De positie van mee in het gemeentelijke veld - Mei 2012 - Tom De Haas

1. De drie decentralisaties en de
positionering van gemeenten
Het perspectief van MEE
organisaties
22 mei 2012

2. Kijken naar de
decentralisaties
• Doelgroepen en wetgeving
• Zoeken naar criteria voor selectie van
keten regisseurs
• Doelstellingen:
– Verantwoordelijkheid bij burgers terugleggen
– Indammen kostenexplosie zorg en welzijn
– Déprofessionaliseren, démedicaliseren
– Nieuwe en effectieve uitvoeringsstructuren ion het
lokale publieke domein realiseren

3. Wetgeving
Stapeling van decentralisaties
Wet werken naar De gemeente
vermogen
Wajong UWV
Passend Min. Gemeente: huisvesting, vervoer
Onderwijs OC&W en leerplicht
Jeugd
zorg De gemeente
WMO / De gemeente
Gemeenten
Begel.
Zorgverzekeraar
AWBZ
0 5 10 20 30 40 50 60 65
ouder leeftijd

4. Clusters van
doelgroepen
• Jeugdzorg en individuele begeleiding
• Doelgroep 18 tot 27 jaar; werken en
participeren naar vermogen;
• Doelgroep 27 tot 65 jaar; loonwaarde >
20% en doelgroep < 20%
• Volwassenen met individuele begeleiding
• Volwassenen met groepsgerichte
begeleiding

5. De kanteling van de WMO;
ook voor de functie begeleiding?
Directe
leefomgeving
Eigen kracht
Sociaal netwerk & Wijk, kern
steunsysteem of stad
AWBZ Algemene voorzieningen
domein
Boven lokaal
En Wsw
en regionaal
domein
Maatwerk, specialistisch aanbod

6. Beleidsregie
Bepaalt: Doelen
-
Opdrachtgever - Resultaten
- Middelen
- Voorwaarden
Uitvoeringsregi
e - Bepaalt aanpak
- Schakelt ketenpartner
-Opdrachtnemer
in
- Ketenmanager - Is
eindverantwoordelijk/
resultaatverantwoordel
ijk
Uitvoering - Stuurt op samenhang
- Is gecommitteerd aan
het geheel
- Onderaannemer - Levert specialistische
- Specialistische bijdrage
partij -
Resultaatverantwoordelijk
voor eigen bijdrage.
Terugkoppeling

7. Posities die gemeenten
innemen
• De gemeente als beleidsregisseur
• De gemeente als beleids- en
uitvoeringsregisseur
• Consequenties van beide posities

8. De gemeente als
beleidsregisseur
• Keuze voor een kleine gemeentelijke
organisatie
• Keuze voor uitvoeringsregisseurs;
– Per doelgroep of werkveld
– Per wijk
• Maatschappelijke organisaties
concurreren om positie van ketenregie
– Dagbesteding
– Welzijn en begeleiding ouderen
– Arbeidsmatige dagbesteding en beschutte SW

9. Uitvoeringsregie door
gemeenten
• Gemeente bepaalt visie, beleid,
doelstellingen en inzet van de middelen
• Gemeente bepaalt ook de inrichting van
de uitvoeringsketen
• Kiest ervoor om sleutelposities te
domineren en met ambtelijk personeel in
te vullen
• Aanbieders worden onderaannemer

10. Uitvoering- en
procesregie
• Wat zijn de sleutelposities in de keten?
• Intake, beoordeling en indicatie stelling
• Casemanagers; doelgroep, werkveld of
werkgebied
• Contracteren van uitvoerders

11. De samenleving; mensen die De gemeente en private
een beroep doen op de aanbieders
gemeente
Indicatie: contractbureau
Mate en wijze
van
compensatie
c c c
De case Aanbieders
Burgers met
manager Compensatie van betaalde
‘n hulpvraag
noodzakelijk diensten
Op eigen
= gemeentelijk domein
kracht

12. Regionale samenwerking

13. Nota van uitgangspunten
Individueel Groep
2e lijn INDIVIDUELE (SPECIALISTISCHE) VOOR–
Complex ZIENINGEN(INDICATIE OF ZELF BETALEN)
Specialistisch
Professioneel
Individuele begeleiding Ontmoeting & Dagbesteding
Langdurig Gespecialiseerd Gespecialiseerd
Stedelijk
Regionaal
Indicatiestelling gemeente
1e lijn
Niet complex ALGEMENE(VOORLIGGENDE) VOORZIENINGEN
Algemeen
Professioneel Individuele begeleiding Ontmoeting & Dagbesteding
Tijdelijk
Basis Basis
Wijk
BURGERS MET TALENTEN EN BEPERKINGEN
Preventie en vroegsignalering
0e lijn
Het Gemeenschapszorg
gewone
leven
Inclusieve samenleving

