Heillskogurþhj2011

Heillskogurþhj2011
Heill skógur af tækifærum Þorbergur Hjalti Jónsson Mógilsá, rannsóknastöð skógræktar
Hvað á að gera við allan þennan grisjunarvið?
Nægur markaður fyrir iðnvið úr grisjunum Vinnsla spóna í undirburð fyrir húsdýr getur nýtt allan grisjunarvið á Íslandi a.m.k. næstu 20 ár og sennilega fram yfir 2050. Grisjun í Skorradal Grisjunarviður úr Haukadal Myndir úr verksmiðju Hestalistar-Spónavals: Loftur Jónsson 20000 18000 Mögulegur sjálfbær árlegur 16000 Sjálfbært hægt að grisja Nokkur fyrirtæki framleiða 14000 grisjunarafli (m3) nú spæni úr íslenskum 12000 grisjunarviði. Árin 2010 – 2030: 10000 4.000 – 6.000 m3 á ári 8000 6000 Árin 2030-2050 Þetta er nútíðin! 4000 14.000 – 20.000 m3 á ári Hver er framtíðin? 2000 0 2000 2010 2020 2030 2040 2050 2060 Ártal
Járnblendiverksmiðjan á Grundartanga Myndir: Elkem Ísland Iðnviðartilraun Grisjun í Skorradal 2009 2009 – 2010 Íslenskur iðnviður Gæði og áhrif á rekstur Undirritun samnings milli Elkem Ísland og Skógræktar ríkisins um grisjun 1000 tonna af iðnviði fyrir framleiðslutilraun á Grundartanga (13.07.2009). Flutningur á Mynd: Aðalsteinn Sigurgeirsson. Grundartanga 1000 tonn af sitkagrenibolum úr Skorradal komnir á Grundartanga fyrir framleiðslutilraun Elkem Ísland
Af hverju þarf viðarkurl eða viðarkol í kísilvinnslu? Við kísilvinnslu myndast kísileinoxíð 1000 tonn af sitkagrenibolum bíða kurlunar á Grundartanga fyrir gas (SiO) sem leitar upp ofnfylluna og framleiðslutilraun Elkem Ísland vorið 2010 tapast með afgasi frá ofnunum (oxast þar og verður að kísilryki - sóun á orku Kolmónoxíð afgas frá og hráefnum!). Viðarkol hafa mikið COgas COgas ofninum yfirborð og kísileinoxíð gas hvarfast hratt við þau. Þá myndast kísilmálmur Kolefni tekur sem sígur til botns í ofninum. Því er O+C súrefni frá SiO haft viðarkolalag efst í ofninum til að gasinu O+C ná SiO gasinu áður en það tapast úr Kolefni tekur SiOgas Kísileinoxíð ofnfyllunni. súrefni frá gas leitar upp kísilsýrunni ofnfylluna Notkun viðarkurls (þurrvigt) á tonn af kísilmálmi (Si): SiO2 Si Kísilmálmur sekkur til Kísilsýra Hiti um botns í 0,2 tDM tSi-1 kísiljárnframleiðsla (kvartsít) 2000°C ofninum 1,0 tDM tSi-1 kísilmálmframleiðsla
Járnblendiverksmiðjan á Grundartanga Myndir: Elkem Iceland Grundartangi Helguvík Kísiliðnaður á Íslandi 1. 1975: Islenska járnblendifélagið 1. Ofn 1 í notkun 1979 2. Ofn 2 í notkun 1980 3. Ofn 3 í notkun 1999 Þorlákshöfn 4. Magnesium (FSM) vinnslulína 2008 2. 1980: Undirbúin kísilmálmverksmiðja við Reyðarfjörð 3. 2011: Icelandic Silicon Corporation. Helguvík Reykjanesbæ. Bygging verksmiðju hefst sumarið 2011 og hún hefur vinnslu 2013 (2014) 4. 2008-2011: Undirbúnar kísilmálm- og sólarkísilverksmiðjur 1. Grundartangi: Elkem Ísland. 2. Þorlákshöfn: Timminco Limmited, Canada og Stokkur Energy Íslandi. 3. Húsavík?
