Mục lục
LỜI MỞ ĐẦU
PHẦN 1: Knowledge
1. Bí quyết học tập
2. Địa điểm vui chơi, giải trí
3. 5 lí do các bạn nên tham gia câu lạc bộ, đội nhóm
4. Ở trọ không còn là nỗi lo
5. Đi lại những điều cần biết
PHẦN 2: Mindset
1. Làm sao khi bạn phải sống độc lập
2. Điều cần biết về việc làm thêm
3. Bạn bè, tình yêu sinh viên
PHẦN 3: Mục tiêu, phương hướng tương lai
1. Lưu lại những ước mơ và mục tiêu củac bạn thời sinh viên
03
04
01-11
12-19
0-23
24-25
26-29
30
31-33
34-37
38-43
44-45
46-48

Lời mở đầu
Xin được chúc mừng bạn đã vượt qua kỳ thi Quốc Gia đầy căng
thẳng và trở thành tân sinh viên khóa mới tại trường đại học thân
yêu này.
Đây là bước đầu tiên trên con đường phát triển bản thân để tạo
dựng một tương lai vững chắc sau này, một môi trường hoàn
toàn mới giúp bạn có những trải nghiệm quý giá, những khoảng
khắc, cảm xúc đầy màu sắc thời sinh viên.
Tuy nhiên, như bạn biết đấy, mọi môi trường mới đều chứa đựng
những khó khăn và thử thách.
CẨM NANG TÂN SINH VIÊN được tổng hợp từ kinh nghiệm của
các cựu sinh viên khóa trên chia sẻ. Các bạn hãy “note” lại và áp
dụng cho từng giai đoạn hoặc khi gặp khó khăn.
Xin được cảm ơn các bạn cựu sinh viên, các bạn cộng tác viên đã
giúp đỡ chúng tôi hoàn thành cuốn Cẩm nang này.
Chúc các bạn tân sinh viên có được sức khỏe dồi dào, tràn đầy
năng lượng và trí tuệ để chinh phục mọi thử thách trên con
đường ĐẠI HỌC gian nan nhưng đầy thú vị này.
Thân!

4

5
a) Trong lớp
Sự thay đổi về môi trường
Trước hết sự thay đổi rất lớn đến từ
buổi học. Ở đây, bạn sẽ có cơ hội học
trong các giảng đường lớn vài trăm
người và giảng viên hầu như sẽ không
nhớ được bạn là ai, sẽ không còn
những thầy cô giáo cấp 3 luôn quan
tâm và nắm rõ được trình độ của bạn
nữa. Việc tập trung học sẽ là một vấn
đề khi trong lớp có nhiều người, đồng
thời lượng kiến thức mỗi buổi học sẽ
là rất lớn (các bạn sẽ cảm nhận được
điều này mỗi khi kỳ thi đến).
Cách học tập các môn đại cương
Bạn phải tự học và tự nghiên cứu, sẽ không phải như phổ thông, có người
nhắc nhở và thúc giục bạn nữa. Vì vậy hãy tập cho mình thói quen đọc sách,
tự tìm hiểu, rèn luyện kỹ năng tổng hợp, phân loại thông tin để có thể dễ bao
quát, nắm bắt được lượng kiến thức lớn của các môn đại cương.
Ví dụ: Các môn nhiều công thức như Toán cao cấp, xác suất thống kê, kinh tế
lượng,… các bạn hãy phân thành các chuyên đề riêng. Mỗi khi bạn giải bài tập
chỉ cần phân loại chuyên đề sau đó áp dụng công thức cho dạng bài tập. Bạn
sẽ thấy kết quả rõ rệt đó.
Các môn chính trị có thể gây cho bạn cảm giác nhàm chán và đôi khi là hơi
tốn thời gian nhưng đây thường là những môn có hệ số khá cao góp phần lớn
thành tích đầu năm của bạn. Vì vậy, bạn nên coi trọng nó ngay từ đầu để có
thể có nền tảng tốt cho các năm tiếp theo.
Mẹo học thi
Quán photo, thư viện: là một kho tàng tài liệu học ôn,... đồ sộ và khá đầy đủ.
Đầu năm học, bạn có thể tới đây mua sách giáo khoa photo. Nó sẽ là sự lựa
chọn thích hợp và khá kinh tế cho phần đông sinh viên. Thứ 2, khi đến đây bạn
có thể tìm ra cho mình rất nhiều tài liệu ôn thi hiệu quả.

6
b) Học thêm
Ngoại ngữ là thiết yếu
Hiện nay ngoài bằng cấp và kinh nghiệm thì tiếng Anh đã trở thành tiêu chí
tuyển dụng của một số doanh nghiệp dành cho ứng viên. Ngoài ra, những ứng
viên thành thạo bốn kĩ năng tiếng Anh luôn có sự ưu tiên nhất định, khả năng
trúng tuyển cao hơn những bạn còn lại.
Giao tiếp là kỹ năng mà hầu hết các bạn vẫn con lạ lẫm khi bước chân vào
cánh cổng đại học. Bạn có thể rèn luyện nó bằng nhiều cách tùy thuộc vào
hoàn cảnh mỗi bạn. Hãy tham khảo những người bạn quen hay anh chị khóa
trên giỏi về giao tiếp và hỏi kinh nghiệm của họ hoặc bạn có thể tìm kiếm trên
các diễn đàn uy tín như diễn đàn của trường bạn chẳng hạn. Điều quan trọng
là bạn cần phải rèn luyện nó thường xuyên, hàng ngày như một thói quen.
Tổng hợp lại có thể chia thành một vài cách thức cho các bạn:
• Đối với tài liệu cho việc học, bạn có thể tham khảo nhiều phần mềm tại
đường link sau của Pasal http://pasal.edu.vn/download-tai-lieu-a17
• Nếu bạn đã có một nền tảng nhất định và đam mê với tiếng Anh, để bắt đầu
học giao tiếp bạn có thể tham khảo trên rất nhiều bài học và cách học tiếng
Anh giao tiếp trên http://pasal.edu.vn/.
Quá trình tự học ở nhà sẽ yêu cầu bạn phải có tính tự giác rất lớn, cực kỳ
chăm chỉ, khả năng lên kế hoạch học tập rõ ràng và khả năng sắp xếp, chọn
lọc thông tin tốt. Một bí quyết khác nữa là bạn hãy học tiếng Anh theo nhóm,
điều này sẽ giúp việc học trở nên thú vị và hiệu quả hơn nhiều.

