2. KAPITEL 1
Jozef, jědnaty syn Jakuba a Rahel, rjana a lubowana.
Jeho bój přećiwo egyptowskej zawjedliwce.
1 Wotpis testamenta Josepha.
2 Jako pak chcyše wumrěć, zawoła swojich synow a
swojich bratrow a rjekny jim:
3 Moji bratřa a moje dźěći, poskajće na Józefa,
lubowaneho Israela; Słuchajće, moji synojo, na wašeho
nana.
4 Ja sym w swojim žiwjenju zawisć a smjerć widźał,
ale njejsym zamylił, ale sym wostał we wěrnosći,
kotraž je KNJEZ.
5 Tući moji bratřa mje kopachu, ale Knjez mje
lubowaše.
6 Wy chcyšće mje morić, ale Bóh mojich wótcow mje
zwarnuje.
7 pušćichu mje do jamy, a najwyši přinjese mje zaso
horje.
8 Buch do njewólnistwa předaty, a knjez wšudźom
sčini mje swobodny.
9 Buch zajaty, a jeho sylna ruka mi pomhaše.
10 Buch z hłodom bědźity, a Knjez sam mje žiwi.
11 Běch sam, a Bóh mje troštowaše.
12 Běch chory, a Knjez mje wopytowaše.
13 Ja běch w jastwje, a mój Bóh wopokaza mi hnadu;
14 W putach, a wumóži mje;
15 Wón wozboži, a wón zakitowaše moju wěc;
16 Wón bu wot Egyptowčanow hórki přećiwkowany,
a wón wumóže mje;
17 Wón zawidźeše mje wot mojich sobuknjezlow, a
wón mje pozběhny.
18 A tutón hejtman faraona dowěri mi swój dom.
19 Und ja wojowach přećiwo njelepej žonje a
pohonjach so, z njej přestupić; Ale Bóh Israela, mój
Wótče, wumó mje wot palaceho so płomjenja.
20 Buch do jastwa ćisnjeny, bity, smějeny; Knjez
přizwoli mi, zo namakaju smilnosć před wočomaj
jastwoweho stražnika.
21 Přetož KNJEZ znjese tej, kotřiž so jeho boja, nic,
ani w ćmě, ani w putach, ani w putach, ani w nuzy.
22 Přetož Bóh njebudźe so hańbować hač čłowjek,
hišće so boji kaž Syn čłowjeka, hišće je so wón słaby
abo nastróžił.
23 Ale we wšěch tutych wěcach dawa škit a tróštuje na
někotrežkuli wašnje, tež hdyž na mały čas woteńdźe,
zo by nachilnosć duše pruwował.
24 W dźesać spytowanjach pokaza mi wupruwowane,
a we wšěch znjesćach; Přetož wutraćenje je mócne
kuzło, a sćerpnosć dawa wjele dobreho.
25 Kak husto hrožeše mi Egyptowčanka ze smjerću!
26 Kak husto přepoda mje chłostanje a mje potom
wróćo wołaše a hrožeše mi, a hdyž nochcych z njej
hromadźe być, rjekny wona ke mni:
27 Ty dyrbiš mój knjez być a wšitko, štož w mojim
domje je, hdyž so mi podaš, a dyrbiš być kaž naš Knjez.
28 Ale myslach na słowa mojeho nana, a jako dźěch do
swojeje komory, płakach a so ke Knjezej pomam.
29 A ja posćich we wonych sydom lětach, a ja zjewich
so Egyptowčanam kaž jedyn, kiž je něžnje žiwy, přetož
ći, kiž so božedla posća, přijimuja rjanosć wobliča.
30 A hdyž mój knjez doma njebě, njepijach žane wino;
A tři dny dołho njewzach swoju jědź, ale dach ju
chudym a chorym.
32 A dokelž njeměješe žane muske dźěćo, činješe tak,
jako by mje za syna měła.
33 A wěsty čas wobjima mje kaž syna, a ja to
njewujědźech; Ale pozdźišo spyta wona, mje do teje
zaplesć.
34 A jako to pytnych, zrudźich so k smjerći; A hdyž bě
wuchadźała, dóńdźech k sebi samomu a skoržach wjele
dnjow wo nju, dokelž spóznach jeje lesć a jeje
jebanstwo.
