Khởi nghiệp và Sáng tạo

1. Khởi Nghiệp & Sáng tạo Trần Trí Dũng vebimo@gmail.com

2. Nội dung Trao đổi 1. Người Khởi nghiệp & Tinh thần Khởi nghiệp 2. Hành trình Khởi nghiệp 3. Sáng tạo và Không gian Khởi nghiệp

3. 1- Người Khởi nghiệp, Tinh thần Khởi nghiệp

4. Ai là Người khởi nghiệp? ??? ??? ??? ???

5. Nhà kinh doanh Người khởi nghiệp Businessman Entrepreneur

6. Nhà Khoa học Khởi nghiệp Người khởi nghiệp Nhà khoa học  Ước muốn đóng góp hiểu biết mới vào kho tàng tri thức nhân loại  Chấp nhận hành trình lao động bền bỉ và gian khổ  Không chắc chắn sẽ đạt tới thành tựu  Mỗi học viên MBA cũng là một người khởi nghiệp?

7. Marie Curie (1867-1934)  “Trong khoa học, điều quan trọng là phát minh ra cái gì, chứ không phải là bản thân nhà nghiên cứu” ◦ Sinh hoạt kham khổ khiến Marie bị bệnh thiếu máu, hay bị ngất. Cô cũng không có thì giờ để tính chuyện yêu đương và hôn nhân.  Hành trình tìm Radi: ◦ Phải chạy vạy mãi mới mượn được một gian hầm ẩm thấp để làm phòng thí nghiệm. ◦ Hàng ngàn phép tính toán và đo đạc. ◦ Gần 10 năm: phát hiện Poloni và Radi ◦ 4 năm thiếu thốn, vất vã nữa để luyện thành công Radi ◦ Radi được áp dụng chữa ung thư  Rất nhiều tiền  Công bố toàn thế giới phương pháp luyện Radi  “phát minh khoa học là để mưu cầu hạnh phúc cho nhân loại, chứ không phải mưu lợi cho cá nhân.”  14 -7-1934, Marie Curie qua đời. Các bác sĩ cho biết, bà bị trúng độc Radi. Do bị bức xạ lâu dài, nội tạng của bà bị tổn thương nghiêm trọng.  TUYỆT VỜI! 1903: Nobel Vật lý 1911: Nobel Hóa học

8. Hwang Woo-Suk (1953)  2005: Anh hùng dân tộc  2009: Nhà khoa học gian dối  2012: Dự án hồi sinh voi Mamut  Tinh thần khởi nghiệp: ◦ Khát vọng và kiên trì với mục tiêu ◦ Lao động bền bỉ ◦ Dám đương đầu với thách thức ◦ Năng lực huy động và điều phối nguồn lực

9. Người khởi nghiệp “ngụy trang”  Rất nhiều ý tưởng  Vô vàn đề xuất  Không muốn rủi ro  Không muốn thực thi  Cố gắng ở phía an toàn -- Cần một cơ chế chọn lọc -- Ước muốn của người khởi nghiệp “ngụy trang”: thoát đời khởi nghiệp -- Lợi ích: chất xúc tác hiệu quả -- Tác hại với xã hội: * Quan niệm sai về khởi nghiệp * Không còn nguồn lực cho những người khởi nghiệp chân chính

10. Kế hoạch Kinh doanh  Không có kế hoạch là lập kế hoạch cho thất bại  Kế hoạch không phải danh sách những điều ước  Kế hoạch để thực thi  Cơ hội thử-sai miễn phí - Mục tiêu: - Huy động được nguồn lực - Yêu cầu: tính thuyết phục cao - Tư duy mạch lạc, sáng rõ - Thấu đáo và đầy đủ các góc cạnh của một hoạt động kinh doanh - Chuẩn bị tốt và đầy đủ thông tin Một phương pháp kỷ luật

11. Rủi ro cao – Lợi nhuận cao?  Rủi ro: chênh lệch giữa kỳ vọng và thực tế  Bất trắc: Những điều không lường tới trước  Kế hoạch kinh doanh tốt giúp giảm rủi ro  Người khởi nghiệp chấp nhận bất trắc  Rủi ro lớn nhất: thái độ với rủi ro

12. Sẵn sàng và Ngạc nhiên  Hãy sẵn sàng: Sẵn sàng!  Nghiên cứu khả thi: ◦ Kế hoạch chi tiêu? ◦ Mô phỏng tài chính vận hành  Ngạc nhiên ít thôi!  Chuẩn bị cho tương lai ◦ Từ hộp sọ đến Excel

13. Động viên người chủ doanh nghiệp  Trật tự xã hội: ◦ Sỹ -- Nông – Công – Thương  Thiên kiến của cộng đồng ◦ Phi thương bất phú ◦ Buôn gian bán lận  Áp lực:  Phải hoàn thành công việc  Hình ảnh với đời sống  Phải có thành công  Nguồn động viên:  Gia đình  Đồng nghiệp  Cộng đồng  Thành công  Chính bản thân

14. Bầy đàn 0 100 200 300 400 500 600 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Securities Comp. Listed Comp. Số tài khoản chứng khoán: -2008: 550.000 - 2009: 730.000 Số lượng công ty niêm yết và công ty chứng khoán tăng nhanh

15. 2006-2008: Hạnh phúc quá. Mình mới mua được cổ phiếu 2009-2011: VNIndex đâm thủng túi mình rồi 2012: Chào nhé và hẹn không gặp lại???

