1. 1 ANTEPROXECTO DE LEI DE CONVIVENCIA E PARTICIPACIÓN DA
2 COMUNIDADE EDUCATIVA
3 (Borrador)
4
5
6
7
8
1 1
2. 1 EXPOSICIÓN DE MOTIVOS
2
3 I
4
5A convivencia nos centros docentes constitúe en todas as sociedades desenvolvidas un
6motivo de preocupación crecente, que non se circunscribe unicamente aos problemas que
7supón o mantemento da disciplina nas aulas, senón tamén ás relacións entre os propios
8alumnos, o que levou a tomar conciencia da gravidade que revisten fenómenos como o acoso
9escolar. Galicia non é allea a esta realidade, e o feito de que, con carácter xeral, a situación da
10convivencia nos centros docentes non alcance o nivel de deterioración que se rexistra noutros
11lugares non debería eximir aos poderes públicos de adoptar as medidas necesarias para
12propiciar un ambiente educativo que faga posible o pleno cumprimento dos fins da
13educación. A preocupación polos fenómenos de mala convivencia e de acoso escolar nos
14últimos tempos comeza a ser, tristemente, unha nova cotiá. Do mesmo xeito, existe unha
15demanda latente por parte dos profesionais da educación de recoñecemento do seu labor e de
16dotación de ferramentas que permitan atallar dun xeito inmediato e eficaz as eventuais
17condutas que atenten contra o normal desenvolvemento da actividade docente.
18
19Consciente de todo isto, a Comunidade Autónoma pretende a través desta lei crear e reforzar
20os instrumentos xurídicos que permitan acadar e manter un clima de convivencia de calidade
21e que, simultaneamente, dignifiquen a profesión docente. Neste sentido, a Comunidade
22Autónoma galega ten atribuída no artigo 31 do Estatuto de Autonomía competencia plena
23sobre a regulación e administración do ensino en toda a súa extensión, niveis e graos,
24modalidades e especialidades, sen prexuízo do disposto no artigo 27 da Constitución e nas
25leis orgánicas que, consonte ao apartado 1 do artigo 81 da mesma, o desenvolvan, das
26facultades que atribúe ao Estado o número 30 do apartado 1 do artigo 149 da Constitución, e
27da alta inspección necesaria para o seu cumprimento e garantía, polo cal lle corresponde a
28responsabilidade, no marco da lexislación estatal citada, de regular a convivencia nos centros
29docentes e entre todos os membros da comunidade educativa.
30
31A presente lei parte da convicción de que sen un ambiente de convivencia nos centros
32educativos baseado no respecto mutuo non é posible dar cumprimento aos fins da educación,
33nin permitir o aproveitamento óptimo dos recursos educativos que a sociedade pon a dispor
34dos alumnos e, por ende, das familias. Para conseguir este obxectivo é necesaria a
35implicación de todos os membros da comunidade educativa –nais e pais, profesores, persoal
36de administración e servizos e alumnos-, así como da propia Administración educativa. A lei
37incide moi especialmente na corresponsabilidade das nais e pais ou titores en devandita
38tarefa, e por iso vincula a regulación da convivencia nos centros docentes ao establecemento
39de canles para a participación directa daqueles no ensino e no propio proceso educativo. Así
40mesmo, pretende recoller as lexítimas aspiracións do profesorado de ver recoñecida
41debidamente a súa función pola sociedade e os poderes públicos, de dispor das facultades
42necesarias para o mantemento da disciplina escolar e de recibir a protección xurídica
43necesaria para o exercicio das súas funcións.
44
45 II
46
47A lei consta dun primeiro título no que se define o seu obxecto, ámbito de aplicación e
48principios informadores. De acordo co que se vén de dicir, o obxecto desta lei vincula a
49regulación das normas básicas de convivencia nos centros docentes coa participación directa
50das familias no proceso educativo. O seu ámbito de aplicación esténdese a todos os centros
1 2
3. 1docentes non universitarios sostidos con fondos públicos da Comunidade Autónoma de
2Galicia. En canto aos principios informadores, diferéncianse os relativos ás normas sobre
3convivencia nos centros docentes dos relativos ás normas sobre participación directa das
4familias no proceso educativo.
5
6O primeiro grupo de principios parte do obxectivo fundamental de garantir un ambiente
7educativo de respecto mutuo que faga posible o cumprimento dos fins da educación, e inclúe
8de xeito expreso a prevención e tratamento das situacións de acoso escolar mediante medidas
9eficaces, o recoñecemento ao profesorado e aos membros dos equipos directivos dos centros
10docentes das facultades precisas para previr e corrixir as condutas contrarias á convivencia,
11así como da protección xurídica adecuada ás súas funcións, e a corresponsabilidade das nais e
12pais ou titores no mantemento da convivencia nos centros docentes, que se concibe como un
13dos principais deberes que a aqueles lles corresponden en relación coa educación dos seus
14fillos ou pupilos.
15
16O segundo grupo de principios aséntanse na participación de todos os sectores afectados na
17programación xeral do ensino polos poderes públicos que garante o apartado 5 do artigo 27
18da Constitución Española, e que ofrece unha base constitucional sólida e xuridicamente
19incontestable á regulación pola lei de procedementos de consulta e participación directa das
20familias no ensino. Estes procedementos en ningún caso substitúen ás canles
21institucionalizadas de participación na mesma e no funcionamento e o goberno dos centros
22docentes previstas na lexislación educativa, vixente senón que abren novas vías de
23participación directa á comunidade educativa e, en especial, ás nais e pais, como primeiros
24responsables da educación dos seus fillos, nas decisións da Administración educativa,
25respectando a autonomía dos centros para desenvolver a programación xeral do ensino e a
26liberdade docente e pedagóxica do profesorado. A iso súmaselle o obxectivo de mellorar a
27comunicación entre o profesorado e as nais e pais, co fin de facilitar a estes o exercicio dos
28dereitos e o cumprimento dos deberes que lles corresponden en relación coa educación dos
29seus fillos.
30
31 III
32
33O título segundo da lei ocúpase de definir os dereitos e deberes que, en relación co obxecto
34da mesma, corresponden aos distintos membros da comunidade educativa: nais e pais ou
35titores, alumnos , profesores e persoal de administración e servizos . É preciso aclarar que en
36ningún caso se pretendeu formular unha enunciación completa dos dereitos e deberes de
37todos os membros da comunidade educativa, senón só destacar e, de ser o caso, desenvolver,
38aqueles dereitos e deberes que maior relación gardan co obxecto da propia lei. Así mesmo, no
39caso das nais e pais ou titores, engadíronse os dereitos especificamente relacionados coa
40finalidade da lei de posibilitar o establecemento de canles de participación directa no proceso
41educativo.
42
43Mención separada merece o elenco de dereitos e deberes dos profesores, no que se plasma a
44intención da lei de satisfacer as demandas deste sector no que se refire a recuperar
45consideración social, a gozar dunha protección xurídica integral no exercicio das súas
46funcións e a dispor das facultades precisas para o mantemento da disciplina escolar. Como
47contrapartida, e froito da convicción de que nunha comunidade como a educativa os dereitos
48implican tamén responsabilidades, recóllense os deberes correspondentes, que estenden ao
49profesorado as esixencias de respecto mutuo nun marco de convivencia e lles impoñen un
50exercicio responsable das facultades que se lles atribúen, así como dispoñibilidade, nos
1 3
4. 1termos que a normativa aplicable estableza, para a atención ás nais e pais ou titores dos
2alumnos.
