plannen rond de studiefinanciering en het vervoersarrangement zijn nog niet goedgekeurd door
het parlement. Daarom gelden hiervoor alleen geplande ingangsdata (Bron: Rijksoverheid.nl)
Maatregel
Geplande inwerkingtreding
Invoering van een alternatief vervoersarrangement
1 januari 2016
Sociaal leenstelsel masterfase
studiejaar 2014-2015
Sociaal leenstelsel bachelorfase
studiejaar 2015-2016
Vereenvoudiging studiefinanciering
1 januari 2015
 Deze plannen worden uitgewerkt in wetsvoorstellen. Op 28 juni 2013 heeft de regering het
wetsvoorstel voor de invoering van een sociaal leenstelsel in de masterfase en voor de
vereenvoudigingen bij het parlement ingediend.
 Dit wetsvoorstel biedt ook een doorkijkje naar een sociaal leenstelsel voor de bachelorfase.
Daarvoor wordt een apart wetsvoorstel uitgewerkt. Dat wordt naar verwachting begin 2014
ingediend. Over het alternatief vervoersarrangement zijn nog geen nadere details bekend.
Op de website Studerengeldbeheren.nl kun je al je vragen stellen!

9. STUDIEFINANCIERING
Bedragen per maand van september – december 2013
Uitwonend
Thuiswonend
Basisbeurs
€ 272,46
€ 97,85
Aanvullende beurs
€ 250,33
€ 229,94
Lenen
€ 290,50
€ 290,50
Collegegeldkrediet
€ 147,58
€ 147,58
Totaal
€ 960,87
€ 765,87
Bedragen per maand van januari – augustus 2014
Uitwonend
Thuiswonend
Basisbeurs
€ 272,46
€ 97,85
Aanvullende beurs
€ 252,17
€ 231,78
Lenen
€ 288,66
€ 288,66
Collegegeldkrediet
€ 152,92
€ 152,92
Totaal
€ 966,21
€ 771,21
Bron: DUO

10. SLIMME BIJBAAN

Slimme bijbaan: flexibel werken & redelijk verdienen

Cash verdienen? Met zwart werk ben je niet verzekerd & heb je ook geen recht
op vakantiegeld.

Voor behoud van je studiefinanciering, in 2013 mag je op jaarbasis maximaal
€13.530,90 bruto bijverdienen.

Bang dat je deze grens overschrijdt? Zet de maand vóór je te veel verdient je
studiefinanciering & je OV-kaart stop.

Een nieuwe baan? Zorg dat je een contract ondertekent; alleen dan heb jij
rechten en jouw baas verplichtingen!



doorbetaling bij ziekte (bij vaste uren/aantal dagen)
8% vakantiegeld over je brutoloon minimumloon
Aansprakelijkheid voor ongevallen op het werk
Vraag eens om je heen wat anderen verdienen..

11. MINIMUM LOON
Iedereen tussen de 15 - 65 heeft recht op minimumloon. Als je ouder dan 23 bent, heb je
niet meer te maken met het minimumjeugdloon, maar met het “normale” minimumloon.
Bruto minimumloon per 1 januari 2013*
leeftijd
per maand
per week
per dag
per uur
23 jaar +
€ 1.469,40
€ 339,10
€ 67,82
€ 8,48
22 jaar
€ 1.249,00
€ 288,25
€ 57,65
€ 7,21
21 jaar
€ 1.065,30
€ 245,85
€ 49,17
€ 6,15
20 jaar
€ 903,70
€ 208,55
€ 41,71
€ 5,21
19 jaar
€ 771,45
€ 178,05
€ 35,61
€ 4,45
18 jaar
€ 668,60
€ 154,30
€ 30,86
€ 3,86
17 jaar
€ 580,40
€ 133,95
€ 26,79
€ 3,35
16 jaar
€ 506,95
€ 117
€ 23,40
€ 2,93
15 jaar
€ 440,80
€ 101,75
€ 20,35
€ 2,54
* Afhankelijk of je 36/38/40 uur werkt
Bron: Ministerie van SZW

12. ZORGTOESLAG

Iedereen vanaf 18 jaar is verplicht zich te verzekeren voor ziektekosten

Zorgtoeslag is een tegemoetkoming in de kosten van de (basis)verzekering

Je hebt ZELF recht op zorgtoeslag, dus dit moet je ook ZELF aanvragen (niet je
ouders)

Zorgtoeslag vraag je aan op www.toeslagen.nl

Maximaal 88 euro per maand

Wettelijk verplicht eigen risico: €350
Een studenten polis is vaak extra voordelig
Check goed of je niet over verzekerd bent én onnodig te veel
betaald