35 A ja wozjewich jej słowa Najwyšeho, hač chcyše so
wona snano wot swojeje złeje požadosće wotwobroćić.
36 Tehodla lišća mi husto ze słowami kaž swjaty muž
a chwaleše w swojej narěči lestnje moju pócćiwosć
před jeje mužom, mjeztym zo chcyše mje wobdać,
hdyž běchmy sami.
37 Přetož wona chwaleše mje zjawnje jako pócćiweho,
a w potajnym rjekny wona ke mni: Njebój so mojeho
muža; Přetož wón je přeswědčeny wo twojej
pócćiwosći; přetož hdyž so jemu wo nami praji, tak
njeby wěrił.
38 pućow dla toho połožich so na zemju a prošeše Boha,
Knjez njech mje wo jeje wobšudnistwje wumóže.
39 A hdyž přez to ničo přewinyła njebě, přińdźe wona
wospjet ke mni pod próstwu powučenja, Bože słowo
wuknyć.
40 A wona rjekny mi: «Hdyž chceš, zo bych swoje
přibohe wopušćił, wostanu při mni, a ja budu swojeho
muža přerěčeć, wot jeho přibohow wotchileć, a
budźemy w zakonju chodźić pola twojeho knjeza.»
41 A ja rjeknych jej: Knjez nochce, zo ći, kotřiž so jeho
boja, w nječistoće su, hišće je so spodobał na tych,
mandźelstwo łamać, ale na tych, kotřiž so jemu z čistej
wutrobu a njebledźinymaj hubomaj bliža.
42 Ale wona kedźbowaše na swój měr a žedźeše so za
tym, swoju zła požadosć spjelnić.
43 A ja dach so hišće bóle posćenju a modlitwje, zo by
mje Knjez wot njeje wumóžił.
44 A druhi raz rjekny wona ke mni: Jelizo njechaš
prjedy, budu swojeho muža přez jěd morić; A wzmi so
k mojej mlěj.
45 Jako nětk to słyšach, rozdach swoju drastu a dźeše
jej:
46 žónska, boj so Boha, a nječiń tutón zły skutk, zo by
njezničił; Přetož wě, zo tole wšitkim ludźom
wozjewjem.
47 dokelž so nětko boješe, prošeše mje, tutón směr
njewozjewić.
48 A wona dźěše, pokoješe mje z darami a pósła mi
wšitke knježny člowskich dźěći.
3. 49 A sem pósła mi jědź, kotraž bě z kuzłarskim
hrónčkom změšana.
50 A hdyž komornik přińdźe, kotryž to přinjese,
hladach a widźach hrózbneho muža, kiž mi ze šklu
mječ da, a ja spóznach, zo chcyše mje wobhonić.
51 A hdyž dźěše won, płakach, a njepłakach ani ta ani
něšto druheho z jeje jědźe.
52 A po jednym dnju přińdźe ke mni a wobhladowaše
sej jědź a rjekny mi: Čehodla njejsy wo jědźi jědł?
53 A ja rjeknych jej: Dokelž sy to ze smjertnymi
kuzłami napjelnił; A kaž sy ty prajił: «Ja so njebližu
přiboham, ale Knjezej samomu.»
54 Tak wě nětk, zo je Bóh mojeho Wótca mi přez
swojeho jandźela twoju złósć zjewił, a ja sym jich
składował, zo bych će přewjedł, hdyž snano widźiš a
wróćiš.
55 Zo pak by ty wuknył, zo nima złósć bjezbóžnych
žanu móc nad tymi, kotřiž so Bohu z pócćiwosću
modla, hlej, ja chcu was brać a před tobu jěsć.
56 A po tym zo běch to prajił, so tuž pomnju: Bóh
mojich wótcow a jandźel Abrahamowy budź ze mnu!
A jědźeše.
57 A jako to wuhlada, padźe płakajo na swoje wobličo
k mojimaj nohomaj; A ja jich pozběhnych a
napominach jich.
58 A wona slubi, tutu winu dale nic wjace činić.
59 Ale jeje wutroba bě přeco hišće na zło wusměrjena,
a wona so rozhladowaše, kak móhła mje wobdać, a
zdychny hłuboko a bu poražena, hačrunjež njebě chora.
60 A jako jeje muž ju wuhlada, rjekny wón jej: Čehodla
je so twoje wobličo lubiło?
