3. HERINNERINGSLEPEL
Al sinds de 17e eeuw kent men in Nederland de herinneringslepel. Deze
werd gegeven als aandenken aan een bepaalde gebeurtenis en wanneer er
moeilijke tijden zouden komen, kon de lepel verkocht worden voor de
zilverwaarde. Vooral in Friesland kwam dit gebruik veel voor.
Nu is er in mijn familie één herinneringslepel. De lepel is van mijn oma, zij
heeft hem ook weer van haar oma gehad. Deze oma van mijn oma heeft de
lepel ook weer van haar oma gehad, Aafke Willems Swart geboren op 30
December 1869. Haar naam staat ook in de lepel gegraveerd.
Al deze vrouwen hebben één ding gemeenschappelijk; ze dragen allemaal
de naam Aafke. Mijn tweede naam is ook Aafke, later wordt het dus mijn
lepel. Ik vind het mooi om te zien hoe een herinneringslepel een familiestuk
wordt die van generatie op generatie wordt overgedragen. Alleen was er
over mijn lepel vrijwel niks bekend, ik vond het hoog tijd om daar verandering
in te brengen.
4. HERKOMST
Het enige wat mijn oma mij kon vertellen was dat het een krentenlepel is.
Maar daar is de lepel nooit voor gebruikt, omdat die daar te mooi voor was.
Op het handvat staan drie merkjes en in de bak staat een jaarletter. De
jaarletter verwijst naar het jaar 1827, hoewel Aafke Willems Swart in 1869 is
geboren. Er zit dus 32 jaar tussen de maak van de lepel en het moment
waarop de lepel bij ons in de familie kwam. Aan de inscriptie is te zien dat er
eerst een andere naam in heeft gestaan. Dat verklaard het verschil.
Wanneer er financieel moeilijke tijden waren werd het zilverwerk verkocht om
het leven iets te veraangenamen. Dit kwam wel vaker voor. De inscriptie
werd er dan uitpoetst en de lepel weer de verkoop in.
Een ander merkje verwijst naar de Sneker zilversmid Meinardus Warren.
Leuk om te vertellen dat er ook werk van hem in het Rijksmuseum ligt.
5. UITERLIJK
Het handvat versiert met organische vormen en het er aan de bovenkant een
vrouw met een kruis en een bijbel afgebeeld. Deze steelbekroning stelt een
personificatie van het geloof voor.
In vergelijking met andere herinneringslepels, is mijn lepel vrij eenvoudig
maar nog in zeer goede staat. Het is duidelijk te zien dat de lepel met zorg is
onderhouden door haar eigenaressen.
6. TENSLOTTE
Mijn oma is zeer trots op de naam Aafke en de
lepel die daarbij hoort. Stiekem ben ik dat ook
wel, want een lepel van ruim anderhalve eeuw
oud, die ook nog eens bij mijn naam hoort, dat
komt niet veel voor. Wanneer de tijd daar is zal
ik de lepel ook met veel zorg bewaren en zal ik
er alles aan doen om de traditie voort zetten.