1. ΢ΤΝΣΟΜΗ ΔΠΙ΢ΚΟΠΗ΢Η
ΣΗ΢ ΠΔΡΙΟΓΟΤ
3ορ αι. π.Υ. – 565 μ.Υ.
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 1

2. Senatus Populusque Romanus
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 2

3. Οι διαδοσικέρ επεκηάζειρ ηερ
Ρωμαϊκήρ αςηοκπαηοπίαρ
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 3

4. Οι καηακηήζειρ ηερ Ρώμερ
Οι Ρωμαίοι ωσ τα τζλθ του 3ου αι. π.Χ. κυριάρχθςαν ςτθν
Ιταλία, κι αφοφ νίκθςαν τουσ Καρχθδονίουσ, επζκτειναν τθν
κυριαρχία τουσ ςτθ Δυτ. Μεςόγειο (καταςτροφι τθσ
Καρχθδόνασ, υποταγι τθσ Ιςπανίασ, κατάκτθςθ τθσ
Γαλατίασ).
΢τθ ςυνζχεια θ Ρϊμθ παρεμβαίνει ςτισ υποκζςεισ και τα
προβλιματα του ελλθνιςτικοφ κόςμου και επεκτείνει τθν
κυριαρχία τθσ και ςτθν Ανατολι (Μακεδονία, Ήπειροσ,
κυρίωσ Ελλάδα [146 π.Χ.], Πζργαμοσ – Μ. Αςία, βαςίλεια
΢ελευκιδϊν – Πτολεμαίων *΢υρία – Αίγυπτοσ+
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 4

5. Οι ζςνέπειερ ηων καηακηήζεων
1. δθμιουργία ενόσ μεγάλου
και ιςχυροφ κράτουσ
2. εμφφλιεσ ςυγκροφςεισ
μεταξφ των Ρωμαίων
ςτρατθγϊν (Πομπιιοσ –
Ιοφλιοσ Καίςαρ / Αντϊνιοσ –
Οκταβιανόσ)
3. κατάλυςθ του
δθμοκρατικοφ
πολιτεφματοσ
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 5

6. Η πεπίοδορ ηερ ακμήρ (27 π.Υ. – 193 μ.Υ.)
Η ρωμαϊκή αστοκρατορία το 117 μ.Χ.
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 6

7. Ο σπςζόρ αιώναρ ηος Οκηαβιανού Αςγούζηος
 ΢τθ κζςθ τθσ δθμοκρατίασ, ο Οκταβιανόσ εγκακίδρυςε ζνα
μοναρχικό κακεςτϊσ που καλυπτόταν πίςω από τίτλουσ και
αξιϊματα τθσ δθμοκρατικισ περιόδου. Εδραιϊκθκε ο
αυτοκρατορικόσ κεςμόσ *κεοποίθςθ των αυτοκρατόρων+.
 Επεκτάκθκαν εκ νζου τα ςφνορα: δυτικά προσ τον Ατλαντικό,
βόρεια μζχρι τουσ ποταμοφσ Δοφναβθ και Ρινο, νότια μζχρι τθ
΢αχάρα, ανατολικά μζχρι τον ποταμό Ευφράτθ [mare nostrum,
pax romana]
 Πολιτιςμικι ανάπτυξθ (Βιργίλιοσ, Οράτιοσ), οικουμενικόσ
πολιτιςμόσ ο οποίοσ ιταν ςτθν ουςία του ελλθνορωμαϊκόσ
πολιτιςμόσ.
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 7