7
• Nếu bạn chưa có nền tảng tiếng Anh tốt thì hãy bắt đầu ngay từ bây giờ,
đừng hi vọng vào người khác sẽ đốc thúc bạn. Cố gắng đừng để mọi chuyện
trở nên quá muộn để thay đổi. Bạn cũng có thể tham khảo nghe ngấm, phản
xạ nhanh phương pháp Pasal Total Immersion tại trang chủ Pasal: http://pasal.
edu.vn/. Ở đây đã có sẵn lộ trình dành riêng cho các bạn yếu về tiếng Anh
giao tiếp nhé.
Sách ngoại ngữ tham khảo
Với hầu hết các bạn học sinh và sinh viên tại Việt Nam, các bạn có khả năng
học ngữ pháp và khả năng đọc hiểu rất tốt, nhưng đa số đều luôn gặp khó
khăn trong việc nghe nói, giao tiếp bằng tiếng Anh. Tại sao vậy ?
- Liệu bạn có cảm thấy nặng nề, áp lực khi nói tiếng Anh ?
- Bạn cảm thấy bối rối, thiếu tự tin khi phải giao tiếp bằng tiếng Anh?
- Bạn đã bỏ rất nhiều thời gian và công sức để học tiếng Anh nhưng hiệu quả
vẫn không như mong đợi ?

8
Đã đến lúc để các bạn tự tin nói tiếng Anh và bỏ qua hết mọi sự âu lo khi phải
giao tiếp bằng tiếng Anh. Ngay bây giờ, hãy cùng nhau khám phá một phương
pháp học tiếng anh hoàn toàn mới đã được hơn 10 triệu người trên thế giới
áp dụng thành công nhé. Phương pháp Effortless English.
Vậy phương pháp Effortless English là gì? Đó là việc phá vỡ áp lực học, tạo
tâm lý thoải mái và biến việc học tiếng Anh tự nhiên như một đứa trẻ vậy.
Phương pháp tập trung vào kĩ năng nghe và nói, các bạn sẽ được học bằng
đôi tai chứ không phải đôi mắt. Các bạn sẽ không phải đối mặt với hệ thống
lý thuyết ngữ pháp nặng nề và chán ngắt nữa mà thay vào đó là những câu
chuyện lý thú và vui nhộn. Cha đẻ của phương pháp này là tác giả A.J Hoge,
còn được mệnh danh người thầy tiếng anh số 1 thế giới, với hơn 12 năm
kinh nghiệm dạy tiếng Anh cho các học sinh nước ngoài. Ông còn là tiến sĩ
được nhận bằng master T.E.S.O.L (Teachers of English to Speakers of Other
Languages). Phương pháp Effortless English đã được ông áp dụng thành công
ở nhiều trường đại học trên thế giới, giúp nhiều bạn học sinh, sinh viên có thể
nói tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ.
Các bạn đã thấy sự thú vị của phương pháp này chưa? Nó sẽ đem lại hiệu quả
còn hơn cả sự mong đợi nữa đấy. Chúng tôi tin rằng ước mơ nói được Tiếng
Anh như người bản ngữ của các bạn sẽ sớm trở thành hiện thực. Phương pháp
này được giới thiệu tới các bạn tại Việt Nam thông qua cuốn sách “Luyện nói
tiếng Anh như người bản ngữ”, do A.J Hoge là tác giả và đã được công ty
MCBooks mua bản quyền và phát hành tại thị trường Việt Nam.
Tin học
Rèn luyện cho mình kỹ năng tin học ở một trình độ nhất định sẽ giúp bạn rất
nhiều kể cả ở trong trường đại học, ở nhà hay sau này đi xin việc ở bất kỳ đâu.
Trước tiên bạn phải sử dụng được bàn phím một cách thành thạo với nhiều
ngón tay nhất có thể, dùng tốt word, excel, power point, có tài khoản Mail
(sau này dùng cho công việc). Đồng thời, việc sử dụng tốt công cụ tìm kiếm
trong việc tra cứu tài liệu trên mạng cũng là một kỹ năng cực kỳ quan trọng
nhé các bạn.
Nếu chuyên ngành của bạn yêu cầu một số phần mềm riêng biệt, hãy đảm bảo
là bạn hiểu và sử dụng tốt được nó.

9
Kỹ năng mềm (thuyết trình, làm việc nhóm)
Tầm quan trọng của thuyết trình
Hiện nay trong các trường đại học đa phần bạn được học theo hình thức tín
chỉ, và cuối mỗi môn học bạn sẽ phải làm việc theo nhóm, thuyết trình những
môn bạn được học. Chính vì vậy việc rèn luyện sự tự tin, kỹ năng làm việc
nhóm và đặc biệt là kỹ năng thuyết trình, cực kỳ quan trọng cho bạn ngay từ
năm nhất. Nếu có thời gian bạn nên dự thính tại các buổi học chuyên ngành
hoặc tham dự các buổi bảo vệ luận án tốt nghiệp của sinh viên năm cuối. Bạn
sẽ học hỏi được rất nhiều điều bổ ích và sẽ bớt cảm thấy mông lung về những
gì mình đang học.
Ngoài kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng thuyết trình, các bạn cũng cần rèn
luyện thêm nhiều kỹ năng “mềm” khác như: Kỹ năng thuyết phục, kỹ năng giải
quyết tình huống, kỹ năng quản lý thời gian,…đều là những kỹ năng hết sức
quan trọng cho cuộc sống hiện tại cũng như công việc trong tương lai.
Nếu bạn có năng khiếu ở một lĩnh vực nào đó ví dụ như thể thao (bóng đá,
bóng chuyền, cầu lông,...), nghệ thuật (ca hát, nhảy múa,…) hãy tìm mọi cơ hội
tham gia vào các buổi giao lưu, các câu lạc bộ trong trường mà bạn biết.
Bạn có tin rằng những dịp bạn tham gia như vậy sẽ giúp bạn có nhiều mối
quan hệ, bạn bè, phát triển bản thân, có nhiều cơ hội phát triển hơn so với
việc chỉ học ở trường và về nhà. Bạn chắc chắn sẽ cực kỳ bất ngờ về điều này.

