SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 54
Descargar para leer sin conexión
1
•
‫استاد‬
:
‫تر‬‫ډاک‬
(
‫نصرت‬
)
•
‫مضمون‬
:
Internal Medicine
‫پوهنتون‬‫بست‬
‫پوهنځي‬‫طب‬
2
• Definition
• Classification
• Cause
• Pathogenesis
• Treatment
• Complication
‫میلیټس‬ ‫ډیابیټس‬
Diabetes Mellitus :
‫میلیټس‬ ‫ډیابیټس‬
Diabetes Mellitus :
•
: Definition
•
‫هایپرګالیسی‬‫ځنډنی‬ ‫یوه‬‫کي‬‫ټولو‬‫په‬ ‫سره‬‫ګډه‬ ‫په‬ ‫چي‬ ‫دي‬ ‫ګډوډي‬‫میتابولیکي‬‫ي‬‫دودیز‬ ‫ډله‬‫یوه‬
‫ي‬‫کیږ‬‫امینځته‬‫ر‬‫میا‬
.
•
‫دافرازکموالي‬ ‫دانسولین‬ ‫ل‬‫ډو‬‫په‬ ‫عامل‬ ‫دسببي‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫عمومي‬‫په‬
(
‫اونسبي‬‫ي‬‫نیمګړ‬،‫مطلق‬
)
‫پ‬ ‫دهغي‬ ‫اویا‬،
‫اندي‬‫ړ‬‫و‬ ‫ه‬
‫ي‬‫لر‬‫ل‬‫و‬‫ر‬ ‫پکي‬‫ه‬‫ړ‬‫دوا‬‫اویا‬‫ټینګار‬
.
•
‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫بل‬‫په‬ ‫یا‬
:
•
Diabetesmellitus
‫کی‬‫حالت‬ ‫دی‬ ‫په‬ ‫چی‬ ‫دی‬‫م‬‫و‬‫سندر‬‫یوکلینیکی‬
Chronichyperglycemia
‫د‬
•
Carbohydrates
•
Fat
•
‫او‬
Protein
‫ی‬‫کیږ‬‫امنځته‬‫ر‬ ‫وجی‬‫له‬‫دخرابوالی‬ ‫دمیتابولیزم‬
3
‫بندي‬‫طبقه‬‫دډیابت‬
(
Classification
:)
•
‫شویدي‬ ‫ویشل‬‫ډولونو‬ ‫دوه‬ ‫په‬ ‫میلیټس‬ ‫دیابیټس‬
:
4
Type 1 Diabetes Mellitus
 Immune- mediatedtype 1 diabetes ( type 1A )
 Idiopathic type 1 diabetes mellitus( type 1B )
Type 2 Diabetes Mellitus
5
Other specific types of Diabetes Mellitus
1. MODY 1(HNF–4a); Rare
2. MODY 2(glucokinase); lessRare
3. MODY 3(HNF–1a); accounts for two–thirdsofall MODY
4. MODY 4(PDX –1); veryrare
5. MODY 5(HNF–1B); veryrare
6. MODY 6(neuro D1); veryrare
6
Essential of Diagnosis
.A
Type 1 Diabetes
:
.1
‫زیاتوالی‬ ‫میتیازو‬ ‫تشو‬ ‫د‬
Polyuria
.2
‫څښل‬ ‫اوبه‬ ‫ډیری‬
Polydepsia
.3
‫ضیاع‬ ‫وزن‬ ‫د‬ ‫او‬
(Weight loss)
‫ورسره‬ ‫چی‬
Random Plasma Glucose ≥ 200mg/dl
‫و‬
‫ی‬
.
.4
Plasma glucose 126mg/dl
‫ځل‬ ‫څو‬ ‫کی‬ ‫وخت‬ ‫یو‬ ‫په‬ ‫چی‬ ‫وی‬ ‫نس‬ ‫تش‬ ‫په‬ ‫اضافه‬ ‫هم‬ ‫دینه‬ ‫تر‬ ‫یا‬
‫ه‬
‫وی‬ ‫شوی‬ ‫کتل‬
.
.5
Ketonemia, Ketonuria
‫وی‬ ‫موجود‬ ‫دواړه‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫او‬
.
.6
Islet Auto antibodies
‫موجود‬ ً‫ا‬‫اکثر‬
‫وی‬
.
Essential ofDiagnosis
Type 1 Diabetes
Tradeof DM
.1
‫د‬
‫یاتوالی‬‫ز‬‫و‬‫میتیاز‬‫تشو‬
Polyuria
.2
‫څښل‬ ‫اوبه‬ ‫ی‬‫ډیر‬
Polydepsia
.3
‫ضیاع‬‫ن‬‫ز‬‫و‬ ‫د‬‫او‬
(Weight loss)
‫سره‬‫ر‬‫و‬ ‫چی‬
RandomPlasma Glucose≥ 200mg/dl
‫ی‬‫و‬
.
.4
Plasma glucose126mg/dl
‫ی‬‫شو‬‫کتل‬‫ځله‬‫څو‬‫کی‬‫وخت‬‫یو‬‫په‬ ‫چی‬ ‫ی‬‫و‬ ‫نس‬ ‫تش‬‫په‬‫اضافه‬ ‫هم‬‫دینه‬‫تر‬ ‫یا‬
‫ی‬‫و‬
.
.5
Ketonemia,Ketonuria
‫ی‬‫و‬‫موجود‬‫ه‬‫ړ‬‫دوا‬ ‫به‬‫یا‬‫او‬
.
.6
Islet Autoantibodies
‫موجود‬
ً
‫اکثرا‬
‫ی‬‫و‬
.
7
Type2 Diabetes:
.1
‫د‬ ‫یی‬ ‫مریضان‬ ‫ی‬‫ډیر‬
40
‫ی‬‫و‬‫چاغ‬‫او‬ ‫ی‬‫و‬‫عمر‬‫ړ‬‫لو‬‫کالو‬
.
.2
(Polyuria)
‫او‬
(Polydepsia)
،
Ketonuria
‫تش‬ ‫د‬‫ضیاع‬‫ن‬‫ز‬‫و‬‫د‬‫او‬
‫خیص‬
‫په‬
‫ندی‬ ‫عام‬‫کی‬‫ان‬‫ر‬‫دو‬
.
.3
‫ښځوکی‬ ‫په‬
Candidal Vaginitis
‫هیڅ‬‫اویا‬‫لږ‬ ‫مریضان‬ ‫ی‬‫ډیر‬ ‫ی‬ ‫ش‬‫کیدای‬‫تظاهرات‬‫ابتدایي‬
‫اعراض‬
‫ي‬‫نلر‬
.
.4
.
Plasma glucose126mg/dl
‫ه‬‫ړ‬‫لو‬ ‫نس‬ ‫تش‬‫په‬‫هم‬‫دینه‬‫تر‬ ‫یا‬‫او‬
‫ی‬‫و‬
.
.5
Dyslipidemia, Hypertension
‫او‬
Atherosclerosis
‫ی‬‫و‬ ‫موجود‬‫اکثره‬
.
.6
HbA1c6.5% or more
‫ګڼه‬
Clinical feature
Type 1 DM
Type 2 DM
۱
Polyuria and thirst
(+)(+)(+)
(+)
۲
Faintness and fatigue
(+)(+)(+)
(+)
۳
Polydipsia with loss of weight
(+)(+)(+)
(-)
۴
Recurrent visual disorder
(+)
(+)(+)
۵
(
Volvo Vaginitis or pruritus)
(+)
(+)(+)
۶
Peripheral neuropathy
(+)
(+)(+)
۷
nocturia
(+)(+)
(-)
۸
‫عرضه‬ ‫بي‬ ‫اکثرا‬
(-)
(++) 8
9
‫پتوجنیزیس‬
Pathogenesis
•
‫الف‬
:
Type1 DM
:
•
‫کي‬ ‫اصل‬ ‫په‬ ‫ل‬‫ډو‬‫دغه‬
‫او‬ ‫چاپیریال‬،‫ثي‬‫ر‬‫دا‬
Immunological
‫ه‬‫کي‬ ‫پایله‬ ‫په‬‫اغیزو‬‫دسینرجیتک‬ ‫ترمنځ‬‫عواملو‬
‫غه‬
‫کي‬‫سلو‬‫په‬‫ي‬‫حجر‬ ‫بیتا‬‫دپانقراص‬ ‫چي‬ ‫ي‬‫کیږ‬ ‫ته‬‫امنځ‬‫ر‬‫وخت‬
(
80
)
‫ي‬ ‫ش‬ ‫مخ‬ ‫سره‬‫ی‬‫دویجاړ‬
.
.1
Type1 DM
‫د‬ ‫نه‬‫دي‬ ‫ل‬‫کو‬ ‫ته‬‫امنځ‬‫ر‬ ‫میني‬‫ز‬‫ي‬‫دبرابر‬ ‫یواځي‬‫ل‬‫و‬‫ر‬‫ونو‬‫ر‬‫فکتو‬‫ثي‬‫ر‬‫دا‬ ‫کي‬‫کیدو‬ ‫ته‬‫امنځ‬‫ر‬
‫په‬ ‫چي‬ ‫ا‬
‫ي‬‫ولر‬‫ل‬‫و‬‫ر‬ ‫ل‬‫ډو‬‫ز‬‫اومتبار‬ ‫ه‬‫ر‬‫ښکا‬
.
10
Cont….
.2
‫یو‬ ‫که‬
Type1 DM
‫او‬‫ر‬‫مو‬
‫پالر‬
‫د‬‫هغوکی‬‫نوپه‬‫ی‬‫یږیږ‬‫ز‬‫و‬ ‫یوماشوم‬ ‫څخه‬
DM
‫ی‬‫لر‬ ‫ن‬‫خطرشتو‬‫داخته‬
.3
‫په‬‫پالر‬ ‫که‬
DM
‫سلوکی‬‫نوداخطرپه‬ ‫ی‬‫و‬‫اخته‬
2,5-5
‫دی‬ ‫ی‬‫ر‬‫پو‬
.
.4
‫د‬ ‫اوکه‬
DM
‫د‬ ‫بیا‬‫ی‬‫یږ‬‫ز‬‫و‬‫څخه‬‫ر‬‫مو‬
1,25- 2,25
‫دی‬ ‫ی‬‫ر‬‫پو‬
.
.5
‫د‬
Type1 DM
‫د‬‫وم‬‫ز‬‫مو‬‫و‬‫کر‬ ‫م‬‫ږ‬‫دشپ‬‫کیدوکی‬‫امنځته‬‫ر‬ ‫په‬
HLA
‫د‬ ‫سلوکی‬‫په‬ ‫چی‬ ‫ی‬‫لر‬‫ل‬‫و‬‫ر‬‫جینونه‬
90
‫یات‬‫ز‬ ‫څخه‬
‫د‬‫غان‬‫و‬‫نار‬‫ل‬‫ډو‬ ‫دغه‬
HLADR3
‫او‬
HLADR4
‫ی‬‫لر‬‫ه‬‫ړ‬‫ا‬ ‫ی‬‫ر‬‫پو‬
.
11
Type2 DM ‫ب‬
:
•
‫د‬‫افراز‬‫مال‬‫ر‬‫نو‬‫غیر‬ ‫دانسولین‬‫او‬ ‫مقاومت‬‫اندي‬‫ړ‬‫و‬‫په‬ ‫دانسولین‬
Type2 DM
‫کي‬‫کیدو‬ ‫ته‬‫امنځ‬‫ر‬ ‫په‬
‫ي‬‫لر‬‫ل‬‫و‬‫ر‬ ‫ي‬‫مرکز‬
•
‫ونه‬‫ر‬‫فکتو‬‫ثي‬‫ر‬‫ا‬
:
12
‫د‬
Type2
‫ونه‬‫ر‬‫فکتو‬ ‫ي‬‫خطر‬‫ه‬‫ر‬‫لپا‬‫دیابت‬
.1
Family historyof DM
(
‫ونه‬‫ړ‬‫و‬،‫خویندي‬‫ر‬‫یانو‬‫او‬‫پالر‬‫او‬ ‫ر‬‫مو‬
)
.2
Obesity
(
BMI>25kg/M2
)
.3
Noexercise
.4
‫لکه‬‫نژاد‬
(
‫امریکایان‬ ‫اصلي‬‫او‬ ‫امریکایان‬ ‫نسله‬‫ي‬‫اوهسپانو‬ ‫نسله‬ ‫افریقايي‬
.)
.5
HTN
(
BP>140/90
)
.6
‫ي‬‫شو‬‫پیژندل‬ ‫مخکي‬
IGT/IFG
.7
‫د‬
G.DM
‫یاد‬‫او‬ ‫یخچه‬‫ر‬‫تا‬
۴
‫ل‬‫و‬‫یږ‬‫ز‬ ‫ماشوم‬‫نکي‬‫و‬‫لر‬‫ن‬‫ز‬‫و‬‫یات‬‫ز‬ ‫څخه‬‫کیلوګرام‬
.8
HDL<35Mg/dl
‫او‬
TG
‫د‬
250 mg /dl
‫یات‬‫ز‬ ‫څخه‬ ‫دهغي‬ ‫یا‬‫او‬
.
.9
Poly cystic ovariansyndrome
.10
Historyof vasculardisease
13
Riskfactors
14
The END
15
Malnutrition Relateddiabetes Mellitus (MRDM)
‫تعریف‬
:
‫ي‬‫کیږ‬ ‫امنځته‬‫ر‬ ‫کبله‬ ‫له‬ ‫ځواکي‬‫ر‬‫خوا‬‫ځنډني‬ ‫د‬ ‫چي‬‫دي‬‫ل‬‫ډو‬‫نادر‬‫یو‬ ‫ددیابت‬
.
‫ددیابت‬
‫ل‬‫ډو‬ ‫دغه‬
‫دي‬ ‫متصف‬
‫په‬
Insulin resistant , Hyperglycemia
‫کفایه‬ ‫عدم‬‫و‬‫حجر‬ ‫دبیټا‬‫او‬
.
Etiology
:
Unknown
GeneticFactor
Infection
‫لکه‬
CMV,Mumps , Atypical pneumonia
Autoimmune
16
Diagnosis
.1
‫د‬
‫عمر‬ ‫غ‬‫و‬‫نار‬
(
10
-
30
)
‫کلني‬
.2
‫حالت‬ ‫دي‬ ‫اقتصا‬ ‫ټیټ‬
.3
Lossof weight
.4
‫د‬
FBS
‫والی‬‫ړ‬‫لو‬‫یات‬‫ز‬
.5
Historyof malnutrition
.6
ketosis
‫نشتوالي‬ ‫دمیالن‬ ‫ته‬
.7
Ketonuria
.8
Sulfonylurea
‫ي‬‫کیږ‬ ‫مخي‬‫له‬‫ویلو‬‫نه‬‫ځواب‬‫اندي‬‫ړ‬‫و‬‫په‬
.
17
Clinical Finding
1. Polyuria
2. Polydipsia
3. Polyphagia
4. Ab Pain
18
Malnutrition RelateddiabetesMellitusTreatment