3
4 IV
5
6A parte máis extensa da lei é o seu título terceiro, estruturado en tres capítulos, que establece
7as normas básicas de convivencia nos centros docentes. Nun primeiro capítulo deste título
8establécense as disposicións xerais na materia, que inclúen, en primeiro lugar, a delimitación
9do contido do plan de convivencia e das normas de convivencia cos que, segundo a vixente
10lexislación xeral educativa, deben contar todos os centros docentes. En particular, no artigo
11dedicado a este tema abórdase a cuestión, que deu lugar a importantes polémicas educativas,
12da regulación da vestimenta dos alumnos, que se deixa á autonomía de cada centro en función
13da situación socioeducativa do mesmo, pero coa fixación duns principios que deben servir de
14orientación e límite á hora de establecer esa regulación.
15
16Neste capítulo recóllese tamén o recoñecemento ao profesorado da condición de autoridade
17pública, que produce dous efectos legais: a extensión ao mesmo da protección do
18ordenamento xurídico que corresponde a tal condición e a atribución de valor probatorio aos
19feitos que os profesores constaten no exercicio das súas funcións de corrección disciplinaria e
20que se formalicen por escrito en documento que conte cos requisitos establecidos
21regulamentariamente. Así mesmo, atribúese aos profesores a facultade de requirir aos
22alumnos, dentro do recinto escolar e tamén durante a realización de actividades
23complementarias e extraescolares, a entrega de calquera obxecto, substancia ou produto que
24porten e que estea expresamente prohibido polas normas do centro, resulte perigoso para a
25súa saúde ou integridade persoal ou a dos demais membros da comunidade educativa, ou
26poida perturbar o normal desenvolvemento das actividades docentes, complementarias ou
27extraescolares. Desta forma, dótase ao profesorado dun réxime xurídico que reforza a súa
28protección legal e lle proporciona as facultades necesarias para o mantemento da disciplina
29escolar.
30
31Conscientes da extensión de parte das condutas reprobables fóra das aulas, a lei contén a
32previsión de que poden ser obxecto de corrección disciplinaria non só as condutas contrarias
33á convivencia realizadas por alumnos dentro do recinto escolar, senón tamén as levadas a
34cabo durante a realización de actividades complementarias e extraescolares, incluída a
35prestación dos servizos de comedor e transporte escolar, así como as que se producen fóra do
36recinto escolar noutras situacións, sempre que estean motivadas ou directamente relacionadas
37coa vida escolar e afecten aos compañeiros ou a outros membros da comunidade educativa, e
38mesmo preocúpase por estender o ámbito de aplicación a aquelas condutas realizadas nun
39entorno tecnolóxico que transcende ao espazo físico. Isto permite dar resposta a preocupantes
40fenómenos como o acoso escolar, que non se desenvolven única nin fundamentalmente
41dentro dos centros docentes, aínda sendo clara a súa vinculación coa convivencia escolar
42
43Incorpórase ao texto legal a obriga dos alumnos de reparar os danos materiais ou morais
44causados coas condutas contrarias á convivencia; obriga que debe entenderse como medida
45educativa no marco do proceso formación integral do alumno, polo que deixa a salvo o
46réxime de responsabilidade civil que poida derivarse de tales condutas.
47
48 V
49
50Xa no capítulo segundo deste título terceiro abórdase a tipificación das condutas contrarias á
1 4
5. 1convivencia e das medidas correctoras das mesmas, así como a regulación do procedemento
2para a súa aplicación.
3
4En canto ás condutas contrarias á convivencia, a Lei procura precisar e modernizar a
5tipificación das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia, engadíndose ao elenco
6actualmente aplicable a difusión por calquera medio de imaxes ou informacións que atenten
7contra o dereito á honra, a intimidade persoal e familiar e a propia imaxe dos demais
8membros da comunidade educativa, as actuacións que constitúan acoso escolar e portar
9calquera obxecto gravemente perigoso para a saúde ou a integridade persoal do alumno ou
10dos demais membros da comunidade educativa. Polo que se refire ás condutas leves
11contrarias á convivencia, a propia lei delimita algunhas delas que se aplicarán de xeito
12uniforme en todos os centros docentes, sen prexuízo da marxe que estes manteñen para a
13tipificación doutros supostos a través das súas propias normas de convivencia.
14
15As medidas correctoras das condutas contrarias á convivencia apenas se modifican con
16respecto ao elenco actual, xa que a experiencia da súa aplicación práctica demostra que esa
17configuración é esencialmente acertada e operativa. No entanto, a lei inclúe tres novidades
18neste terreo. A primeira é a previsión, como complemento de devanditas medidas, da
19elaboración e desenvolvemento polo departamento de orientación de cada centro docente de
20programas de habilidades sociais dirixidos ao alumnado que incorra reiteradamente en
21condutas disruptivas, coa finalidade de mellorar a súa integración no centro docente, e tamén
22a aqueles alumnos que, como consecuencia da imposición das medidas correctoras previstas,
23se vexan temporalmente privados do seu dereito de asistencia ao centro. A segunda consiste
24en establecer criterios específicos de gradación das medidas, que inclúen o recoñecemento
25espontáneo do carácter incorrecto da conduta e, de ser o caso, o cumprimento igualmente
26espontáneo da obrigación de reparar os danos producidos, a existencia de intencionalidade ou
27reiteración, a difusión por calquera medio da conduta, a natureza dos prexuízos causados e o
28carácter especialmente vulnerable da vítima da conduta, se se trata doutro alumno, por razón
29da súa idade, recente incorporación ao centro ou calquera outra circunstancia. Para rematar,
30fíxanse prazos de prescrición claros que superan a regra actual de que as medidas correctoras
31prescriben á finalización do curso escolar.
32
33É no procedemento de aplicación das medidas correctoras onde máis profunda é a reforma
34que esta lei leva a cabo. Nela combínase o principio de que estas medidas teñen un carácter
35educativo que se frustra se non existe inmediatez entre a súa aplicación e a conduta que se
36pretende corrixir, co imprescindible respecto dos dereitos e garantías de defensa dos alumnos.
37Así, prevese por unha banda, o procedemento aplicable no caso das condutas gravemente
38prexudiciais para a convivencia, que é un procedemento disciplinario con todas as garantías,
39aínda que caracterizado pola brevidade dos prazos e a axilidade da súa tramitación, ao cal se
40acompaña un sistema especial de reclamación en vía administrativa que substitúe aos
41recursos administrativos ordinarios. Por outra banda, regúlase a imposición das medidas
42correctoras das condutas leves contrarias á convivencia, onde as formalidades se reducen
43considerablemente, aínda que se mantén en todo caso a garantía que supón a audiencia previa
44ao alumno. Para rematar, de acordo coa idea inspiradora desta lei de que as nais e pais ou
45titores son corresponsables do mantemento da convivencia escolar, imponse a
46obrigatoriedade para estes da participación nos procedementos de corrección disciplinaria
47cando legalmente son convocados.
48
49 VI
50
1 5
6. 1O capítulo III do título III da lei contén unha novidade de gran calado: por primeira vez
2abórdase no plano lexislativo o tratamento das situacións de acoso escolar. Isto inclúe, para
3empezar, a definición destas situacións, que se leva a cabo de acordo cos criterios xeralmente
4admitidos pola comunidade pedagóxica e inclúe a problemática derivada do uso das novas
5tecnoloxías, ás que esta lei quere prestar unha especial atención. En segundo lugar,
6conságranse os principios de protección integral das vítimas e de primacía do interese destas
7no tratamento do acoso escolar, dirixidos especificamente a superar a práctica segundo a cal a
8única solución que admiten estas situacións é o traslado de centro docente da vítima, mentres
9os acosadores ven triunfar, en certo xeito, a súa actitude antisocial e contraria á convivencia.