16. Bầy đàn: Vì sao?  Thiếu vắng cơ hội kinh doanh: ◦ Ngân hàng ◦ Bất động sản ◦ Vàng và ngoại tệ  Tâm lý  Truyền thông ◦ Thông tin vs. Tin đồn ◦ Phương pháp xử lý thông tin  “Tinh thần khởi nghiệp”: ◦ Chấp nhận rủi ro ◦ Nhạy bén với cơ hội kinh doanh ◦ Tạo giá trị?  Bài học quá khứ: ◦ Nuôi chó Nhật  Phản ứng của xã hội: Thay đổi theo thời gian

17. Cừu không phải là sói

18. Đại dương xanh

19. Người khởi nghiệp Khát vọng tạo giá trị Dám chấp nhận bất trắc Nhận biết và nắm bắt cơ hội

20. Tổ chức khởi nghiệp: - Không phải cứ mở doanh nghiệp là khởi nghiệp - Khởi nghiệp ngay trong doanh nghiệp - Engagement & partnership: marry your job Quốc gia khởi nghiệp: - Trọng thương mại: hàng hóa và tiền - Những điều kiện đặc biệt - Books: - Startup Nation - Jerome becomes a genius: The Jewish Way to Brain Power

21. Điểm chung của các quốc gia khởi nghiệp thuận lợi 1. Minh bạch và thượng tôn pháp luật 2. Suy nghĩ lớn lao, dám đương đầu với bất trắc và thách thức 3. Văn hóa tìm kiếm độc lập kinh tế 4. Chi phí lập doanh nghiệp thấp 5. Dân cư lạc quan kinh doanh Việt Nam có gì và thiếu gì? Thành công không phải lúc nào cũng hiển hiện

22. 2- Hành trình Khởi nghiệp

23. Doanh nghiệp tư nhân Việt Nam Schumpeter: khởi nghiệp là khuôn khổ lý luận quan trọng để xem xét tiến trình phát triển của nền kinh tế và xã hội Người khởi nghiệp có vai trò quyết định trong việc phát hiện và tận dụng các cơ hội, tạo lập hoạt động kinh doanh và mang lại những sản phẩm/giá trị sáng tạo mới Khu vực kinh tế tư nhân của Việt Nam đóng góp khoảng 40% GDP quốc gia. •1-1-2012: Đăng ký: 642.000; Hoạt đông: 313.000 • Vũ Tiến Lộc: Trong vòng 2 năm (2011-12), dự báo có gần 100.000 doanh nghiệp rời thị trường, tương đương với một nửa số doanh nghiệp đóng cửa trong vòng 20 năm qua.

24. Doanh nhân: Lực lượng thời đại  Sử dụng vốn hiệu quả nhất (ICOR thấp)  Đóng góp 50% GDP  Tạo ra 90% việc làm  Sức sống mãnh liệt: (7T.2012) ◦ Trong khi: 30.000 DN phá sản/giải thể ◦ Thì: 40.000 DN khởi nghiệp Hệ số ICOR tính theo vốn 2000- 2010 2000- 2005 2006- 2010 Quốc doanh 8,53 6,94 10,85 Ngoài QD 3,28 2,93 3,55 FDI 9,65 5,20 15,26

25. Tái khởi nghiệp  6 tuổi: mồ côi cha  7 tuổi: nấu thành thạo vài món ăn  1930s: gà rán phục vụ cho hành khách dừng chân ở trạm xăng nơi ông đang làm việc tại Corbin, bang Kentucky  1950: ◦ 60 tuổi & 105 USD ◦ bán những gói gia vị và cách chế biến gà rán đồng nhất cho những chủ nhà hàng nằm độc lập trên toàn nước Mỹ ◦ 1.009 lần bị từ chối  1955: Nhượng quyền  1965: 600 quán nhượng quyền tại Mỹ và Canada Harland Sanders, 1890-1980 KFC: trên 10.000 quán tại hơn 90 quốc gia

26. M&A: Điểm dừng hành trình khởi nghiệp?  “M&A” là một trong số nhiều khái niệm tài chính mới được nhập khẩu  M&A mang lại khoản lợi tài chính quá lớn  động lực khởi nghiệp không còn?  M&A và sự chấm dứt hành trình khởi nghiệp: ◦ Người khởi nghiệp  Nhà tư bản

27. ‘Khiếm khuyết’ thể chế: ADN khởi nghiệp  Thiên kiến về điều kiện phát triển kinh doanh: ◦ Các mối quan hệ để tìm kiếm đặc lợi, ưu thế cạnh tranh  Lấn át của kinh tế nhà nước: ◦ Ưu tiên chính sách, nguồn lực (vốn, công nghệ, đất đai, con người) ◦ Cạnh tranh trực tiếp với kinh tế tư nhân:  Doanh nghiệp nhà nước sau cổ phần hóa và niêm yết trên TTCK đều trở thành cổ phiếu quan trọng: Vinamilk (HOSE: VNM) hay Đạm Phú Mỹ (HOSE: DPM) Cạnh tranh cách nào với ‘cần cẩu cơ chế’?