13. HUURTOESLAG (uitwonend)
•
Huurtoeslag is afhankelijk van leeftijd, inkomen, vermogen, leefsituatie en huur.
•
Huurtoeslag hoef je maar 1 keer aan te vragen, daarna krijg je de toeslag elk jaar
vanzelf.
Let goed op, als er iets in je situatie veranderd, kan dit gevolgen hebben voor de
hoogte van je toeslag. Geef wijzigingen op tijd door, zodat je niet te veel toeslag
ontvang en die je vervolgens terug moet betalen.
Leeftijd tussen 18 - 23 jaar
Leeftijd tussen 23 - 65 jaar
¤
Inkomen maximaal € 21.450
¤
Inkomen maximaal € 21.450
¤
Gezamenlijk inkomen bij
samenwonen maximaal
€ 29.125
¤
Gezamenlijk inkomen bij
samenwonen of medebewoner
maximaal € 29.125
¤
Huur tussen € 209,37
en € 357,37 per maand.
¤
Huur tussen € 209,37
en € 647,53 per maand.
¤
Vermogen maximaal € 20.661
¤
Vermogen maximaal € 20.661

14. BELASTINGAANGIFTE

De Belastingdienst houdt belasting in op je loon in
de veronderstelling dat je net als volwassenen het
hele jaar fulltime werkt.

Omdat jij studeert, kun je niet fulltime werken en
draag je dus te veel belasting af

Vaak kunnen studenten de loonheffingskorting
toepassen

Doe ALTIJD belastingaangifte, je krijgt dan de
teveel betaalde belasting terug

Voor 1 april aangifte doen

Je kan tot 5 jaar terug aangifte doen, dus laat
geen geld liggen!
Bijna 1/5 van de
studenten krijgt geen
zorgtoeslag en 12%
doet geen
belastingaangifte,
waardoor ze veel geld
laten liggen
Je mag tot 21.139 euro
belastingvrij sparen, daarna
ga je over de rest belasting
betalen

15. BELASTINGAANGIFTE
Wat heb je nodig om aangifte te doen:
 DigiD
 Jaaropgave(s) van je werkgever(s)
Aangifte doe je zo:
 Ga tussen feb- april naar: www.belastingdienst.nl/jongeren
 Download het ‘aangifteprogramma’ (over het vorige jaar)
 Al je gegevens zijn al voor je ingevuld.
 Controleer alles goed (de gegevens vind je op je jaaropgave)
 Onderteken met DigiD => je aangifte is online verstuurd
Vraag je ouders, een
vriendin of een student
trainer om hulp.
 Het kost je max. 30 min van je tijd en kan je veel opleveren!
 Studiefinanciering (beurs of lening) vul je niet in, dit geldt niet als inkomen voor de
Belastingdienst
 Volwassenen moeten veel meer gegevens invullen en de aangifte is vaak ingewikkelder
dan voor studenten met een bijbaan.

16. UITGAVEN

17. JOUW UITGAVEN
VASTE LASTEN
RESERVERINGSUITGAVEN
HUISHOUDELIJKE
UITGAVEN
Huur
Kleding
Voeding
Gas, water, licht
Inventaris
Was- en
schoonmaakartikelen
Telefoon, kabel, internet
Extra ziektekosten (EHBO
etc)
Persoonlijke verzorging
Verzekeringen
Vrijetijdsuitgaven
Diversen (printpapier,
cartridge, postzegel e.d.)
Studiekosten
Vakantie en weekenden
Huisdieren
Contributies,
abonnementen
Uitgaan
Roken
Vervoer (naast OVchipkaart)
Cadeautjes, donaties

18. HUUR

De kosten van een kamer verschilt erg per studentenstad
 Gemiddeld kost een kamer €353

Controleer je huurprijs! Betaal niet te veel (woningwaarderingspunten of
checkjekamer.nl)

Huurbemiddelaars zijn duur; investeer liever je eigen tijd in het zoeken naar
een geschikte kamer, bijvoorbeeld via Kamernet.nl

Check altijd of je recht hebt op huurtoeslag!
Schrijf je NU alvast in bij de woningbouwvereniging bij jou in de buurt.