10
11Finalmente, disponse a incorporación aos plans de convivencia dos centros docentes de
12protocolos para a prevención, detección e tratamento das situacións de acoso escolar, que
13preverán a realización de campañas de sensibilización de todos os membros da comunidade
14educativa contra o acoso escolar, o establecemento de canles específicas que faciliten a
15exteriorización destas situacións polas vítimas e a determinación das medidas que se deben
16adoptar no caso de detección dunha situación de acoso escolar para pór fin á mesma. Entre
17esas medidas estará necesariamente a designación pola persoa titular da dirección do centro
18ou titular do centro concertado dun responsable da atención á vítima entre o persoal do propio
19centro docente, para garantir o dereito da mesma á protección integral que esta lei lle
20recoñece, sen prexuízo da intervención dunha mediación mais profesional no caso de que a
21situación presente unha gravidade especial.
22
23 VII
24
25O cuarto e último título da lei aborda a regulación da participación directa das familias no
26ensino e no proceso educativo, deste xeito desenvolvese mediante un instrumento específico
27o mandato establecido no artigo 118 da Lei Orgánica de Educación para facer efectiva a
28colaboración entre a familia e a escola. Como xa se adiantou ao falar dos principios e fins
29inspiradores desta lei, neste título habilítase expresamente á Administración educativa para
30que poida establecer procedementos de consulta e participación directa das familias dirixidos
31a facer efectiva a súa implicación no proceso educativo, procedementos dos que os resultados
32poderán ter carácter meramente orientativo ou de, de sé lo caso, un maior grao de vinculación
33para a Administración e os centros educativos, e que, en todo caso, contarán coas garantías
34para a súa correcta realización que resulten esixibles de acordo coa finalidade e o carácter dos
35mesmos.
36
37Convén aclarar varios extremos en relación con estes procedementos, para evitar calquera
38interpretación equivocada do seu significado e alcance. En primeiro lugar, a súa implantación
39é potestativa para a Administración educativa. En segundo lugar, o seu obxecto son sempre
40aspectos concretos do ensino, o que deixa a salvo a autonomía dos centros educativos para
41desenvolver esa programación xeral e, por suposto, a liberdade docente e pedagóxica do
42profesorado. En terceiro lugar, a súa natureza xurídica non se pode equiparar á dun referendo
43nin ao dunha simple enquisa de opinión, senón que é estritamente administrativa e
44procedimental; trátase dunha canle de participación directa dos cidadáns de acordo cos
45principios dunha Administración democrática e participativa.
46
47Este título intenta tamén mellorar a participación das nais e pais ou titores no proceso
48educativo por outra vía, a de garantir a dispoñibilidade tanto dos profesores en xeral como
49dos membros dos equipos directivos dos centros docentes para a atención ás nais e pais ou
50titores dos alumnos. Con iso non se pretende impor novas obrigacións ao profesorado, senón
1 6
7. 1dar resposta á demanda social de maior accesibilidade ao mesmo por parte das nais e pais ou
2titores, mediante unha distribución do horario semanal individual que coide de que as horas
3de atención ás nais e pais ou titores de todos os profesores, teñan ou non a condición de
4titores ou membros dos equipos directivos, sexan razoablemente compatibles coas
5obrigacións laborais e familiares dos primeiros.
6
7 VIII
8
9Como disposicións adicionais inclúense algunhas medidas complementarias do resto das
10previsións desta lei. A primeira, recollendo de novo demandas do profesorado, contén un
11mandato á Administración educativa para que promova as medidas oportunas para garantir a
12adecuada protección e asistencia xurídica dos profesores dos centros docentes públicos, sen
13prexuízo do dereito do que xa gozan á representación e defensa en xuízo nos termos
14establecidos na normativa reguladora da Asesoría Xurídica da Xunta de Galicia. A segunda
15trata de fomentar a utilización xeneralizada nos centros docentes de medios electrónicos de
16comunicación coas nais e pais ou titores dos alumnos, no entendemento de que iso
17contribuirá a axilizar a comunicación entre ambas as partes e, por conseguinte, a mellorar a
18participación das nais e pais ou titores no proceso educativo dos seus fillos. Para acabar, a
19terceira disposición adicional prevé a adecuación do réxime dos membros dos equipos
20directivos dos centros docentes ás funcións, tarefas e responsabilidades que derivan da
21aplicación desta lei, e accións formativas específicas para o profesorado, dirixidas a preparalo
22para o exercicio das facultades e o cumprimento dos deberes que, en relación coa convivencia
23escolar, lle corresponden de acordo co novo texto legal.
24
25
26Por todo o exposto, o Parlamento de Galicia aprobou e eu, de conformidade co artigo 13.2 do
27Estatuto de Autonomía de Galicia e co artigo 24 da Lei 1/1983, de 23 de febreiro, reguladora
28da Xunta e da súa Presidencia, promulgo en nome de El Rei a Lei de convivencia e
29participación da comunidade educativa.
30
31
32
33 TÍTULO I
34 Obxecto, ámbito de aplicación e principios informadores
35
36
37Artigo 1. Obxecto
38
39Esta lei ten por obxecto regular as normas básicas de convivencia nos centros docentes
40comprendidos no seu ámbito de aplicación e a participación directa das familias así como do
41resto da comunidade educativa no ensino e no proceso educativo, en exercicio das
42competencias sobre regulación e administración do ensino atribuídas á Comunidade
43Autónoma de Galicia no seu Estatuto de Autonomía e en desenvolvemento da lexislación
44básica estatal sobre a materia.
45
46
47Artigo 2. Ámbito de aplicación
48
49O disposto nesta lei é de aplicación en todos os centros docentes non universitarios sostidos
50con fondos públicos da Comunidade Autónoma de Galicia.
1 7
8. 1
2
3Artigo 3. Fins e principios informadores das normas sobre convivencia nos centros
4docentes
5
6As normas sobre convivencia nos centros docentes establecidas nesta lei oriéntanse aos
7seguintes fins, que informarán a súa interpretación e aplicación:
8
9a) A garantía dun ambiente educativo de respecto mutuo que faga posible o cumprimento dos
10fins da educación e que permita facer efectivo o dereito e o deber de aproveitar de xeito
11óptimo os recursos que a sociedade pon a disposición dos alumnos no posto escolar.
12
13b) A prevención e tratamento das situacións de acoso escolar mediante medidas eficaces.
14
15c) O recoñecemento ao profesorado e aos membros dos equipos directivos dos centros
16docentes das facultades precisas para previr e corrixir as condutas contrarias á convivencia,
17así como da protección xurídica adecuada ás súas funcións.
18
19d) A corresponsabilidade das nais e pais ou titores no mantemento da convivencia nos centros
20docentes, como un dos principais deberes que lles corresponden en relación coa educación
21dos seus fillos ou pupilos.
22
23
24Artigo 4. Fins e principios informadores das normas sobre participación directa das
25familias no ensino e no proceso educativo
26
27As normas sobre participación directa das familias e, de ser o caso, dos restantes membros da
28comunidade educativa no ensino e no proceso educativo establecidas nesta lei oriéntanse aos
29seguintes fins, que informarán a súa interpretación e aplicación:
30
31a) A participación de todos os sectores afectados na programación xeral do ensino polos
32poderes públicos que garante o apartado 5 do artigo 27 da Constitución Española e o artigo
33118 da Lei Orgánica de Educación.