61 A wona rjekny jemu: Ja mam ból w swojej wutrobje,
a zdychowanje mojeho ducha mje stuchnje; A tak
tróštowaše ju, kiž njebě chory.
62 To hrabny wona składnosć, chwataše ke mni, jako
bě jeje muž hišće wonka, a rjekny mi: Chcu so
zpowěsnyć abo so přez skału ćisnyć, jeli pola mje
njeležiš.
63 A jako widźach, zo duch Beliara jich znjeměrnješe,
so ke Knjezej pomjeršich a dźeše k njej:
64 Čehodla, ty bědna žona, sy znjeměrnjena a
znjeměrnjena, wot hrěchow zaslepjena?
65 Mysli na to, hdyž so sam moriš, budźe Asteho,
pódlanska žona swojeho muža, twojeho pódlanskeho
dujerja, twoje dźěći bić a twój pomnik ze zemje zničić.
66 A wona rjekny mi: Hlej, potom lubuješ mje; To mi
dosaha: Prócuju so jenož wo swoje žiwjenje a wo
swojich dźěćoch, a wočakuju, zo budu sej tež
spodobanje lubić dać.
67 Ale wona njewužra, zo bych swojeho knjeza dla tak
rěčał a nic jeje dla.
68 Přetož hdyž je čłowjek do rozpalitosće złeje
požadosće padnył a wot njeje so zwolił, tak kaž wona,
štož přeco wón na dobrym nastupajo tutu rozpalitosć
słyši, tak přijimuje wón to hladajo na swoju złu
požadosć.
69 Tohodla wozjewjem wam, moje dźěći, zo bě wo
šestu hodźinu, jako wote mnje dźěše; a ja klečach před
Knjezom cyły dźeń a cyłu nóc; A w rańšich zerjach
stanych, płakach cyły čas a modleše so wo
wuswobodźenje wot njeje.
70 Skónčnje hrabny moju drastu a ćahaše mje
namócnje w zwisku z njej.
71 Jako nětko widźach, zo wona w swojim błudnosći
na swojim šaće kruće dźeržeše, pušćich ju wróćo a
ćeknych nahi preč.
72 A wona dźeržeše so šata a žałosćeše na mnje wopak,
a jako jeje muž přińdźe, ćisny mje do jastwa do
swojeho domu; A na druhi dźeń mje šwikaše a pósła
mje do jastwa faraona.
73 A jako běch w putach, bu Egyptowčanka ze
žarowanja stłóčena, a wona přińdźe a słyšach, kak so
Knjezej dźakowach a chwalbne spěwy spěwaše w
bydlenju ćmy a wjeselach so z wjesołym hłosom a
překrasni swojeho Boha, zo bych wot šeptaneje
žadosće Egyptowčanki wumóhł.
74 A husto je ke mni pósłała a prajiła: Waž mi so,
swoju žadosć spjelnić, a ja chcu će wot twojich putow
wuswobodźić a će z ćmy wuswobodźić.
75 A ani w myslach so k njej chilach.
76 Přetož Bóh lubuje toho, kiž w prózdnjeńcy
bjezbóžnosće posćenje z pócćiwosću zwjazuje, bóle
hač toho, kiž w mrětwach kralow luksus z
njezwažliwosću zwjazuje.
77 A hdyž je něchtó w pócćiwosći žiwy a tež krasnosć
požadany, a najwyši wě, zo je jemu radźomne, tak wón
to tež mi dari.
78 Kak husto wona přińdźe, hačrunjež bě chora, k
njepředwidźanym časam ke mni dele a słuchaše na mój
hłós, mjeztym zo so smějach!
79 A jako jeje zdychnjenčce słyšach, mjelčach.
80 Přetož hdyž sym w jich domje był, haješe wona
swojej ruce, nabrěmjeni a noze naparić, zo bych pola
njeje ležo; Přetož wona bě jara rjana, krasnje pyšena,
zo bych so wobtoliła.
81 A Knjez wobarnowaše mje před jich planami.
KAPITEL 2
Joseph je wopor mnohich zapřisahanjow přez złu
bohatosć njezboža memphianiskeje žony. Zajimawe
profetiske přirunanje namakaće w Vers 73-74.
1 Widźiće nětko, moje dźěći, kak wulke wěcy
sćerpnosć wuskutkuje a modlitwu z posćenju.