28. Nền móng lý luận khởi nghiệp Ludwig von Mises (1881-1973) Murray Rothbard (1926-1995) Joseph Schumpeter (1883-1950) Israel Kirzner (1930-) Lương Văn Can (1854-1927) • Thế giới có rất nhiều học giả nghiên cứu về khởi nghiệp • Việt Nam có nhiều gương khởi nghiệp từ đầu thế kỷ 20: Lương Văn Can (1854-1927), Bạch Thái Bưởi (1874- 1932), Trương Văn Bền (1883-1956), Đỗ Đình Thiện, Nguyễn Hà Sơn… • Việt Nam thiếu nền móng lý luận cho khởi nghiệp: • Lương Văn Can: “Thương học phương châm” và “Kim cổ cách ngôn”

29. Phá hủy Kiến tạo (Creative Destruction)  Tiến bộ khoa học  năng suất lao động tăng và đầu tư mở rộng  thị trường bão hòa  kinh tế suy giảm, kinh doanh thoái trào  lực đẩy nào để bứt phá?  Lực đẩy đó là lực lượng khởi nghiệp, đội ngũ doanh nhân.  Sức mạnh tinh thần khởi nghiệp mang lại những phát minh và cải tiến mới  sản phẩm và phương pháp sản xuất cũ bị phá bỏ  số lượng việc làm cần thiết để tạo ra một sản phẩm mới giảm đi nền kinh bắt đầu một chu kỳ mới dựa trên sản phẩm mới và đầu vào sản xuất mới.Joseph Alois Schumpeter 1883 - 1950

30. Sáng tạo Hủy diệt (Destructive Creation)  Lời nguyền tài nguyên ◦ Phương thức kinh doanh tìm kiếm đặc quyền (rent-seeking) ◦ Ngộ độc nguồn lực  Tập trung nguồn lực của tổ chức để có cơ hội tiếp cận nguồn lực dồi dào –> Phát hiện ra sức mạnh cạnh tranh là khả năng áp đảo về nguồn lực –> Mọi nguồn lực nhận được đều giành cho việc duy trì và mở rộng cơ hội có được nguồn lực mới –> Xây dựng năng lực cạnh của các hoạt động sản xuất, kinh doanh chỉ là thứ yếu –> Kết quả: Nguồn lực giành giật được ngày càng nhiều; Năng lực cạnh tranh ngày càng giảm –> Hệ lụy: Tỷ lệ nợ/vốn cao. Lỗ lũy kế gia tăng.

31. Ngộ độc Nguồn lực: Y đức  Do liên kết với tư nhân bên ngoài đặt máy, và để nhanh chóng thu lợi, lãnh đạo BV Bình Dân đã có động thái nhằm “khuyến khích” các BS chỉ định cho bệnh nhân chụp chiếu thật nhiều trên các thiết bị hợp tác đó. Điều này đã được thể hiện qua việc, BV đưa ra chủ trương, BS nào ghi chỉ định chụp CT sẽ được hưởng 50.000 đồng/lần chụp. Hằng tháng BV có lập danh sách để chi tiền cho các BS có chỉ định chụp CT. Có BS hưởng tiền chỉ định chụp CT mỗi tháng cả 1 triệu đồng, nhưng chính họ cũng không hài lòng cách làm này của lãnh đạo BV. Một BS ngoại khoa nói: “Bản thân tôi cũng có lĩnh tiền từ chỉ định chụp CT hằng tháng, nhưng thấy khoản tiền này rất vô lý, không ổn. BS “bị” lãnh tiền một cách thụ động do BV đặt ra. Tại sao BV nhà nước mà BS cũng được hưởng huê hồng khi ra chỉ định chụp chiếu cận lâm sàng? Khảo sát mới nhất của Hội Y học Việt Nam tại các cơ sở y tế trong cả nước cho thấy, chỉ có 40% bác sĩ hỏi bệnh và khám đầy đủ cho bệnh nhân. 40% bác sĩ thì bệnh nhân khai đau ở đâu là khám ở đó, số bác sĩ còn lại không thăm khám cho người bệnh hoặc khám sơ sài.