34
35b) A regulación de procedementos de consulta e participación directa das familias, e, de ser o
36caso, doutros colectivos da comunidade educativa, no ensino, complementarios das canles
37institucionalizadas de participación na mesma e no funcionamento e o goberno dos centros
38docentes previstos na lexislación educativa.
39
40c) A mellora da comunicación entre o profesorado e as nais e pais ou titores para facilitar a
41estes o exercicio dos dereitos e o cumprimento dos deberes que lles corresponden en relación
42coa educación dos seus fillos ou pupilos.
43
44
45 TÍTULO II
46 Dereitos e deberes de convivencia e participación
47
48
49Artigo 5. Disposición xeral
50
1 8
9. 1No marco do establecido pola lexislación básica de educación, os membros da comunidade
2educativa son titulares dos dereitos e deberes de convivencia e participación que se regulan
3neste título.
4
5
6Artigo 6. Dereitos e deberes das nais e pais ou titores
7
81. As nais e pais ou titores, en relación coa educación dos seus fillos ou pupilos, son titulares
9dos seguintes dereitos de convivencia e participación:
10
11a) A estar informados sobre o progreso da aprendizaxe e integración socioeducativa dos seus
12fillos ou pupilos, para o que se lles facilitará o acceso ao profesorado e aos membros dos
13equipos directivos dos centros docentes.
14
15b) A recibir información sobre as normas que regulamentan a convivencia nos centros
16docentes e a ser oídos, nos termos previstos por esta lei, nos procedementos disciplinarios
17para a imposición de medidas correctoras de condutas contrarias á convivencia dos seus fillos
18ou pupilos.
19
20c) A participar no proceso educativo a través de consultas e outros procedementos de
21participación directa que estableza a Administración educativa.
22
232. Así mesmo, como primeiros responsables da educación dos seus fillos ou pupilos, teñen os
24seguintes deberes:
25
26a) Coñecer, participar e apoiar a evolución do seu proceso educativo, en colaboración co
27profesorado e os centros docentes.
28
29b) Coñecer as normas establecidas polos centros docentes e respectalas e facelas respectar, así
30como a autoridade e as indicacións ou orientacións educativas do profesorado no exercicio
31das súas competencias.
32
33c) Fomentar o respecto por todos os compoñentes da comunidade educativa.
34
35d) Colaborar cos centros docentes na prevención e corrección das condutas contrarias ás
36normas de convivencia dos seus fillos ou pupilos.
37
38
39Artigo 7. Dereitos e deberes dos alumnos
40
411. Recoñécense aos alumnos os seguintes dereitos básicos de convivencia escolar:
42
43a) A recibir unha formación integral que contribúa ao pleno desenvolvemento da súa
44personalidade nun ambiente educativo de convivencia e respecto mutuo.
45
46b) A que se respecten a súa identidade, integridade e dignidade persoais.
47
48c) Á protección contra toda agresión física ou moral, e en particular contra as situacións de
49acoso escolar.
50
1 9
10. 12. Son deberes básicos de convivencia dos alumnos:
2
3a) Participar e colaborar na mellora da convivencia escolar e na consecución dun adecuado
4clima de estudo no centro, respectando o dereito dos seus compañeiros á educación.
5
6b) Respectar a dignidade e funcións e orientacións do profesorado no exercicio das súas
7competencias, recoñecéndoo como autoridade educativa do centro.
8
9c) Respectar a liberdade de conciencia, as conviccións relixiosas e morais, e a dignidade,
10integridade e intimidade de todos os membros da comunidade educativa.
11
12d) Respectar as normas de organización, convivencia e disciplina do centro docente.
13
14e) Conservar e facer un bo uso das instalacións e os materiais do centro.
15
16f) A intervir, a través dos canles regulamentarios, en todo aquilo que afecte á convivencia dos
17seus respectivos centros docentes.
18
19
20Artigo 8. Dereitos e deberes dos profesores
21
221. Aos profesores, dentro do ámbito da convivencia escolar, recoñécenselles os seguintes
23dereitos:
24
25a) A ser respectados, recibir un trato adecuado e ser valorados pola comunidade educativa e
26pola sociedade en xeral no exercicio das súas funcións.
27
28b) A desenvolver a súa función docente nun ambiente educativo adecuado no que se preserve
29en todo caso a súa integridade física e moral.
30
31c) A participar e recibir a colaboración necesaria para a mellora da convivencia escolar e da
32educación integral do alumnado.
33
34d) A que se lles recoñezan as facultades precisas para manter un adecuado ambiente de
35convivencia durante as clases e as actividades complementarias e extraescolares.
36
37e) Á protección xurídica adecuada ás súas funcións docentes.
38
392. Son deberes dos profesores:
40
41a) Respectar e facer respectar as normas de convivencia escolar e a identidade, integridade e
42dignidade persoais dos alumnos.
43
44b) Adoptar as decisións oportunas e necesarias para manter un adecuado ambiente de
45convivencia durante as clases e as actividades complementarias e extraescolares, corrixindo,
46cando lles corresponda a competencia, as condutas contrarias á convivencia dos alumnos ou,
47en caso contrario, poñéndoas en coñecemento dos membros do equipo directivo do centro.
48
49c) Colaborar activamente na prevención, detección e erradicación das condutas contrarias á
50convivencia e, en particular, das situacións de acoso escolar.
1 10
11. 1
2d) Informar ás nais e pais ou titores sobre o progreso da aprendizaxe e integración
3socioeducativa dos seus fillos ou pupilos, cumprindo as obrigacións de dispoñibilidade para a
4atención a aqueles que lles impoña a normativa aplicable.
5
6e) Informar aos responsables do centro docente e, de ser o caso, á Administración educativa
7das alteracións da convivencia, gardando reserva e sixilo profesional sobre a información e as
8circunstancias persoais e familiares de los alumnos.
9
10
11Artigo 9. Dereitos e deberes do persoal de administración e de servizos
12
131. Ao persoal de administración e de servizos dos centros docentes, dentro do ámbito da
14convivencia escolar, recoñécenselles os seguintes dereitos:
15
16a) A ser respectados, recibir un trato adecuado e ser valorados pola comunidade educativa e
17pola sociedade en xeral no exercicio das súas funcións.
18
19b) A desenvolver as súas funcións nun ambiente adecuado no que se preserve en todo caso a
20súa integridade física e moral.
21
22c) A participar, no exercicio das súas funcións, na mellora da convivencia escolar.
23
24d) Á protección xurídica adecuada ás súas funcións.
25
262. Son deberes do persoal de administración e de servizos:
27
28a) Respectar e colaborar, no exercicio das súas funcións, para facer que se respecten as
29normas de convivencia escolar e a identidade, integridade e dignidade persoais dos alumnos.
30
31b) Colaborar activamente na prevención, detección e erradicación das condutas contrarias á
32convivencia e, en particular, das situacións de acoso escolar.
33
34c) Informar aos responsables do centro docente e, de ser o caso, á Administración educativa
35das alteracións da convivencia, gardando reserva e sixilo profesional sobre a información e as
36circunstancias persoais e familiares de los alumnos.
37
38
39 TÍTULO III
40 Normas básicas de convivencia nos centros docentes
41
42 CAPÍTULO I
43 Disposicións xerais
44
45
46Artigo 10. Plan de convivencia e normas de convivencia
47
481. O proxecto educativo de cada centro docente incluirá un plan de convivencia que recolla e
49desenvolva os fins e principios establecidos no artigo 3 desta lei. O devandito plan
50establecerá as necesidades, os obxectivos e as directrices básicas de convivencia, e preverá
1 11
12. 1actuacións preventivas, reeducadoras e correctoras.