2 Hdyž potajkim tež pócćiwosći a čistoće honiće ze
sćerpliwosću a modlitwu, z posćenjom w ponižnosći
wutroby, tak budźe Knjez mjez wami bydlić, dokelž
pócćiwosć lubuje.
3 A hdźežkuli najwyši bydli, samo hdyž zawisć abo
njewólnistwo abo přisłodźenje čłowjeka zetka, Knjez,
kiž w nim bydli, wumóže jeho pócćiwosće dla sameho
wot złeho, ale powyši jeho tež kaž mje.
4 Přetož w kóždym nastupanju so čłowjek zwyši, zo je
woprawdźe abo w słowje abo w myslenju.
4. 5 Moji bratřa wukutlechu, kak jara mój nan mje
lubowaše, a tola njepozběhnych so w swojim zmysle;
hačrunjež běch dźěćo, mějach bojosć Boha w swojej
wutrobje; denn ich wußte, daß alles vergehen würde.
6 A ja njejsym so w złym wotpohledźe přećiwo nim
pozběhnył, ale ja sym swojich bratrow česćił; A z
respekta před nimi dam, ismaelitam rjec, zo sym syn
Jakuba, wulki muž a mócny.
7 Mějće tež wy, moje dźěći, bojcy we wšitkich swojich
skutkach před swojimaj wočomaj a česćće swojich
bratrow!
8 přetož kóždy, kiž Knjezowy zakoń čini, budźe wot
njeho lubowany.
9 A hdyž přińdźech z ismaelitami do Indokolpitčanow,
so mje prašachu a rjeknychu:
10 sy ty njewólnik? A ja prajach, zo sym domjacy
njewólnik, zo njebych swojich bratrow zahańbjeny był.
11 A najstarši z nich ke mni rěčeše: Ty njejsy žadyn
njewólnik, přetož hižo twoje wonkowne to zjewi.
12 Ja pak prajich, zo sym jeje njewólnik.
13 Hdyž pak do Egyptowskej přińdźechmy, wadźachu
so wo mnje, štó z nich měł mje kupić a wzać.
14 Tohodla zdaše so wšěm derje, zo wostach z
překupcom swojeho wikowanja w Egyptowskej, doniž
so njenawróćichu a twory njepřinjesechu.
15 A Knjez da mi hnadu we wočomaj překupca, a wón
dowěri mi swój dom.
16 A Bóh požohnowa jeho přez moje srědki a
rozmnožeše jeho na złoće a slěbro a na domjacych
wotročkach.
17 A ja běch tři měsacy a pjeć dnjow pola njeho.
18 A w tym času přińdźe Memphierin, žona pentefira,
w jednym wozu z wulkim pompu dele, dokelž bě wot
jeje komornikow wote mnje słyšała.
19 Und sie erzählte ihrem Mann, daß der Kaufmann
durch jungen Hebräer reich geworden sei, und sie
sagen, er sei gewiß aus dem Lande Kanaan gestohlen
worden.
20 nětk potajkim napjelń jemu prawo a wjedź
młodźenca do swojeho domu; A bóh bječrarjow
požohnuje, přetož hnada z njebjes na nim wotpočuje.
21 A Pentephris, da so ze swojimi słowami přeswědčić
a přikaza, překupca přinjesć, a rjekny jemu:
22 Was słyšu wot tebje, zo čłowjekow z kraja Kanaan
kradnješ a ju jako njewólnikow předawaš?
23 Překupc pak padźe jemu k nohomaj a prošeše jeho
a dźeše: Ja će prošu, knježe, ja njewěm, što prajiš.
24 A Pentephris: Hdźe da je hebrejski njewólnik?
25 A wón rjekny: Ismaelojo mi jeho dowěrjachu, doniž
njebychu so nawróćili.
26 Wón pak jemu njewěrješe, ale přikaza, jeho
wućahnyć a bić.
27 A jako wón na tutym wuprajenju wobstawaše,
rjekny Pentephris: Laßt młodźencam dowjezu.
28 A jako buch nutř, powalich so před pentefami,
přetož wón bě třeći mjez předstejićelemi faraona.
29 A wón wza mje wo sebi a rjekny mi: Sy ty njewólnik
abo swobodny?