32. Giỡn với tiền to  Vụ lừa chứng Huỳnh Thị Huyền như tạm được “chốt sổ” với 4.000 tỷ đồng. Gần 200 triệu USD.  Một con số choáng ngợp với một quốc gia phấn đấu gần 70 năm vẫn còn xa mức thu nhập $200/người/tháng.  Học cách trân trọng đồng tiền

33. Khởi nghiệp vs. Cơ hội kinh doanh  Ludwig von Mises: Người khởi nghiệp chấp nhận bất trắc ◦ Dự báo tốt tương lai: thu lợi nhuận ◦ Dự báo kém tương lai: chịu thua lỗ  Quyết định khởi nghiệp: dám đương đầu với thách thức nhưng không liều lĩnh  Người khởi nghiệp không chỉ nhìn ra cơ hội hiện có mà còn “tưởng tượng” ra cơ hội của tương lai: ◦ Tầm nhìn ngắn hạn: nhận ra những cơ hội đang tồn tại và ít người chú ý. Người khởi nghiệp nhạy bén nắm bắt cơ hội nhưng cũng sớm phải đương đầu với cạnh tranh ◦ Tầm nhìn dài hạn: người khởi nghiệp tự tạo ra cơ hội trong tương lai, luôn tiên phong và dẫn dắt thị trường/ngành

34. Cơ hội khởi nghiệp đến từ đâu?  Cơ hội khởi nghiệp đến từ môi trường thuận lợi cho khởi nghiệp  Henry Ford không thể thành công lớn lao trong ngành sản xuất ô-tô công nghiệp đại qui mô cho tới khi cả một thị trường lớn được hình thành, bao gồm cả hệ thống hạ tầng đường xá giao thông, các trạm bán xăng, và những cơ sở sửa chữa máy móc, xe cộ.  Bill Gates không thể kiếm bộn tiền như thế nếu không có Steve Jobs trước đó đã nhìn thấy cơ hội sản xuất và bán máy tính cá nhân, và bản thân Steve Jobs tài năng cũng không thể lắp ráp được máy tính cá nhân nếu ông giáo sư Gordon Moore không sáng tạo ra con chip vi xử lý.

35. Hành trình khởi nghiệp  Người khởi nghiệp tận dụng cơ hội tìm kiếm lợi nhuận sẽ tạo ra cơ hội khởi nghiệp mới để những người khác có thể nhanh chóng và tận dụng tiếp.  Điểm mấu chốt là hình thành môi trường vô cùng thuận lợi cho quá trình này liên tục phát triển.  Môi trường thuận lợi: ◦ Trao cơ hội, phân phối nguồn lực và đối xử công bằng với mọi đối tượng, tương xứng với mức độ hiểu biết về khởi nghiệp của họ ◦ Xã hội và cộng đồng thúc đẩy các tư tưởng khởi nghiệp ngày càng dồi dào  Như vậy, khởi nghiệp vừa là nền móng, vừa là động lực của tăng trưởng kinh tế

36. Cần gì để khởi nghiệp?  Giả định đầu tiên của người khởi nghiệp: ◦ Không có nguồn lực  Adam Smith: ◦ Phân công lao động chịu giới hạn bởi quy mô thị trường. ◦ Chính quá trình khởi nghiệp dẫn tới đổi mới và sáng tạo mới làm tăng hiệu quả phân công lao động xã hội, cải thiện năng suất lao động.  Nguồn lực (vốn, lao động, đất đai) là hữu hạn, chỉ có năng lượng khởi nghiệp và năng lực sáng tạo là vô hạn.  Phát huy năng lượng khởi nghiệp cần: ◦ Kết nối và tập hợp các cá nhân khởi nghiệp thành một cộng đồng gắn bó và mạnh mẽ ◦ Hệ thống điều hành vĩ mô ghi nhận hiện diện, đóng góp của lực lượng khởi nghiệp và có những chính sách bình đẳng, khuyến khích ◦ Cộng động và xã hội sẵn sàng ủng hộ

37. Chiến lược kinh doanh TẦM NHÌN  SỨ MẠNG  MỤC TIÊU

38. Chiến lược đã định hình Chiến lược không định hình Chiến lược ngẫu hứng BA LOẠI CHIẾN LƯỢC

39. Khi nào cần chiến lược?  Konosuke Matsushita bắt đầu làm việc để giúp đỡ gia đình khi lên chin tuổi. Bắt đầu từ 5 xu tiền công đầu tiên khi làm việc cho một cửa hàng bán bếp lò, năm 15 tuổi, ông xin được việc làm tại Công ty Chiếu sáng điện Osaka.  Đôi lần muốn bỏ việc để hoàn thành việc học tập dở dang nhưng ông đã từ bỏ ý định đó với lời khuyên của cha “Các kỹ năng con đang học sẽ đảm bảo tương lai của con. Hãy là một doanh nhân thành đạt và con có thể thuê những người được học hành đầy đủ”.  Luôn ghi nhớ lời khuyên của cha về ưu thế của một doanh nhân, Konosuke rời bỏ công việc ổn định với mức lương cao vào ngày 15/06/1917 và mở công ty sản xuất riêng.  Toàn bộ số tiền tiết kiệm của Konosuke lúc đó chưa đầy 100 Yên, chỉ gần đủ cho các công cụ và nguyên liệu. Các công cụ nặng, tất nhiên, là không thể có được.  Không nản lòng với nguồn lực sơ sài, Konosuke mở một cửa hàng chính tại căn hộ nhỏ dưới tầng hầm một toà nhà của mình. Cùng làm việc với anh có hai đồng nghiệp cũ tại Công ty điện Osaka và em trai út của Mumeno – vợ anh, Toshio.  Kinh doanh ổ điện rất tồi và đến cuối năm 1917, hai người đồng nghiệp cũ đã ra đi. Công ty chỉ còn lại ba người duy nhất: Konosuke, Mumeno và Toshio.  Vào thời khắc khó khăn đó, mọi người tìm thấy Konosuke Matsushita trong góc nhỏ của nhà kho … đang chăm chú tư duy và viết. Mọi người hối thúc và nhắc nhở cần có các hành động cụ thể. Với nét mặt bình thản, Konosuke cho biết đang ghi lại các ý tưởng và suy nghĩ cho tập đoàn Matsushita thịnh vượng. Tập ghi chép này được mở đầu với dòng “ “Không phải vì miếng bánh mỳ”