2
32. As normas de organización e funcionamento de cada centro docente incluirán as normas de
4convivencia que garantan o cumprimento do plan de convivencia. Estas normas serán
5públicas e os centros docentes facilitarán o seu coñecemento por parte de todos os membros
6da comunidade educativa.
7
83. En particular, as normas de convivencia de cada centro concretarán os dereitos e deberes
9dos alumnos e establecerán as correccións que correspondan polas condutas contrarias á
10convivencia, no marco do disposto por este título e das disposicións regulamentarias que o
11desenvolvan.
12
134. Así mesmo, as normas de convivencia poderán conter previsións sobre o atuendo ou
14vestimenta dos alumnos, orientadas a garantir que o mesmo non atente contra a súa dignidade
15nin supoña un risco para a súa saúde e integridade persoal e a dos demais membros da
16comunidade educativa, ou impida ou dificulte a normal participación do alumno nas
17actividades docentes.
18
19
20Artigo 11. Condición de autoridade pública do profesorado
21
221. No exercicio das funcións directivas e organizativas, docentes e de corrección
23disciplinaria, os profesores teñen a condición de autoridade pública e gozan da protección
24recoñecida a tal condición polo ordenamento xurídico.
25
262. No exercicio das funcións de corrección disciplinaria, os feitos constatados polos
27profesores e que se formalicen por escrito en documento que conte cos requisitos establecidos
28regulamentariamente teñen presunción de veracidade, sen prexuízo das probas que na súa
29defensa poidan sinalar ou achegar os alumnos ou os seus representantes legais cando sexan
30menores de idade.
31
323. Os profesores están facultados para requirir aos alumnos, dentro do recinto escolar e tamén
33durante a realización de actividades complementarias e extraescolares, a entrega de calquera
34obxecto, substancia ou produto que porten e que estea expresamente prohibido polas normas
35do centro, resulte perigoso para a súa saúde ou integridade persoal ou a dos demais membros
36da comunidade educativa, ou poida perturbar o normal desenvolvemento das actividades
37docentes, complementarias ou extraescolares.
38
39O requirimento previsto neste apartado obriga ao alumno requirido á inmediata entrega do
40obxecto, que será depositado polo profesor na dirección do centro coas debidas garantías,
41quedando a disposición da nai e pai ou titor, se o alumno que o portase fose menor de idade,
42ou do propio alumno, se fose maior de 18 anos, unha vez terminada a xornada escolar ou a
43actividade complementaria ou extraescolar, todo iso sen prexuízo das correccións
44disciplinarias que poidan corresponder.
45
46
47Artigo 12. Incumprimento das normas de convivencia
48
491. Serán obxecto de corrección disciplinaria as condutas contrarias á convivencia realizadas
50por alumnos dentro do recinto escolar ou durante o desenvolvemento de actividades
1 12
13. 1complementarias e extraescolares, así como durante a prestación dos servizos de comedor e
2transporte escolar.
3
42. Así mesmo, poderán corrixirse disciplinariamente as condutas dos alumnos que, aínda que
5realizadas fóra do recinto escolar, estean motivadas ou directamente relacionadas coa vida
6escolar e afecten aos seus compañeiros ou a outros membros da comunidade educativa e, en
7particular, as actuacións que constitúan acoso escolar consonte ao establecido polo artigo 26.
8As condutas realizadas mediante o uso de medios electrónicos, telemáticos ou tecnolóxicos
9que teñan conexión coa actividade escolar considéranse incluídas no ámbito de aplicación
10desta lei.
11
12
13Artigo 13. Responsabilidade e reparación de danos
14
151. Os alumnos están obrigados a reparar os danos que causen, individual ou colectivamente,
16de forma intencionada ou por neglixencia, ás instalacións e aos materiais dos centros
17docentes, incluídos os equipos informáticos e o software, e aos bens doutros membros da
18comunidade educativa, ou a facerse cargo do custo económico da súa reparación. Así mesmo,
19están obrigados a restituír o subtraído ou, se non fose posible, a indemnizar o seu valor. As
20nais e pais ou titores serán responsables civís nos termos previstos pola lexislación vixente.
21
222. Cando se incorra en condutas tipificadas como agresión física ou moral, deberase reparar o
23dano moral causado mediante a presentación de escusas e o recoñecemento da
24responsabilidade dos actos, ben en público ou en privado, segundo corresponda pola natureza
25dos feitos e de acordo co que, de ser o caso, determine a resolución que impoña a corrección
26da conduta.
27
283. O réxime de responsabilidade e reparación de danos establecido neste artigo é compatible
29coas correccións disciplinarias que, de ser o caso, correspondan.
30
31
32 CAPÍTULO II
33 Condutas contrarias á convivencia e a súa corrección
34
35 Sección 1.ª
36 Condutas contrarias á convivencia
37
38
39Artigo 14. Clases de condutas contrarias á convivencia
40
411. As condutas contrarias á convivencia nos centros docentes clasifícanse en condutas
42gravemente prexudiciais para a convivencia e condutas leves contrarias á convivencia, de
43acordo co establecido nesta sección.
44
452. Cando os feitos puidesen ser constitutivos de delito ou falta, deberán comunicarse ao
46Ministerio Fiscal e á Administración educativa, sen prexuízo de que se adopten as medidas
47cautelares oportunas.
48
49
50Artigo 15. Condutas gravemente prexudiciais para a convivencia.
1 13
14. 1
2Considéranse condutas gravemente prexudiciais para a convivencia nos centros docentes:
3
4a) As agresións físicas ou morais, as inxurias e as ofensas graves contra os demais membros
5da comunidade educativa.
6
7b) Os actos de discriminación grave por razón de nacemento, raza, sexo, orientación sexual,
8capacidade económica, nivel social, conviccións políticas, morais ou relixiosas,
9discapacidades físicas, sensoriais ou psíquicas, ou calquera outra condición ou circunstancia
10persoal ou social.
11
12c) Os actos de indisciplina grave.
13
14d) A difusión por calquera medio de imaxes ou informacións que atenten contra o dereito á
15honra, a intimidade persoal e familiar e a propia imaxe dos demais membros da comunidade
16educativa.
17
18e) As actuacións que constitúan acoso escolar consonte ao establecido polo artigo 26 desta
19lei.
20
21f) A suplantación de personalidade en actos da vida docente e a falsificación ou subtracción
22de documentos académicos.
23
24g) Os danos graves causados de forma intencionada ou por neglixencia grave ás instalacións e
25aos materiais dos centros docentes, incluídos os equipos informáticos e o software, ou aos
26bens doutros membros da comunidade educativa ou de terceiros.
27
28h) Os actos inxustificados que perturben gravemente o normal desenvolvemento das
29actividades do centro, incluídas as de carácter complementario e extraescolar.
30
31i) As actuacións gravemente prexudiciais para a saúde e a integridade persoal dos membros
32da comunidade educativa do centro, ou a incitación ás mesmas.
33
34j) Portar calquera obxecto, substancia ou produto gravemente perigoso para a saúde ou a
35integridade persoal do alumno ou dos demais membros da comunidade educativa. En todo
36caso, reputarase indisciplina grave a resistencia ou negativa a entregar os obxectos a que se
37refire o apartado terceiro do artigo 11 desta lei cando se é requirido para iso polo profesor.
