Prof. Dirk De Grooff, KUL - faculteit sociale wetenschappen, gaat aan de hand van enkele zoekvoorbeelden uit de sector dieper in op effectief zoeken op internet. Eerst mag je het zelf eens proberen. Na zijn uitleg met handige tips, mag je het dan nog eens proberen…

1. Internetzoekstrategieën
D. De Grooff
K.U.Leuven

2. Inhoud
 Analyseren van de informatiebehoefte
 Selecteren van het zoekinstrument
 Formuleren van de zoekopdracht
 Pull versus Push

3. Analyse van de informatiebehoefte
 Welke soort informatie zoek ik (aard van de
informatie) ?
 Welke bronnen/zoekinstrumenten komen in
aanmerking ?

4. Analyse van de informatiebehoefte
Soorten informatiebehoeften
 Exploratie van een onderwerp/domein
(browsing)
- Waar gaan we op reis?
- Informatie verzamelen voor artikel, paper,…over een bepaald (breed) domein
(milieuverontreiniging, geschiedenis van de klassieke muziek, doping in de sport,
e.d)
 Zoeken naar een specifiek onderwerp
(searching)
- Wie was de eerste keizer van China?
- Wat is de huidige koers van dat aandeel?
- Wie produceert er apparaten voor de productiecontrole van computerchips?
>> belangrijk voor de keuze van een zoekmachine !

5. Analyse van de informatiebehoefte
Soorten informatiebehoeften
>> belangrijk voor de keuze van de juiste
zoekmachine (search engine)!
- Exploratief zoeken:
- Webgids
- On line encyclopedie
- Webring
- Metapages
- Clustering zoekmachines
- Specifiek zoeken: zoekrobot

6. Selecteren van een zoekmachine
Exploratief zoeken. 1. WEBGIDS
 Webgids/directory/webindex
 verkennen van breed onderwerp/domein
 snel verzamelen van goede „resources‟
(metapagina‟s, referentiesites, …)
 the invisable web !!
 Heel wat webgidsen hebben ook zoekrobot
(bijvoorbeeld Yahoo.com)

7. Selecteren van een zoekmachine
Exploratief zoeken: webgids
 Voorbeelden
– Google Directory (http://directory.google.com)
– Yahoo! (http://www.yahoo.com)
– About.com (http://www.about.com)
– Open Directory Project (http://www.dmoz.org)
– Galaxy (http://www.galaxy.com)

8. Selecteren van een zoekmachine
Exploratief zoeken: webgids
 Voorbeelden van Belgische webgidsen
– Google Gids (http://www.google.be/dirhp)
– Journalinks (http://www.journalinks.be)
– Verkenner (http://www.verkenner.be)
– Start (http://start.be)
– Internetgids (http://www.internetgids.be)

9. Selecteren van een zoekmachine
Exploratief zoeken: webgids
Voorbeelden:
– Academic Info (http://www.academicinfo.net)
– Internet Public Library (http://www.ipl.org)
– Librarians‟ Index to the Internet (http://www.lii.org)
– Library of Congress – Portals of the World
(http://www.loc.gov/rr/international/portals.html)

10. Selecteren van een zoekmachine
Exploratief zoeken: 2. ON LINE ENCYCLOPEDIE
 Wanneer ?
– Voor het verkennen van een onderwerp: concept,
terminologie, WWW-bronnen, …
– Wanneer geen gedetailleerde informatie vereist is
(bijvoorbeeld spreekbeurt)
 Kenmerken
– Kwalitatieve informatie
– Snelle navigatie en interne kruisverwijzingen
– Verwijzing naar zeer kwalitatieve WWW-links

11. Selecteren van een zoekmachine
Exploratief zoeken: 2. ON LINE ENCYCLOPEDIE
- Voorbeelden:
- Wikipedia (http://wikipedia.org)
- Encyclopedia Britannica (http://www.britannica.com)
- Encyclopedia 1911 (http://1911encyclopedia.org/)
- Infoplease (http://www.infoplease.com/)

12. Selecteren van een zoekmachine
Exploratief zoeken: [3. WEBRING]
 Webring: verkenning van domein
 Zeer snel opzoeken van aantal referentie-
websites
 Zoeken via: Webring.com (http://www.webring.com)