40. Khát vọng = Dám ước mơ

41. Sáng tạo bền vững - hài hòa Lập nghiệp Kiến quốc Ước mơ Chinh phục

42. Văn hóa đồng đội  Anh hùng cá nhân hay đánh trận tập thể?  Vai trò người lãnh đạo?  Quy trình kinh doanh ◦ Tốt ◦ Hạn chế  Sức bền “vật liệu”

43. Văn hóa khởi nghiệp 1. Dám chấp nhận rủi ro, bất trắc và dám chịu trách nhiệm 2. Liên tục sáng tạo và tự đặt các mục tiêu cao hơn 3. Bền bỉ và chăm chỉ 4. Theo đuổi các định hướng dài hạn

44. Văn hóa sáng tạo  Dám thử + Cho phép sai  Thử là tập trung tư duy và phân tích, mạnh dạn trình bày ý tưởng, tự phản biện và phản biện tích cực. Cho dù ý tưởng có bị đánh giá là `ngớ ngẩn' hay thiếu hiện thực thì cũng không xem người đề xuất là yếu kém năng lực. Ngược lại, người thường xuyên có các đề xuất, các ý tưởng là người dám nghĩ, và ẩn chứa năng lượng sáng tạo.  Vai trò của Đề xuất ý tưởng và Kế hoạch Kinh doanh  Cho Thử không có nghĩa là khi có một đề xuất thì triển khai ngay thành dự án. Từ ý tưởng tới dự án là một quá trình. Cần qua nhiều bước kiểm tra, nhiều bước thực hành, nhiều bước phản biện rồi mới đưa vào thực hiện từng phần. Quá trình thực hiện vừa tiến hành, thu nhận phản hồi, vừa điều chỉnh, luôn tìm mọi cách để đạt tới hiệu quả tốt nhất -->Qui trình triển khai dự án, thể hiện bằng văn bản, áp dụng nhất quán. Vai trò của phương pháp

45. Sử dụng chuyên gia  Hãy làm bài tập ở nhà!  Vì sao cần sử dụng chuyên gia? ◦ “Mới”: Kiến thức, góc nhìn, tư duy, ý tưởng, phân tích, đánh giá ◦ Hiểu biết chuyên sâu về một vấn đề cụ thể ◦ Xác nhận một giả thuyết  Hỏi và lắng nghe  Động lực của chuyên gia: ◦ Đầu bài thách thức ◦ Bài tập tư duy  Vì sao không có các thương hiệu tư vấn kinh doanh của châu Á? ◦ Văn hóa ◦ Phương pháp sử dụng chuyên gia

46. Định nghĩa chuyên gia?  Chuyên gia là người có đẳng cấp kỹ năng và kiến thức cao trong một lĩnh vực cụ thể.  Chuyên gia là người được đào tạo chuyên sâu, có kinh nghiệm thực hành, đầy đủ năng lực và kỹ năng, luôn sẵn sàng thực hiện công việc trong một lĩnh vực cụ thể.  3 tiêu chí: ◦ Học thuật ◦ Thực hành ◦ Truyền thông  Vấn đề tư vấn miễn phí.

47. Vai trò của thương mại  “Phi thương bất phú”  Lợi ích kinh tế sinh ra từ thương mại là động lực trực tiếp của nền kinh tế, kinh doanh.  Doanh nghiệp ra đời, tồn tại, cạnh tranh đều gắn với thương mại.  Thương mại là nguồn gốc của cải 16/6/1723 – 17/7/1790 Cha đẻ kinh tế học hiện đại và thuyết “Bàn tay vô hình”

48. Quá trình tạo ra giá trị mới trong xã hội

49. “Connecting the dots..” Quan hệ Kiểm định thực tiễn Hàm ý nghiên cứu và ứng dụng kinh doanh Sáng tạo Các khía cạnh văn hóa Khởi nghiệp

50. 3- Sáng tạo và Không gian Khởi nghiệp

51. Sáng tạo là gì? Vì sao cần sáng tạo? Làm sao để sáng tạo? Mới + Hữu ích + Phù hợp Có phương pháp rèn luyện Đại dương xanh có nhiều cá mập Khan hiếm nguồn lực và ý tưởng Lợi ích biên giảm dần

52. Tối ưu và Gia tăng  “Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm”  Tôi đi Civic và có nhiều thời gian cho gia đình hơn anh đi Mercedes  Tiết kiệm thời bão giá  Tối ưu nguồn lực hiện có  Ba cách kiếm tiền: ◦ Ăn xin ◦ Ăn cắp/cướp ◦ Tạo giá trị  Tạo giá trị: ◦ Động lực của tiến bộ