38
39k) A reiteración, nun mesmo curso escolar, de condutas leves contrarias á convivencia.
40
41l) O incumprimento das sancións impostas.
42
43
44Artigo 16. Condutas leves contrarias á convivencia
45
46Considéranse condutas leves contrarias á convivencia:
47
48a) As condutas tipificadas como agresión, inxuria ou ofensa na alínea a), os actos de
49discriminación da alínea b), os actos de indisciplina da alínea c), os danos da alínea g), os
50actos inxustificados da alínea h) e as actuacións prexudiciais descritas na alínea i) do artigo
1 14
15. 1anterior que non alcancen a gravidade requirida no devandito precepto.
2
3b) Portar calquera obxecto, substancia ou produto expresamente prohibido polas normas do
4centro, perigoso para a saúde ou a integridade persoal do alumno ou dos demais membros da
5comunidade educativa, ou que perturbe o normal desenvolvemento das actividades docentes,
6complementarias ou extraescolares, cando non constitúa conduta gravemente prexudicial para
7a convivencia de acordo coa alínea j) do artigo anterior.
8
9c) A inasistencia inxustificada a clase e as faltas reiteradas de puntualidade, nos termos
10establecidos polas normas de convivencia de cada centro docente.
11
12d) A reiterada asistencia ao centro sen o material e equipamento preciso para participar
13activamente no desenvolvemento das clases.
14
15e) As demais condutas que tipifiquen as normas de convivencia cada centro docente.
16
17
18Artigo 17. Prescrición das condutas contrarias á convivencia
19
201. As condutas gravemente prexudiciais para a convivencia nos centros docentes tipificadas
21nesta sección prescriben aos catro meses da súa comisión e as condutas leves contrarias á
22convivencia ao mes.
23
242. O prazo de prescrición comezará a contarse desde o día en que a conduta se levo a cabo,
25salvo cando se trate dunha conduta continuada, caso no que o prazo de prescrición non se
26empezará a computar mentres aquela non cese.
27
283. No caso das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia, interromperá a
29prescrición a iniciación, con coñecemento do interesado, do procedemento para a corrección
30da conduta, continuándose o cómputo do prazo de prescrición se o procedemento caduca polo
31transcurso do prazo máximo para resolver e notificar a resolución previsto nesta lei sen que a
32devandita notificación se producise.
33
34
35 Sección 2.ª
36 Medidas correctoras
37
38
39Artigo 18. Principios xerais das medidas correctoras
40
411. As correccións que se apliquen polo incumprimento das normas de convivencia terán un
42carácter educativo e recuperador, garantirán o respecto dos dereitos do resto dos alumnos e
43procurarán a mellora da convivencia no centro docente.
44
452. En todo caso, na corrección das condutas contrarias á convivencia aplicaranse os seguintes
46principios:
47
48a) Ningún alumno poderá ser privado do exercicio do seu dereito á educación, nin no caso da
49educación obrigatoria, do seu dereito á escolaridade. Para estes efectos, non se entenderá
50como privación do dereito á educación a imposición das correccións previstas nesta sección
1 15
16. 1que supoñen a suspensión da asistencia ás clases ou o cambio de centro.
2
3b) Non se poderán impor correccións contrarias á integridade física e á dignidade persoal do
4alumno.
5
6c) A imposición das correccións previstas nesta sección respectará a proporcionalidade coa
7conduta do alumno e deberá contribuír á mellora do seu proceso educativo.
8
9d) Terase en conta a idade do alumno e os seus demais circunstancias persoais, familiares e
10sociais. Para estes efectos, poderanse solicitar os informes que se estimen necesarios sobre as
11mencionadas circunstancias e recomendar, de ser o caso, ás nais e pais ou titores ou ás
12autoridades públicas competentes a adopción das medidas necesarias.
13
143. Como complemento das medidas correctoras previstas nesta sección, o departamento de
15orientación de cada centro docente elaborará e desenvolverá un programa de habilidades
16sociais dirixido ao alumnado que incorra reiteradamente en condutas disruptivas, coa
17finalidade de mellorar a súa integración no centro docente. Así mesmo, elaborará e
18desenvolverá un programa de habilidades sociais para aqueles alumnos que, como
19consecuencia da imposición das medidas correctoras previstas nesta sección, se vexan
20temporalmente privados do seu dereito de asistencia ao centro.
21
22Estes programas aplicaranse en colaboración co profesorado titor e, de ser o caso, os servizos
23sociais, e procurarán implicar ao resto do profesorado e ás familias para lograr,
24conxuntamente, o desenvolvemento adecuado do proceso educativo e das accións propostas.
25
26
27Artigo 19. Medidas correctoras das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia
28
29As condutas gravemente prexudiciais para a convivencia nos centros docentes poden ser
30corrixidas coas seguintes medidas:
31
32a) Realización, en horario non lectivo, de tarefas que contribúan á mellora e desenvolvemento
33das actividades do centro.
34
35b) Suspensión do dereito a participar nas actividades extraescolares ou complementarias do
36centro por un período de entre dúas semanas e un mes.
37
38c) Cambio de grupo.
39
40d) Suspensión do dereito de asistencia a determinadas clases por un período de entre catro
41días lectivos e dúas semanas. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumno deberá
42realizar os deberes ou traballos que se determinen para evitar a interrupción no proceso
43formativo.
44
45e) Suspensión temporal do dereito de asistencia ao centro por un período de entre catro días
46lectivos e un mes. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumno deberá realizar os
47deberes ou traballos que se determinen para evitar a interrupción no proceso formativo.
48
49f) Cambio de centro.
50
1 16
17. 1
2Artigo 20. Medidas correctoras das condutas leves contrarias á convivencia
3
4As condutas leves contrarias á convivencia poden ser corrixidas coas seguintes medidas:
5
6a) Amoestación privada ou por escrito.
7
8b) Comparecencia inmediata ante o Xefe de Estudos ou persoa que exerza funcións
9equivalentes nos centros concertados.
10
11c) Realización de traballos específicos en horario non lectivo.
12
13d) Realización, en horario non lectivo, de tarefas que contribúan á mellora e
14desenvolvemento das actividades do centro.
15
16e) Suspensión do dereito a participar nas actividades extraescolares ou complementarias do
17centro por un período de ata dúas semanas.
18
19f) Cambio de grupo por un período de ata unha semana.
20
21g) Suspensión do dereito de asistencia a determinadas clases por un período de ata tres días
22lectivos. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumno deberá realizar os deberes ou
23traballos que se determinen para evitar a interrupción no proceso formativo.
24
25h) Suspensión temporal do dereito de asistencia ao centro por un período de ata tres días
26lectivos. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumno deberá realizar os deberes ou
27traballos que se determinen para evitar a interrupción no proceso formativo.
28
29
30Artigo 21. Gradación das medidas correctoras
31
32Para a gradación das medidas correctoras previstas nesta sección tomaranse en consideración
33especialmente os seguintes criterios:
34
35a) O recoñecemento espontáneo do carácter incorrecto da conduta e, de ser o caso, o
36cumprimento igualmente espontáneo da obrigación de reparar os danos producidos nos
37termos previstos polo artigo 13 desta lei.
38
39b) A existencia de intencionalidade ou reiteración nas condutas
40
41c) A difusión por calquera medio, incluídos os electrónicos, telemáticos ou tecnolóxicos, da
42conduta, das súas imaxes ou da ofensa.
43
44d) A natureza dos prexuízos causados.