10

11

12
Café, đồ ăn vặt,…
Trà sữa Đài Loan 183 Trần Đại Nghĩa
Coffee To Go 259 Trần Đại Nghĩa
Feeling Monkey 490 Xã Đàn
Coffee I Think 10 Tạ Quang Bửu
Chè Sài Gòn 3 Tạ Quang Bửu
Sữa chua dẻo BK 179 Trần Đại Nghĩa
Cà Phê Góc Phố 71 Trần Đại Nghĩa
Pattern Coffee 109 K2 ngõ 48 Tạ Quang Bửu
Trà Hoa Quán 47B Đường Y (HVNN)
Café Mai 4/1 Đường Y (HVNN)
Café Hoa Tân 41 Đường Y (HVNN)
Café Book Link Gần Mầm non Sao Mai
Mộc Thanh Quán 19 Đào Nguyên
Link Tea Gần Karaoke Xmen đường vành đai
Team Café 72 đường Vành đai
Café Số 3 An Đào C

13
Bánh Mỳ kẹp chả BOOBY 263 Trần Đại Nghĩa
Bánh mỳ ngon 95 Trần Đại Nghĩa
Paris Gateaux 5 Trần Đại Nghĩa
Bánh Mỳ Minh Nhật 27 Nguyễn Du
Quán Ốc K3 Tạ Quang Bửu
Phở Thanh Hà Lạc Trung
Cơm Ngon 21 An Đào
Phở thiện 21 An Đào
Cơm sinh viên 2 An Đào
Xôi 4 đường V (HVNN)
Bún cá 7 đường G (HVNN)
Bún cá 9 đường G (HVNN)
Bún Đậu Chợ sinh viên
Bún Chả Chợ sinh viên
Bún đậu 113 113 Cửu Việt
Các hàng ăn sinh viên

14
Nhà sách Fahasa 338 Xã Đàn
Bach Khoa Bookstore nhà A17 Tạ Quang Bửu
Trung tâm sách và thiết bị giáo dục 18/ 30 Tạ Quang Bửu
Cửa hàng sách giáo dục 7 Xã Đàn
Nhà sách Tân Việt 313 – 315 Bạch Mai
Thư viện Lương Định Của
Thư viện Gia Lâm
Nhà sách, thư viện
Sân vận động, công viên
Sân vận động Bách Khoa
Sân bóng công viên Tuổi Trẻ
Công viên Tuổi Trẻ
Công viên Yên Sở
Công viên Thống Nhất
Sân cỏ Vĩnh Tuy
Sân cỏ Vĩnh Hưng
Sân đất Vĩnh Hưng
Bể bơi Vĩnh Tuy
Khu sinh thái Vĩnh Hưng
Sân vận động Học viện Nông Nghiệp
Sân bóng nhân tạo tại An Đào
Khu đô thị Ecopark
Vườn hoa Ngọc Lâm

15
Các địa điểm nên đi ở Hà Nội
1. Đền Ngọc Sơn
2. Tháp Rùa
3. Văn Miếu Quốc Tử Giám
4. Chùa Một Cột
5. Cột cờ Hà Nội
6. Hoàng Thành Thăng Long
7. Ô Quan Chưởng
8. Chùa Trấn Quốc
9. Tứ Trấn Thăng Long
10. Lăng Bác
Trước hết là các danh lam nổi tiếng ở Thủ
đô nhé các bạn

16
Tiếp đến dành là các địa điểm chụp ảnh đẹp nhé
Vườn nhãn chân cầu Vĩnh Tuy
Ga Yên Viên Vườn hoa Bách Nhật
Các con phố đẹp nhất thủ đô:
Cầu Long Biên
Hoàng Diệu, Điện Biên PhủKim Mã
Phan Đình Phùng
Phố Cổ
Thanh Niên
Hồ Gươm
Và không nên quên Hồ Gươm và Phố Cổ nhé

17

18

19

20
Nếu không một lần tham gia các câu lạc bộ và tổ chức của sinh viên, có rất
nhiều điều bạn sẽ bỏ lỡ.
1. Gặp gỡ những người mới
Đa phần sinh viên đều cảm thấy khó khăn để thích nghi với môi trường đại
học, đặc biệt là tân sinh viên. Lớp học có thể rất lớn và trò chuyện không được
khuyến khích trong các bài giảng. Đây là lý do vì sao bạn nên tham gia một
câu lạc bộ. Đặc biệt, nếu bạn là người khá nhút nhát và có quá ít thời gian để
trò chuyện với các bạn cùng lớp. Bạn sẽ tìm thấy chính mình trong một nhóm
nhỏ - những người có khả năng chia sẻ sở thích cùng bạn, các bạn sẽ dễ dàng
hơn nói chuyện và hiểu nhau nhiều hơn.
2. Bạn có đam mê và có thể chia sẻ đam mê của bạn
Hiện nay có rất nhiều câu lạc bộ sinh viên và các tổ chức dành cho sinh viên
để bạn có thể rèn luyện kỹ năng và chia sẻ những niềm đam mê chung. Tham
gia câu lạc bộ mang lại rất nhiều niềm vui cũng như kiến thức học tập quý giá
cho bạn. Nếu bạn đang có một niềm đam mê nào đó, việc chia sẻ niềm đam
mê của bạn với người khác quả là tuyệt vời.
3. Xuất phát từ sự quan tâm, hoặc sở thích của bạn
Để tìm kiếm những người có đam mê giống như bạn, bạn có thể tìm thấy một
câu lạc bộ hay tổ chức nào đó phù hợp với sở thích, sự quan tâm của bạn.
Nếu bạn thực sự rất quan tâm và ham thích một vấn đề nào đó, bạn có thể
cân nhắc để thành lập một câu lạc bộ và mời tất cả mọi người cùng tham gia.
Hiện nay, ở hầu hết các trường đại học đều có các câu lạc bộ học thuật, câu
lạc bộ hoạt động, và rất nhiều tổ chức khác dành cho sinh viên khác để bạn
có thể lựa chọn.