13. Selecteren van een zoekmachine
Exploratief zoeken: 4. METAPAGS
 Bevatten verzameling links naar
referentiesites (resources) mbt
onderwerp
Metapages (verzamelpagina‟s):
bookmarks, verzameld door specialisten
(amateurs/professionals)
Voorbeelden:
– http://pagina.nl (http://journalistiek.pagina.nl/)
– kartografie (http://oddens.geog.uu.nl/index.html)
– genealogie (http://www.cyndislist.com)

14. Selecteren van een zoekmachine
Exploratief zoeken: 5. CLUSTERING ZOEKMACHINES
‘Clustering’ van webpagina’s tot ’topic groups’
– Clusty (http://clusty.com)
– Kartoo (http://www.kartoo.com)
– Mooter (http://mooter.com)

15. Selecteren van een zoekmachine
Gericht zoeken: 5. CLUSTERING ZOEKMACHINES
Wanneer gebruiken?
– topics verkennen
– ruime topics (‘advertising’)
– nog ‘onbekende’ topics (globalism, ‘information society’)
– topics met verschillende betekenissen (jaguar, java,
stone, …)

16. Selecteren van een zoekmachine
Gericht zoeken: 1. ZOEKROBOT
 Hoe werkt een zoekrobot?
 Kenmerken:
– Geautomatiseerde met spiders/wanderers/search
bots/worm > meer maar redundanter
– (tref)woorden (searching) ipv hiërarchisch
– enkel „visible‟ web

17. Selecteren van een zoekmachine
Gericht zoeken: 1. ZOEKROBOT
De „majors‟ (mbt aantal gebruikers)
– Google (http://www.google.com/)
– AlltheWeb (http://www.alltheweb.com/)
– Altavista (http://www.av.com)
– Bing (http://www.bing.com/)

18. Selecteren van een zoekmachine
Gericht zoeken: 2. METAZOEKROBOTS
 Kenmerken
– Zoeken in verschillende zoekrobots tegelijk
– groter bereik > besparing van tijd
– Enkel interessant wanneer zoekopdracht bij
Google geen afdoende resultaten geeft

19. Selecteren van een zoekmachine
Gericht zoeken: 2. METAZOEKROBOTS
Voorbeelden metazoekers
– Search (http://www.search.com)
– Metacrawler (http://www.metacrawler.com/)
– Mamma (http://www.mamma.com/)

20. Formuleren van zoekopdracht
van vraag tot zoekterm
selecteer de meest relevante zoekterm(en) door:
a) … de vraag eerst in eigen bewoordingen te stellen
Voorbeeld: Wat is het habitat van de Grizzly beer?
b) … enkel de relevante termen te weerhouden
„Habitat‟ „bear‟ „Grizzly‟
– Gebruik enkel concepten en eigennamen
– Werkwoorden, lidwoorden, adjectieven en pers.voornaamwoorden
worden meestal door zoekmachines genegeerd !!
– Google kan tot 10 trefwoorden tegelijk verwerken

21. Formuleren van zoekopdracht
van vraag tot zoekterm
c) … eerst te verkennen, dan te selecteren, indien
het onderwerp van de zoekopdracht niet goed
gekend is
– eerst enkele globale – verkennende - zoekopdrachten
uitvoeren via een webgids of metazoeker
– dan een specifieke zoekopdracht uitvoeren via een
zoekrobot
– Voorbeeld: wat zijn de symptomen van manisch depressief zijn?
• Search.com: depression >> manic depression/bipolar disorder
• Google: «bipolar disorder» ~symptom
TIP: ken je de term niet in het Engels? Gebruik dan Google
Translated Search (Google Languages)

22. Formuleren van zoekopdracht
Zoeken in natuurlijke taal
– Bij moeilijke zoekopdracht
«who killed Martin Luther King?»
– Bij phrase search/exact matches: woorden
die bij elkaar horen («tower of Pisa» «Vrede van
Versailles»)
– Bij letterlijke citaten
• «let it be, let it be»
• «the capital of Alaska is»
• «Van Gogh werd geboren op»

