2. 97JA ARGANG 10 NUMMER 5 2014
NAAR ZUID-AFRIKA MET CLOSE THE GAP
UBUNTU:
VERBINDENEN
LOSLATEN
T
utu legt het nog eens uit: “Ubuntu
another.” We voelen ons aangespro-
ken, we hebben gezien hoe belang-
rijk de door ons afgedankte spullen zijn
voor scholen, ziekenhuizen en NGO’s in
Kaapstad, in heel Afrika. “We got love and
security from our mothers.” We hebben
gezien hoe dit in de praktijk in een town-
ship gebeurt, waar moeder en dochter een
restaurant opzetten en laten bloeien. “We
are all saints in the making.” We herinne-
ren ons de beelden van de moordenaars
van Amy Biehl, die nu werkzaam zijn in
de stichting met die naam.
Het bezoek aan Tutu is het sluitstuk en
hoogtepunt van onze reis naar vele plaat-
sen waar onze opgelapte pc’s terecht zijn
gekomen. Het begint allemaal op zaterdag
5 juli in het centrum van Kaapstad, waar
we op de aankomstdag na wat omzwer-
vingen elkaar vinden, om te gaan kijken
naar België-Argentinië en later Neder-
land-Costa Rica, met als gewenst resul-
onze dag van vertrek 9 juli. Een gezellige
start die eindigt met gemengde gevoelens.
Niet voor blanken
een bezoek aan de township Tanga. In de
computerzaal legt Tony Elvin uit: “What
we do here goes beyond the corporate so-
cial responsibility stuff. Entrepreneurs
support this Enterprise Development
Centre, where we facilitate 500 small
start-ups. We bring love in the township
by encouraging aspiration, desire over-
comes than fear. Imagination turns out to
be even more important than knowledge
or money.” Het aanmoedigen van ambitie
in de vorm van het stimuleren van onder-
-
tiviteitencentrum is voor ons een tastbaar
resultaat, wij drinken het lekkerste kopje
Wat ook getuigt van de transformatie is
het hotel, gecreëerd doordat een aantal
gezinnen een kamer aanbieden op een
gezamenlijke socialemediapagina. “This
rebranding of the Langa Quarter into a
touristic place for people to enjoy art, live
jazz or coffee is one of the showcase pro-
jects of Cape Town, being world design
capital 2014”, zegt Tony enthousiast. Hij
leert ons ook dat dit een zwarte township
is voor 50.000 mensen, zonder blanken of
-
ships; niet meer omdat het bij wet geboden
is, maar omdat het zo is. Sommigen van de
groep herkennen de apartheidwortels in de
structuur van grote ondernemingen. Tony
besluit: “We are constantly looking for the
hidden places of value in every man.”
’s Middags blijkt het wachten op de veer-
-
Twintig CEO’s en CIO’s uit
ondernemend Nederland en
België – met hun kinderen –
zijn op bezoek geweest bij
Desmond Tutu om het tweede
leven van ict-materiaal in Kaap-
stad te ervaren en te vieren.
Een verslag van RWE-executive
Tamme Wierenga.
Door Tamme Wierenga
“TOEGANG TOT
COMPUTERS EN
INTERNET IS ESSENTIEEL
VOOR DE ONTWIKKELING
VAN JONGEREN WAAR
OOK TER WERELD”
3. 98 CIO MAGAZINE
tie, doordat een jeugdkoor zichzelf en ons
vermaakt met prachtige Afrikaanse liede-
ren als Senzenina en Lizalise. Het is in-
drukwekkend in de cel te staan van Nelson
-
genschap het icoon van verzoening werd.