30 A ja rjeknych: Njewólnik.
31 A wón rjekny: "Wje?
32 A ja prajach: Ismaelića."
33 A wón rjekny: Kak sy so z jeje njewólniku stał?
34 A ja prajach: Woni su mje z kraja Kanaan wukupili.
35 A wón rjekny mi: Zawěrnje, ty łžiš; Hnydom kazaše,
mje wuslěkać a bić.
36 Nětko hladaše Memfičanka přez wokno na mnje,
mjeztym zo buch bity, přetož jeje dom bě bliski, a wona
pósła k njemu a da jemu rjec:
37 Twój wusud je njesprawny; Přetož ty chłostaš pod
hołym njebjom, kotryž bu pokradnjeny, jako by
přebytk był.
38 A hdyž swoje wuprajenje njezměnich, hačrunjež
buch bity, přikaza wón, so do jastwa ćisnyć, doniž
wobsedźerjo hólca njepřińdźechu.
39 A žona rjekny swojemu mužej: Čehodla dźeržiš
jateho a derje narodźeneho hólca w putach, kotryž by
so radšo pušćić a posłužować dyrbjał?
40 Přetož wona chcyše mje widźeć z chcyćiwosće
hrěcha, ale ja to wšitko njewužrach.
41 A wón rjekny jej: Njeje z wašnjom Egyptowčanow,
to wzać, štož druhim słuša, prjedy hač je dopokaz
zdokonjany.
42 Tak rěčeše wón nětko wo překupcu; Ale štož hólca
nastupa, tak dyrbi so do jastwa ćisnyć.
43 Po štyriadwaceći dnjach pak přińdźechu Ismaelojo;
dokelž běchu słyšeli, zo Jakub, mój nano, wjele wo mni
žarowaše.
44 A woni přińdźechu a rjeknychu ke mni: Kak tomu,
zo sy prajił, zo sy njewólnik? A hlej, smój zhoniłoj, zo
sy syn sylneho muža w kraju Kanaan a twój nan přeco
hišće w měše a popjełu wo tebje žaruje.
45 Hdyž to słyšach, rozpušći so moje nutřkowne, a
moja wutroba so tam škrěješe, a ja přejach jara, płakać,
ale ja dźeržach so wróćo, zo njebych swojich bratrow
hańbowała.
46 A ja dźeše jim: Ja to njewěm, ja sym njewólnik.
47 Da faworachu nětko radu, mje předać, zo njebych w
jeje rukomaj namakał.
48 Přetož woni bojachu so mojeho nana, zo njedóńdźe
a bolostnu wjećbu na nich zwučuje.
49 Wšako běchu słyšeli, zo bě mócny z Bohom a z
ludźimi.
50 Da rjekny překupc jim: Wumóž mje wot sudnistwa
Pentiphris!
51 A wonaj přińdźeštaj a prošaštaj mje a rjeknyštaj:
Praj, ty sy wot nas z pjenjezami wukupił, a wón budźe
nas wuswobodźić.
52 Da rjekny Memphičanka k swojemu mužej: Kup
młodźenca; Přetož ja słyšu, wona rěčeše, zo bychu jón
předali.
53 A bórze pósła wona komorneho komorneho k
ismaelitam a prošeše ju, mje předać.
54 Dokelž pak komornik zwólniwy njebě, mje zo bych
swoju płaćiznu kupił, wróći so, po tym zo bě ju před
sudnistwo stajił, a da swojej knjeni zrozumić, zo sej
wysoku płaćiznu za swojich njewólnikow žadachu.
5. 55 A wona pósła druheho komorneho a da jemu prajić:
Tež hdyž dwě minje žadatej, da dajće jim, tak złoto
nješonuje; Kup jenož hólca a přinjes jón ke mni.
56 To dźěše komorar a da jim wosomdźesat złotakow
a přiwza mje; Ale Egyptowčance wón rjekny: Sym sto
dała.
57 A hačrunjež to wužrach, mjelčach, zo njeby
komorar zahańbił.
58 Wy widźiće nětko, moje dźěći, kajke wulke sym
doćerpjeł, zo njebyšće swojich bratrow wohańbili.
59 Tehodla lubujeće tež wy so mjez sobu a chowaće
sej mjez sobu z dołhej zmužitosću hrěchi.