23. Formuleren van zoekopdracht
Zoeken met Booleaanse operatoren
Google:
 Gebruik van keuzemenu (advanced search)
 In standaard zoekbalk:
– relatie tussen de termen is default AND
– OR en – (NOT) moeten expliciet worden opgegeven
• P.S. het is soms beter om een term uit de context toe te voegen dan – te gebruiken.
Voorbeeld: NIET: "a spider is" -animal –spider-man -film –movie
MAAR: "a spider is" "search engine"

24. Formuleren van zoekopdracht

25. Formuleren van zoekopdracht
Verder afbakenen met field searching

26. Formuleren van zoekopdracht
field searching (met Google)
 site:microsoft.com / "body language" -site:com
firewall
 filetype:pdf, rtf, pp, doc, xls, ps
(P.S. zoeken naar degelijke bestanden op sites geeft soms toegang tot
informatie die niet voor publicatie was bestemd)
 (all)inurl:“search engines” evolution
 (all)intitle:“search engines” evolution
 link:www.cnn.be

27. Formuleren van zoekopdracht
field searching
Combinaties van filter-opdrachten
 recipe tomatoes -pizza site:edu filetype:pdf
 allintitle: “cursus zoeken” site:be

28. Formuleren van zoekopdracht
Andere speciale Googlefuncties
 Gebruik van wildcard (*) “you were made to * * and get her”
 Define define:wifi
 Cache cache:www.destandaard.be
 Related related:www.friendster.com
 Synoniemen (~) ~manual
 Numeric range “mp3 speler” 50..300
 Rekenen en omrekenen 40% of 654 / 80 kilometers in feet
 Kaarten (Google.be!) Leuven

29. Formuleren van zoekopdracht
Zoeken naar specifieke informatie
 Zoeken naar afbeeldingen
 Zoeken naar video
 Zoeken naar nieuws/nieuwsarchief
 Zoeken naar en in nieuwsgroepen
 Zoeken naar/in weblogs
 Zoeken naar/in wegenkaarten
 Zoeken naar/in boeken
 Zoeken naar/in wetenschappelijke publicaties

30. PULL versus PUSH
VOORDELEN VAN PUSH:
AUTOMATISME
EENVOUD
INFORMATIE-OP-MAAT

31. PUSH-diensten
E-zines, nieuwsbrieven, mailinglijsten
 E-Zines/nieuwsbrieven
– http://www.ezine-dir.com/
– http://www.ezinesearch.com
– http://zinos.com/
– http://www.list-city.com
 Mailinglijsten
– http://lists.topica.com/
– http://www.tile.net/lists/
+ Mailinglijst maken: http://groups.yahoo.com

32. PUSH-diensten
Webalerts/webdiensten
 Aankondiging van nieuwe
zoekresultaten/gewijzigde pagina‟s
 Via e-mail,via het web of SMS
 Webdiensten : Google Alerts (http://www.google.com/alerts)
> stuurt via e-mail de laatste 10/20 resultaten van een zoekopdracht met
bepaald trefwoord
– Web
– News
– Groups
– blogs

33. PUSH-diensten
Webalerts/alerting agents
 Controle van wijzigingen op
websites/webpagina‟s
 Tools (monitoragenten/alerting agents):
– Voorbeelden:
• Website Watcher (http://www.aignes.com)
• Infominder (http://www.imorph.com/products.html)
• Web2Mail (http://www.web2mail.com)
• Copernic Tracker
(http://www.copernic.com/mailings/033/more-info.html)

34. PUSH-diensten
RSS-feeds
 Functie:
– Automatische informatievergaring
– Informatie in eigen website/weblog integreren
 Plaats van informatie: Rss-kanaal (of Rss-feed)
• De Standaard Online:
(http://www.standaard.be/Info.aspx?topic=info.RSS)

35. PUSH-diensten
RSS-feeds
 RSS-feeds zoeken
– Via Google: site:www.cnn.com rss OR rdf OR xml
– Via specifieke zoekmachines:
• http://www.pluck.com/
• http://www.feedster.com/
• http://www.syndic8.com/
• http://www.syndicatie.nl