21
4. Tìm hiểu kỹ năng lãnh đạo quan trọng
Các câu lạc bộ sinh viên và các tổ chức có thể là một môi trường tốt để học
các kỹ năng lãnh đạo quan trọng và ứng dụng vào công việc hay các bài tập
trên lớp học. Giữ vị trí điều hành trong một câu lạc bộ sẽ được phản ánh trong
hồ sơ xin việc của bạn. Bạn sẽ có thể đạt được kỹ năng quan trọng khác như
kế hoạch tổ chức sự kiện, quản lý tài chính, phối hợp các thành viên câu lạc bộ
khác. Hãy mau mau tìm một câu lạc bộ mà bạn yêu thích và nếu bạn làm việc
chăm chỉ, bạn có thể có thể đạt được một vị trí nhất định.
5. Niềm vui
Cuối cùng, câu lạc bộ và tổ chức sinh viên có thể mang lại cho bạn rất nhiều
niềm vui. Bạn sẽ được gặp gỡ những người mới, những người có cùng sở
thích với bạn tại các sự kiện thú vị và hoạt động khác nhau. Đây là một trải
nghiệm vô giá mà bạn sẽ không thể có khi bắt đầu đi làm. Hãy tham gia các
câu lạc bộ, tổ chức sinh viên và tận dụng tối đa thời gian của bạn ở trường
đại học.

22
Đội sinh viên tình nguyện, hội sinh viên
Trường Bách Khoa https://www.facebook.com/DTN.HSV.DHBKHN
Trường Kinh tế Quốc dân https://www.facebook.com/HoiSinhVienNeu
Trường Kinh Doanh Công Nghệ https://www.facebook.com/Doanthanhnien.Hubt
Clb, Đội nhóm khác
Trường Bách Khoa
• Clb Yêu sách Bách Khoa https://www.facebook.com/CLBYeuSachBachKhoaHaNoi
• Clb Ghitar Bách Khoa https://www.facebook.com/GuitarBachKhoaHaNoi
Trường Kinh tế Quốc dân
• CLB âm nhạc MEC ( Music Economics Club) https://www.facebook.com/mec.neu
• CLB Tiếng Anh kinh tế EEC (Economics English club) https://www.facebook.com/
NEU.EEC
• CLB Sinh viên nghiên cứu khoa học YES (Young Economics Scientists) https://
www.facebook.com/yesclubneu
• Đội văn nghệ Trường ĐH KTQD https://www.facebook.com/dvnneu
Trường Kinh Doanh Công Nghệ
• CLB kĩ năng Doanh nhân https://www.facebook.com/KyNangDoanhNhanHUBT
• CLB Ghi ta https://www.facebook.com/guitarhubt/info?tab=page_info
• CLB Music https://www.facebook.com/events/793306320731572/
Học Viện Nông Nghiệp
• Câu lạc bộ tiếng Anh trường
• Câu lạc bộ Sách Skybooks
• Câu lạc bộ True Action
• Câu lạc bộ Guitar
• Câu lạc bộ chuyên nghành
• Câu lạc bộ kinh doanh

23

24
Đây là một số kinh nghiệm tổng hợp dựa trên chia sẻ của nhiều cựu sinh viên
có thâm niên ở trọ hi vọng có thể phần nào giúp được các bạn tân sinh viên
năm nhất nhé:
Ngay từ đầu, cần trao đổi với chủ nhà trọ, yêu cầu họ làm hợp đồng với các
điều khoản mà đôi bên cùng thoả thuận để đảm bảo quyền lợi.
Khi chuyển đến nhà trọ bạn phải đăng ký tạm trú, tạm vắng với công an khu
vực và phường xã.
Có thái độ tôn trọng lễ phép với chủ nhà. Hoà đồng giúp đỡ các bạn cùng trọ.
Thực hiện đúng những quy định nơi ở trọ: giờ giấc đi lại, quy định tiếp khách,
tránh tụ tập ồn ào, đưa bạn bè về ngủ qua đêm phải xin phép chủ nhà, thời
hạn trả tiền nhà, khi có việc đi vắng đột xuất phải báo với chủ nhà.
Giữ gìn tài sản chung, tiết kiệm điện nước, có ý thức phòng chống cháy nổ, giữ
gìn an ninh trật tự trong khu trọ.
Có ý thức xây dựng và bảo vệ trật tự an ninh, quan hệ tốt với nhân dân khu
vực ở trọ.
Khi bạn đi đâu xa nhà trọ thời gian dài từ vài ngày trở lên (ví dụ nghỉ lễ, nghỉ
tết…) nếu đồ đạc có giá trị bạn nên đem tới nhà người quen, bạn bè gửi, hoặc
bí nhất là bạn gửi tạm ở tiệm cầm đồ, sau đó khi lên thì mang tiền chuộc lại.
Đã có rất nhiều trường hợp, các bạn sinh viên nghỉ lễ xong lên học tiếp thì
phát hiện phòng trọ của mình đã mất sạch đồ đạc có giá trị thậm chí mất luôn
cả quần áo, bát đĩa…