45
46e) O carácter especialmente vulnerable da vítima da conduta, se se trata doutro alumno, por
47razón da súa idade, recente incorporación ao centro ou calquera outra circunstancia.
48
49
50Artigo 22. Prescrición das medidas correctoras
1 17
18. 1
2As medidas correctoras das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia nos centros
3docentes previstas nesta sección prescriben ao ano da firmeza en vía administrativa da
4resolución que as impón. As medidas correctoras das condutas leves contrarias á convivencia
5prescriben aos catro meses da súa imposición.
6
7
8
9 Sección 3.ª
10 Procedemento para a imposición das medidas correctoras
11
12
13Artigo 23. Procedemento para a imposición de medidas correctoras de condutas
14gravemente prexudiciais para a convivencia
15
161. As medidas correctoras de condutas gravemente prexudiciais para a convivencia só se
17poden impor logo da tramitación do procedemento disciplinario regulado neste artigo.
18
192. Corresponde acordar a incoación do procedemento á persoa titular da dirección do centro
20docente ou titular do centro concertado, por propia iniciativa, por petición motivada do
21profesor ou titor do alumno ou do Xefe de Estudos ou persoa que exerza funcións
22equivalentes nos centros concertados, ou logo de denuncia doutros membros da comunidade
23educativa.
24
253. A incoación do procedemento notificarase á nai e ao pai ou titor do alumno, ou a este se é
26maior de idade, con indicación da conduta que o motiva, as correccións que poden
27corresponder e o nome do profesor que actuará como instrutor. Así mesmo, comunicarase á
28inspección educativa.
29
304. No propio acordo de incoación ou en calquera momento da tramitación do procedemento, a
31persoa titular da dirección do centro ou titular do centro concertado pode adoptar
32motivadamente como medidas provisionais o cambio temporal de grupo do alumno ou a
33suspensión do dereito de asistencia ao centro ou a determinadas clases ou actividades, por un
34período non superior a cinco días lectivos. A adopción de medidas provisionais notificarase á
35nai e ao pai ou titor do alumno, ou a este se é maior de idade.
36
375. Finalizada a instrución do procedemento, o instrutor formulará proposta de resolución e
38dará audiencia ao alumno e, se é menor de idade, á nai e ao pai ou titor, convocándoos a unha
39comparecencia en horario lectivo na que poderán acceder a todo o actuado e da cal se
40levantará acta. En caso de incomparecencia inxustificada, o trámite de audiencia terase por
41realizado para todos os efectos legais, sen prexuízo do previsto no artigo 25 desta lei.
42
436. Cumprimentado o trámite de audiencia, a persoa titular da dirección do centro ou titular do
44centro concertado ditará resolución motivada que se pronunciará sobre a conduta do alumno e
45imporá, no ser o caso, a correspondente corrección, así como a obrigación de reparar os danos
46producidos nos termos previstos polo artigo 13 desta lei.
47
487. A resolución notificarase á nai e ao pai ou titor do alumno, ou a este se é maior de idade,
49nun prazo máximo de dez días lectivos desde que se tivo coñecemento dos feitos que deron
50lugar á incoación do procedemento, e comunicarase á inspección educativa.
1 18
19. 1
28. Sen prexuízo do previsto na alínea f) do artigo 127 da Lei Orgánica 2/2006, de 3 maio, de
3Educación, contra a resolución cabe interpor reclamación no propio centro docente nun prazo
4de dous días lectivos, durante os cales aquela non se poderá levar a efecto.
5
69. Interposta a reclamación, o centro dará traslado inmediato da mesma e do expediente
7disciplinario completo ao órgano territorial da Administración educativa, que deberá resolver
8e notificar a resolución nun prazo máximo de dez días hábiles, transcorridos os cales a
9reclamación poderá entenderse desestimada por silencio administrativo. A resolución do
10órgano territorial pon fin á vía administrativa.
11
12A resolución impugnada non será executiva ata que se notifique a resolución da reclamación
13ou transcorra o prazo máximo para facelo.
14
15
16Artigo 24. Procedemento para a imposición de medidas correctoras de condutas leves
17contrarias á convivencia
18
191. A imposición das medidas correctoras de condutas leves contrarias á convivencia levarase
20a cabo:
21
22a) Polo profesor do alumno, oído este e dando conta ao Xefe de Estudos ou persoa que exerza
23funcións equivalentes nos centros concertados, no caso das medidas previstas nas alíneas a),
24b) e c) do artigo 20 desta lei.
25
26b) Polo titor do alumno, oído este e dando conta ao Xefe de Estudos ou persoa que exerza
27funcións equivalentes nos centros concertados, no caso das medidas previstas nas alíneas a),
28b), c) e d) do artigo 20 desta lei.
29
30c) Polo Xefe de Estudos ou persoa que exerza funcións equivalentes nos centros concertados,
31ou pola persoa titular da dirección do centro ou titular do centro concertado, oídos o alumno e
32o seu profesor ou titor, no caso das medidas previstas nas alíneas a), c), d), e) e f) do artigo 20
33desta lei.
34
35d) Pola persoa titular da dirección do centro ou titular do centro concertado, oídos o alumno e
36o seu profesor ou titor, no caso das medidas previstas nas alíneas g) e h) do artigo 20 desta
37lei. A imposición destas medidas correctoras comunicarase á nai e ao pai ou titor do alumnos
38antes de que as mesmas se fagan efectivas, así como ao Observatorio da Convivencia Escolar
39do centro.
40
412. As resolucións que impón as medidas correctoras ás que se refire este artigo poñen fin á
42vía administrativa e son inmediatamente executivas.
43
44
45Artigo 25. Responsabilidade das nais e pais ou titores
46
47As audiencias e comparecencias das nais e pais ou titores dos alumnos menores de idade nos
48procedementos disciplinarios regulados nesta sección son obrigatorias para os mesmos, e a
49súa desatención inxustificada será considerada incumprimento dos deberes inherentes á patria
50potestade ou a tutela e comunicada ás autoridades competentes para os efectos legais
1 19
20. 1oportunos.
2
3 CAPÍTULO III
4 Prevención e tratamento das situacións de acoso escolar
5
6
7Artigo 26. Acoso escolar
8
9Para os efectos desta lei, considérase acoso escolar calquera forma de vexación ou malos
10tratos continuados no tempo dun alumno por outro ou outros alumnos, xa sexa de carácter
11verbal, físico ou psicolóxico, incluído o illamento ou baleiro social, con independencia do
12lugar onde se produza. Terán a mesma consideración as condutas realizadas a través de
13medios electrónicos, telemáticos ou tecnolóxicos que teñan causa nunha relación que xurda
14no ámbito escolar.
15
16
17Artigo 27. Protección integral das vítimas
18
19A dirección dos centros docentes e os titulares dos centros concertados, así como a
20Administración educativa, procurarán garantir aos alumnos vítimas de situacións de acoso
21escolar a protección integral da súa integridade e dignidade persoais e do seu dereito á
22educación, debendo primar sempre o interese da vítima sobre calquera outra consideración no
23tratamento destas situacións.
24
25
26Artigo 28. Medidas para a prevención, detección e tratamento das situacións de acoso
27escolar
28
291. O plan de convivencia de cada centro docente incluirá un protocolo para a prevención,
30detección e tratamento das situacións de acoso escolar, que incorporará, como mínimo, as
31seguintes previsións:
32
33a) Realización de campañas de sensibilización do profesorado, as nais e pais ou titores e os
34alumnos contra o acoso escolar, que axuden a previlo e preparen a todos os membros da
35comunidade educativa para detectalo e reaccionar fronte ao mesmo.