53. Ô tô chạy bằng bã cà phê Xe hơi có động cơ hoạt động bằng bã cà phê espresso. Tốc độ tối đa: 96km/h. Nạp nhiên liệu sau 64km. Quãng đường dài nhất: 336km

54. Nhật Bản Hàn Quốc Việt Nam? Tình yêu đồng ruộng + Sáng tạo + Quyết tâm + Lao động cần cù

55. Đồng lúa Việt Nam: Đẹp tự nhiên Hà Giang An Giang

56. Larry King  Điều gì làm nên một phong cách phỏng vấn Larry King? ◦ Kiến thức ◦ Sự sáng tạo ◦ Cạnh tranh ◦ Kinh nghiệm ◦ Và rất nhiều thứ khác Larry King Live: 25 năm Số nhân vật đã phỏng vấn: 50.000 Larry King: 76 tuổi đời, 53 tuổi nghề Bí quyết: “Bạn làm một việc đủ bền bỉ và đủ chăm chỉ, bạn sẽ tới đích.”

57. Cái khó ló cái khôn?  Trong hoàn cảnh khó khăn tới tận cùng sẽ tìm ra giải pháp  Nếu không khó thì sao?  Độ bền của “khôn”  Vấn đề của không có vấn đề

58. Việt Nam: Khi vẻ đẹp không còn tiềm ẩn 2005-2011: Adam Mc Carthy, người Úc 2012-2015: “Vietnam Timeless Charm” Sáng tạo đâu rồi???

59. Làm nông nghiệp giàu được!  Quan niệm: nông nghiệp để đảm bảo lương thực, đủ ăn, tự cấp, tự túc  Cha mẹ làm nông nghiệp  chăm cho con học đại học  tốt nghiệp tìm việc tại thành phố  ai sẽ làm nông nghiệp? ◦ Không ai làm nông nghiệp  nông sản sẽ đắt giá  nông nghiệp có lợi nhuận tốt  cơ hội kinh doanh nhưng thiếu người làm.  Nông nghiệp để làm giàu.  “Tấc đất tấc vàng” không phải để bán đất thu tiền

60. Phân phối cấp phát  Phân phối theo chủ quan của người lập kế hoạch  Người sản xuất/cung cấp giữ vai trò quyết định  Không đúng loại, không đúng chỗ, không đúng lúc  Không có điểm cân bằng  tắt đèn tín hiệu Giá Tem thực phẩm thời bao cấp

61. Quyền lực của nguồn cung  Xuất khẩu gạo: Hiệp hội lương thực Việt Nam  Dự án đầu tư và liên doanh: ◦ Cung tài nguyên: Đất ◦ Cung thể chế: Giấy phép ◦ Cung nguồn lực: con người, tài chính, công nghệ  Giá sữa, học phí  Vật tư nông nghiệp? Quyền cung cấp của nông dân: •Mỹ: 1/20 (Tk18: 19/20) •I srael: 1/17 •Việt Nam?

62. John Richard "Jack" Simplot  Công dân Mỹ, 98 tuổi, xếp hạng 273 trong danh sách tỷ phú của tạp chí Forbes (2007), tài sản 3,2 tỷ USD.  “Hoàng đế khoai tây” cung cấp 70% khoai tây cho McDonald toàn cầu. Hoàng đế khoai tây (1909-2008 )

63. Đặng Lê Nguyên Vũ  Xuất thân gia đình nghèo tại Đắk Lắk  Khởi nghiệp: 6-1996, rang xay cà phê và đi bỏ mối; cơ sở sản xuất 2,8m2 đi thuê

64. Trứng gà Ba Huân Phó chủ tịch nước Nguyễn Thi Doan (bên phải) thăm nhà máy xử lý trứng gia cầm Ba Huân Cô Ba Huân sau 42 làm nghề bán trứng gia cầm Đây là dây chuyền xử lý thứ hai, trị giá 910.000 euro (~ 25 tỷ VND), nhập từ Hà Lan Hệ thống xử lý nước thải 3 triệu USD

65. Văn hóa doanh nghiệp với Khởi nghiệp và Sáng tạo  Doanh nghiệp tồn tại và phát triển: 1. Khát khao thành công và tiến bộ 2. Năng lượng sáng tạo 3. Khả năng đổi mới, thích ứng  Môi trường văn hóa thuận lợi: ◦ Chấp nhận mọi ý tưởng sáng tạo phù hợp với niềm tin và giá trị cốt lõi của doanh nghiệp ◦ Rèn luyện để sẵn sàng ứng phó bất trắc ◦ Kiên trì xây dựng thành tựu: từ những viên gạch lát đường nhỏ nhất

66. “Organized Chaos” Môi trường kinh doanh dựa trên quan hệ cá nhân và tìm kiếm đặc quyền

67. Thế giới quả là rộng lớn..  330.000 km2  90 triệu dân  3.444km bờ biển  GDP 2011: 124 tỷ USD  Thương hiệu toàn cầu: ◦ ? ◦ ? ◦ ?  41.000 km2  7,5 triệu dân  Không có biển  GDP 2011: 636 tỷ USD  Thương hiệu toàn cầu: ◦ Glencore ◦ Nestle ◦ Roche Novartis ◦ ABB ◦ .. các ngân hàng