25

26
Bus - 4 bánh của Sinh viên
Đối với hầu hết các bạn Sinh viên không có điều kiện thuê được nhà trọ gần
trường hoặc đơn giản là các bạn phải di chuyển nhiều bằng bus hãy chú ý
những điều sau để những chuyến đi luôn an toàn và tràn đầy sự thú vị bạn
nhé :
Luôn đề phòng các chiêu trò lừa đảo, móc túi đặc biệt là khi xe đông khách
nhé các bạn.
Vào các giờ cao điểm (Sáng từ 6h rưỡi đến 9h, tối từ 4 rưỡi đến 8 giờ) nên chú
ý một chút vị trí mình đứng để không cản trở sự di chuyển của mọi người đồng
thời tạo cho bạn cảm giác an toàn.
Khi không biết điểm xuống của mình, bạn chỉ nên hỏi phụ xe hoặc những
người bạn cảm giác có thể tin tưởng được.
Khi chuẩn bị xuống xe nên kiểm tra đồ đạc của mình lại một lần nữa tránh thất
lạc trên xe bus nhé.
Nhường ghế cho người già, phụ nữ có thai và trẻ em nhé mọi người.
Cuối cùng, tuân thủ các qui định có ghi trên xe bus và nghiên cứu thật nhiều
các tuyến xe bus để có một bản đồ bus cho riêng mình nhé.
Kinh nghiệm đi đường
Nếu bạn có phương tiện di chuyển khác như xe máy hay xe đạp các bạn nên
lưu ý những điều sau khi lưu hành giao thông tại Hà Nội nhé :
Hãy chắc chắn rằng bạn nắm rõ luật giao thông.
Chắn chắn rằng hệ thống phanh, đèn báo, bình xăng xe của bạn không có vấn
đề gì và luôn an toàn.
Nên tìm hiểu trước lộ trình bạn muốn đi nếu bạn chưa nắm rõ đường đi đến
địa điểm cần đến.

27
Để xe gọn gàng, khóa xe cẩn thận khi bạn không có ai trông xe bất kể để xe
ở nhà hay ở ngoài.
Hạn chế vừa đi vừa nghe điện thoại, ngoài vấn đề an toàn giao thông, cũng là
đề phòng bị cướp, giật khi nghe điện thoại.
Cảnh giác khi đi gần các xe có trọng tải lớn, tay luôn sẵn sàng phanh, giảm ga.
Khi không may tắc đường, tuân thủ theo đèn giao thông hoặc cảnh sát giao
thông, không nên đi sai làn hoặc cố gắng chen vào bất kỳ khoảng trống nào
bạn thấy. Điều này chỉ làm bạn mất nhiều thời gian hơn thôi.

28

29

30

31
Học đại học đồng nghĩa với việc bạn sẽ phải tự lập hơn, trưởng thành hơn, đôi
khi bạn sẽ phải học cách đối mặt với sự cô đơn, đặc biệt là những bạn sống xa
nhà thì các bạn cần phải làm quen với nỗi nhớ nhà nữa, hãy chia sẻ điều này
với những người giống bạn để động viên nhau nhé.
Học cách chi tiêu thật hợp lý vì khả năng quản lý tiền bạc tốt sẽ giúp bạn
không chỉ cuộc sống sinh viên mà còn cả sau này nữa. Tập cân nhắc khi bạn
phát sinh bất kỳ nhu cầu chi tiêu nào, đừng quá khắt khe hoặc quá dễ dãi với
nhu cầu của mình. Hãy cân đối nó thật hợp lý nhé.
Học cách tự chăm sóc bản thân mình, từ cách nấu ăn đơn giản an toàn, ăn
mặc, sắp xếp mọi thứ gọn gàng, sạch sẽ vì sẽ chẳng ai giúp bạn ngoài chính
bản thân bạn.
Chuẩn bị cho mình một số kiến thức cơ bản về gas, điện, nước, đặc biệt là vấn
đề về an toàn khi sử dụng nhé.
Tìm hiểu và cách phòng chống, chữa trị một số căn bệnh thường gặp như ốm
mệt, đau bụng, …
Giữ một cái đầu lạnh để học cách đánh giá và xử lý mọi vật mọi việc một cách
tỉnh táo, chắn chắn, và trong mọi hoàn cảnh bạn có thể gặp, đừng để cảm xúc
chi phối bạn quá nhiều.

32
Tập cho mình lối sống hòa đồng, luôn mỉm cười với mọi người, biết giúp đỡ
bạn bè, cộng đồng trong khả năng của mình và nên hiểu khi nào mình cần lại
sự giúp đỡ từ họ.
Có nhiều thứ đã trôi qua thì không thể lấy lại được, đặc biệt là thời gian. Hãy
học cách quản lý thời gian một cách hiệu quả, đừng lãng phí thời sinh viên
của bạn, hãy sắp xếp thời gian làm thêm, học tập, vui chơi,… thật hợp lý nhé.
Lập kế hoạch cho mỗi công việc của bạn và thực hiện kế hoạch của bạn đúng
timeline nhé. Đây là bí quyết để tránh cho các bạn lúc thì ngập trong công
việc, khi thì lại chẳng có việc gì để làm cả.
Cuối cùng, một trong những điều quan trọng nhất khi bạn sống tự lập, hãy
biết cách đứng dậy sau mỗi khó khăn, thất bại. Cuộc đời bạn sẽ gặp phải nhiều
va vấp như: thi trượt, tình bạn, tình cảm thất bại, thất nghiệp, mất trộm, ốm
đau,… Học cách quý trọng bản thân mình, tin tưởng vào bản thân mình để có
thể vượt qua nó và trưởng thành hơn qua mỗi va vấp đó nhé. Đừng mãi đắm
mình trong thất vọng vì khi bạn đã rơi xuống đáy của sự thất vọng việc thì duy
nhất bạn có thể làm là đi lên.