60 Přetož Bóh ma spodobanje na jednoće bratrow a na
wotmysłej wutroby, kiž ma spodobanje na lubosći.
61 A hdyž přińdźechu mojej bratraj do Egyptowskeje,
zhoništaj wonaj, zo sym jim swoje pjenjezy wróćił a je
njeskućił a tróštował.
62 A po smjerći swojeho nana Jakuba sym ju hišće bóle
lubował, a wšo, štož je wón přikazał, sym jara bohaće
za nju činił.
63 A ja přidach, zo njebuštaj w najmjeńšej wěcy
nadběhowanej; A wšitko, štož bě w mojej ruce, ja jim
dach.
64 A jich dźěći běchu moje dźěći a moje dźěći swojich
wotročkow; A jich žiwjenje bě moje žiwjenje, a wšitke
jeje ćerpjenje bě moje ćerpjenje, a wša jich chorosć bě
moja słabosć.
65 Mój kraj bě jeje kraj a jeje rada moja rada.
66 A ja njepozběhnych so mjez nimi we nadutosći
swojeje swětneje krasnosće dla, ale běch mjez nimi kaž
jedyn z najmjeńšich.
67 Hdyž tež wy požohnowaće w kaznjach Knjeza,
moje dźěći, da wón was to samsne powyši a was z
dobrym požohnujeće wot wěčnosće hač do wěčnosće.
68 A hdyž štó po tym žedźi, wam złe činić, da čińće
jemu dobre a modlće so za njeho, a budźeće wot
Knjeza wumóženi wot wšeho złeho.
69 Přetož hlej, wy widźiće, zo sym z ponižnosće a
dołheje zmužitosće dźowku měšnika wot Heliopolisa
za žonu wzała.
70 A sto talentow złota buchu mi z njej date, a Knjez
jich sčini, mi słužić.
71 A wón da mi tež rjanosć kaž kwětka, kotraž bě
wjetša hač rjane Israela; A wón chowaše mje hač do
wysokeje staroby mocy a rjanosće, přetož ja běch
Jakub we wšěm samsny.
72 A słyši, moje dźěći, tež mjezwočo, kiž sym widźała.
73 bě dwanaće jelenjow, kotrež so pasechu, a dźewjećo
so najprjedy po cyłej zemi rozbrojichu, runje tak tež ći
třo.
74 A widźach, zo bě so z Judy knježna narodźiła,
kotraž nošny šat njeseše, a z njeje narodźi so jehnjo,
kotrež njeměješe keluch; a k jeho lěwicy bě móhłrjec
law; A wšitke zwěrjata so přećiwo njemu walichu, a
jehnjo jich přemó a posylni je a stupi je z nohomaj.
75 A jeho dla wjeselachu so jandźeljo a ludźo a cyły
kraj.
76 A tole stanje so w jeho času, w poslednich dnjach.
77 dźeržće so nětk, moje dźěći, kaznje Knjeza a česćće
Levi a Juda; Přetož z nich z nich jehnjo Bože stanyć,
kotrež hrěch swěta dele bjerje, kotryž wšitke pohanjo a
Israel wuchowa.
78 Přetož jeho kralestwo je wěčne mócnarstwo, kiž
njezańdźe; Ale moje kralestwo mjez wami so nachila
kaž wisata mata stražnika, kiž so po lěću zhubi.
79 Přetož wěm, zo po mojej smjerći Egyptowčenjo
was poniža; Bóh pak was wjeći a was k temu
powjedźe, štož je swojim wótcam přilubił.
80 Ale wy dyrbiće moje kosće z wami donjesć; Přetož
jeli so moje datosće tam zběhaju, budźe knjez z wami
w swětle, a Beliar budźe w ćmě z egyptowčanami.
81 A nosy swoju mać Asenath horje k hiphoprom a
hrjeba ju pola wašeje maćerje Rahela.
82 A hdyž bě wón tole prajił, wupřestrě wón swojej
noze a zemrě we wysokej starobje.
83 A cyle Israel žarowaše wo njeho a cyłu
Egyptowsku z wulkej zrudobu.
84 A hdyž dźěći Israela z Egyptowskeje ćehnjechu,
wzachu dań Josepha ze sobu a pochowachu jeho k
Hebronej pola swojich nanow, a lěta jeho žiwjenja
běchu stonaće lět.