68. ..còn rất nhiều việc phải làm  Năng suất lao động bình quân đầu người: ◦ Nhật: $80.307 ◦ Hàn Quốc: $33.638 ◦ Thái Lan: $4.854 ◦ Philippines: $3.324 ◦ Indonesia: $2.859 ◦ Việt Nam: $2.072 * World Bank, 2010

69. Sáng tạo có trách nhiệm  Sáng tạo: ◦ Mới ◦ Phù hợp  3 Kỷ luật sáng tạo: ◦ Tốt nhất trong ngành ◦ Kết nối những điểm tốt nhất ◦ Không ngừng nghỉ  ĐLNV: Sáng tạo có trách nhiệm ◦ NKN: Khi tôi sinh ra, cuộc đời đã rất đẹp. Tôi cố gắng sống để khi ra đi, cuộc đời đẹp hơn một chút. T. Edison (1847-1931): Tôi không thất bại, chỉ là tôi cần thử 1.000 trước khi thành công.

70. Michel Faraday (1791 – 1867)  Không được học tập chính quy  Phòng thí nghiệm trên gác xếp: tìm ra Benzen (C6H6)  Phát minh: ◦ Máy phát điện ◦ Bộ biến điện  Số thí nghiệm đã làm:16.041  Một kỷ luật lao động khủng khiếp! "Không thể nói rằng tôi không trân trọng những vinh dự này, hơn nữa thừa nhận nó rất có giá trị; nhưng chỉ có điều tôi chưa từng làm việc vì mục tiêu nhằm đạt được những vinh dự đó"

71. Stephen Hawking (1942-): Vũ trụ trong vỏ hạt dẻ Đường hầm gia tốc LHC của CERN Hảng tỷ USD – Higgs Boson (7-2012): 40 năm và dự kiến xác nhận vào 3-2013 18-12-2012 New Electronics phán trong số 6 triệu tỷ vụ va chạm tạo ra giữa proton với proton để tìm Higgs boson chỉ có 5 tỷ vụ “đáng quan tâm” rồi thở dài “Mò kim đáy bể” (nguyên văn: Looking for Higgs boson in a haystack). Trong số 5 tỷ đó, chỉ có chừng 400 vụ va chạm là có vết tích của hạt tựa-Higgs.

72. Sáng tạo có học được không? Có  1968, George Land kiểm tra sáng tạo của 1.600 trẻ 5 tuổi, lặp lại khi 10 và 15 tuổi: ◦ 5 tuổi: 98% ◦ 10 tuổi: 20% ◦ 15 tuổi: 12% ◦ Cùng bài kiểm tra đó với 280.000 người lớn: 2%  Kết luận: Các hành vi không sáng tạo đã được học

73. Albert Einstein  Sự sáng tạo không phải là sản phẩm của suy luận lô-gic, dù rằng sản phẩm cuối cùng gắn liền với một cấu trúc lô-gic.  Sự điên rồ: lặp đi lặp lại một việc và hy vọng những kết quả khác nhau.  Trí tưởng tượng quan trọng hơn kiến thức.  Sự phát triển trí tuệ nên bắt đầu khi sinh và kết thúc khi chết. Chỉ có hai điều là vô hạn: vũ trụ và sự ngu xuẩn của con người, và tôi không chắc lắm về điều đầu tiên.

74. Học sáng tạo thế nào?  Phải sáng tạo  Không gian khởi nghiệp  Học và thực hành phương pháp sáng tạo ◦ 3 kỷ luật sáng tạo ◦ Aha! Moment ◦ Serendipity

75. Christopher Columbus (1451-1506)  12-10-1492: Châu Mỹ hay Ấn Độ?  Hành trình khởi nghiệp ◦ Khát khao khám phá và động lực kinh tế ◦ Bền bỉ tìm kiếm, vận động nguồn lực: 1484 (Bồ Đào Nha)  1492 (Tây Ban Nha)  Các thành tựu sáng tạo: ◦ La bàn ◦ Hải đồ ◦ Công nghệ đóng tàu ◦ Kỹ thuật điều khiển buồm tam giác  Nguy hiểm trên biển vẫn còn nguyên

76. Quả táo và Newton  Quan sát những điều bình thường  Tập thể dục não: ◦ Những điều vĩ đại hiển nhiên ◦ Công nghệ in Gutenberg 1436 ◦ Internet:  T7-1969: Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ  2004: ADSL ở Việt Nam  200: 200,000 người dùng  2012: 30,802,000 người dùng

77. Dù sao Trái đất vẫn quay  Mặt trời quay quanh Trái đất: ◦ Aristotle: 384TCN-322 ◦ Niềm tin của Giáo hội  Nicolaus Copernicus: 1473-1543  Galileo Galilei: 1564- 1642 ◦ Xét xử, quản thúc: khoảng 1632 ◦ T12-2008: Giáo hoàng Benedict XVI tôn vinh

78. Luis Pasteur (1822-1895)  Năm 1868, ông bị liệt nửa người bên phải, đi lại khó khăn.  40 năm còn lại của cuộc đời, Pasteur đã hoàn thành sự nghiệp của một con người vĩ đại.  Ông tìm ra nguyên nhân gây bệnh truyền nhiễm ở súc vật và chế ra vắc-xin phòng bệnh chó dại.