33
Điều cần biết về việc
làm thêm
(part-time job)

34
Mới bước vào cổng trường đại học, các bạn hãy dành ra ít nhất học kỳ đầu để
làm quen với môi trường mới và cách học tập đại học, sau đó hãy bắt đầu lên
kế hoạch tìm việc làm thêm nhé.
Đi làm thêm có rất nhiều ích lợi mà bạn chưa biết nhé. Ngoài việc học hỏi
thêm kinh nghiệm, kỹ năng mềm, các bạn sẽ giúp đỡ được gia đình mình rất
nhiều về mặt tài chính hàng tháng đấy. Khi đi làm, điều đó nghĩa là các bạn
sẽ được tiếp xúc với nhiều người, có thêm nhiều mối quan hệ, đồng thời đi
làm thêm sẽ giúp bạn trưởng thành hơn rất nhiều cả về cách cư xử, trí tuệ lẫn
tính cách.
Bên cạnh đó, đi làm thêm sẽ giúp bạn phần nào nhìn nhận và định hướng nghề
nghiệp, công việc trong tương lai ngay từ những năm đầu tiên chứ không nên
chờ đến 4-5 năm sau khi ra trường mới bắt đầu nhé. Bạn cũng sẽ dần xác định
cho mình những kỹ năng cần thiết chuẩn bị cho tương lai.
• Nghiên cứu thị trường: Công việc
này cũng được khá nhiều bạn sinh
viên yêu thích, đặc biệt là các bạn
nhạy bén và năng động. Ngoài các kỹ
năng bạn có thể rèn luyện, bạn còn
có thể có một khoản thu nhập nhất
định chi tiêu cá nhân
• Công việc online: Công việc này
yêu cầu bạn phải có mạng và máy
tính riêng, tiện lợi nhất là bạn có thể
làm tại nhà, có nhiều công việc về
khía cạnh này như update sản phầm,
seeding forum, nhập liệu hay biên
dịch tài liệu,… Công việc này yêu cầu
bạn phải có nền tảng kiến thức nhất
định về IT nhé.
Các việc làm thêm có thể tham khảo
• Gia sư: Đây là công việc phần lớn
các bạn sẽ nghĩ đến nếu muốn tìm
việc làm thêm, một phần vì bạn vẫn
còn nền tảng kiến thức phổ thông.
Thu nhập sẽ được tính theo số giờ
dạy học và thường là tương đối cao.
Bạn nên thận trọng khi tìm việc
thông qua các trung tâm môi giới đặc
biệt là tư nhân. Bạn nên tìm việc ở
các trung tâm uy tín của trường hoặc
là từ các bạn sinh viên khóa trên hay
người quen nhé.

35
• Promotion Girl (PG), Promotion Boy (PB): Công việc này thường yêu cầu
ngoại hình(1,6m trở lên với con gái và 1,7m trở lên với con trai), và thu nhập
cũng khá hấp dẫn.
Các bạn thường sẽ đứng tại các triển lãm sản phẩm hay các showroom,… khi
có khách thì giới thiệu về sản phẩm của gian hàng mình.
Tùy theo từng hãng và ngân sách mà các bạn sẽ nhận được 100.000 đến
300.000 thậm chí hơn một ngày.
• Nhân viên phục vụ tại các hàng ăn uống, quần áo: Các bạn nên tìm hiểu
trước môi trường làm việc tại của hàng mình muốn làm việc trước khi đến
xin việc. Các quán cà phê, shop quần áo được nhiều bạn thích vì khách hàng
đến đây thường lịch sự nhã nhặn. Làm việc ở các quán ăn, bar đối tượng
khách hàng đa dạng, phức tạp hơn do đôi khi có khách hàng say xỉn và thiếu
kiềm chế.

36
Một lưu ý khi làm ở các shop thời trang, các bạn nên chọn các hãng có tên
tuổi, chủ shop không quá khó tính và cần cẩn thận tránh thất thoát hàng hóa
khi mua hàng.
• Các công việc khác: Còn có rất nhiều công việc khác như thực tập không
lương ở các công ty, tổ chức lớn, mặc dù có thể không có lương nhưng các
bạn sẽ nhận được rất nhiều kinh nghiệm mối quan hệ và kỹ năng đấy. Ngoài ra
có thể là các công việc vụ mùa như quà tặng, hoa các dịp 8/3, 20/10, 20/11,
Noel,…

Bạn bè, tình yêu
sinh viên

38
A. BÍ QUYẾT XÂY DỰNG TÌNH BẠN
• Không phân biệt vùng miền
Học ở đại học, thành viên
trong lớp đến từ mọi miền
đất nước, các bạn sẽ có ngôn
ngữ, quan điểm riêng của
mình. Vì thế không nên chê
bai nguồn gốc của nhau và
nghĩ rằng mình mới là nhất.
Hãy học cho mình cách lắng
nghe và tôn trọng mọi người.
• Hãy học cách thích nghi
Trong môi trường Đại học mới mọi thứ đều rất mới mẻ với các bạn, và yêu cầu
bạn, một người trước đây vốn chưa hiểu nhiều về tin học có thể sử dụng mail,
Office,… như những người đã quen là điều gần như không thể. Tuy không thể
thay đổi được ngay nhưng chỉ cần bạn có mục tiêu, quyết tâm học tập cộng
với sự thân thiện với mọi người bạn sẽ cải thiện điều này trong vài tháng.
Tránh khép mình và cảm thấy mặc cảm về việc bạn không biết điều gì đó, nên
nhớ ở đây mọi thứ cần sự chủ động càng sớm thích nghi tốt hơn bạn sẽ càng
thoải mái hơn trong cả cuộc sống lẫn học tập.
• Tránh phản đối một cách quyết liệt
Trong một nhóm những người mới với nhau, tuổi lại trẻ, cái tôi trong mỗi bạn
đều lớn cộng thêm quan điểm nhìn nhận lại khác nhau, tranh cãi khi nói về
một chủ đề nào đó là khó tránh khỏi, bạn không nên khư khư cố chấp một
quan điểm của mình và lớn tiếng bác bỏ người khác quá mức, một bạn khác
sẽ nghĩ thầm: “Bạn này thật cố chấp”.
Điều đó có thể chưa làm các bạn không thể làm bạn với nhau nhưng sẽ để lại
vết rạn cho mối quan hệ của các bạn và rạn nhiều rồi cũng sẽ vỡ nát.
Khi các bạn nói chuyện, hãy tránh cho câu chuyện rơi vào tình huống đôi co,
tranh luận vô nghĩa. Đôi khi im lặng lắng nghe và nhường nhịn nhau sẽ có hiệu
quả hơn rất nhiều.
• Tìm những người bạn có cùng sở trường
Tính bạn hòa đồng, vui tươi, hãy tìm những người bạn cởi mở như bạn. Còn
với những ai chững chạc, thì hãy tìm những người “cùng chung chí hướng” với
mình. Khi được đồng cảm, bạn sẽ thấy tự tin và ấm áp hơn khi gặp nhiều vấn
đề phát sinh trong môi trường mới.