‫ي‬‫و‬‫یت‬‫ر‬‫بوهاید‬‫ر‬‫کا‬ ‫يي‬‫مقدار‬‫یات‬‫ز‬ ‫چي‬‫یم‬‫ژ‬‫ر‬ ‫غذايي‬‫ي‬‫ر‬‫کالو‬‫ي‬‫ړ‬‫لو‬ ‫یی‬‫ه‬‫ر‬‫دپا‬ ‫ملني‬‫ر‬‫د‬
‫ي‬‫تداو‬
‫ي‬‫کړ‬
‫ي‬ ‫ش‬
.

‫ز‬‫ډو‬‫ړ‬‫لو‬‫او‬
(
60
-
150
)
‫تر‬ ‫ان‬ ‫انسولین‬‫واحده‬
230
‫ي‬‫کیږ‬ ‫توصیه‬‫کي‬‫ځ‬‫ر‬‫و‬‫په‬‫ي‬‫ر‬‫پو‬‫واحده‬
19
Gestational Diabetesmellitus
‫تعریف‬
:
‫کی‬ ‫ښځه‬ ‫یوه‬ ‫په‬ ‫ه‬‫ر‬‫لپا‬‫ځل‬‫ی‬‫ملړ‬‫د‬ ‫کی‬‫وخت‬ ‫په‬ ‫ی‬‫امیدوار‬ ‫د‬‫ی‬‫چیر‬ ‫که‬
GT
‫ته‬ ‫حالت‬‫دي‬‫ی‬ ‫ش‬ ‫ه‬‫ر‬‫ښکا‬‫ا‬‫ر‬‫خرابوالی‬
G.DM
‫وايي‬
.
‫یم‬‫ر‬‫د‬‫او‬ ‫دوهم‬ ‫په‬‫سره‬‫ل‬‫ډو‬ ‫عام‬ ‫په‬
Trimester
‫ی‬‫کیږ‬ ‫امینځته‬‫ر‬ ‫کی‬
.
‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫بل‬‫په‬ ‫یا‬
:
Gestational Diabetes
‫چي‬ ‫دی‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫څخه‬‫حالت‬‫هغه‬‫د‬
Hyperglycemia
‫ځل‬ ‫ی‬‫لومړ‬‫د‬
‫تشخی‬‫کي‬‫ي‬‫اومیندوار‬‫په‬‫ه‬‫ر‬‫لپا‬
‫ص‬
‫ي‬ ‫ش‬
.
20
High Risk Factor
.1
Obesity
.2
Glucosuria
.3
History ofDM
Low Risk Factor
.1
25 Age
.2
‫ی‬‫و‬‫مل‬‫ر‬‫نا‬‫ن‬‫ز‬‫و‬ ‫یی‬ ‫مخکی‬‫څخه‬‫حمل‬ ‫د‬
.3
‫کی‬‫خپلوانو‬‫جه‬‫ر‬‫د‬ ‫ی‬‫ملړ‬ ‫په‬
DM
‫ی‬‫نو‬ ‫ی‬‫سو‬‫پیژندل‬
.4
‫مل‬‫ر‬‫نا‬‫غیر‬ ‫د‬
GTT
‫ی‬‫ونلر‬‫یخچه‬‫ر‬‫تا‬
.5
‫نژاد‬
21
Gestational Diabetes mellitus Treatment
.1
‫ي‬‫کیږ‬ ‫ترسره‬‫وسیله‬‫انسولینوپه‬‫او‬‫لو‬‫و‬‫دبرابر‬‫و‬‫ړ‬‫دخو‬ ‫يي‬‫ملنه‬‫ر‬‫د‬
.
.2
‫ي‬‫تیریږ‬ ‫نه‬‫څخه‬ ‫پالسنټا‬‫له‬ ‫انسولین‬
.
‫چي‬ ‫کی‬‫حال‬ ‫ی‬ ‫داس‬ ‫په‬
.3
Oral hypoglycemicagent
‫ي‬‫کیږ‬‫ل‬‫کو‬‫ر‬‫و‬ ‫نه‬‫کبله‬‫همدي‬‫له‬ ‫ي‬‫تیریږ‬‫څخه‬ ‫پالسنټا‬‫له‬
( .
‫استطب‬ ‫مضاد‬
‫دي‬‫اب‬
)
‫کتني‬‫ي‬‫البراتوار‬
Laboratory investigation
•
‫ل‬‫او‬
‫ـ‬‫ـ‬
Urine examination
:
•
‫الف‬
(:
glucoseurea
)
:
‫موینه‬‫ز‬‫ا‬‫سفی‬‫و‬‫او‬ ‫اسانه‬ ‫ه‬‫ر‬‫دمعلومولولپا‬ ‫یا‬‫ر‬‫یو‬‫ز‬‫دګلوکو‬
paper strip
‫ده‬ ‫موینه‬‫ز‬‫ا‬‫حساسه‬‫دادومره‬‫دی‬
‫د‬ ‫چي‬
۰.۱
‫ي‬‫معلومو‬ ‫کي‬‫و‬‫ار‬‫ر‬‫اد‬ ‫په‬‫هم‬ ‫والی‬ ‫شته‬ ‫ز‬‫ګلوکو‬ ‫ګرام‬
.
‫ب‬
:
(
Ketonuria
:)
ketonebody
‫ه‬‫ر‬‫لپا‬ ‫تشخیص‬‫د‬
.
•
‫د‬
22
‫چی‬‫خلکوکی‬‫مال‬‫ر‬‫نو‬ ‫ځینی‬‫په‬
DM
‫ی‬ ‫کیدایس‬ ‫ی‬‫لر‬ ‫ونه‬
ketone
‫ی‬‫و‬ ‫مثبت‬
.1
Continuouslystarvation
.2
Recurrentvomiting
.3
‫ی‬‫و‬ ‫کم‬ ‫یی‬‫یت‬‫ر‬‫بوهاید‬‫ر‬‫کا‬‫او‬‫یات‬‫ز‬ ‫یی‬ ‫شحم‬ ‫چی‬‫اخیستل‬‫موادو‬ ‫غذای‬ ‫ی‬ ‫دداس‬
23
•
‫ـ‬‫ـ‬ ‫دوهم‬
BloodExamination
:

‫که‬
FBS126mg/dl
‫د‬‫یات‬‫ز‬ ‫څخه‬‫دیوځل‬ ‫ي‬‫و‬‫ړ‬‫لو‬‫څخه‬ ‫دهغي‬ ‫یا‬‫او‬
DM
‫او‬ ‫ه‬‫ر‬‫ښکا‬‫تشخیص‬
GTT
‫نشته‬‫تیا‬‫ړ‬‫ا‬ ‫ته‬
‫د‬ ‫خوکه‬
126mg/dl
‫ه‬‫ر‬‫دپا‬‫تایید‬ ‫دتشخیص‬‫او‬ ‫شکمن‬‫تشخیص‬‫نو‬ ‫ي‬‫و‬ ‫ټیټ‬‫څخه‬
OGTT
‫ي‬ ‫وش‬ ‫باید‬
.