36
37b) Establecemento de canles específicas que faciliten a exteriorización polas vítimas das
38situacións de acoso escolar.
39
40c) Determinación das medidas que se deben adoptar no caso de detección dunha situación de
41acoso escolar para pór fin á mesma, sen prexuízo das correccións disciplinarias que
42correspondan. En todo caso, preverase a designación pola persoa titular da dirección do
43centro ou titular do centro concertado dun responsable da atención á vítima entre o persoal do
44propio centro docente, procurando, cando sexa posible, que a designación recaia sobre unha
45persoa coa que a vítima garde unha relación de confianza ou proximidade.
46
472. Cando por razón da gravidade da situación de acoso se faga preciso, poderase prever a
48intervención de mediadores alleos ao persoal do centro, que serán designados pola
49Administración educativa.
50
1 20
21. 13. As situacións de acoso escolar que se detecten serán comunicadas á inspección educativa,
2xunto coas medidas que se adopten para pór fin ás mesmas.
3
4
5 TÍTULO IV
6 Participación directa das familias no ensino e no proceso educativo
7
8
9Artigo 29. Procedementos de consulta e participación directa no ensino
10
111. Para facer efectiva a corresponsabilidade entre a o profesorado e as familias na educación
12dos seus fillos e garantir a colaboración efectiva entre a familia e a escola, a Administración
13educativa poderá establecer procedementos de consulta e participación directa das familias.
14Excepcionalmente, estes procedementos poderán estenderse a outros membros da
15comunidade educativa.
16
172. Os procedementos previstos neste artigo terán como finalidade solicitar as preferencias
18individuais ou colectivas das nais e pais ou titores dos alumnos, dos propios alumnos se son
19maiores de idade e, de ser o caso, doutros membros da comunidade educativa, sobre aspectos
20determinados da programación xeral do ensino.
21
223. En ningún caso poderán ser obxecto de consulta os aspectos da programación xeral do
23ensino regulados directamente por normas con rango de lei ou que deban ser regulados pola
24lei por disposición constitucional.
25
26Artigo 30. Principios xerais e garantías dos procedementos de consulta e participación
27directa
28
291. Os procedementos de consulta e participación directa convocaranse por orde da persoa
30titular da consellería competente en materia de Educación antes do inicio do curso escolar no
31que os resultados dos mesmos se terán en conta para a adopción das correspondentes
32decisións no ensino por parte da Administración educativa.
33
342. A orde de convocatoria deberá publicarse no “Diario Oficial de Galicia” cunha antelación
35mínima de quince días con respecto á iniciación do procedemento e establecerá, como
36mínimo:
37
38a) O carácter meramente orientativo ou o grao de vinculación que para a Administración
39educativa e os centros docentes terán os resultados do procedemento.
40
41b) As garantías que procedan de acordo coa finalidade e o carácter do procedemento para
42asegurar a protección dos datos de carácter persoal dos participantes, a autenticidade das
43opinións individuais emitidas e dos resultados globais, e a neutralidade da Administración
44educativa e dos centros docentes na adopción de decisións derivadas do procedemento.
45
46c) O prazo de duración do procedemento, que non poderá ser inferior a un día natural ni
47superior ao período de matrícula que se estableza nas normas de admisión nos centros
48docentes.
49
503. Os procedementos de consulta e participación directa poderán realizarse mediante a
1 21
22. 1utilización de medios electrónicos, ben nos propios centros docentes, ben telematicamente
2respectando as garantías establecidas na lexislación sobre acceso electrónico dos cidadáns aos
3servizos públicos.
4
5
6Artigo 31. Acceso das nais e pais ou titores ao profesorado e aos equipos directivos dos
7centros docentes
8
91. As disposicións que regulen a distribución do horario semanal individual dos profesores
10garantirán a dispoñibilidade destes, teñan ou non a condición de titores, para a atención ás
11nais e pais ou titores dos alumnos.
12
132. Garantirase igualmente a dispoñibilidade dos membros dos equipos directivos dos centros
14docentes para a atención ás nais e pais ou titores dos alumnos.
15
163. Ao dar cumprimento ao previsto neste artigo, coidarase de xeito especial de que as horas
17de atención ás nais e pais ou titores sexan razoablemente compatibles coas obrigacións
18laborais e familiares destes.
19
20
21 DISPOSICIÓNS ADICIONAIS
22
23
24Primeira. Asistencia xurídica ao profesorado
25
26A Administración educativa promoverá as medidas oportunas para garantir a adecuada
27protección e asistencia xurídica dos profesores dos centros docentes públicos, así como a
28cobertura da súa responsabilidade civil, en relación cos feitos que se deriven do seu exercicio
29profesional e das funcións que realicen dentro ou fóra do recinto escolar. En todo caso, os
30profesores destes centros gozarán do dereito á representación e defensa en xuízo nos termos
31establecidos na normativa reguladora da Asesoría Xurídica da Xunta de Galicia.
32
33
34Segunda. Medios electrónicos de comunicación
35
36A Administración educativa fomentará a xeneralización nos centros docentes da utilización
37de medios electrónicos de comunicación coas nais e pais ou titores dos alumnos, ao obxecto
38de axilizar a comunicación con estes e facilitarlles así o exercicio dos dereitos e o
39cumprimento dos deberes que lles corresponden en relación coa educación dos seus fillos ou
40pupilos.
41
42
43Terceira. Medidas complementarias
44
451. As disposicións regulamentarias que desenvolven o réxime dos membros dos equipos
46directivos dos centros docentes garantirán a adecuación do mesmo ás funcións, tarefas e
47responsabilidades que para aqueles derivan da aplicación da presente lei.
48
492. Os plans de formación do profesorado incluirán accións especificamente dirixidas a
50preparar a aquel para o exercicio das facultades e o cumprimento dos deberes que, en relación
1 22
23. 1coa convivencia escolar, lle corresponden de acordo con esta lei.
2
3
4 DISPOSICIÓNS TRANSITORIAS
5
6
7Primeira. Procedementos disciplinarios en tramitación
8
9Os procedementos disciplinarios que se atopen en tramitación no momento de entrada en
10vigor desta lei continuarán tramitándose conforme a normativa aplicable con anterioridade á
11mesma.
12
13
14Segunda. Normativa regulamentaria de desenvolvemento
15
16Mentres non entren en vigor as disposicións regulamentarias de desenvolvemento desta lei,
17seguirá sendo de aplicación en materia de convivencia nos centros docentes o Real Decreto
18732/1995, de 5 de maio, sobre dereitos e deberes dos alumnos e normas de convivencia, no
19que non resulte incompatible coa presente lei. En todo caso, os prazos e o procedemento de
20corrección das condutas contrarias á convivencia adaptaranse ao previsto nesta lei.
21
22
23 DISPOSICIÓNS DERROGATORIAS
24
25
26Única. Derrogación normativa
27
28Quedan derrogadas cantas disposicións de igual ou inferior rango se opoñan, contradigan ou
29resulten incompatibles co disposto nesta lei.
30
31
32 DISPOSICIÓNS FINAIS
33
34
35Primeira. Habilitación para o desenvolvemento regulamentario
36
37O Consello da Xunta de Galicia ditará as disposicións regulamentarias necesarias para o
38desenvolvemento e aplicación desta lei.
39
40
41Segunda. Entrada en vigor
42
43Esta lei entrará en vigor ao día seguinte da súa publicación no “Diario Oficial de Galicia”.
1 23