39
• Giao lưu, tránh khép mình
Khi bạn đã có cho mình những người bạn mới, hãy hòa nhập các hoạt động
cùng với họ như tán ngẫu, đi học chung một buổi học hay đơn giản là đi chung
con đường đến thư viện để đỡ buồn tẻ. Thậm chí hãy chủ động đề nghị họ
tham gia cùng với bạn nếu bạn thấy điều đó tốt cho các bạn. Hãy nhớ rằng
chỉ cần bạn rộng mở lòng mình, sống lành mạnh, hay giúp đỡ mọi người và nụ
cười luôn trên môi thì sẽ chẳng có ai từ chối người bạn là bạn cả.
Tình bạn đẹp thời đại học sẽ là vốn quý cho các bạn trước mắt là cuộc sống
sinh viên và sau này là đường đời rộng lớn nữa.
B. TÌNH YÊU
• Lý do dễ yêu thời sinh viên
Trong hoàn cảnh mới các bạn có nhiều không gian hơn, tự do hơn nhưng phần
nào lại thiếu đi nhiều tình cảm do xa nhà cộng thêm sự quản lý của bố mẹ
không chặt chẽ nữa, sẽ không có gì ngạc nhiên nếu xuất hiện một bạn nam
khiến bạn thấy cảm mến và rung động. Đó có thể gọi là tình yêu. Tuy nhiên
đó có phải là tình yêu chân chính hay không thì bạn cần qua nhiều thử thách
và trải nghiệm theo thời gian để chứng minh điều đó. Nếu bạn cho rằng mình
chưa cần một tình yêu chân chính thì bạn không cần phải đọc phần này.
Hiện nay, một số bạn trẻ đọc truyện, xem phim và nghĩ rằng tình yêu là phải
hết mình, yêu là hy sinh, yêu là khi “không biết tại sao yêu” thì mới là yêu, yêu
là không bao giờ nói lời hối tiếc… Để được khẳng định tình yêu của mình là
đúng, các bạn có thể sẵn sàng chỉ vì một câu nói lãng mạn, một lời hứa từ
người yêu của các bạn,… mà cãi lời cha mẹ, nói dối thầy cô, mặc kệ lời khuyên
bạn bè, bỏ qua dư luận xã hội… chỉ để chứng tỏ và thể hiện tình yêu của mình
là điều tuyệt vời nhất và tự tin rằng tình yêu của bạn có thể làm được tất cả.
Nhưng thực tế tình yêu chân chính không phải điều mù quáng như thế. Yêu
là quá trình phát triển lâu dài cảm xúc, và đặc biệt là sự tìm hiểu, chọn lựa cần

40
thiết đối với người bạn yêu. Trái tim có thể nói cho bạn biết anh chàng hay cô
nàng này làm bạn rung động nhưng hãy để lý trí của bạn dẫn đường cho bạn
trong vấn đề tình cảm nhé. Hãy cẩn trọng và tỉnh táo trong vấn đề tình cảm
không chỉ vì nó là một điều thiêng liêng mà còn ảnh hưởng cực lớn đến cuộc
đời bạn nữa nhé.
• Một số vấn đề cần làm rõ
Anh/ cô ấy nói yêu mình nhất, sẵn sàng làm mọi thứ vì mình: Sai và giả tạo.
Người yêu bạn nhất không ai khác là cha mẹ bạn. Những người đã yêu thương
chăm sóc cho bạn từ khi bạn chào đời cho tới gần hai chục năm nay và chưa
bao giờ đòi hỏi bạn điều gì ngoài những điều họ thấy tốt cho bạn. Nếu người
yêu bạn bảo bạn phải lừa dối cha mẹ, phải chống lại cha mẹ thì đó hoàn toàn
không phải là người bạn có thể tin tưởng. Nếu người bạn yêu có quan điểm
trái với bố mẹ mình, người yêu bạn thật lòng sẽ sẵn sàng thuyết phục, sẵn
sàng học tập và làm việc cật lực để chứng minh cho bố mẹ bạn thấy người đó
là người bạn có thể tin tưởng và giao phó được. Các bạn nên nhớ lời nói mãi
mãi chỉ là lời nói nếu không biến thành hành động cụ thể thiết thực nào cả.
Anh/ cô ấy nói sẽ chết nếu không được yêu mình hoặc không thể sống nổi
nếu thiếu mình: Sai. Người ta không sống nổi và chỉ chết vì đói, vì khát, vì
thiếu oxy, vì tai nạn, vì bị đâm, vì bị bệnh… chứ không ai chết vì không được
yêu cả, chỉ có tự tìm đến cái chết vì không được yêu thì đó là biểu hiện của sự
hèn kém, bất lực, mù quáng, thiếu ý chí, thiếu tư duy tích cực, không biết coi
trọng bản thân và bậc sinh thành.
• Quan điểm vấn đề sống thử
Gọi là sống thử nhưng bản
chất là sống thật 100% đấy,
không có chuyện chỉ là “thử”
thôi đâu!
Bạn thường được thuyết phục
với lý lẽ là: Đằng nào chúng ta
chả cưới nhau, sống thử để tiết
kiệm chi phí, để chăm sóc cho
nhau được nhiều hơn… Vậy
hãy phân tích đằng sau những
câu nói đó là gì nhé!
- Đằng nào chúng ta chả cưới nhau: Nếu đúng là 2 bạn có ý định cưới nhau
thật thì hãy về nhà nhau giới thiệu với bố mẹ hai bên và nói rõ ràng nguyện
vọng cùng kế hoạch sẽ cưới nhau khi nào đồng thời trình bày luôn ý định sống
thử. Nếu bạn không có ý định làm thế thì mọi thứ vẫn chỉ là con số không trên