8. Η κπίζε ηερ αςηοκπαηοπίαρ ηον 3ο αι. μ.Υ.
Οι παράγοντεσ που ςυνζβαλαν ςτθν φκορά τθσ αυτοκρατορίασ
υπιρξαν πολλοί, εςωτερικοί κι εξωτερικοί:
Α) κρίςθ του αυτοκρατορικοφ κεςμοφ – ανάμειξθ του ςτρατοφ
ςτθν πολιτικι, ανεξαρτθτοποίθςθ επαρχιϊν, επαναςτάςεισ,
οικονομικι κρίςθ - κοινωνικι κρίςθ (κεςμόσ τθσ δουλοπαροικίασ,
δθλαδι δθμιουργία εξαρτθμζνων από τθ μεγάλθ γαιοκτθςία
καλλιεργθτϊν)
Β) βαρβαρικζσ επιδρομζσ (Φράγκοι, Άξονεσ, Γότκοι κ.α.) –
αναποτελεςματικότθτα ρωμαϊκοφ ςτρατοφ, που όφειλαν κυρίωσ
ςτθν επαγγελματοποίθςθ.
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 8

9. Η μεηεξέλιξε ηος Ρωμαϊκού κπάηοςρ
(4ορ – 5ορ αι. μ.Υ.)
Νζα δεδομζνα τα οποία
μετεξελίχκθκαν ςε γνωρίςματα
ενόσ καινοφριου κόςμου, του
«μεςαιωνικοφ».
 Μεταρρυκμίςεισ Διοκλθτιανοφ: θ
αυτοκρατορία διαμοιράηεται ςε 4
πρόςωπα (Διοκλθτιανόσ,
Γαλζριοσ, Μαξιμιανόσ,
Κωνςταντίνοσ ο Χλωρόσ)
[Τετραρχία]
 Ανάδειξθ Μ. Κωνςταντίνου –
μονοκράτορασ.
Ο αυτοκράτορασ δεν ιταν πλζον
ο κεόσ για τουσ υπθκόουσ του,
αλλά ο εκλεκτόσ του κεοφ που
κυβερνά με τθ κεία χάρθ.
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 9

10.  Διάταγμα των Μεδιολάνων:
διάταγμα τθσ ανεξικρθςκίασ
(313 μ.Χ.) – καμία διάκριςθ
μεταξφ των χριςτιανϊν και
μθ χριςτιανϊν. Ενίςχυςθ του
Χριςτιανιςμοφ.
 Εκχριςτιανιςμόσ τθσ
αυτοκρατορίασ. Κδρυςθ τθσ
Κωνςταντινοφπολθσ (11
Μαΐου 330 μ.Χ.) – Νζα Ρϊμθ
*προνομιακι κζςθ, καλφτερθ
άμυνα, μεταφορά του
βάρουσ τθσ αυτοκρατορίασ
από τον λατινικό ςτον
ελλθνικό πολιτιςτικό χϊρο+
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 10

11. Η βάπτιση τοσ Μ. Κωνσταντίνοσ ως τριστιανού
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 11

12. Η εξάπλωζε ηος Υπιζηιανιζμού
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 12

13. Θπίαμβορ ηος Υπιζηιανιζμού αλλά και εμθάνιζε
ηων ππώηων αιπέζεων
 Αϋ Οικουμενικι ΢φνοδοσ (325 μ.Χ.): καταδίκθ του
αρειανιςμοφ/δθμιουργία του ΢υμβόλου τθσ Πίςτεωσ (7
πρϊτα άρκρα).
 Βϋ Οικουμενικι ΢φνοδοσ (381 μ.Χ.): ολοκλιρωςθ του
΢υμβόλου τθσ Πίςτεωσ – Μ. Θεοδόςιοσ: επίςθμθ κρθςκεία
του κράτουσ ο Χριςτιανιςμόσ.
 Γϋ Οικουμενικι ΢φνοδοσ (431 μ.Χ.): καταδίκθ του
νεςτοριανιςμοφ (κυριαρχία τθσ ανκρϊπινθσ φφςθσ ςτθ κεία
φφςθ του Χριςτοφ).
 Δϋ Οικουμενικι ΢φνοδοσ (451 μ.Χ.): καταδίκθ του
μονοφυςιτιςμοφ (ο Χριςτόσ είναι μόνο κεόσ) – χάςμα
ανάμεςα ςτθν Κωνςταντινοφπολθ και τουσ υπθκόουσ των
ανατολικϊν επαρχιϊν.
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 13

