2. xDSL
➔Permbajtja
◆ Hyrje
◆ Veshtrim i Pergjithshem
◆ Si punon sistemi PV
● Qelizat PV, modulet dhe vargjet
● Shpjegimi I punes se sistemit
◆ Materialet
◆ Konkluzioni
3. xDSL
➔Permbajtja
◆ Hyrje
◆ Veshtrim i Pergjithshem
◆ Si punon sistemi PV
● Qelizat PV, modulet dhe vargjet
● Shpjegimi i punes se sistemit
◆ Materialet
◆ Konkluzioni
4. xDSL
➔Prezantimi
◆ Nje panel diellor eshte nje pakete qelizash
photovoltaike.
◆ Paneli diellor mund te perdoret si nje komponent i nje
sistemi me te madh photovoltaik per te gjeneruar
elektricitet.
● Cdo panel vleresohet nga fuqia e daljes DC nen teste te kryera ne
kushte standarte qe zakonisht shkojne nga 100 ne 320 watt.
● Zakonisht panelet diellore nuk perdoren vetem pasi te vetme
mund te prodhojne vetm nje sasi te limituar fuqie.
Hyrja
5. xDSL
➔Permbajtja
◆ Hyrja
◆ Veshtrim i Pergjithshem
◆ Si punon sistemi PV
● Qelizat PV, modulet dhe vargjet
● Shpjegimi I punes se sistemit
◆ Materiale
◆ Konkluzione
Permbajtja
6. xDSL
➔Veshtrim i pergjithshem i perdorimit photovoltaic (PV).
◆ PV u njoh si nje burim i rendesishem per fuqine
hapesinore ne vitet 1950.
◆ Zhvillimi PV tokesor lindi per shkak te krizes se naftes se
viteve 1970.
● Rritja e shqetesimit per mjedisin dhe perpjekjet globale per te
gjetur burime te tjera energjie, sollen investime ne kerkimin dhe
zhvillimin e PV.
Veshtrim I Pergjithshem
7. xDSL
Veshtrim I Pergjithshem
● Si punojne qelizat PV.
● Nje qelize normale PV prej silikoni eshte krijuar nga
perzierja e nje shtrese ultra te holle te fosfori te
stimuluar – doped (tipi N) prej silikoni, siper nje shtrese
te trashe te borit te stimuluar (tipi P) prej silikoni.
● Nje fushe elektrike krijohet afer siperfaqes se qelizes ku
keto 2 materiale jane ne kontakt, te quajtur P-N
junction.
Kur drita e diellit godet
siperfaqen e nje qelize PV, kjo
fushe elektrike krijon nje
shpejtesi dhe drejtim tek
elektronet e stimuluara nga drita
duke sjelle si rezultat nje fluks
rryme kur kjo qelize diellore
eshte e lidhur me nje ngarkese
elektrike.
8. xDSL
Veshtrim I Pergjithshem
● Qelizat Diellore.
● Qelizat diellore jane pajisje gjysme percuese te cilat
prodhojne elektricitet ne saje te drites se diellit me anen
efektit photovoltaic.
● Drita e diellit godet qelizat, fotonet me energji mbi
gjysme percues kane aq energji sa te krijojne cifte me
vrima elektronike.
● Nje lidhje midis shtresave te ndryshme gjysme percuese
ngrene nje barriere potenciale ne qelize e cila ndan
ngarkesat e gjeneruara nga drita.
● Kjo ndarje indukton nje rryme elektrike fikse dhe tension
ne pajisje. Elektriciteti mblidhet dhe transportohet nga
kontakte metalike ne maje dhe ne fund te siperfaqes se
qelizes.
10. xDSL
➔Permbajtja
◆ Hyrje
◆ Gjeneralitetet
◆ Si punon sistemi PV
● Qelizat PV, modulet dhe vargjet
● Shpjegimi I punes se sistemit
◆ Protokollet
◆ Materialet
◆ Konkluzioni
Permbajtja
11. xDSL
➔Qelizat, modulet dhe vargjet
◆ Qelizat photovoltaice jane te lidhura elektrikisht ne qarqe seri
ose paralel per te prodhuar nivele tensioni me te larta, rrymae
dhe fuqie.
● Modulet photovoltaice konsistojne ne qarqe te qelizave PV te
vendosura ne nje laminat te mbrojtur nga ambienti dhe jane
ndertimi baze i sistemeve bllok PV
◆ Panelet photovoltaice permbajne nje ose me shume module
te vendosura si pre-wired. Nje rrjet photovoltaic eshte njesia
komplete gjeneruese efuqise qe konsiston ne cdo numer te
moduleve dhe paneleve PV:
Si punon Sistemi PV
13. xDSL
● Shpjegimi i punes se sistemit.
● Sistemet PV jane si cdo sistem tjeter i cili gjeneron fuqi, vetem
se pajisjet e perdorura jane ndryshe nga ato qe perdoren per
sistemet gjeneruese elektromekanike.
