research

1. 19/08/57
1
Learners’ Mental Model of Constructivist
Learning Environment embed Learning
Management System
ผศ.ดร.อิศรา ก้านจักร นักวิจัย
รศ.ดร.สุมาลี ชัยเจริญ นักวิจัยที่ปรึกษา
Faculty of Education
ที่มาและความสาคัญ
ของการวิจัย
งานวิจัยทางด้านเทคโนโลยีการศึกษาใน
ปัจจุบันมุ่งให้ความสนใจเกี่ยวกับ
การศึกษาถึงผลของสื่อที่มีต่อปัจจัยทาง
จิตวิทยาที่มีผลต่อกระบวนการสร้างสิ่ง
แทนความรู้ (representation )
Clark (1983) concludes that ". . . media
do not influence learning under any
conditions“ Rather, ". . . media are
mere vehicles that deliver instruction
but do not influence student
achievement any more than the truck
that delivers our groceries causes
changes in our nutrition (learning)"
เปลี่ยนกระบวนทัศน์ของการ
ใช้เทคโนโลยีจากเพื่อขนส่ง
ความรู้ไปยังผู้เรียน
(technology used to deliver
instruction)
มาเป็ น
การออกแบบเพื่อให้ผู้เรียน
สร้างการเรียนรู้และความ
เข้าใจผ่านการมีปฏิสัมพันธ์
อย่างมีความหมายกับ
เทคโนโลยี
Mental model is model of
learner understanding
Faculty of Education

2. 19/08/57
2
ที่มาและความสาคัญ
ของการวิจัย
Faculty of Education
ที่มาและความสาคัญ
ของการวิจัย
Faculty of Education
Learning Management System (LMS)
มีเครื่องมือที่สนับสนุนทั้งผู้สอน ผู้เรียน
และผู้ดูแลระบบ
แต่จากการวิเคราะห์รายวิชาที่ใช้
LSM จานวน 1918 รายวิชา
มีการออกแบบบทเรียนที่ใช้ใน
ลักษณะที่เป็ นการนาเสนอและ
บอกความรู้เท่านั้น
แต่การออกแบบที่ส่งเสริมให้
ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้อย่างตื่นตัว
(Active learning) การเผชิญ
สถานการณ์ปัญหา และการคิด
เชื่อมโยงจากปัญหาที่มีความ
ซับซ้อนปรากฏให้เห็นน้อยมาก
การศึกษาครั้งนี้มุ่งเน้นการค้นหาวิธีการ
ออกแบบบทเรียนบท LMS ที่ส่งเสริมการ
สร้างความรู้
Constructivist
Learning
Environment
technology-based in which learners are engaged
in meaningful interactions, emphasis is on
learners who interpret and construct meaning
based on their own experiences and interactions
เพื่อศึกษาเมนทอลโมเดลของผู้เรียน

3. 19/08/57
3
วิธีดาเนินการวิจัย
กลุ่มเป้ าหมาย
การศึกษาครั้งนี้ทาการศึกษากับนักศึกษา
ปริญญาตรี ชั้นปี ที่ 2 สาขาวิชาคอมพิวเตอร์
ศึกษา ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2554 ที่
เรียนรายวิชา ทฤษฎีการเรียนรู้ตามแนวคอน
สตรัคชันนิสซึม จานวน 41 คน
รูปแบบการวิจัย
รูปแบบการวิจัยที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ เป็ น
การวิจัยก่อนการทดลองแบบกลุ่มเดียวที่มี
การศึกษาผลหลังเรียน (One Short Case
Study) โดยมีการสัมภาษณ์เชิงลึกเกี่ยวกับ
เมนทอลโมเดลของผู้เรียนที่เรียนด้วย
CLEsLMS
Faculty of Education
วิธีดาเนินการวิจัย
Constructivist Learning Environment on Learning
Management System (CLEsLMS)
การวิจัยเอกสาร ศึกษาบริบท
ของLMS สังเคราะห์แนวคิดใน
การออกแบบ CLEsLMS
นามาพัฒนาและสร้าง
สิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้บน
ระบบการจัดการเรียนการสอน
ตามองค์ประกอบ
ประเมินผลผลิต
ประเมินบริบทการใช้
ประเมินความคิดเห็น
ประเมินความสามารถทางพุทธิ
ปัญญา
Development process Evaluation processDesign process
Faculty of Education

4. 19/08/57
4
วิธีดาเนินการวิจัย
Constructivist Learning Environment on Learning
Management System (CLEsLMS)
Faculty of Education
วิธีดาเนินการวิจัย
Constructivist Learning Environment on Learning
Management System (CLEsLMS)
Related Cases
องค์ประกอบ
Problem Context
Knowledge bank
Cognitive toolCollaboration Tools
Social/Contextual
Support
Faculty of Education

5. 19/08/57
5
วิธีดาเนินการวิจัย
Constructivist Learning Environment on Learning
Management System (CLEsLMS)
Faculty of Education
วิธีดาเนินการวิจัย
Constructivist Learning Environment on Learning
Management System (CLEsLMS)
ภารกิจการเรียนรู้ (ที่ส่งเสริมเมนทอลโมเดล)
(1) ให้นักศึกษาอธิบายความสาคัญของ
ซอร์ฟแวร์หุ่นยนต์
(2) ให้นักศึกษาออกแบบหุ่นยนต์และเขียน
คาสั่งโดยใช้โปรแกรมซอร์ฟแวร์หุ่นยนต์ในการ
ทดสอบในด่านจาลอง อธิบายขั้นตอนในการ
แก้ปัญหา (นาเสนอในรูปแบบแผนผัง (Flow
chart))
(2.1) จากการแก้ปัญหานี้นักศึกษามี
กระบวนการในการหาคาตอบอย่าง(นาเสนอใน
รูปแบบแผนภาพ)
(2.2) นักศึกษาใช้ความรู้เกี่ยวกับเรื่อง
ใดบ้างในการแก้ปัญหานี้
ประเมินสถานการณ์จาลอง
เพื่อออกแบบการแก้ปัญหา
ออกแบบ Hardware หุ่นยนต์
ตามสถานการณ์
ออกแบบ software หุ่นยนต์
ตามสถานการณ์
ทดสอบ
ปรับปรุงแก้ไข
Faculty of Education

6. 19/08/57
6
วิธีดาเนินการวิจัย
Constructivist Learning Environment on Learning
Management System (CLEsLMS)
Faculty of Education
วิธีดาเนินการวิจัย
เครื่องมือการเก็บรวบรวมข้อมูล
แบบสัมภาษณ์เพื่อศึกษาเมนทอลโมเดลตามกรอบของ Mayer (1996) และ
Merrienboer (1997) ประกอบด้วย 2 ลักษณะคือ เมนทอลโมเดลที่เป็ น
ความรู้เชิงหลักการ และ เมนทอลโมเดลที่เป็ นความรู้เชิงกระบวนการ โดย
เมนทอลโมเดลที่เป็ นความรู้เชิงหลักการจะศึกษาลักษณะของโครงสร้าง
ทางปัญญาที่แทนความเข้าใจเนื้อบทเรียนว่ามีลักษณะเป็ นอย่างไร คือ
Simple – to – Complex, Detail – to – General, Concrete – to –
Abstract ส่วนเมนทอลโมเดลที่เป็ นความรู้เชิงกระบวนการจะศึกษาลักษณะ
ของการทาความเข้าใจที่แสดงถึงขั้นตอนเกี่ยวกับการที่จะบรรลุถึงเป้ าหมาย
โดยมีเงื่อนไข (Condition) ต่างๆว่าทาอย่างไรเพื่อการบรรลุถึงผลลัพธ์ใน
การแก้ปัญหา (Action)
Faculty of Education

7. 19/08/57
7
วิธีดาเนินการวิจัย
Faculty of Education
วิธีดาเนินการวิจัย
การเก็บรวบรวมข้อมูล
Faculty of Education

8. 19/08/57
8
ผลการวิจัย
จากผลการวิเคราะห์โปรโตคอลการสัมภาษณ์นักเรียน รวมทั้ง
การนาเสนอแบบจาลองความคิดของนักเรียนที่อธิบายความ
เข้าใจเกี่ยวกับวิธีการแก้ปัญหาที่ผู้วิจัยสัมภาษณ์ พบว่า
ผู้เรียนสามารถอธิบายสิ่งที่ตนเองรู้แทนความเข้าใจในลักษณะ
ที่เป็ นโมเดล ซึงสามารถอธิบายความสัมพันธ์เชื่อมโยงในแต่
ละความคิดรวบยอดได้ และโมเดลนั้นสามารถอธิบายถึงความ
เปลี่ยนแปลงที่ส่งผลต่อเงื่อนไขอื่นๆได้ นอกจากนี้เมื่อ
พิจารณาเมนทอลโมเดลที่เป็ นความรู้เชิงหลักการ พบว่า มี 2
ลักษณะคือ (1) Complex Schema และ (2) Abstract
Schema ลักษณะของ Complex Schema รวมทั้งเมนทอล
โมเดลที่เป็ นความรู้เชิงกระบวนการ พบว่า ผู้เรียนสามารถ
แสดงขั้นตอนและรายละเอียดของเงื่อนไขในการเข้าถึง
ผลลัพธ์
Faculty of Education
ผลการวิจัย
student A Student B
Faculty of Education

9. 19/08/57
9
ผลการวิจัย
“เริ่มต้นการทางานวิเคราะห์สถานการณ์
การทางานของหุ่นยนต์ เมื่อวิเคราะห์เสร็จ
แล้ว ก็กาหนดรูปแบบการทางานของ
หุ่นยนต์เพื่อที่จะให้หุ่นยนต์นั้นทางานได้
ตรงตามภารกิจ แล้วจึงออกแบบฮาร์ดแวร์
หุ่นยนต์ให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่จะ
แก้ปัญหา โดยเลือกใช้เซ็นเซอร์ 2 ตัวคือ
เซนเซอร์อัลตร้าโซนิคและเซนเซอร์แสง
แล้วก็หลังจากนั้นก็ติดตั้งระบบซอร์ฟแวร์
ลงบนตัวหุ่นยนต์ โดยให้ออกแบบ
ซอร์ฟแวร์ให้ทาตามที่กาหนด หลังจากนั้น
ก็นาไปทดสอบในสนามจาลอง หากไม่
สามารถแก้ปัญหาได้ให้กลับไปวิเคราะห์
สถานการณ์ใหม่อีกครั้งหนึ่งและหาก
สถานการณ์นั้นสาเร็จก็จบภารกิจ”
student A
แสดงความเชื่อมโยงระหว่างความคิด
รวบยอดทั้ง 3 เรื่อง
ความรู้การวิเคราะห์สถานการณ์
ตามโจทย์ที่ได้รับแล้วเขียน
ออกมาเป็ นระบบงาน
ความรู้เกี่ยวกับฮาร์ดแวร์
ความรู้เกี่ยวกับระบบซอร์ฟแวร์
Faculty of Education
ผลการวิจัย
ฮาร์ดแวร์
ซอร์ฟแวร์
เชื่อมโยงระหว่าง
ความคิดรวบ
ยอดทั้ง 3 เรื่อง
การวิเคราะห์
สถานการณ์
โดยเปรียบเทียบเงื่อนไข
คาสั่งเทียบกับ
คุณลักษณะของ
ฮาร์ดแวร์เลือกใช้
ฮาร์ดแวร์ที่เหมาะสม
เซนเซอร์อัลตร้าโซนิค
และเซนเซอร์แสง
ออกแบบซอฟต์แวร์อย่างไรที่จะ
สามารถสั่งการให้ฮาร์ดแวร์ทางาน
ได้ตามที่สถานการณ์ปัญหากาหนด
Faculty of Education

10. 19/08/57
10
ผลการวิจัย
“1) ประเมินสถานการณ์ปัญหาที่โจทย์
กาหนดให้ ว่ามีการเดินทางจากจุดเริ่มต้น
หรือจุดสิ้นสุดอย่างไร และมีอุปสรรค
อะไรบ้างค่ะ 2) ออกแบบฮาร์ดแวร์ ให้
สอดคล้องกับสถานการณ์ปัญหา โดยดู
จากสถานการณ์จาลองค่ะ เช่น มีกาแพง มี
เส้นทึบ ค่ะ 3) ออกแบบซอฟแวร์ โดยดู
จากสถานการณ์ปัญหา และฮาร์ดแวร์ ที่ใช้
ว่าใช้การเขียนโปรแกรมอย่างไร มีขั้นตอน
อย่างไรบ้างค่ะ 4) เมื่อเขียนซอฟแวร์เสร็จ
แล้วนาไปทดลองในสถานการณ์จาลอง ถ้า
ไม่ผ่านก็กลับไปแก้ใหม่ค่ะ ตั้งแต่ต้น
ออกแบบฮาร์ดแวร์ ลงมาถ้าผ่านก็จบการ
ทางานค่ะ”
student A
การอธิบายถึงการวิเคราะห์
สถานการณ์ปัญหา
การออกแบบฮาร์ดแวร์
การออกแบบซอร์ฟแวร์
การนาไปทดสอบและปรับปรุง
Faculty of Education
ผลการวิจัย
student A
1.วิเคราะห์สถานการณ์และฮาร์ดแวร์หุ่นยนต์
2.เจอกาแพง
3.เจอเส ้นทึบ
Action
1.นามาออกแบบซอร์ฟแวร์ของหุ่นยนต์
2เขียนโปรแกรมโดยใช ้คาสั่ง Touch Sensor
เมื่อชนแล ้วจึงใช ้คาสั่งให ้เลี้ยวซ ้าย
3.เขียนโปรแกรมโดยใช ้คาสั่ง Light Sensor
เพื่อตรวจจับแสงจึงเลี้ยวซ ้าย
Condition
Faculty of Education

11. 19/08/57
11
ผลการวิจัย
สาเหตุที่ผลการวิจัยเป็ นเช่นนี้อาจเนื่องมาจากใน CLEsLMS
สถานการณ์ปัญหาที่มีความซับซ ้อน (Ill-Structure Problem) ที่
ต ้องอาศัยการเชื่อมโยงความรู้ในเรื่องต่างๆที่มีความเกี่ยวข ้องไป
ใช ้ในการแก ้ปัญหา
คุณลักษณะของเครื่องมือใน CLEsLMS สนับสนุนกระบวนการ
แก ้ปัญหาโดยการใช ้เครื่องมือเพื่อค ้นหา แลกเปลี่ยนและเชื่อมโยง
ความรู้ในลักษณะที่เป็นเครือข่ายความรู้
การออกแบบธนาคารความรู้ในลักษณะที่อาศัยการเชื่อมโยงเป็น
โหนดความรู้
Faculty of Education
Thank you!
Contact Address:
Dr.Issara Kanjug Educational technology program, Faculty of Education, Khon Kean Universiry
Tel:0815748880
Email: issara.kan@gmail.com,
www.kku.ac.th
Faculty of Education