14. Η διάζπαζε ηερ αςηοκπαηοπίαρ
Διαχωριςμόσ τησ αυτοκρατορίασ ςτουσ δφο γιουσ του Μ. Θεοδόςιου: το ανατολικό τμθμα ςτον
Αρκάδιο, το δυτικό ςτον Ονώριο (395 μ.Χ.). Το δυτικό καταλφιηκε από τουσ βαρβάρουσ το 476 μ.Χ.
μετά τη μεγάλη μετανάςτευςη των λαών: Οφνοι, Γότιοι, Αλαμανοί, Φράγκοι, Βάνδαλοι. Το ανατολικό
μεταμορφώιηκε βαιμιαία ςτη χριςτιανικθ Βυζαντινθ Αυτοκρατορία.
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 14

15. Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 15

16. Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 16

17. Βαζικά σαπακηεπιζηικά ηερ Ππωηοβςδανηινήρ
πεπιόδος
 Αναςφάλεια και παρακμι (οικονομικι, πολιτικι και
πολιτιςτικι) των πόλεων που ιταν επίκεντρο του
ελλθνορωμαϊκοφ πολιτιςμοφ.
 ΢υρρίκνωςθ πλθκυςμιακι, εγκατάλειψθ πόλεων,
μετακινιςεισ πλθκυςμϊν
 Δθμιουργία νζων οικιςμϊν ςε δυςπρόςιτεσ και
αςφαλείσ περιοχζσ
 Μεταβατικι περίοδοσ
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 17

18. Η εποσή ηος Ιοςζηινιανού
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 18

19. Η αςηοκπαηοπία ηον καιπό ηος Ιοςζηινιανού
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 19

20.  Η αναςφςταςθ τθσ ρωμαϊκισ οικουμζνθσ (reconquista).
Επικετικοί πόλεμοι ςτθ Δφςθ. Αμυντικοί πόλεμοι ςτθν
Ανατολι και ςτον Δοφναβθ (εναντίον των Περςϊν, απϊκθςθ
ωσ ζνα βακμό των ΢λάβων)
 Η ρωμαϊκι οικουμζνθ μετεξελίχκθκε ςε ελλθνοχριςτιανικι
 Ιςχυροποίθςθ τθσ απόλυτθσ μοναρχίασ μετά τθ λεγόμενθ
΢τάςθ του Νίκα (532 μ.Χ.). Ο αυτοκράτορασ είναι ο εκλεκτόσ
του Θεοφ.
 Επιβολι μίασ κρθςκείασ και ενόσ δόγματοσ. Κλείςιμο
νεοπλατωνικισ ςχολισ των Ακθνϊν (529 μ.Χ.)
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 20

21.  ΢υςτθματικι κωδικοποίθςθ του Δικαίου. Για πρϊτθ φορά
νόμοι εκδόκθκαν ςτθν ελλθνικι γλϊςςα.
 Εκφεουδαρχιςμόσ τθσ οικονομίασ.
 Ο πνευματικόσ πολιτιςμόσ τθσ φςτερθσ αρχαιότθτασ είναι
επθρεαςμζνοσ από τθν ελλθνικι πνευματικι παράδοςθ και
αφετζρου από τα κεολογικά δόγματα του Χριςτιανιςμοφ.
Δθμιουργία τθσ παλαιοχριςτιανικισ τζχνθσ. Καταςκευι «τθσ
του Θεοφ ΢οφίασ» ςτθν Κωνςταντινοφπολθ (Αγιά ΢οφιά) 532
– 535 *αρχιτζκτονεσ: Ανκζμιοσ και Ιςίδωροσ, βαςιλικι με
τροφλο+
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 21

22. Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 22

23. Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑ΢ 23