1. Pagsulat ng Sanaysay
Ang SANAYSAY
Batay ito sa dalawang salita—ang salaysay at sanay.
Ang salaysay ay isang anyo ng pagpapahayag. “Narration” ang madalas na itumbas dito.
Ngunit hindi lang basta “narration” dahil sa fleksibol ang anyo nito batay sa pagsasanib ng
iba’t ibang uri ng pahayag.
Sa kasaysayan, ito ay salaysay na may saysay. Ang panitikan naman ay nagsasaad
na ito ay may banghay o anyo at likha ng imahinasyon.
Ang sanay naman ay dalubhasa sa paksang tinatalakay na may kasanayan sa wika
at gamit ng wika.
ANG MGA URI NG SANAYSAY
PAGKAKAIBA NG PORMAL AT DI-
PORMAL NA SANAYSAY
SANAYSAY
PORMAL DI-
PORMAL
METODIKO PERSONAL

2. MALINAW ANG BALANGKAS MALAYA
OBJEKTIV SABJEKTIV
MALINAW AT TIYAK NA DALOY NG IDEYA
Pormal: Ito ay nagbibigay ng patalastas sa isang paraang maayos at mariin at bunga ng
isang mariing at bunga ng isang maingat na pagtitimbang-timbang ng mga
pangyayari at mga kaisipan. Kung minsa’y tinatawag din itong impersonal o
siyentipiko sapagkat ito’y binabasa upang makakuha ng impormasyon.
HALIMBAWA:
A. editoryal F. testimonyal
B. kolum G. investigativ/teknikal na ulat
C. revyu H. research paper
D. panunuring pampanitikan I. political manifesto
E. kathambuhay
Di-pormal: Tinatawag din itong pamilyar o personal, at nagbibigay-diin sa isang estilong
nagpapamalas ng katauhan ng maykatha. Karaniwan itong may himig na
parang nakikipag-usap. Nais magpakilala ng isang panuntunan sa
buhay.Ito’y naglalarawan ng pakahulugan ng may-akda sa isang pangyayari

3. sa buhay,nagtatala ng kanyang pagbubulay-bulay, at naglalahad ng kanyang
kuru-kuro o pala-palagay.
ANG MGA BAHAGI NG SANAYSAY
PANIMULA: Naglalahad ng kaisipan o suliraning ibig talakayin sa sanaysay.
Mga gabay sa mahusay na panimula:
1. gumamit ng mga pangungusap na nakatatawag-pansin;
2. gumamit ng mga katanungan;
3. gumamit ng pambungad na salaysay;
4. gumamit ng siniping pahayag;
5. gumamit ng mga salitaan o diyalogo.
GITNA O KATAWAN: Naglalahad ng paliwanag o pangangatwiran tungkol sa kaisipan
o suliraning binanggit sa simula.
Mga gabay sa mahusay na katawan:
1. simulan sa mga bagay na alam na patungo sa mga hindi pa nalalaman;
2. simulan sa payak patungo sa mas masalimuot;
3. simulan sa tiyak patungo sa masaklaw;
4. simulan sa masaklaw patungo sa tiyak;
5. simulan sa di masyadong mahalaga patungo sa higit na mahalaga.

4. WAKAS: Nagbubuod ng mga ideyang nakapaloob sa kabuuan ng sanaysay.Ito rin ang
nagbubunsod o nagmumunkahi ng pagkilos.
Mga gabay sa mahusay na wakas:
1. ang pangunahing kaisipan ay inuulit upang mabuod ang buong nilalaman;
2. paggamit ng tamang kopya sa isang teksto na matatagpuan sa tula o tuluyan;
3. pagpaparamdam ng mga ideyang lubos na hinihingi ng sinundang paglalahad at
pangangatwiran;
4. pag-iwan sa isang palaisipan upang patuloy na limiin ng mambabasa ang nilalaman
ng sanaysay;
5. paglikha ng isang visyon o pangitain sa maaaring maganap;
6. pagsasabi ng pinakamensahe ng akda;
7. pagbabalik-tanaw sa mga problemang inilahad sa umpisa.
ANG MGA KATANGIAN NG SANAYSAY
1. may paglilinaw sa mga bagay-bagay
2. naglalatatag ng paninindigan upang humikayat o kumumbinsi sa iba ukol sa isang
punto.
3. Naglalaman ng pagsusuri at pagmumuni, pag-uulat at pagpapaliwanag o pangangaral
at sermon.

5. MAHUSAY NA PAGTALAKAY NG PAKSA SA ISANG SANAYSAY
May limang pangunahing katangian ang mahusay na pagtalakay ng paksa sa isang
sanaysay:
1.Kaisahan: ang mga pangungusap ay magkakaugnay tungkol sa isang paksa lamang.
2. Kaganapan: sapat ang patunay sa dahilan, pangyayari, kahulugan, detalye, at
halimbawa.
3. Kalinawan: malinaw at tiyak ang mga salitang ginamit sa pagpapaliwanag at
paghahalimbawa.
4. Kaayusan: maayos ang paghahanay at pagkakasunud-sunod ng mga ideya.
5. Pagkakaugnay-ugnay: ang mga talataan at mga pangungusap na bumubuo sa mga ito
ay magkakaugnay.Click to add text, images, and other
content