‫موینه‬‫ز‬‫ا‬ ‫غم‬‫ز‬‫د‬‫ز‬‫دګلوکو‬ ‫ي‬‫دالر‬‫دخولي‬
OGTT
(
Oral glucosetolerancetest
)
‫ګالیسیمیا‬‫دحالت‬‫دلوږي‬ ‫که‬
‫د‬‫حالت‬ ‫شکمن‬
111-125mg/dl
‫ه‬‫ر‬‫لپا‬‫دتشخیص‬ ‫ددیابت‬‫نو‬ ‫ي‬‫و‬‫کي‬
OGTT
‫ي‬‫کیږ‬ ‫توصیه‬
.
24
•
‫ـ‬‫یم‬‫ر‬‫د‬
glycated hemoglobin
(
HbA1c
)
‫ل‬‫کو‬ ‫ه‬‫ز‬‫اندا‬
:
•
‫ل‬‫ډو‬ ‫دغه‬
Hb
‫هایپرګال‬ ‫چي‬ ‫ه‬‫ز‬‫اندا‬ ‫هره‬ ‫په‬،‫ي‬‫و‬‫ړ‬‫لو‬ ‫کبله‬ ‫له‬ ‫هایپرګالیسیمیا‬ ‫دځنډني‬‫ل‬‫ډو‬ ‫مال‬‫ر‬‫نو‬‫غیر‬ ‫په‬ ‫کي‬ ‫دیابت‬ ‫په‬
‫په‬ ‫یسیمیا‬
‫هم‬ ‫په‬‫ي‬‫و‬ ‫ه‬‫ړ‬‫لو‬‫ل‬‫دو‬ ‫ناکنتروله‬
‫کچه‬ ‫غه‬
HbA1c
‫د‬‫ل‬‫ډو‬ ‫غت‬ ‫هیموګلوبین‬‫ل‬‫ډو‬‫ددي‬‫ي‬‫و‬‫ړ‬‫لو‬ ‫هم‬
HbA1c
‫دمجموعي‬ ‫چي‬ ‫ي‬‫یادیږ‬ ‫نوم‬ ‫په‬
‫هیموګلوبین‬
%
4
-
6
‫ي‬‫و‬‫ړ‬‫جو‬
.
‫هر‬ ‫موخه‬ ‫په‬ ‫دکنترول‬ ‫دهایپرګالیسیمیا‬ ‫کي‬‫ډولونو‬‫ه‬‫ړ‬‫دوا‬ ‫ددیابت‬
3
-
4
‫اجرا‬ ‫یوځل‬‫وسته‬‫ر‬‫و‬ ‫میاشتي‬
‫ي‬‫کیږ‬
.
•
‫م‬‫ر‬‫څلو‬
-
Other investigation
•
Protein urea
•
Complete bloodcount
•
Urea and creatinine
•
Electrolytes
•
Fasting serumcholesteroland triglycerides
25
Diagnosticlaboratory criteriaforDM
Clearly DM Impaired GTT Impaired FBS Normal
126mg/dl 110-125mg/dl 110mg/dl FBS
200mg/dl 14omg/dl
200mg/dl
140mg/dl ‫ګلوکوز‬ ‫ساعته‬ ‫ددوه‬
‫وروسته‬ ‫خوړلو‬
200mg/dl RBS
DDX of DM
.1
‫د‬
liver disease
‫لکه‬
cirrhosis
‫او‬
Hemochromatosis
2
. Muscular disease
‫لکه‬

Lipo dystrophy

Trunkleobesity
•
‫الف‬
:
‫ځیني‬
Endocrinedisease
‫لکه‬
•
Acromegaly
•
Pheochromocytoma
•
Glocogonoma
27
•
‫ب‬
:
‫لکه‬ ‫مل‬‫ر‬‫د‬ ‫ځني‬
•
Thiazide
•
phenytoin
•
Niacin
•
High dosesteroid
.
28
ManagementofDiabetesMellitus
•Plan for DM
• Diet alone
• Diet and Oral hypoglycemicdrug
• Diet and insulin
• ‫ي‬‫لر‬‫ښت‬‫ز‬‫ار‬‫ستر‬‫ل‬‫پوهو‬‫غ‬‫و‬‫دنار‬ ‫کي‬‫ملنه‬‫ر‬‫د‬ ‫عمومي‬ ‫په‬‫غۍ‬‫و‬‫دنار‬
.
•
‫ملنه‬‫ر‬‫د‬‫غانو‬‫و‬‫نار‬ ‫دډیابټ‬‫ل‬‫ډو‬‫عمومي‬‫په‬
:
•
1
‫ـ‬‫ـ‬
Life style Modification
•
2
‫ـ‬‫ـ‬
Pharmacologic Treatment
(
Insulinand Oral hypoglycemicdrugs
)
29
•
‫یم‬‫ژ‬‫ر‬ ‫غذايي‬
:

‫نا‬‫دیابیتک‬ ‫پنځوس‬‫کي‬‫سلو‬‫په‬ ‫مرغه‬‫دبده‬‫خو‬ ‫ده‬‫برخه‬‫ه‬‫ر‬‫غو‬ ‫ملني‬‫ر‬‫دد‬‫یم‬‫ژ‬‫ر‬ ‫غذايې‬ ‫ې‬‫شو‬‫برابر‬ ‫ښه‬
‫یم‬‫ژ‬‫در‬‫غان‬‫و‬‫ر‬
‫اځي‬‫ر‬ ‫پاتې‬‫کي‬‫کولو‬ ‫مراعت‬
.

‫د‬
55-60%
‫ی‬‫کیږ‬‫اصالح‬ ‫سره‬‫یم‬‫ژ‬‫ر‬ ‫دغذایی‬ ‫غان‬‫و‬‫نار‬
•
Calories
:
•
‫د‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬ ‫ې‬‫ر‬‫کالو‬ ‫ځنې‬‫ر‬‫دو‬
DM
‫غ‬‫و‬‫نار‬
•
Age
•
Sex
•
Weight
•
Activity and Economiccondition
‫ي‬‫لر‬‫تړاو‬ ‫سره‬
.

‫ې‬‫ر‬‫کالو‬ ‫دعمومي‬
%
50
-
55
Carbohydrates
‫د‬
%
30
-
35
Fat
‫او‬
%
15-10
Protein
‫ي‬‫و‬‫څخه‬
.
30
Calories
:

Overweight patient
:
1000-1600 kcalori /day

Elder DM but notoverweight
:
1400-1800kcal/day

Young active DM
:
1800-3000kcal/day
31
Oral hypoglycemic drugs
•
‫د‬‫ملوڅخه‬‫ر‬‫پونود‬‫و‬‫ګر‬ ‫دالندی‬
Type2 DM
‫سو‬ ‫کوالی‬‫استفاده‬‫ه‬‫ر‬‫دپا‬ ‫ملنی‬‫ر‬‫دد‬
Sulphonylurea
1:
Meglitinide analog
2:
3: Diphenylalanine agent
4: Biguanides
5: Thiazolidon Ediones
6: Alpha glucosidaseinhibitor
7: GLP – 1 ReceptorAgonists
DPP – 4 Inhibitors
8:
9: SGLT2 Inhibitor
10: Others
32
Oral hypoglycemic drugs
•
‫د‬‫ملوڅخه‬‫ر‬‫پونود‬‫و‬‫ګر‬ ‫دالندی‬
Type2 DM
‫سو‬ ‫کوالی‬‫استفاده‬‫ه‬‫ر‬‫دپا‬ ‫ملنی‬‫ر‬‫دد‬

Drugsthat stimulation of insulin secretion
•
Sulphonyl urea
•
Meglitinide analog
•
Diphenyl alanine agent

Drugsthat change insulin effect

Metformin

Thiazolidon dion

Drugsthat affect intestinal glucoseabsorption

Alpha glucosidase inhibitor
33
Sulphonyl urea
First generation:
1. Tolbutamide 250 – 500mg Daily Dose 0,5 2g BID orTID
2. Tolazamide 100 –250 – 500 mg Daily Dose 0.1 - 1g OD or BID
3. Acetohexamide 250 – 500 mg Daily Dose 0,25 – 1.5 mg OD orBID
4. Chlorpropamide 100 – 250 Daily Dose 0,1 –0,5g OD
Secondgeneration:
1. Gliclazide 80mg Daily Dose40 – 80mg OD
2. Glimepiride1 – 2 – 4 mg Daily Dose 1 – 4mg OD
3. Glipizide 5 – 10 mg Daily Dose2,5 – 40mg OD orBID
4. Glyburide
34
Meglitinide Analogs
1) Mitiglinide 5 and10 mg TID a day beforemeal
2) Repaglinide 0,5 – 1 – 2 mg TID a day beforemeal
D –Phenylalanine Derivative
1) Nateglinide 60 – 120 mg TID a day beforemeal
35
Biguanides
 Biguanides:
• Metformin 500 – 850 – 1000 mg Daily DoseOD BIDTID
• Modeof action:
 Exact mechanism unknown
36
Thiazolidin Edionesorglitazone
• Drugs:
1. Pioglitazone 15 –30 –45 mg Daily Dose 15 – 45 mg daily
2. Rosiglitazone 2 –4 –8 mg Daily Dose 4 –8 mg daily
37
AlphaGlucosidase inhibitor
1) :Acerbose 25 – 50 – 100 mg Daily Dose25 – 100mg TID
2) Miglitol 25 – 50 – 100 mg Daily Dose25 -100mg TID
38
GLP – 1 Receptor Agonists
1) Dulaglutide 0,75 – 1.5mg Daily Dose0,75 – 1.5mg Single dose
2) Semaglutide 0,25 – 0,5 – 1mg
3) Lixisentide 10 – 20 mcg
39
DPP – 4 Inhibitors
1) Alogliptin 6,25 – 12,5 – 25 mg Daily Dose25mg a daily
2) Linagliptin 5mg Daily Dose5mg a daily
3) Saxagliptin 2,5 – 5 mg Daily Dose5mg a daily
4) Sitagliptin 25 – 50 – 100 mg Daily Dose100mg Once a daily
5) Vildagliptin 50 mg Daily Dose50mg OD orBID
40
SGLT2 Inhibitor
1) Canagliflozin 100 – 300 mg Daily Dose100mg Once daily
2) Dapagliflozin 5 – 10 mg Daily Dose10mg daily
3) Empagliflozin 10 – 25 mg Daily Dose10mg daily
4) Ertugliflozin 5 – 15 mg Daily Dose5mg daily
41
Others
1) Bromocriptine 0,8 mg Daily Dose 0.8mg daily
2) Colesevelam 625 mg Daily Dose 3 tablets BID
3) Pramlintide
42
‫ات‬‫ر‬‫مستحض‬ ‫انسولین‬ ‫د‬
:
•
‫له‬ ‫دی‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫چه‬ ‫ی‬‫لر‬ ‫ن‬‫شتو‬‫مستحضرات‬‫ډوله‬‫ر‬‫څلو‬ ‫انسولین‬ ‫د‬
:
Rapid Acting
1. Insulin Lispro
2. Insulin Aspart
3. Insulin Glulisine
Short Acting
1. RegularInsulin
IntermediateActing
Long Acting
44
‫ات‬‫ر‬‫مستحض‬ ‫انسولین‬ ‫د‬
:
•
‫له‬ ‫دی‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫چه‬ ‫ی‬‫لر‬ ‫ن‬‫شتو‬‫مستحضرات‬‫ډوله‬‫ر‬‫څلو‬ ‫انسولین‬ ‫د‬
:
IntermediateActing
1. NPH Insulin
Long Acting
1. Insulin Glargine
2. Insulin Detemir
45
•
Sourceof insulin
:
•
Methods of insulin administration

Route
:
IM , IV,subcutaneous

Site of injection
:
•
Abdomen
•
Thigh
•
Upper arm
•
Buttocks

Insulin syringe
:
plastic disposable syringeare available

Animalsource

human
•
Bovine
•
porcine
46
‫ساعت‬‫په‬‫دوام‬ ‫اغیږو‬ ‫د‬‫او‬‫وخت‬ ‫اعظمی‬ ‫اغیږو‬ ‫د‬ ،‫وخت‬‫پیل‬ ‫د‬ ‫اغیزو‬ ‫د‬‫مستحضراتو‬‫د‬ ‫انسولین‬ ‫د‬ ‫کی‬‫ل‬‫جدو‬ ‫الندی‬ ‫په‬
‫ی‬‫شو‬ ‫ښودل‬
:
‫نوم‬ ‫انسولین‬ ‫د‬
‫پیل‬ ‫ی‬‫اغیز‬ ‫د‬
‫وخت‬ ‫اعظمی‬
‫دوام‬‫اغیزو‬ ‫د‬
‫انسولین‬
Aspart
‫د‬
5
-
15
‫دقیقی‬
0,5
-
1,5
‫ساعته‬
3
-
4
‫ساعته‬
‫د‬
Short Acting
‫یګولر‬‫ر‬ ‫لکه‬
0,5
–
1
‫ساعته‬
2
-
3
‫ساعته‬
6
-
8
‫ساعته‬
‫د‬
Intermediate Acting
‫لکه‬
NPH
(Neutral protamine hagedorn)
2
-
4
‫ساعته‬
6
-
7
‫ساعته‬
10
-
20
‫ساعته‬
Lent
3
-
4
‫ساعته‬
6
-
12
‫ساعته‬
12
-
18
‫ساعته‬
Long Acting
6
-
10
‫ساعته‬
10
-
16
‫ساعته‬
18
-
20
‫ساعته‬
Glargin
‫ساعت‬ ‫یونیم‬
FLAT
24
‫ساعته‬ 47
InsulinResistant
•
Definition
:
‫د‬‫تیا‬‫ړ‬‫ا‬ ‫ځنی‬‫ر‬‫و‬ ‫دانسولین‬ ‫چی‬‫کله‬
200u
‫ترڅو‬ ‫ی‬ ‫س‬‫یاته‬‫ز‬ ‫څخه‬‫اویادهغه‬
hyperglycemia
‫کنترول‬
‫او‬
DKA
‫ته‬‫حالت‬ ‫دغه‬ ‫ی‬‫وکړ‬ ‫ی‬‫مخینو‬‫څخه‬
Insulin resistant
‫ی‬‫یادیږ‬ ‫نامه‬‫په‬
.
•
‫ی‬‫کیږ‬‫امنځته‬‫ر‬ ‫مقاومت‬‫یوځایونوکی‬‫ر‬‫د‬ ‫الندی‬ ‫په‬‫اندی‬‫ړ‬‫و‬‫په‬ ‫دانسولین‬
1. Pre receptor:
2. Receptor:
3. Post receptor:
48
Complication ofInsulinTherapy
1. Hypoglycemia
2. Allergy
3. Resistantof insulin
4. Weight gain
5. Swelling
6. ‫الیپودستروفی‬ ‫کی‬‫ځای‬‫ق‬‫ر‬‫ز‬ ‫د‬ ‫انسولین‬ ‫د‬
(
‫فی‬‫و‬‫هایپرتر‬‫یا‬‫فی‬‫و‬‫اتر‬
)
49
Complication ofDiabetesMellitus
1) AcuteComplication
2) ChronicComplication
AcuteComplication
Hypoglycemia
Diabetic ketoacidosis
Hyperglycemichyperosmolarstate
50
Complication ofDiabetesmellitus
ChronicComplication
1) Vascular Complication
2) NonVascular Complication
VascularComplication
 Microvascular
 Macrovascular
51
Complication ofDiabetesMellitus
Microvascular
Macrovascular
52
.a
Coronaryarterydisease
:
‫لکه‬
Angina , MI
.b
Cerebral ischemia
:
‫لکه‬
TIA ,Stroke
.c
Peripheral vascular disease
:
‫لکه‬
Gangrene
:NonVascular Complication
Gastropathy
Diarrhea
Infection
Skin changes
Cataract
Glaucoma
53
`
54
55
The END

Más contenido relacionado

Similar a DM2.pdf

Addison disease Pashto ‌By Dr Akhtar Totakhail
Addison disease  Pashto ‌By Dr Akhtar TotakhailAddison disease  Pashto ‌By Dr Akhtar Totakhail
Addison disease Pashto ‌By Dr Akhtar TotakhailDrAkhtarMohammadTota
 
Hypothyroidism Pashto By Dr Akhtar
Hypothyroidism Pashto By Dr AkhtarHypothyroidism Pashto By Dr Akhtar
Hypothyroidism Pashto By Dr AkhtarDrAkhtarMohammadTota
 
تاثیر امراض واختلالات سیستمیک بر روی پریودنشیوم.pptx
تاثیر امراض واختلالات سیستمیک بر روی پریودنشیوم.pptxتاثیر امراض واختلالات سیستمیک بر روی پریودنشیوم.pptx
تاثیر امراض واختلالات سیستمیک بر روی پریودنشیوم.pptxRohullahHussaini4
 
Lecture 1 .pptx
Lecture 1 .pptxLecture 1 .pptx
Lecture 1 .pptxMtkhan8
 
دیابت_ملیتوس_1398_مراقبت_پرستار.pptx
دیابت_ملیتوس_1398_مراقبت_پرستار.pptxدیابت_ملیتوس_1398_مراقبت_پرستار.pptx
دیابت_ملیتوس_1398_مراقبت_پرستار.pptxssuser7fd2a9
 
1478330784-endometriosis2.ppt
1478330784-endometriosis2.ppt1478330784-endometriosis2.ppt
1478330784-endometriosis2.pptrezaeehamidreza77
 
Examination of Cardiovascular System in Dogs and Cats
Examination of Cardiovascular System in Dogs and CatsExamination of Cardiovascular System in Dogs and Cats
Examination of Cardiovascular System in Dogs and CatsHadi Alihosseini
 
Cushing syndrome Pashto ‌Dr Akhtar Totakhail
Cushing syndrome Pashto  ‌Dr Akhtar TotakhailCushing syndrome Pashto  ‌Dr Akhtar Totakhail
Cushing syndrome Pashto ‌Dr Akhtar TotakhailDrAkhtarMohammadTota
 
ampzeshediabe1.pptx
ampzeshediabe1.pptxampzeshediabe1.pptx
ampzeshediabe1.pptxssuser7fd2a9
 
اختلالات تیرویدی ،اورژانس مالامد
اختلالات تیرویدی ،اورژانس مالامداختلالات تیرویدی ،اورژانس مالامد
اختلالات تیرویدی ،اورژانس مالامدmortazavimohammad
 
Lifestyle modifications in pharmacy practice نقشهای نوین داروساز در ارتقا سلا...
Lifestyle modifications in pharmacy practice نقشهای نوین داروساز در ارتقا سلا...Lifestyle modifications in pharmacy practice نقشهای نوین داروساز در ارتقا سلا...
Lifestyle modifications in pharmacy practice نقشهای نوین داروساز در ارتقا سلا...Amirhossein Hajimiri
 
Chestpain By Dr. Asmatullah Sapand
Chestpain By Dr. Asmatullah SapandChestpain By Dr. Asmatullah Sapand
Chestpain By Dr. Asmatullah SapandAsmatullah Sapand
 

Similar a DM2.pdf (19)

Gout Pashto Dr Akhtar Totakhail
Gout Pashto Dr Akhtar TotakhailGout Pashto Dr Akhtar Totakhail
Gout Pashto Dr Akhtar Totakhail
 
+سطح+هوشیاری
+سطح+هوشیاری+سطح+هوشیاری
+سطح+هوشیاری
 
Addison disease Pashto ‌By Dr Akhtar Totakhail
Addison disease  Pashto ‌By Dr Akhtar TotakhailAddison disease  Pashto ‌By Dr Akhtar Totakhail
Addison disease Pashto ‌By Dr Akhtar Totakhail
 
diabet.pptx
diabet.pptxdiabet.pptx
diabet.pptx
 
Hypothyroidism Pashto By Dr Akhtar
Hypothyroidism Pashto By Dr AkhtarHypothyroidism Pashto By Dr Akhtar
Hypothyroidism Pashto By Dr Akhtar
 
diabets.ppt
diabets.pptdiabets.ppt
diabets.ppt
 
تاثیر امراض واختلالات سیستمیک بر روی پریودنشیوم.pptx
تاثیر امراض واختلالات سیستمیک بر روی پریودنشیوم.pptxتاثیر امراض واختلالات سیستمیک بر روی پریودنشیوم.pptx
تاثیر امراض واختلالات سیستمیک بر روی پریودنشیوم.pptx
 
Lecture 1 .pptx
Lecture 1 .pptxLecture 1 .pptx
Lecture 1 .pptx
 
دیابت_ملیتوس_1398_مراقبت_پرستار.pptx
دیابت_ملیتوس_1398_مراقبت_پرستار.pptxدیابت_ملیتوس_1398_مراقبت_پرستار.pptx
دیابت_ملیتوس_1398_مراقبت_پرستار.pptx
 
Multiple myeloma
Multiple myelomaMultiple myeloma
Multiple myeloma
 
1478330784-endometriosis2.ppt
1478330784-endometriosis2.ppt1478330784-endometriosis2.ppt
1478330784-endometriosis2.ppt
 
Examination of Cardiovascular System in Dogs and Cats
Examination of Cardiovascular System in Dogs and CatsExamination of Cardiovascular System in Dogs and Cats
Examination of Cardiovascular System in Dogs and Cats
 
Cushing syndrome Pashto ‌Dr Akhtar Totakhail
Cushing syndrome Pashto  ‌Dr Akhtar TotakhailCushing syndrome Pashto  ‌Dr Akhtar Totakhail
Cushing syndrome Pashto ‌Dr Akhtar Totakhail
 
ampzeshediabe1.pptx
ampzeshediabe1.pptxampzeshediabe1.pptx
ampzeshediabe1.pptx
 
اختلالات تیرویدی ،اورژانس مالامد
اختلالات تیرویدی ،اورژانس مالامداختلالات تیرویدی ،اورژانس مالامد
اختلالات تیرویدی ،اورژانس مالامد
 
Crd. shakhes
Crd. shakhesCrd. shakhes
Crd. shakhes
 
تغذیه درمانی در دیابت
تغذیه درمانی در دیابتتغذیه درمانی در دیابت
تغذیه درمانی در دیابت
 
Lifestyle modifications in pharmacy practice نقشهای نوین داروساز در ارتقا سلا...
Lifestyle modifications in pharmacy practice نقشهای نوین داروساز در ارتقا سلا...Lifestyle modifications in pharmacy practice نقشهای نوین داروساز در ارتقا سلا...
Lifestyle modifications in pharmacy practice نقشهای نوین داروساز در ارتقا سلا...
 
Chestpain By Dr. Asmatullah Sapand
Chestpain By Dr. Asmatullah SapandChestpain By Dr. Asmatullah Sapand
Chestpain By Dr. Asmatullah Sapand
 

Más de afghanzai

Acute kidney injury-1.pptx
Acute kidney injury-1.pptxAcute kidney injury-1.pptx
Acute kidney injury-1.pptxafghanzai
 
Irritable bowel syndrome.pptx
Irritable bowel syndrome.pptxIrritable bowel syndrome.pptx
Irritable bowel syndrome.pptxafghanzai
 
Gastritis.pptx
Gastritis.pptxGastritis.pptx
Gastritis.pptxafghanzai
 
Peptic Ulcer Disease.pptx
Peptic Ulcer Disease.pptxPeptic Ulcer Disease.pptx
Peptic Ulcer Disease.pptxafghanzai
 
4156489(1).ppt
4156489(1).ppt4156489(1).ppt
4156489(1).pptafghanzai
 
Urinary system.pptx
Urinary system.pptxUrinary system.pptx
Urinary system.pptxafghanzai
 
7744526.pptrespiratory system
7744526.pptrespiratory system7744526.pptrespiratory system
7744526.pptrespiratory systemafghanzai
 
medicsl iermenology.ppt
medicsl iermenology.pptmedicsl iermenology.ppt
medicsl iermenology.pptafghanzai
 
powerpoint-slides-3.pptx
powerpoint-slides-3.pptxpowerpoint-slides-3.pptx
powerpoint-slides-3.pptxafghanzai
 

Más de afghanzai (17)

Acute kidney injury-1.pptx
Acute kidney injury-1.pptxAcute kidney injury-1.pptx
Acute kidney injury-1.pptx
 
Irritable bowel syndrome.pptx
Irritable bowel syndrome.pptxIrritable bowel syndrome.pptx
Irritable bowel syndrome.pptx
 
IBD-1.pptx
IBD-1.pptxIBD-1.pptx
IBD-1.pptx
 
Gastritis.pptx
Gastritis.pptxGastritis.pptx
Gastritis.pptx
 
gi system
 gi system gi system
gi system
 
Peptic Ulcer Disease.pptx
Peptic Ulcer Disease.pptxPeptic Ulcer Disease.pptx
Peptic Ulcer Disease.pptx
 
4236426.ppt
4236426.ppt4236426.ppt
4236426.ppt
 
3934595.ppt
3934595.ppt3934595.ppt
3934595.ppt
 
4156489(1).ppt
4156489(1).ppt4156489(1).ppt
4156489(1).ppt
 
4156692.ppt
4156692.ppt4156692.ppt
4156692.ppt
 
5114564.ppt
5114564.ppt5114564.ppt
5114564.ppt
 
6416823.ppt
6416823.ppt6416823.ppt
6416823.ppt
 
Urinary system.pptx
Urinary system.pptxUrinary system.pptx
Urinary system.pptx
 
7744526.pptrespiratory system
7744526.pptrespiratory system7744526.pptrespiratory system
7744526.pptrespiratory system
 
medicsl iermenology.ppt
medicsl iermenology.pptmedicsl iermenology.ppt
medicsl iermenology.ppt
 
4236402.ppt
4236402.ppt4236402.ppt
4236402.ppt
 
powerpoint-slides-3.pptx
powerpoint-slides-3.pptxpowerpoint-slides-3.pptx
powerpoint-slides-3.pptx
 

DM2.pdf

  • 2. 2 • Definition • Classification • Cause • Pathogenesis • Treatment • Complication ‫میلیټس‬ ‫ډیابیټس‬ Diabetes Mellitus :
  • 3. ‫میلیټس‬ ‫ډیابیټس‬ Diabetes Mellitus : • : Definition • ‫هایپرګالیسی‬‫ځنډنی‬ ‫یوه‬‫کي‬‫ټولو‬‫په‬ ‫سره‬‫ګډه‬ ‫په‬ ‫چي‬ ‫دي‬ ‫ګډوډي‬‫میتابولیکي‬‫ي‬‫دودیز‬ ‫ډله‬‫یوه‬ ‫ي‬‫کیږ‬‫امینځته‬‫ر‬‫میا‬ . • ‫دافرازکموالي‬ ‫دانسولین‬ ‫ل‬‫ډو‬‫په‬ ‫عامل‬ ‫دسببي‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫عمومي‬‫په‬ ( ‫اونسبي‬‫ي‬‫نیمګړ‬،‫مطلق‬ ) ‫پ‬ ‫دهغي‬ ‫اویا‬، ‫اندي‬‫ړ‬‫و‬ ‫ه‬ ‫ي‬‫لر‬‫ل‬‫و‬‫ر‬ ‫پکي‬‫ه‬‫ړ‬‫دوا‬‫اویا‬‫ټینګار‬ . • ‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫بل‬‫په‬ ‫یا‬ : • Diabetesmellitus ‫کی‬‫حالت‬ ‫دی‬ ‫په‬ ‫چی‬ ‫دی‬‫م‬‫و‬‫سندر‬‫یوکلینیکی‬ Chronichyperglycemia ‫د‬ • Carbohydrates • Fat • ‫او‬ Protein ‫ی‬‫کیږ‬‫امنځته‬‫ر‬ ‫وجی‬‫له‬‫دخرابوالی‬ ‫دمیتابولیزم‬ 3
  • 4. ‫بندي‬‫طبقه‬‫دډیابت‬ ( Classification :) • ‫شویدي‬ ‫ویشل‬‫ډولونو‬ ‫دوه‬ ‫په‬ ‫میلیټس‬ ‫دیابیټس‬ : 4 Type 1 Diabetes Mellitus  Immune- mediatedtype 1 diabetes ( type 1A )  Idiopathic type 1 diabetes mellitus( type 1B ) Type 2 Diabetes Mellitus
  • 5. 5 Other specific types of Diabetes Mellitus 1. MODY 1(HNF–4a); Rare 2. MODY 2(glucokinase); lessRare 3. MODY 3(HNF–1a); accounts for two–thirdsofall MODY 4. MODY 4(PDX –1); veryrare 5. MODY 5(HNF–1B); veryrare 6. MODY 6(neuro D1); veryrare
  • 6. 6 Essential of Diagnosis .A Type 1 Diabetes : .1 ‫زیاتوالی‬ ‫میتیازو‬ ‫تشو‬ ‫د‬ Polyuria .2 ‫څښل‬ ‫اوبه‬ ‫ډیری‬ Polydepsia .3 ‫ضیاع‬ ‫وزن‬ ‫د‬ ‫او‬ (Weight loss) ‫ورسره‬ ‫چی‬ Random Plasma Glucose ≥ 200mg/dl ‫و‬ ‫ی‬ . .4 Plasma glucose 126mg/dl ‫ځل‬ ‫څو‬ ‫کی‬ ‫وخت‬ ‫یو‬ ‫په‬ ‫چی‬ ‫وی‬ ‫نس‬ ‫تش‬ ‫په‬ ‫اضافه‬ ‫هم‬ ‫دینه‬ ‫تر‬ ‫یا‬ ‫ه‬ ‫وی‬ ‫شوی‬ ‫کتل‬ . .5 Ketonemia, Ketonuria ‫وی‬ ‫موجود‬ ‫دواړه‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫او‬ . .6 Islet Auto antibodies ‫موجود‬ ً‫ا‬‫اکثر‬ ‫وی‬ . Essential ofDiagnosis Type 1 Diabetes Tradeof DM .1 ‫د‬ ‫یاتوالی‬‫ز‬‫و‬‫میتیاز‬‫تشو‬ Polyuria .2 ‫څښل‬ ‫اوبه‬ ‫ی‬‫ډیر‬ Polydepsia .3 ‫ضیاع‬‫ن‬‫ز‬‫و‬ ‫د‬‫او‬ (Weight loss) ‫سره‬‫ر‬‫و‬ ‫چی‬ RandomPlasma Glucose≥ 200mg/dl ‫ی‬‫و‬ . .4 Plasma glucose126mg/dl ‫ی‬‫شو‬‫کتل‬‫ځله‬‫څو‬‫کی‬‫وخت‬‫یو‬‫په‬ ‫چی‬ ‫ی‬‫و‬ ‫نس‬ ‫تش‬‫په‬‫اضافه‬ ‫هم‬‫دینه‬‫تر‬ ‫یا‬ ‫ی‬‫و‬ . .5 Ketonemia,Ketonuria ‫ی‬‫و‬‫موجود‬‫ه‬‫ړ‬‫دوا‬ ‫به‬‫یا‬‫او‬ . .6 Islet Autoantibodies ‫موجود‬ ً ‫اکثرا‬ ‫ی‬‫و‬ .
  • 7. 7 Type2 Diabetes: .1 ‫د‬ ‫یی‬ ‫مریضان‬ ‫ی‬‫ډیر‬ 40 ‫ی‬‫و‬‫چاغ‬‫او‬ ‫ی‬‫و‬‫عمر‬‫ړ‬‫لو‬‫کالو‬ . .2 (Polyuria) ‫او‬ (Polydepsia) ، Ketonuria ‫تش‬ ‫د‬‫ضیاع‬‫ن‬‫ز‬‫و‬‫د‬‫او‬ ‫خیص‬ ‫په‬ ‫ندی‬ ‫عام‬‫کی‬‫ان‬‫ر‬‫دو‬ . .3 ‫ښځوکی‬ ‫په‬ Candidal Vaginitis ‫هیڅ‬‫اویا‬‫لږ‬ ‫مریضان‬ ‫ی‬‫ډیر‬ ‫ی‬ ‫ش‬‫کیدای‬‫تظاهرات‬‫ابتدایي‬ ‫اعراض‬ ‫ي‬‫نلر‬ . .4 . Plasma glucose126mg/dl ‫ه‬‫ړ‬‫لو‬ ‫نس‬ ‫تش‬‫په‬‫هم‬‫دینه‬‫تر‬ ‫یا‬‫او‬ ‫ی‬‫و‬ . .5 Dyslipidemia, Hypertension ‫او‬ Atherosclerosis ‫ی‬‫و‬ ‫موجود‬‫اکثره‬ . .6 HbA1c6.5% or more
  • 8. ‫ګڼه‬ Clinical feature Type 1 DM Type 2 DM ۱ Polyuria and thirst (+)(+)(+) (+) ۲ Faintness and fatigue (+)(+)(+) (+) ۳ Polydipsia with loss of weight (+)(+)(+) (-) ۴ Recurrent visual disorder (+) (+)(+) ۵ ( Volvo Vaginitis or pruritus) (+) (+)(+) ۶ Peripheral neuropathy (+) (+)(+) ۷ nocturia (+)(+) (-) ۸ ‫عرضه‬ ‫بي‬ ‫اکثرا‬ (-) (++) 8
  • 9. 9 ‫پتوجنیزیس‬ Pathogenesis • ‫الف‬ : Type1 DM : • ‫کي‬ ‫اصل‬ ‫په‬ ‫ل‬‫ډو‬‫دغه‬ ‫او‬ ‫چاپیریال‬،‫ثي‬‫ر‬‫دا‬ Immunological ‫ه‬‫کي‬ ‫پایله‬ ‫په‬‫اغیزو‬‫دسینرجیتک‬ ‫ترمنځ‬‫عواملو‬ ‫غه‬ ‫کي‬‫سلو‬‫په‬‫ي‬‫حجر‬ ‫بیتا‬‫دپانقراص‬ ‫چي‬ ‫ي‬‫کیږ‬ ‫ته‬‫امنځ‬‫ر‬‫وخت‬ ( 80 ) ‫ي‬ ‫ش‬ ‫مخ‬ ‫سره‬‫ی‬‫دویجاړ‬ . .1 Type1 DM ‫د‬ ‫نه‬‫دي‬ ‫ل‬‫کو‬ ‫ته‬‫امنځ‬‫ر‬ ‫میني‬‫ز‬‫ي‬‫دبرابر‬ ‫یواځي‬‫ل‬‫و‬‫ر‬‫ونو‬‫ر‬‫فکتو‬‫ثي‬‫ر‬‫دا‬ ‫کي‬‫کیدو‬ ‫ته‬‫امنځ‬‫ر‬ ‫په‬ ‫چي‬ ‫ا‬ ‫ي‬‫ولر‬‫ل‬‫و‬‫ر‬ ‫ل‬‫ډو‬‫ز‬‫اومتبار‬ ‫ه‬‫ر‬‫ښکا‬ .
  • 10. 10 Cont…. .2 ‫یو‬ ‫که‬ Type1 DM ‫او‬‫ر‬‫مو‬ ‫پالر‬ ‫د‬‫هغوکی‬‫نوپه‬‫ی‬‫یږیږ‬‫ز‬‫و‬ ‫یوماشوم‬ ‫څخه‬ DM ‫ی‬‫لر‬ ‫ن‬‫خطرشتو‬‫داخته‬ .3 ‫په‬‫پالر‬ ‫که‬ DM ‫سلوکی‬‫نوداخطرپه‬ ‫ی‬‫و‬‫اخته‬ 2,5-5 ‫دی‬ ‫ی‬‫ر‬‫پو‬ . .4 ‫د‬ ‫اوکه‬ DM ‫د‬ ‫بیا‬‫ی‬‫یږ‬‫ز‬‫و‬‫څخه‬‫ر‬‫مو‬ 1,25- 2,25 ‫دی‬ ‫ی‬‫ر‬‫پو‬ . .5 ‫د‬ Type1 DM ‫د‬‫وم‬‫ز‬‫مو‬‫و‬‫کر‬ ‫م‬‫ږ‬‫دشپ‬‫کیدوکی‬‫امنځته‬‫ر‬ ‫په‬ HLA ‫د‬ ‫سلوکی‬‫په‬ ‫چی‬ ‫ی‬‫لر‬‫ل‬‫و‬‫ر‬‫جینونه‬ 90 ‫یات‬‫ز‬ ‫څخه‬ ‫د‬‫غان‬‫و‬‫نار‬‫ل‬‫ډو‬ ‫دغه‬ HLADR3 ‫او‬ HLADR4 ‫ی‬‫لر‬‫ه‬‫ړ‬‫ا‬ ‫ی‬‫ر‬‫پو‬ .
  • 11. 11 Type2 DM ‫ب‬ : • ‫د‬‫افراز‬‫مال‬‫ر‬‫نو‬‫غیر‬ ‫دانسولین‬‫او‬ ‫مقاومت‬‫اندي‬‫ړ‬‫و‬‫په‬ ‫دانسولین‬ Type2 DM ‫کي‬‫کیدو‬ ‫ته‬‫امنځ‬‫ر‬ ‫په‬ ‫ي‬‫لر‬‫ل‬‫و‬‫ر‬ ‫ي‬‫مرکز‬ • ‫ونه‬‫ر‬‫فکتو‬‫ثي‬‫ر‬‫ا‬ :
  • 12. 12 ‫د‬ Type2 ‫ونه‬‫ر‬‫فکتو‬ ‫ي‬‫خطر‬‫ه‬‫ر‬‫لپا‬‫دیابت‬ .1 Family historyof DM ( ‫ونه‬‫ړ‬‫و‬،‫خویندي‬‫ر‬‫یانو‬‫او‬‫پالر‬‫او‬ ‫ر‬‫مو‬ ) .2 Obesity ( BMI>25kg/M2 ) .3 Noexercise .4 ‫لکه‬‫نژاد‬ ( ‫امریکایان‬ ‫اصلي‬‫او‬ ‫امریکایان‬ ‫نسله‬‫ي‬‫اوهسپانو‬ ‫نسله‬ ‫افریقايي‬ .) .5 HTN ( BP>140/90 ) .6 ‫ي‬‫شو‬‫پیژندل‬ ‫مخکي‬ IGT/IFG .7 ‫د‬ G.DM ‫یاد‬‫او‬ ‫یخچه‬‫ر‬‫تا‬ ۴ ‫ل‬‫و‬‫یږ‬‫ز‬ ‫ماشوم‬‫نکي‬‫و‬‫لر‬‫ن‬‫ز‬‫و‬‫یات‬‫ز‬ ‫څخه‬‫کیلوګرام‬ .8 HDL<35Mg/dl ‫او‬ TG ‫د‬ 250 mg /dl ‫یات‬‫ز‬ ‫څخه‬ ‫دهغي‬ ‫یا‬‫او‬ . .9 Poly cystic ovariansyndrome .10 Historyof vasculardisease
  • 15. 15 Malnutrition Relateddiabetes Mellitus (MRDM) ‫تعریف‬ : ‫ي‬‫کیږ‬ ‫امنځته‬‫ر‬ ‫کبله‬ ‫له‬ ‫ځواکي‬‫ر‬‫خوا‬‫ځنډني‬ ‫د‬ ‫چي‬‫دي‬‫ل‬‫ډو‬‫نادر‬‫یو‬ ‫ددیابت‬ . ‫ددیابت‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫دغه‬ ‫دي‬ ‫متصف‬ ‫په‬ Insulin resistant , Hyperglycemia ‫کفایه‬ ‫عدم‬‫و‬‫حجر‬ ‫دبیټا‬‫او‬ . Etiology : Unknown GeneticFactor Infection ‫لکه‬ CMV,Mumps , Atypical pneumonia Autoimmune
  • 16. 16 Diagnosis .1 ‫د‬ ‫عمر‬ ‫غ‬‫و‬‫نار‬ ( 10 - 30 ) ‫کلني‬ .2 ‫حالت‬ ‫دي‬ ‫اقتصا‬ ‫ټیټ‬ .3 Lossof weight .4 ‫د‬ FBS ‫والی‬‫ړ‬‫لو‬‫یات‬‫ز‬ .5 Historyof malnutrition .6 ketosis ‫نشتوالي‬ ‫دمیالن‬ ‫ته‬ .7 Ketonuria .8 Sulfonylurea ‫ي‬‫کیږ‬ ‫مخي‬‫له‬‫ویلو‬‫نه‬‫ځواب‬‫اندي‬‫ړ‬‫و‬‫په‬ .
  • 17. 17 Clinical Finding 1. Polyuria 2. Polydipsia 3. Polyphagia 4. Ab Pain
  • 18. 18 Malnutrition RelateddiabetesMellitusTreatment  ‫ي‬‫و‬‫یت‬‫ر‬‫بوهاید‬‫ر‬‫کا‬ ‫يي‬‫مقدار‬‫یات‬‫ز‬ ‫چي‬‫یم‬‫ژ‬‫ر‬ ‫غذايي‬‫ي‬‫ر‬‫کالو‬‫ي‬‫ړ‬‫لو‬ ‫یی‬‫ه‬‫ر‬‫دپا‬ ‫ملني‬‫ر‬‫د‬ ‫ي‬‫تداو‬ ‫ي‬‫کړ‬ ‫ي‬ ‫ش‬ .  ‫ز‬‫ډو‬‫ړ‬‫لو‬‫او‬ ( 60 - 150 ) ‫تر‬ ‫ان‬ ‫انسولین‬‫واحده‬ 230 ‫ي‬‫کیږ‬ ‫توصیه‬‫کي‬‫ځ‬‫ر‬‫و‬‫په‬‫ي‬‫ر‬‫پو‬‫واحده‬
  • 19. 19 Gestational Diabetesmellitus ‫تعریف‬ : ‫کی‬ ‫ښځه‬ ‫یوه‬ ‫په‬ ‫ه‬‫ر‬‫لپا‬‫ځل‬‫ی‬‫ملړ‬‫د‬ ‫کی‬‫وخت‬ ‫په‬ ‫ی‬‫امیدوار‬ ‫د‬‫ی‬‫چیر‬ ‫که‬ GT ‫ته‬ ‫حالت‬‫دي‬‫ی‬ ‫ش‬ ‫ه‬‫ر‬‫ښکا‬‫ا‬‫ر‬‫خرابوالی‬ G.DM ‫وايي‬ . ‫یم‬‫ر‬‫د‬‫او‬ ‫دوهم‬ ‫په‬‫سره‬‫ل‬‫ډو‬ ‫عام‬ ‫په‬ Trimester ‫ی‬‫کیږ‬ ‫امینځته‬‫ر‬ ‫کی‬ . ‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫بل‬‫په‬ ‫یا‬ : Gestational Diabetes ‫چي‬ ‫دی‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫څخه‬‫حالت‬‫هغه‬‫د‬ Hyperglycemia ‫ځل‬ ‫ی‬‫لومړ‬‫د‬ ‫تشخی‬‫کي‬‫ي‬‫اومیندوار‬‫په‬‫ه‬‫ر‬‫لپا‬ ‫ص‬ ‫ي‬ ‫ش‬ .
  • 20. 20 High Risk Factor .1 Obesity .2 Glucosuria .3 History ofDM Low Risk Factor .1 25 Age .2 ‫ی‬‫و‬‫مل‬‫ر‬‫نا‬‫ن‬‫ز‬‫و‬ ‫یی‬ ‫مخکی‬‫څخه‬‫حمل‬ ‫د‬ .3 ‫کی‬‫خپلوانو‬‫جه‬‫ر‬‫د‬ ‫ی‬‫ملړ‬ ‫په‬ DM ‫ی‬‫نو‬ ‫ی‬‫سو‬‫پیژندل‬ .4 ‫مل‬‫ر‬‫نا‬‫غیر‬ ‫د‬ GTT ‫ی‬‫ونلر‬‫یخچه‬‫ر‬‫تا‬ .5 ‫نژاد‬
  • 21. 21 Gestational Diabetes mellitus Treatment .1 ‫ي‬‫کیږ‬ ‫ترسره‬‫وسیله‬‫انسولینوپه‬‫او‬‫لو‬‫و‬‫دبرابر‬‫و‬‫ړ‬‫دخو‬ ‫يي‬‫ملنه‬‫ر‬‫د‬ . .2 ‫ي‬‫تیریږ‬ ‫نه‬‫څخه‬ ‫پالسنټا‬‫له‬ ‫انسولین‬ . ‫چي‬ ‫کی‬‫حال‬ ‫ی‬ ‫داس‬ ‫په‬ .3 Oral hypoglycemicagent ‫ي‬‫کیږ‬‫ل‬‫کو‬‫ر‬‫و‬ ‫نه‬‫کبله‬‫همدي‬‫له‬ ‫ي‬‫تیریږ‬‫څخه‬ ‫پالسنټا‬‫له‬ ( . ‫استطب‬ ‫مضاد‬ ‫دي‬‫اب‬ )
  • 22. ‫کتني‬‫ي‬‫البراتوار‬ Laboratory investigation • ‫ل‬‫او‬ ‫ـ‬‫ـ‬ Urine examination : • ‫الف‬ (: glucoseurea ) : ‫موینه‬‫ز‬‫ا‬‫سفی‬‫و‬‫او‬ ‫اسانه‬ ‫ه‬‫ر‬‫دمعلومولولپا‬ ‫یا‬‫ر‬‫یو‬‫ز‬‫دګلوکو‬ paper strip ‫ده‬ ‫موینه‬‫ز‬‫ا‬‫حساسه‬‫دادومره‬‫دی‬ ‫د‬ ‫چي‬ ۰.۱ ‫ي‬‫معلومو‬ ‫کي‬‫و‬‫ار‬‫ر‬‫اد‬ ‫په‬‫هم‬ ‫والی‬ ‫شته‬ ‫ز‬‫ګلوکو‬ ‫ګرام‬ . ‫ب‬ : ( Ketonuria :) ketonebody ‫ه‬‫ر‬‫لپا‬ ‫تشخیص‬‫د‬ . • ‫د‬ 22
  • 23. ‫چی‬‫خلکوکی‬‫مال‬‫ر‬‫نو‬ ‫ځینی‬‫په‬ DM ‫ی‬ ‫کیدایس‬ ‫ی‬‫لر‬ ‫ونه‬ ketone ‫ی‬‫و‬ ‫مثبت‬ .1 Continuouslystarvation .2 Recurrentvomiting .3 ‫ی‬‫و‬ ‫کم‬ ‫یی‬‫یت‬‫ر‬‫بوهاید‬‫ر‬‫کا‬‫او‬‫یات‬‫ز‬ ‫یی‬ ‫شحم‬ ‫چی‬‫اخیستل‬‫موادو‬ ‫غذای‬ ‫ی‬ ‫دداس‬ 23
  • 24. • ‫ـ‬‫ـ‬ ‫دوهم‬ BloodExamination :  ‫که‬ FBS126mg/dl ‫د‬‫یات‬‫ز‬ ‫څخه‬‫دیوځل‬ ‫ي‬‫و‬‫ړ‬‫لو‬‫څخه‬ ‫دهغي‬ ‫یا‬‫او‬ DM ‫او‬ ‫ه‬‫ر‬‫ښکا‬‫تشخیص‬ GTT ‫نشته‬‫تیا‬‫ړ‬‫ا‬ ‫ته‬ ‫د‬ ‫خوکه‬ 126mg/dl ‫ه‬‫ر‬‫دپا‬‫تایید‬ ‫دتشخیص‬‫او‬ ‫شکمن‬‫تشخیص‬‫نو‬ ‫ي‬‫و‬ ‫ټیټ‬‫څخه‬ OGTT ‫ي‬ ‫وش‬ ‫باید‬ .  ‫موینه‬‫ز‬‫ا‬ ‫غم‬‫ز‬‫د‬‫ز‬‫دګلوکو‬ ‫ي‬‫دالر‬‫دخولي‬ OGTT ( Oral glucosetolerancetest ) ‫ګالیسیمیا‬‫دحالت‬‫دلوږي‬ ‫که‬ ‫د‬‫حالت‬ ‫شکمن‬ 111-125mg/dl ‫ه‬‫ر‬‫لپا‬‫دتشخیص‬ ‫ددیابت‬‫نو‬ ‫ي‬‫و‬‫کي‬ OGTT ‫ي‬‫کیږ‬ ‫توصیه‬ . 24
  • 25. • ‫ـ‬‫یم‬‫ر‬‫د‬ glycated hemoglobin ( HbA1c ) ‫ل‬‫کو‬ ‫ه‬‫ز‬‫اندا‬ : • ‫ل‬‫ډو‬ ‫دغه‬ Hb ‫هایپرګال‬ ‫چي‬ ‫ه‬‫ز‬‫اندا‬ ‫هره‬ ‫په‬،‫ي‬‫و‬‫ړ‬‫لو‬ ‫کبله‬ ‫له‬ ‫هایپرګالیسیمیا‬ ‫دځنډني‬‫ل‬‫ډو‬ ‫مال‬‫ر‬‫نو‬‫غیر‬ ‫په‬ ‫کي‬ ‫دیابت‬ ‫په‬ ‫په‬ ‫یسیمیا‬ ‫هم‬ ‫په‬‫ي‬‫و‬ ‫ه‬‫ړ‬‫لو‬‫ل‬‫دو‬ ‫ناکنتروله‬ ‫کچه‬ ‫غه‬ HbA1c ‫د‬‫ل‬‫ډو‬ ‫غت‬ ‫هیموګلوبین‬‫ل‬‫ډو‬‫ددي‬‫ي‬‫و‬‫ړ‬‫لو‬ ‫هم‬ HbA1c ‫دمجموعي‬ ‫چي‬ ‫ي‬‫یادیږ‬ ‫نوم‬ ‫په‬ ‫هیموګلوبین‬ % 4 - 6 ‫ي‬‫و‬‫ړ‬‫جو‬ . ‫هر‬ ‫موخه‬ ‫په‬ ‫دکنترول‬ ‫دهایپرګالیسیمیا‬ ‫کي‬‫ډولونو‬‫ه‬‫ړ‬‫دوا‬ ‫ددیابت‬ 3 - 4 ‫اجرا‬ ‫یوځل‬‫وسته‬‫ر‬‫و‬ ‫میاشتي‬ ‫ي‬‫کیږ‬ . • ‫م‬‫ر‬‫څلو‬ - Other investigation • Protein urea • Complete bloodcount • Urea and creatinine • Electrolytes • Fasting serumcholesteroland triglycerides 25
  • 26. Diagnosticlaboratory criteriaforDM Clearly DM Impaired GTT Impaired FBS Normal 126mg/dl 110-125mg/dl 110mg/dl FBS 200mg/dl 14omg/dl 200mg/dl 140mg/dl ‫ګلوکوز‬ ‫ساعته‬ ‫ددوه‬ ‫وروسته‬ ‫خوړلو‬ 200mg/dl RBS
  • 27. DDX of DM .1 ‫د‬ liver disease ‫لکه‬ cirrhosis ‫او‬ Hemochromatosis 2 . Muscular disease ‫لکه‬  Lipo dystrophy  Trunkleobesity • ‫الف‬ : ‫ځیني‬ Endocrinedisease ‫لکه‬ • Acromegaly • Pheochromocytoma • Glocogonoma 27
  • 29. ManagementofDiabetesMellitus •Plan for DM • Diet alone • Diet and Oral hypoglycemicdrug • Diet and insulin • ‫ي‬‫لر‬‫ښت‬‫ز‬‫ار‬‫ستر‬‫ل‬‫پوهو‬‫غ‬‫و‬‫دنار‬ ‫کي‬‫ملنه‬‫ر‬‫د‬ ‫عمومي‬ ‫په‬‫غۍ‬‫و‬‫دنار‬ . • ‫ملنه‬‫ر‬‫د‬‫غانو‬‫و‬‫نار‬ ‫دډیابټ‬‫ل‬‫ډو‬‫عمومي‬‫په‬ : • 1 ‫ـ‬‫ـ‬ Life style Modification • 2 ‫ـ‬‫ـ‬ Pharmacologic Treatment ( Insulinand Oral hypoglycemicdrugs ) 29
  • 30. • ‫یم‬‫ژ‬‫ر‬ ‫غذايي‬ :  ‫نا‬‫دیابیتک‬ ‫پنځوس‬‫کي‬‫سلو‬‫په‬ ‫مرغه‬‫دبده‬‫خو‬ ‫ده‬‫برخه‬‫ه‬‫ر‬‫غو‬ ‫ملني‬‫ر‬‫دد‬‫یم‬‫ژ‬‫ر‬ ‫غذايې‬ ‫ې‬‫شو‬‫برابر‬ ‫ښه‬ ‫یم‬‫ژ‬‫در‬‫غان‬‫و‬‫ر‬ ‫اځي‬‫ر‬ ‫پاتې‬‫کي‬‫کولو‬ ‫مراعت‬ .  ‫د‬ 55-60% ‫ی‬‫کیږ‬‫اصالح‬ ‫سره‬‫یم‬‫ژ‬‫ر‬ ‫دغذایی‬ ‫غان‬‫و‬‫نار‬ • Calories : • ‫د‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬ ‫ې‬‫ر‬‫کالو‬ ‫ځنې‬‫ر‬‫دو‬ DM ‫غ‬‫و‬‫نار‬ • Age • Sex • Weight • Activity and Economiccondition ‫ي‬‫لر‬‫تړاو‬ ‫سره‬ .  ‫ې‬‫ر‬‫کالو‬ ‫دعمومي‬ % 50 - 55 Carbohydrates ‫د‬ % 30 - 35 Fat ‫او‬ % 15-10 Protein ‫ي‬‫و‬‫څخه‬ . 30
  • 31. Calories :  Overweight patient : 1000-1600 kcalori /day  Elder DM but notoverweight : 1400-1800kcal/day  Young active DM : 1800-3000kcal/day 31
  • 32. Oral hypoglycemic drugs • ‫د‬‫ملوڅخه‬‫ر‬‫پونود‬‫و‬‫ګر‬ ‫دالندی‬ Type2 DM ‫سو‬ ‫کوالی‬‫استفاده‬‫ه‬‫ر‬‫دپا‬ ‫ملنی‬‫ر‬‫دد‬ Sulphonylurea 1: Meglitinide analog 2: 3: Diphenylalanine agent 4: Biguanides 5: Thiazolidon Ediones 6: Alpha glucosidaseinhibitor 7: GLP – 1 ReceptorAgonists DPP – 4 Inhibitors 8: 9: SGLT2 Inhibitor 10: Others 32
  • 33. Oral hypoglycemic drugs • ‫د‬‫ملوڅخه‬‫ر‬‫پونود‬‫و‬‫ګر‬ ‫دالندی‬ Type2 DM ‫سو‬ ‫کوالی‬‫استفاده‬‫ه‬‫ر‬‫دپا‬ ‫ملنی‬‫ر‬‫دد‬  Drugsthat stimulation of insulin secretion • Sulphonyl urea • Meglitinide analog • Diphenyl alanine agent  Drugsthat change insulin effect  Metformin  Thiazolidon dion  Drugsthat affect intestinal glucoseabsorption  Alpha glucosidase inhibitor 33
  • 34. Sulphonyl urea First generation: 1. Tolbutamide 250 – 500mg Daily Dose 0,5 2g BID orTID 2. Tolazamide 100 –250 – 500 mg Daily Dose 0.1 - 1g OD or BID 3. Acetohexamide 250 – 500 mg Daily Dose 0,25 – 1.5 mg OD orBID 4. Chlorpropamide 100 – 250 Daily Dose 0,1 –0,5g OD Secondgeneration: 1. Gliclazide 80mg Daily Dose40 – 80mg OD 2. Glimepiride1 – 2 – 4 mg Daily Dose 1 – 4mg OD 3. Glipizide 5 – 10 mg Daily Dose2,5 – 40mg OD orBID 4. Glyburide 34
  • 35. Meglitinide Analogs 1) Mitiglinide 5 and10 mg TID a day beforemeal 2) Repaglinide 0,5 – 1 – 2 mg TID a day beforemeal D –Phenylalanine Derivative 1) Nateglinide 60 – 120 mg TID a day beforemeal 35
  • 36. Biguanides  Biguanides: • Metformin 500 – 850 – 1000 mg Daily DoseOD BIDTID • Modeof action:  Exact mechanism unknown 36
  • 37. Thiazolidin Edionesorglitazone • Drugs: 1. Pioglitazone 15 –30 –45 mg Daily Dose 15 – 45 mg daily 2. Rosiglitazone 2 –4 –8 mg Daily Dose 4 –8 mg daily 37
  • 38. AlphaGlucosidase inhibitor 1) :Acerbose 25 – 50 – 100 mg Daily Dose25 – 100mg TID 2) Miglitol 25 – 50 – 100 mg Daily Dose25 -100mg TID 38
  • 39. GLP – 1 Receptor Agonists 1) Dulaglutide 0,75 – 1.5mg Daily Dose0,75 – 1.5mg Single dose 2) Semaglutide 0,25 – 0,5 – 1mg 3) Lixisentide 10 – 20 mcg 39
  • 40. DPP – 4 Inhibitors 1) Alogliptin 6,25 – 12,5 – 25 mg Daily Dose25mg a daily 2) Linagliptin 5mg Daily Dose5mg a daily 3) Saxagliptin 2,5 – 5 mg Daily Dose5mg a daily 4) Sitagliptin 25 – 50 – 100 mg Daily Dose100mg Once a daily 5) Vildagliptin 50 mg Daily Dose50mg OD orBID 40
  • 41. SGLT2 Inhibitor 1) Canagliflozin 100 – 300 mg Daily Dose100mg Once daily 2) Dapagliflozin 5 – 10 mg Daily Dose10mg daily 3) Empagliflozin 10 – 25 mg Daily Dose10mg daily 4) Ertugliflozin 5 – 15 mg Daily Dose5mg daily 41
  • 42. Others 1) Bromocriptine 0,8 mg Daily Dose 0.8mg daily 2) Colesevelam 625 mg Daily Dose 3 tablets BID 3) Pramlintide 42
  • 43. ‫ات‬‫ر‬‫مستحض‬ ‫انسولین‬ ‫د‬ : • ‫له‬ ‫دی‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫چه‬ ‫ی‬‫لر‬ ‫ن‬‫شتو‬‫مستحضرات‬‫ډوله‬‫ر‬‫څلو‬ ‫انسولین‬ ‫د‬ : Rapid Acting 1. Insulin Lispro 2. Insulin Aspart 3. Insulin Glulisine Short Acting 1. RegularInsulin IntermediateActing Long Acting 44
  • 44. ‫ات‬‫ر‬‫مستحض‬ ‫انسولین‬ ‫د‬ : • ‫له‬ ‫دی‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫چه‬ ‫ی‬‫لر‬ ‫ن‬‫شتو‬‫مستحضرات‬‫ډوله‬‫ر‬‫څلو‬ ‫انسولین‬ ‫د‬ : IntermediateActing 1. NPH Insulin Long Acting 1. Insulin Glargine 2. Insulin Detemir 45
  • 45. • Sourceof insulin : • Methods of insulin administration  Route : IM , IV,subcutaneous  Site of injection : • Abdomen • Thigh • Upper arm • Buttocks  Insulin syringe : plastic disposable syringeare available  Animalsource  human • Bovine • porcine 46
  • 46. ‫ساعت‬‫په‬‫دوام‬ ‫اغیږو‬ ‫د‬‫او‬‫وخت‬ ‫اعظمی‬ ‫اغیږو‬ ‫د‬ ،‫وخت‬‫پیل‬ ‫د‬ ‫اغیزو‬ ‫د‬‫مستحضراتو‬‫د‬ ‫انسولین‬ ‫د‬ ‫کی‬‫ل‬‫جدو‬ ‫الندی‬ ‫په‬ ‫ی‬‫شو‬ ‫ښودل‬ : ‫نوم‬ ‫انسولین‬ ‫د‬ ‫پیل‬ ‫ی‬‫اغیز‬ ‫د‬ ‫وخت‬ ‫اعظمی‬ ‫دوام‬‫اغیزو‬ ‫د‬ ‫انسولین‬ Aspart ‫د‬ 5 - 15 ‫دقیقی‬ 0,5 - 1,5 ‫ساعته‬ 3 - 4 ‫ساعته‬ ‫د‬ Short Acting ‫یګولر‬‫ر‬ ‫لکه‬ 0,5 – 1 ‫ساعته‬ 2 - 3 ‫ساعته‬ 6 - 8 ‫ساعته‬ ‫د‬ Intermediate Acting ‫لکه‬ NPH (Neutral protamine hagedorn) 2 - 4 ‫ساعته‬ 6 - 7 ‫ساعته‬ 10 - 20 ‫ساعته‬ Lent 3 - 4 ‫ساعته‬ 6 - 12 ‫ساعته‬ 12 - 18 ‫ساعته‬ Long Acting 6 - 10 ‫ساعته‬ 10 - 16 ‫ساعته‬ 18 - 20 ‫ساعته‬ Glargin ‫ساعت‬ ‫یونیم‬ FLAT 24 ‫ساعته‬ 47
  • 47. InsulinResistant • Definition : ‫د‬‫تیا‬‫ړ‬‫ا‬ ‫ځنی‬‫ر‬‫و‬ ‫دانسولین‬ ‫چی‬‫کله‬ 200u ‫ترڅو‬ ‫ی‬ ‫س‬‫یاته‬‫ز‬ ‫څخه‬‫اویادهغه‬ hyperglycemia ‫کنترول‬ ‫او‬ DKA ‫ته‬‫حالت‬ ‫دغه‬ ‫ی‬‫وکړ‬ ‫ی‬‫مخینو‬‫څخه‬ Insulin resistant ‫ی‬‫یادیږ‬ ‫نامه‬‫په‬ . • ‫ی‬‫کیږ‬‫امنځته‬‫ر‬ ‫مقاومت‬‫یوځایونوکی‬‫ر‬‫د‬ ‫الندی‬ ‫په‬‫اندی‬‫ړ‬‫و‬‫په‬ ‫دانسولین‬ 1. Pre receptor: 2. Receptor: 3. Post receptor: 48
  • 48. Complication ofInsulinTherapy 1. Hypoglycemia 2. Allergy 3. Resistantof insulin 4. Weight gain 5. Swelling 6. ‫الیپودستروفی‬ ‫کی‬‫ځای‬‫ق‬‫ر‬‫ز‬ ‫د‬ ‫انسولین‬ ‫د‬ ( ‫فی‬‫و‬‫هایپرتر‬‫یا‬‫فی‬‫و‬‫اتر‬ ) 49
  • 49. Complication ofDiabetesMellitus 1) AcuteComplication 2) ChronicComplication AcuteComplication Hypoglycemia Diabetic ketoacidosis Hyperglycemichyperosmolarstate 50
  • 50. Complication ofDiabetesmellitus ChronicComplication 1) Vascular Complication 2) NonVascular Complication VascularComplication  Microvascular  Macrovascular 51
  • 51. Complication ofDiabetesMellitus Microvascular Macrovascular 52 .a Coronaryarterydisease : ‫لکه‬ Angina , MI .b Cerebral ischemia : ‫لکه‬ TIA ,Stroke .c Peripheral vascular disease : ‫لکه‬ Gangrene
  • 53. ` 54