19. STUDIEKOSTEN

Voor studiejaar 2013-2014 is het wettelijk collegegeld vastgesteld op €1.835

Je kunt daarnaast maximaal € 152,92 collegekrediet per maandaanvragen. Als het
instellingscollegegeld hoger is dan het wettelijk collegegeld, kun je meer lenen.
Studieboeken?
 Wacht je eerste colleges af, zodat je zeker weet of je een boek wel moet kopen

Koop tweedehands boeken van ouderejaars of via marktplaats / Bol.com

Maar één hoofdstuk nodig? Je kunt altijd kopiëren in plaats van kopen

Neem ook eens een kijkje in de bibliotheek…en huur gratis je boeken!
Toch een nieuw boek nodig? Altijd met korting als je je collegekaart laat zien

20. MOBIEL

Een van de hoogste extra lasten van studenten..

Nieuwe telefoon.. Of een voordelige SIM only

Check je verbruik!

Ben je een beller, sms’er of whatsapper? Pas je abo hier op aan!

Kan het misschien minder?

Controleer je rekeningen en pas evt. je abonnement aan
Een telefoonverzekering is niet noodzakelijk. De meest voorkomende
schade er vaak niet ondervalt en je dus in feit voor niets betaalt.
Check dus altijd je dekking!

21. NOODZAKELIJKE VERZEKERINGEN
Zorgverzekering (Studentenpolis Zekur, Takecarenow, Interpolis Student)
 Basisverzekering
 Aanvullende verzekering
 Tandverzekering
Inboedelverzekering
 Noodzakelijk als je op jezelf woont
 Je bent verzekerd tegen brand, diefstal of stormschade
 Kosten voor studenten, 5 euro per maand
Aansprakelijkheidsverzekering
 Dekt schade die je toebrengt aan anderen.
 Kosten: ongeveer 2 euro per maand.
Eventueel: een reis- en annuleringsverzekering

22. SCHULDEN

23. SCHULDEN
Wat wordt verstaan onder schulden?
Lening bij de bank
Geleend geld van je ouders of vrienden
Studieschuld bij DUO
Rood staan
Kopen op afbetaling
Niet betaalde rekeningen
Creditcard
Een studieschuld kan bestaan uit:




een rentedragende lening
collegegeldkrediet
een prestatiebeurs of gebruik OV-chipkaart die (nog) niet is omgezet in een gift
te veel ontvangen financiering die niet meteen is terugbetaald
De gemiddelde Nederlandse student heeft na zijn studie bij DUO een
studieschuld van €14.657 euro
Als je het minimum bedrag aflost zit je daar 15 jaar aan vast...

24. Weet wat je leent !
Stel: Je begint in september 2013 met studeren en gaat 4 jaar studeren & lenen
www.studieleenwijzer.nl

25. Toekomst…
Dan ziet je toekomst er zo uit:

26. 4 MISVERSTANDEN
1. Over een studielening betaal ik geen rente
•
Jawel, vanaf de dag dat je begint met lenen, betaal je rente
2. De rente die DUO berekent is altijd gelijk en relatief laag:
•
•
•
1,50% op 15.000 euro = 225 euro per jaar x 15 jaar = € 3375
2,39% op 15.000 euro = 355 euro per jaar x 15 jaar = € 5325
4,17% op 15.000 euro = 615 euro per jaar x 15 jaar = € 9225
3. Basis en aanvullende beurs krijg je van de overheid:
•
Mits je binnen 10 jaar afstudeert.
4. Een studielening wordt na 15 jaar kwijtgescholden
•
Je moet dan wel 15 jaar lang op het minimum leven en het inkomen van je
partner wordt meegerekend. Het wordt dus nooit zomaar kwijtgescholden.

27. SCHULDEN & LENEN BIJ DUO

DUO rekent rente over je studieschuld vanaf de eerste maand na uitbetaling

De






Na je afstuderen mag je twee jaar wachten met aflossen

De hoogte van je rente staat voor 5 jaar, vanaf de start van je afstudeert. De
hoogte van je rente is afhankelijk van de maand waarin je voor het laatst je
prestatiebeurs hebt ontvangen (nadat je 4 + 3 jaar hebt gestudeerd).
hoogte van de rente verschilt per jaar:
2012: 0,62%
2011: 1.39 %
2010: 1.50 %
2009: 2.39 %
2008: 3.58 %
Direct beginnen met aflossen loont: je betaalt minder rente en je zit
minder lang aan je schuld vast.

28. AFLOSSEN
Je bent klaar met studeren, wanneer begin je met aflossen?
 De terugbetalingsperiode begint op 1 januari volgend op de einddatum
van je studiefinanciering. Deze periode begint met een zogenaamde
aanloopfase van twee jaar: je hoeft nog niet terug te betalen, maar het
mag wel.
 Op basis van de hoogte van je schuld & je inkomen wordt een bedrag
per maand vastgesteld, voor de komende 20 jaar.
 Alles in één keer aflossen of? Dat mag & scheelt je een hoop rente.
Tussendoor of meer aflossen mag en kan altijd!