● Per funksionimin dhe operimin e ketij sistemi na duhen disa
komponente te medhenj specifik si p.sh:
• Invertues fuqie DC-AC
• Nje banke baterie
• Kontrollues sistemi
• Kontrollues baterie
• Burime fuqie ndihmese
• Ngarkese elektrike
Si punon Sistemi PV
14. xDSL
● Krijimi i nje qelize PV.
● Procesi i fabrikimit te nje qelize PV prej polikristaline silikoni
fillon me anen e nje gjysme percuesi shume te paster si
polisilikoni i cili eshte material i prdhuar nga kuatzi dhe
perdoret ne mase ne industrine elektronike.
● Polisilikoni me pas ngrohet deri ne temperaturen e shkrirjes
dhe dhe ne te vendoset material bori per te krijuar nje
gjysmpercues te tipit P.
● Ne siperfaqe te qelizes vendoset nje shtrese anti-reflektive
dhe kontaktet elektrike inprintohen ne pjesen negative te
qelizes.
● Nje material konduktiv prej alumini depozitohet ne pjesen e
prapme (positive) te siperfaqes se cdo qelize per te vendosur
karakteristikat e nje tipi P duke levizur nga vendosja e saj
shtresen e fosforit.
● Cdo qelize me pas testohet elektrikisht, bazohet ne rrymen
output dhe lidhet elektrikisht me qeliza te tjera per te formuar
qarqe per rrjete ne modulet PV
Si punon Sistemi PV
19. xDSL
● Avantazhet
1. Burimi i fuqise nga dielli eshte absolutisht falas.
2. Prodhimi i paneleve diellore nuk krijon ndodtje.
3. Zhvillimet ne sistemet ne energjine diellore e kane bere efektive
mbi kostot qe ato kane.
4. Shumica e sistemeve nuk kerkojne mirembajtje gjate jetes se
tyre, pra kjo do te thote qe paguan vetem njehere per to.
5. Jetegjatesia e tyre eshte nga 30 deri ne 40 vjet.
6. Shumica e sistemeve kane nje garanci prej 20 deri ne 30 vjet.
7. Ulin jashtezakonisht shume faturat e energjise elektrik
Konkluzioni
20. xDSL
● Disvantazhet
1. Disavantazhi kryesor eshte kostoja fillestare.
2. Nje sistem i madh per shtepine tone mund te shkoje ne nje
minimum prej 15 mije dollaresh deri ne nje shifer prej 25 apo 35
mije dollaresh.
Konkluzioni
22. xDSL
● Program i thjeshte llogarites
- Llogaritim kerkesen per energji per uje te ngrohte me anen e
kesaj formule:
Program Përllogaritës
Ekërkesa ditore = Kërkesa për energji për ujë të ngrohtë gjatë një dite
Nonjerëzve = Numri i njerëzve që përdorin ujë të ngrohtë
Vujë i ngrohtë = Volumi i ujit të ngrohtë që një person përdor në ditë
Ckap.termik = Kapaciteti termik i ujit, i barabartë me 4.186 kJ/kg°C
Tdalje = Temperatura e ujit të ngrohtë
Thyrje = Temperatura e ujit të ftohtë sipas zonave respektive
23. xDSL
● Program i thjeshte llogarites
- Kërkesa mujore për energji për sigurimin e ujit të
ngrohtë mund të llogaritet nga Formula 2:
Ekërkesa mujore= Noditëve × Ekërkesa ditore (2)
ku:
Noditëve = Numri i ditëve sipas çdo muaji respektiv
Kërkesa vjetore për energji për sigurimin e ujit të
ngrohtë mund të llogaritet me Formulën 3:
Ekërkesa vjetore= ∑Ekërkesa mujore (3)
Program Përllogaritës
24. xDSL
● Furnizimi me Energji për sigurimin e ujit të ngrohtë
- Kjo energji do të sigurohet nga sistemi i Paneleve Diellore për Ujë të Ngrohtë,
dhe kur kjo nuk mjafton (p.sh. gjatë dimrit), konsumatori do të marrë energji
gjithashtu nga sistemi shtesë (zakonisht energji elektrike). Furnizimi me energji
për sigurimin e ujit të ngrohtë në muaj mund të llogaritet sipas Formulës 4:
Efurnizimi mujor= Noditëve × Irrez.diellor × Apanelit diellor × Eefic.sist. (4)
ku :
Noditëve = Numri i ditëve sipas çdo muaji respektiv
Irrez.diellor = Rrezatimi ditor mesatar diellor sipas qarqeve të Shqipërisë, në
[kJ/m2,ditë]
Apanelit diellor = Sipërfaqja e Paneleve Diellore për Ujë të Ngrohtë
Eefic.sist. = Eficenca e sistemit të Paneleve Diellore për Ujë të grohtë
Furnizimi me energji për sigurimin e ujit të ngrohtë në vit mund të llogaritet
sipas Formulës 5:
Efurnizimi vjetor = ∑Efurnizimi mujor (5)
Program Përllogaritës
25. xDSL
Rrezatimit mesatar vjetor [kWh/m2] Numrit mesatar të orëve me diell
[1]
LEGJENDA:
Rrezatimi
Mesatar Vjetor
(kWh/m2)
BURIMI: Instituti
i Hidro
Meteorologjisë
[2]
LEGJENDA:
Shpërndarja
Territoriale e
Orëve me Diell
BURIMI: Instituti
i Hidro
Meteorologjisë
27. xDSL
Shqiperia pa ligj per perdorimet e energjise se
pastra
● Në nismën globale të Kombeve të Bashkuara për reduktimin e emetimit në
atmosferë të gazrave me efekt serrë dhe zbutjen e ndryshimeve klimatike, është
përfshirë edhe Shqipëria.
● Një projekt i Programit për Zhvillim të Kombeve të Bashkuara po promovon në
Shqipëri përdorimin e energjisë diellore për ngrohjen e ujit, si një mënyrë efikase
që shmang ndotjen e atmosferës me gazra me efekt serrë. Rezultati i tij do të jetë
instalimi në Shqipëri, deri në vitin 2015, i një kolektori diellor, në një siperfaqje
prej 75,000 m2 për të prodhuar energji dhe ngrohur me të ujin. Energjia e
rinovureshme e përftuar nga ky kolektor do të reduktojë emetimin e gazit
karbonik CO2 në atmosferë me 146.000 ton në vit.
● Projekti i paneleve diellore përbën një nga masat më efektive për të reduktuar
emetimin e gazeve me efekt serrë në Shqipëri. Pra, nëse sigurojmë ujë të ngrohtë
me energji diellore, një energji e pastër, shmangim atë sasi energjie që do të ishte
prodhuar nga një burim tjetër konvencional, që do të kishte emetuar në atmosferë
një sasi gazi me efekt serrë. Projekti nuk është i tipit që të shkosh në treg të blesh
panele diellore dhe t’i instalosh, por synon të ngrejë kapacitete përmes politikave
promovuese për të transformuar tregun e energjisë.
28. xDSL
Energjia diellore dhe impakti I saj ne ekonomi
Energjia diellore ka nje impakt pozitiv ne
ekonomi dhe shembulli me I qarte per kete eshte
ulja e importimit te naftes per perdorim per
burim energjie. Ne vitin 2010, ShBA importoi
19.1 milion fuci nafte ne dite. Kjo kushton rreth
200 mije dollare ne minute ose me sakte me
shume se 25 miliard dollare ne vit. Kjo sjell nje
zgjerim te deficitit te shtetit dhe energjia diellore
mund te sjelle ulje te ketij deficiti, ose mbajtjen
e ketyre parave brenda ne shtet.
Perdorimi I paneleve u rrit me 67% ne
mes te 2009 dhe 2010. Sot e kesaj dite,
kjo industri eshte pergjegjese per
punesimin e 100.000 amerikaneve ne mbi
5000 biznese ne cdo shtet. Kjo solli nje
ekonomi me te mire per cdo shtet ne
vecanti dhe per shtetin federal. Per
shembull vetem ne Maryland shteti ofron
5000 dollare per biznes per punesime te
reja ne energjine diellore.
29. xDSL
Energjia solare dhe impakti I
saj ekologjik
Ne dime se energjia diellore I ben shume
mire mjedisit. Ne fakt kjo eshte logjike,
pasi eshte nje burim I rigjenerueshem
energjie. Por duhet te themi qe ka dhe
impaktet e veta mbi token. E para gje qe
duhet te themi eshte qe duhen relativisht
siperfaqe te medhaja toke per te vendosur
impiantet solare, cka sjell nje prishje te
habitatit te atjeshem. Pra mund te kemi
demtime te banimit te kafsheve e cila sjell
dhe cenim te rraces se tyre. Vendosja e
impianteve te medha solare mund te sjelle
erozion ne token ku vendoset dhe krijimin
e nje dheu jo kompakt. Per te shmangur
keto impakte, kerkohet nje pune
inxhinierike.
Nje tjeter problem qe mund te shfaqet eshte reflektimi I diellit. Kjo mund te sjelle komplikimin
ne operacione te ndryshme ajrore. Duket si dicka e pamenduar mire por ne fakt, impiantet e
medha solare jane jashtezakonisht reflektive dhe ngjasojne me pasqyrat. Ato mund te
shkaktojne edhe zona elektrike ose magnetike. Zonat ne te cilat vendosen mudn te jene ne nje
rrethine te izoluar nga nje nxehtesi teper e larte. Nje tjeter risk eshte vendosja e mbetjeve ne
poshte-toke, ne burimet e nendheshme ujore, cka mund te sjelle nje helmim te ujerave te
rrjedhshem nentokesore (per shkak te fluideve dielektrike, ‘dust supressant’, herbicidet etj)
