3. Pielonefrit nədir ?
Böyrək ləyəni və kasacıqlarının, böyrək parenximasının, xüsusən ara
toxumanın qeyri-spesifik iltihabi prosesidir
Pielonefrit ən çox təsadüf olunan böyrək xəstəliyi olub, eyni
zamanda yuxarı tənəffüs orqanları katarından sonra bütün xəstəliklər
arasında tezliyinə görə ikinci yeri tutur
Gedişinə görə, kəskin və xronik pielonefrit ayırd edilir. Kəskin
pielonefrit böyrəklərdə gedən müxtəlif intensivlikdə irinli iltihabi
prosesdir. Xronik pielonefrit süstgedişli, arabir kəskinləşmə verən,
böyrək parenximasının və ləyən-kasacıq sisteminin bakterial iltihabi
prosesi olub, böyrək toxumasının sklerozu ilə nəticələnir.
4. Kəskin Pielonefrit
KPn Böyrək toxumasının və kasacıq-ləyən sisteminin qeyri-spesifik
infeksion-iltihabi xəstəliyidir.
6. Etioloji amillər
Bağırsaqların qram mənfi mikroflorasının rolu daha əhəmiyyətlidir
KPn bir və ya ikitərəfli ola bilər, lakin ikitərəfli proses zamanı hər
iki böyrək eyni dərəcədə zədələnmir .
7. Morfoloji olaraq
Seroz,irinli və nekrotik pielonefrit formaları ayırd edilir.
Xəstəliyin ağır formalarında sidik axarlarının mənfəzinin kəskin
tıxanması nəticəsində ləyən-böyrək reflüksü baş verir buna görə də
qan cərəyanına endotoksinlərlə zəngin sidik daxil olur, bu da qanın
damardaxili laxtalanması sindromu ilə müşayiət edən bakteriemik
şokun, urosepsisin baş verməsi ilə nəticələnə bilər.
9. Klinik mənzərəsi
Ümumi əlamətlər : Kəskin başlayan daimi vəya qayıdan tipli qızdırma (39°-40℃),
titrəmə, halsızlıq ,artralgiyalar, mialgiyalar, ürəkbulanma, qusma, başağrısı,
taxikardiya, güclü tər ifrazı və s.
Yerli əlamətlər : Bel nahiyəsində ağrılar, dizuriya əlamətləri, sidik sindromu,
müsbət Pasternatski simptomu
10. KPn birincili və ikincili ola bilər :
Birincili KPn - Adətən sağlam böyrəkdə inkişaf edir. Bu zaman
yerli təzahürlər zəif inkişaf edir.
İkincili KPn - Sidikçıxarıcı sisteminin hər hansı bir xəstəliyi
fonunda inkiaf edərək urodinamik pozulmaların daha çox
güclənməsinə səbəb olur
13. Obstruktiv forma
Sidikçıxarıcı yollarda sidiyin xaric edilməsinə maneə yaranması ilə əlaqədardır.
Bu zaman pielonefrit əlamətləri böyrək sancısı ilə təzahür edir, ağrılar çox güclü olur
Böyrək kapsulunun gərginləşməsi ilə əlaqədar olan ağrılar da qoşulur
Bədən hərarəti 39°-40℃ , üşütmə-titrətmə, güclü tər ifrazı
Pasternatski simptomu kəskin müsbət olur, qana getdikcə artan neytrofil leykositoz
aşkar edilir.
Bu forma zamanı sidiyin müayinəsinin nıticələri normal ola bilər.
14. Qeyri-obstruktiv forma
Bədən hərarətinin kəskin yüksəlməsi (38°-39℃), üşütmə-titrəmə,beldə küt
ağrılar, başağrı, ürəkbulanma, əzələ ağrıları.
Bu forma dizuriya və xoşagəlməz qoxulu bulanıq sidik ifrazı.
Müayinə zamanı AT normal olur, qanda neytrofil leykositoz,sidikdə
piuriya,bakteriuriya, mötədil (1 q/l aşağı) proteinuriya aşkar edilir.
17. MÜALİCƏ
Sidik yollarının obstruksiyasını aradan qaldıraraq sidik axarını bərpa
etmək , bundan sonra antibakterial müalicəyə başlamaq lazımdır.
Müxtəlif antibiotiklər, sulfanilamidlər , nitrofuran preparatlarından istifadə
olunur.
Bakterimik şok inkişaf etdikdə venadaxili poliqlükin, hemodezin,natrium-
bikarbonatın yeridilməsinə ehtiyac yaranır
Qanın damardaxili laxtalanması sindromu zamanı heparin və reopoliqlükin
təyin edilir.