79. LƯỢC ĐỒ LỌC THÔNG TIN Hiểu biết hữu ích Đánh giá Thông tin Dữ liệu Không khí Nước nóng Bột cà phê

80. Muốn và có thể  Vouloir c'est pouvoir  Art of balancing  KISS ◦ Keep It Short & Simple  CBA ◦ Cost-Benefit Analysis Tài năng + Sáng tạo

81. Kiến thức và Kỹ năng  Phần cứng: Kiến thức ◦ Nền tảng. Xây dựng qua thời gian  Hiểu ý nghĩa của Kế hoạch Kinh doanh  Phần mềm: Kỹ năng ◦ Tạo ra hiệu suất. Nắm bắt nhanh. Dễ thấy hiệu quả  Viết Kế hoạch Kinh doanh

82. Einstein: Thông tin không phải kiến thức

83. Không gian khởi nghiệp  Điểm xuất phát: ◦ Tư duy lập nghiệp đúng đắn: a) Độc lập kinh tế; b) Tạo ra của cải cho bản thân, gia đình và xã hội  Động lực lớn: ◦ Hệ giá trị khởi nghiệp, định hướng sự tiến bộ thị trường, cộng đồng & xã hội ◦ Hạnh phúc là thành công; Thất bại là gạch lát đường của hành trình tìm hạnh phúc  Rèn luyện: ◦ Luôn ước mơ ◦ Thực thi kỷ luật ◦ Ám thị về “tính tốt nhất”  Năng lượng: ◦ Sáng tạo có trách nhiệm  Mục tiêu : ◦ Độc lập kinh tế ◦ Thịnh vượng cộng đồng ◦ Vị thế quốc gia có trong vị thế từng DN

84. Chiến trường toàn cầu  Toàn cầu hóa: ◦ Cuộc chiến không khoan nhượng ◦ Cạnh tranh, giành giật, kiểm soát, khống chế.. nguồn lực và phương tiện  Sắp lại chuỗi giá trị toàn cầu: ◦ Cơ hội Cần chuẩn bị sẵn sàng

85. Tài liệu tham khảo 1. Vuong, Quan Hoang and Tran, Tri Dung (2010) "Corporate Bond Market in the Transition Economy of Vietnam, 1990-2010," Working Papers-CEB, No. 10-001.RS, SBS-EM, Université Libre de Bruxelles, Jan. 2010. 2. Vuong, Quan Hoang, and Tran, Tri Dung, and Nguyen, Thi Chau Ha (2009) "Mergers and Acquisitions in Vietnam's Emerging Market Economy, 1990-2009," Working Papers CEB 09-045.RS, Université Libre de Bruxelles, Centre Emile Bernheim. 3. Vuong, Quan Hoang and Tran, Tri Dung (2009) "The Cultural Dimensions of the Vietnamese Private Entrepreneurship," The IUP Journal of Entrepreneurship Development, Vol. VI, No. 3 & 4 (Sept. and Dec. 2009), pp. 54-78. 4. Quan Hoang Vuong & Nancy K. Napier & Tri Dung Tran, 2012. "Examining Relationships between Culture, Creativity and Business Stage in an Emerging Market: A Categorical Data Analysis of Vietnam’s Data Set," Working Papers CEB 12-006, ULB -- Universite Libre de Bruxelles. 5. Vu Dang Le Nguyen & Nancy K. Napier & Quan Hoang Vuong, 2012. "It Takes Two to Tango: Entrepreneurship and Creativity in Troubled Times – Vietnam 2012," Working Papers CEB 12-022, ULB -- Universite Libre de Bruxelles. 6. Quan Hoang Vuong & Nancy K. Napier, 2012. "Resource Curse or Destructive Creation: A Tale of Crony Capitalism in Transition," Working Papers CEB 12-037, ULB -- Universite Libre de Bruxelles. 7. Quan Hoang Vuong & Nancy K. Napier, 2012. "Coffee Filters and Creativity: The Value of Multiple Filters in the Creative Process," Working Papers CEB 12-036, ULB -- Universite Libre de Bruxelles. 8. Quan Hoang Vuong & Van Nhue Dam & Daniel van Houtte & Tri Dung Tran, 2011. "The Entrepreneurial Facets as Precursor to Vietnam’s Economic Renovation in 1986," Working Papers CEB 11-010, ULB -- Universite Libre de Bruxelles. 9. Quan Hoang Vuong & Nancy K. Napier, 2010. "Getting to the Real Story: What Vietnamese business people wish foreigners understood about doing business in emerging and transition countries like Vietnam – BEFORE they start," Working Papers CEB 10-051, ULB -- Universite Libre de Bruxelles.

Khởi nghiệp và Sáng tạo

Tri Dung, Tran

Khởi nghiệp và Sáng tạo