Verzoening
Maandag bezoeken we de Amy Biehl
Foundation. We leren de kernwoorden:
“Hoop, vergeving en verzoening.” De
stichting is vernoemd naar een studente
die hielp in de strijd tegen apartheid en
voor de hoop op een beter leven. In een
oproer werd zij toch door vier zwarten
vermoord. De moordenaars namen later
publiekelijk verantwoordelijkheid voor
hun daden, waarna haar ouders in staat
waren hun te vergeven. Zij richtten een
stichting op met haar naam, waar twee
van Amy’s moordenaars nu alweer bijna
twintig jaar goede doelen begeleiden in
Close the Gap heeft onlangs het hoofd-
kantoor voorzien van ‘nieuwe’ computers.
We bezoeken in de township Gugulethu
een paar van de kleinschalige projecten
van naschoolse opvang van in totaal twee-
-
gen in IT, sport en cultuur. De kinderen
van onze groep hebben intussen kennisge-
maakt met leeftijdgenoten die deelnemen
foundation – naschoolse opvang en ook
informatievoorziening (op computers van
-
ste problemen zijn voor de jeugd. Ze vertel-
len elkaar wat ze zien als ze uit het raam
van hun huis kijken. Mooi om te zien dat
verbroedering onmiddellijk optreedt. Het
is verrassend dat de kinderen uit de town-
ship Masiphumelele – getraumatiseerd
door hun erbarmelijke omstandigheden
waardoor 80 procent van hun leeftijdge-
nootjes al dood zijn door geweld of ziekte
– dezelfde dromen hebben. En natuurlijk
Dialoog met Tutu
Dinsdagochtend is iedereen gespannen, de
dag van de ontmoeting met Desmond Tutu,
wiens persoonlijkheid van een enorme
grootsheid is, en die als het moment daar is
verrassend vriendelijk en open blijkt te zijn.
Twee meisjes uit de groep doen aan hem
verslag van onze reis en stellen de eerste
vragen. Met de vragen van de andere Bel-
gische, Nederlandse en Zuid-Afrikaanse
kinderen ontstaat er een levendige dialoog.
Tutu vertelt over het mooie moment dat zijn
eerste kind werd geboren, dat hij wenst dat
iedereen in de wereld beschikt over schoon
water zonder oorlog, en dat hij de Nobel-
prijs voor de vrede heeft gewonnen doordat
hij beschikt over een grote neus, mooie be-
nen en een makkelijke achternaam.
Als minister Ploumen binnenkomt, staat hij
beleefd op van zijn zetel om voor haar plaats
te maken, en gaat zitten op de keukenstoel
die voor haar klaarstaat, waarna zij ook aan
de uitwisseling van gedachten deelneemt.
UBUNTU
Ubuntu betekent liefde, tao, akasha,
herstelrecht, enzovoorts. De essentie
van Ubuntu is dat ‘ik besta door een
ander’. Ubuntu gaat over relaties, niet
over dingen. Wie ik ben, niet wat ik doe.
Wat ik voel, niet wat ik denk. Ubuntu
synchroniseert de stamleden: bij het
kampvuur zegt iedereen wat hij voelt,
luistert naar elkaar en neemt verant-
woordelijkheid voor zijn daden. ‘Ik ben
Ubuntu’ betekent: ik ben gul, vriendelijk
en compassievol; ik voel me verbonden;
ik kan loslaten en vergeven. Ubuntu is
ook het meest gebruikte en gratis Linux-
besturingssysteem voor computers.
“IK REALISEER ME
DAT GELUK BEPAALD
WORDT DOOR
FAMILIE, DOOR DE
GEMEENSCHAP EN
DOOR IETS TE DOEN
VOOR DE ANDER”
4. 100 CIO MAGAZINE
Doordat de kinderen zoveel vragen hebben,
blijft er voor de volwassenen nog maar één
vraag over: “Wat verstaat u onder Ubuntu?”
Op de Tafelberg besluiten we een leer-
zame reis. De ogen van de volwassenen
en kinderen zijn opengegaan. In een sfeer
van inspiratie, verzoening, en erkenning
van de noodzaak om het ontwikkelings-
proces te faciliteren.