41
thực tế, điều này rất thiệt thòi cho các bạn gái. Bạn trai có thể lý luận là sợ
bố mẹ phản đối nhưng sự thực thì bố mẹ chỉ phản đối khi bạn trai đó không
cố gắng và chứng tỏ được ý định nghiêm túc của mình. Một người đàn ông
bản lĩnh sẽ hiểu rõ và sẵn sàng đối mặt cũng như chịu trách nhiệm với những
quyết định của mình.
- Sống thử để tiết kiệm chi phí: Thực tế là chi phí sẽ tăng thêm thậm chí bị
khủng hoảng tài chính sau một thời gian sống thử. Bạn gái sẽ có xu hướng
nấu thật ngon, nhiều món hấp dẫn để chiều cái bụng của bạn trai, tình yêu đi
qua cái dạ dày mà. Không chỉ có thế, hàng loạt chi phí sẽ phát sinh mà bạn
không thể kiểm soát nổi hoặc thấy bức xúc tại sao mình lại bị kiểm soát, trước
đây tiền mình mình tiêu, mình thích làm gì thì làm, giờ lại phải mang ra thảo
luận bàn bạc xem có nên tiêu hay không? Bạn gái sẽ thấy bạn trai tiêu tốn
quá nhiều tiền vào những trò vô bổ như nhậu nhẹt, chơi game… Bạn trai sẽ
thấy thật phiền phức khi bạn gái lúc nào cũng tìm cách kiểm soát và chỉ trích
cách tiêu tiền của mình, thậm chí sẽ có những bất đồng, xô xát, cãi vã khi cả
2 cùng hết tiền.
- Sống thử để chăm sóc cho nhau được nhiều hơn: Bạn gái sẽ có xu hướng
thể hiện mình là một người “vợ” đảm đang chăm sóc “chồng” hết mực. Giặt
đồ, nấu ăn, dọn dẹp nhà cửa… bạn sẽ làm với một niềm hứng khởi tưởng như
vô biên. Ban đầu, dường như chuyện này chẳng ảnh hưởng gì, 2 bạn sẽ rất vui
vẻ làm những việc này cùng nhau, bạn gái thật hạnh phúc vì được tự tay chăm
sóc cho người yêu, bạn trai cũng hạnh phúc không kém khi ngày ngày được ở
bên cô gái xinh xắn chăm sóc mình hết mực và không ngần ngại làm những gì
cô ấy muốn. Nhưng sau đó bạn gái sẽ thấy quá tải và so sánh trong khi mình đi
học về mệt phờ người phải lao vào nấu nướng, giặt giũ còn anh ấy – người yêu
lý tưởng – người chồng tương lai bạn hằng ao ước – lại sẵn sàng vứt quần áo
ngổn ngang rồi chạy đi đá banh. Bạn trai thì cảm thấy thật vớ vẩn khi tốn thời
gian ngồi nhặt rau cùng bạn gái hay bị bạn gái sai đi mua trái chanh, trái ớt mà
bạn gái quên lúc đi chợ, đàn ông ai lại làm những việc như thế!!
- Vấn đề an toàn tình dục khi sống thử: Các bạn cần phải biết cách phòng
tránh thai cùng các bệnh lây qua đường tình dục. Bạn trai cần có ý thức bảo vệ
bạn gái để tránh những hậu quả đáng tiếc như phải nạo phá thai, vô sinh. Bạn
gái cũng cần có ý thức tự bảo vệ mình, vì phần thiệt thòi của phái nữ rất lớn
khi có sự cố xảy ra. Bạn cũng cần phải biết ở nhiều nơi trên thế giới nạo thai là
tội ác mang đến những đau đớn vô vàn về cả thể xác và tinh thần.

42

43
Mục tiêu, phương hướng
trong tương lai

44
Điều quan trọng nhất khi bạn định hướng công việc cũng như các dự định
tương lai là bạn cần phải trả lời 3 câu hỏi sau:
- Tôi là ai?
Đây là vấn đề cốt lõi nhất nhưng thường bị bỏ qua. Bạn là người như thế nào,
bạn có những ưu điểm gì, khuyết điểm gì, sở trường của bạn là gì, sở đoản của
bạn là gì, bạn thích gì, không thích gì, bạn có thể làm gì, không thể làm gì…?
Bạn là người năng động thích giao lưu, tụ tập hay nội tâm, thích tĩnh lặng, suy
tư? Bạn có nhiều ý kiến sáng tạo hay bạn chỉ thích làm theo những chỉ dẫn
định sẵn? Bạn thích những công việc thử thách hay thích những công việc
mang tính ổn định?
- Tôi cần/muốn gì?
Đây cũng là vấn đề rất khó phân biệt. Cái bạn cần đôi khi khác hẳn cái bạn
muốn. Bạn có thể muốn giống Bill Gates nhưng thực tế bạn chỉ cần một công
việc có thu nhập tương đối. Có thể bạn muốn trở thành nghệ sỹ dương cầm
nhưng bạn lại không có điều kiện hoặc thiếu tố chất cảm thụ âm nhạc.
- Tôi cần làm những gì để đạt được điều tôi cần/muốn?
Sau khi xác định rõ những đặc điểm con người của chính mình và những điều
mình cần hay muốn, bạn cần lên kế hoạch để đạt được những điều bạn cần
hay muốn đó. Nếu những điều bạn muốn nằm sẵn trong khả năng của bạn thì
chẳng việc gì phải bàn. Nhưng hầu hết thì đều là những điều mà bạn mơ ước
và mong muốn hướng tới. Để đạt được những điều đó, có thể bạn sẽ phải từ
bỏ một số thứ (ví dụ: thời gian, tiền bạc…), rèn luyện một số thứ (ví dụ: các kỹ
năng còn thiếu, các vấn đề còn chưa nắm rõ…) Sẽ có những điều mà bạn có
thể cải thiện được và nhờ đó bạn có thể đạt được mục đích của mình. Nhưng
cũng sẽ có những điều mà bạn biết chắc hoặc cảm thấy sẽ không thể cải thiện
được, lúc đó bạn lại cần nhìn nhận lại bản thân và vạch ra những mục tiêu mới
phù hợp với bạn hơn.

Lưu lại
những mục tiêu ước mơ của bạn
thời sinh viên nhé!

46

47

48