29. OVERIGE SCHULDEN

Rood staan: over het bedrag dat je rood staat op je studentenrekening betaal
je zo’n 8-15 % rente op jaarbasis.

Creditcard: als je met een creditcard €1.000 uitgeeft, en je lost iedere maand
het minimum bedrag af, kan het 5 jaar duren voordat je het hebt afgelost.

Bureau Krediet Registratie (BKR te Tiel) registreert kredieten (leningen, rood
staan) die je op dit moment hebt lopen of de afgelopen vijf jaar hebt gehad

Banken, hypotheekverstrekkers en telefoonwinkels willen weten of je al eerder
geld hebt geleend en of je eerder betalingsproblemen had of wellicht nog hebt.

Zij helpen voorkomen dat je meer leent dan je kunt aflossen!

Studieleningen bij DUO worden niet geregistreerd, maar kredietverstrekkers
moeten hier wel naar vragen! Het zijn immers vaste maandlasten…

30. ZOEK HULP!
Zit je in de problemen? Zoek hulp!
•
Zoek contact met je decaan op school
•
Ga dan voor een quick scan of stappenplan naar Zelfjeschuldenregelen.nl
•
Zorg dat je de grootste schuld met de hoogste rente ZSM aflost
•
Zorg dat je al je openstaande rekeningen zo snel mogelijk betaalt
•
Sluit geen nieuwe lening af
•
Kom je er zelf echt niet meer uit?
¤ Kredietbank <Lokale plaats >

31. & TRICKS

32. OVERZICHT HOUDEN!
o
Het begint allemaal bij: post openen en opruimen…
o
Via je studentenrekening kan je periodieke overschrijvingen en
automatische incasso’s instellen, om zeker te weten dat je je rekeningen
op tijd betaalt
o
Betaal je veel met je pinpas, controleer dan al je betalingen via je
bankafschriften of internetbankieren. Dan weet je waar je geld blijft.
o
Zet je inkomsten en uitgaven eens op een rij, zo weet je precies hoeveel je
overhoudt of tekort komt
o
En je ziet direct waar jij je geld aan uitgeeft!

33. TIPS & TRICKS
1. Probeer voor meerdere dagen boodschappen te doen, dan kom je
minder in de verleiding extra dingen te kopen
2. Doe geen boodschappen als je honger hebt...
3. Aanbiedingen zijn niet altijd goedkoper! Kijk ook lager in ‘t schap...
4. Neem je eigen lunch mee van huis:
1. Iedere dag een luxebroodje van €2,50 in de kantine…
2. Is €12,50 per week, en €50 per maand…
3. Is op jaarbasis €600 aan alleen een broodje..
5. Voordelen van een studentenhuis
¤ Apparatuur hoef je niet zelf te kopen & samen eten is stukken goedkoper

34. TIPS & TRICKS
•
Maak voor jezelf afspraken: hoeveel wil/kan je ergens aan uitgeven? Bv aan
kleding per maand, eten per week, sporten...
•
Stel je aankoop eens een week uit. Wil je het na die week nog steeds hebben?
Heb je het echt nodig? Waarom wil je het graag hebben?
•
Neem contant geld mee als je gaat stappen en laat je pinpas thuis. Zo kun je
ook niet meer uitgeven dan je had gepland..
Gebruik een app!
Moneybookers
Afas Personal
Xpence
Huishoudboekje

35. Relevante websites
•
Zorgtoeslag & Huursubsidie? > Toeslagen.nl
•
Belastingaangifte > Belastingaangifte.nl
•
De hoogte van je lening / schuld > DUO.nl
•
Je schuld berekenen > Studieleenwijzer.nl
•
Wetswijzingen & voorstellen  Rijksoverheid.nl
•
Cijfers & vragen > Nibud.nl
•
Kosten verdelen of bijhouden > Wiebetaaltwat.nl
•
Budget training > www.studerengeldbeheren.nl

36. Dus…
1. Maak je post open & controleer je internetbankieren
2. Maak maandelijks een begroting
3. Maak afspraken met jezelf
4. Leen alleen wat je écht nodig hebt
5. Ga op zoek naar een slimme bijbaan
6. Zorg dat je krijgt waar je recht op hebt
7. Koop met studentenkorting (laat je studentenpas zien)
8. Sparen: zet geld op zij wanneer je het niet nodig hebt

37. Hulp, tips of vragen..