Reacties van deelnemers
René Steenvoorden, CIO Rabobank en tot
voor kort voorzitter CIO Platform Neder-
land: “Het was een unieke ervaring om
samen met mijn dochter het goede werk
te zien dat Close the Gap al tien jaar ver-
richt. Toegang tot computers en internet is
essentieel voor de ontwikkeling van jonge-
ren, waar ook ter wereld. Als je de armoede
ziet in de townships, zinkt de moed je soms
in de schoenen. Maar we zagen er ook veel
levensvreugde en enthousiasme. Ik roep
alle CIO’s in Nederland en België op om
mee te doen met Close the Gap. Mede na-
mens mijn dochter enorm veel dank voor
het organiseren van deze reis.”
“Ik dacht dat geluk afhankelijk was van
mijn materieel welzijn. Door deze trip heb
ik me gerealiseerd dat het vooral bepaald
wordt door mijn familie, door bij een ge-
meenschap te horen, en door iets te doen
voor de ander.”
Olivier vanden Eynde, managing direc-
tor en oprichter Close the Gap: “Ik ben er
trots op dat we met 350.000 computers
1,5 miljoen gebruikers hebben bereikt. Ik
wil nu verder verbeteren naar een ‘single
voice’-organisatie die met complementai-
re instanties naast computerapparatuur
ook alternatieve energie aanbiedt. Topbe-
slissers hebben weinig tijd om de resulta-
ten van hun steun aan Close the Gap ter
plekke te aanschouwen, en ik was daarom
blij met de suggestie van de CEO van Ri-
coh Nederland (Marc Boelhoewer) en de
CIO van KLM (Jappe Blaauw) om het tien-
jarig bestaan te vieren met een terreinbe-
zoek samen met hun tienerzonen. Ik heb
daarna met onze ambassadeur Desmond
Tutu een programma opgezet. Hij is voor
ons een bron van inspiratie en motivatie,
door zijn betrokkenheid en zijn netwerk
van 350 maatschappelijk relevante or-
ganisaties. Ik ben zeer geïnspireerd door
deze reis. Het aanstekelijke positivisme
van de deelnemers is een katalysator voor
het team van Close the Gap en de project-
partners die we bezocht hebben.”
TAMME WIERENGA is voorzitter van de Stich-
ting CharITy, oud-IT-director van Essent en
thans internationaal projectmanager Strategic
Sourcing bij RWE.
De internationale stichting Close the
Gap heeft als missie de digitale kloof in de
wereld te dichten. Close the Gap biedt ge-
bruikte computers van goede kwaliteit uit
Europese ondernemingen aan educatieve,
sociale en medische projecten in ontwik-
kelingslanden aan. Deze zeer diverse
projecten hebben één gemeenschappelijk
doel: het individu en de gemeenschap op
socio-educatief niveau verder helpen.
Close the Gap staat voor een globale
en duurzame aanpak: lokale partners
installeren de computers, zorgen voor
onderhoud en bieden ter plaatse infor-
maticalessen aan. Wanneer de compu-
ters uiteindelijk aan het einde van hun
tweede leven komen, zorgt Close the
Gap’s partner WorldLoop voor het op-
halen, het demonteren en de duurzame
recycling van het elekronisch afval. Mil-
joenen mensen hebben nog steeds geen
toegang tot ict en daarom rekent Close
the Gap voortdurend op de steun van
middelgrote en grote Europese onder-
nemingen. Close the Gap is een door de
Verenigde Naties erkende NGO.
IT-gemeenschap
Stichting CharITy faciliteert de IT-
gemeenschap in Nederland in haar
corporate social responsibility door
haar te verbinden met NGO’s met een
IT-behoefte. Steeds meer CIO’s en
leveranciers herkennen dat informatie-
technologie een wezenlijke bijdrage
levert aan basisbehoeftes in derdewe-
reldlanden: landbouw, gezondheidszorg
en onderwijs.
CLOSE THE GAP EN CHARITY