14. Nota van uitgangspunten
Jeugdzorg Zorg Maatschappelijke Werk en Inkomen
(Wjz) (AWBZ, Zvw, Wpg) Ondersteuning (Wmo) (Wwnv)
2e lijn
Complex INDIVIDUELE (SPECIALISTISCHE) VOOR–
Specialistisch
Professioneel Z I Gespecialiseerde
ENINGEN Beschut werk
Langdurig Zorg AWBZ en Zvw Voorzieningen Wmo
Stedelijk jeugdzorg
Regionaal Bijstand
Indicatiestelling gemeente bijstand
Indicatiestelling CIZ Bijz.
1e lijn
Niet complex ALGEMENE(VOORLIGGENDE) VOORZIENINGEN
Algemeen
Professioneel Centra voor Jeugd “Centra voor Casemanagement
Tijdelijk Gezondheidscentra
Wijk en Gezin (CJG) Maatschappelijke (AmSZ/Uwv)
Ontwikkeling”
ALGEMENE(VOORLIGGENDE) VOORZIENINGEN
Scholen Preventieve Informele ondersteuning Reguliere
Kindcentra gezondheidszorg arbeidsmarkt
0e lijn
Het
gewone BURGERS MET TALENTEN EN BEPERKINGEN
leven
Ouders en kinderen Patiënten en Mensen met en zonder
Werkzoekenden en
met en zonder problemen
gezonde mensen beperkingen Werkenden

15. Waar positioneert MEE zichzelf?
-Complex De 2e lijn
-Specialistisch
-Professioneel
-Langdurig
-Stedelijk / regionaal
- Niet complex De 1e lijn
-Algemeen
-Professioneel
-Tijdelijk
- Wijk
De 0e lijn
- Het gewone leven

16. De vragen van
MEE
• Hoe geven de gemeenten invulling aan hun
regierol?
• Hoe gaan zij om met het complexe veld?
• Wat verwachten zij van partijen in het lokale
veld?
• Wat moet je als organisatie vooral (niet) doen?
• Waar liggen de kansen voor MEE in
dienstverlening en samenwerking?

17. Vraag 2
• Veel partijen betrekken bij beeldvorming
en overleg
• Hoe gaan gemeenten om met het
complexe veld:
– Inhoudelijk / politieke agenda
– Financieel / budgettair
– Macht - controle
– Opportunisme
– Vertrouwen - wantrouwen

18. Wat verwachten
gemeenten van partijen? -1
• Wie zijn de partijen?
– De burger
– Vrijwillige coöperatieven en trustaanpakken
– De aanbieders van WMO/AWBZ diensten?
• Verwachtingen
– Loyaal meewerken
– Binnen de beleidskaders van de gemeente
– Soms; overgaan in nieuwe structuren
• Wethouder: ik wil die en die en die medewerker
van jou

19. Wat verwachten de
gemeenten -2
• Rotterdam: Op eigen kracht samen tot
consortium vorming komen voor een wijk
of doelgroep
• Arnhem: Verwerven van opdracht als
wijkregisseur
• Arnhem: Onderhandelen met de
wijkregisseur

20. Wat moet je vooral
wel doen?
- Bepalen in welke lijn (0, 1 of 2)je core business zit
– In kaart brengen voor welke positie de gemeenten in
je werkgebied opteren
– Uitspreken of je overgenomen wilt worden door de
gemeenten
– In kaart brengen of, voor welke doelgroep en hoe je
ketenregisseur kunt worden en welke stappen je nu al
kunt zetten op dat pad (ook met anderen)
– In kaart brengen voor welke doelgroepen je als case
manager kunt gaan werken

21. Wat moet je vooral
niet doen?
• Concurreren met de gemeente om de
beleidsregie positie
• Concurreren met de gemeente als die de
uitvoeringsregie claimt
• Het AWBZ regime met het WMO regime
verwarren
• Je profileren op de kenmerken van de lijn
die niet je core business is

22. Waar liggen de kansen
voor MEE? -1
• De gemeente: jullie diensten zijn nodig
voor de nieuwe aanpak; jullie organisatie
staat in de weg!
• Het volume van de professionele
dienstverlening en werkgelegenheid in de
maatschappelijke dienstverlening zal de
komende jaren aanzienlijk krimpen

23. De kansen voor
MEE -2
• Schadelast beperking
• Overlast schade beperking
• Preventie
• Case management invullen
• Goedkoper maken van de huidige dienstverlening
• Opgaan in de gemeentelijke organisatie
• Fuseren met sterke ketenregisseurs
• Ondersteunen van burger coöperatieven
• Professionaliseren op logistiek en bedrijfsvoering
• Exploitatiemodel ontwikkelen op de WMO
uitgangspunten