$4,00 Kreppan var stutt í kísiliðnaðinum $3,50 $3,00 Heimsmarkaðsverð á kísilmálmi (Si) og kísiljárni (FeSi75) féll í kreppunni 2008 en Verð á kg kísils $2,50 fer nú hækkandi með vaxandi eftirspurn í $2,00 Asíu. $1,50 Kísiljárn er um 4/5 af heimsframleiðslu kísils og kísilmálmblendis $1,00 $0,50 FeSi75 Verð á kísilmálmi (Si) og kísiljárni með 75% Si kísilinnihaldi (FeSi75) (ágúst 2008 – október $0,00 2010). Elkem Ísland framleiðir 75% kísiljárn. 2. janúar 2008 1. janúar 2009 1. janúar 2010 Dagsetning Heimild: http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/
Spurn eftir kísiljárni fer vaxandi vegna aukinnar stál og járnvinnslu aðallega í Kína, Indlandi og öðrum nýjum hagvaxtarríkjum Heimsframleiðsla járns og stáls 1.600 Kísiljárn er mest notað í 1.400 stál- og járnblöndur Framleiðsla (milljón tonn) 1.200 Frá aldamótum 2000 1.000 hefur járn- og stálframleiðsla 800 stóraukist í heiminum. 600 Aukningin er nánast 400 öll í Kína og nýjum hagvaxtarríkjum utan Járn 200 Evrópu og Norður- Stál 0 Ameríku 1900 1920 1940 1960 1980 2000 Ár Heimild: http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/
Heimsframleiðsla á kísilmálmi og kísiljárni Lönd 2009 % Kína 4600 67% Rússland 610 9% 8000 Noregur 330 5% Brasilía 240 3% Heimsframleiðsla kísils Kísilframleiðsla (þúsund tonn Si) 7000 1994 - 2010 Bandaríki NA 170 2% 6000 Suður-Afríka 130 2% Kína Kína framleiðir Úkraína 120 2% 5000 nærri 2/3 af öllum Ísland 93 1% 4000 kísli í heiminum Frakkland 69 1% Indland 68 1% 3000 Ísland er í 8. sæti Venesúela 62 1% 2000 10 næststærstu með 1% af heims- Kanada 59 1% (Framleiða hvert yfir 50.000 tonn Si á ári) framleiðslunni 1000 Önnur lönd 290 4% Lönd sem framleiða Samtals 6900 100% 0 innan við 50.000 tonn 1990 1995 2000 2005 2010 Si á ári Ár Helstu kísilframleiðslulönd heims og ársframleiðsla 2010 (þúsund Síðastliðin 5 ár (2006-2010) hefur heims-framleiðsla kísils aukist tonn Si og % af heimsframleiðslu) um 460 þúsund tonn Si árlega. Í Kína er 88% aukningarinnar. Kreppan hafði lítil og skammvinn áhrif. Heimild: http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/
Orkuvinnsla í heiminum á 21. öld Spá um þróun orkuframleiðslu í heiminum til aldamóta 2100 Aðrir orkugjafar (Heimild Elkem Solar AS, 24. apríl 2007) Árleg orkuframleiðsla Sólarhiti Kísiliðnaðurinn spáir að raforka Raforka úr úr sólarljósi verði aðalorkugjafi sólarljósi mannkyns við lok 21. aldar. Vindorka Vaxandi orkuþörf Hærra orkuverð Vaxandi umhverfisvitund Lífmassi Verulegur hluti mannkyns utan raforkukerfis Vatnsorka Kjarnorka Jarðgas Kol Olía
180 Helguvík Kísilframleiðsla 160 140 Stóraukin kísilvinnsla eftir 2008 Framleiðsluaukning hjá Elkem Kísill (þúsund tonn Si) 120 Ísland og ný kísilmálmverksmiðja á Íslandi 100 80 Íslenska kísilfélagsins í Helguvík 60 Grundartangi 40 20 Núverand (efri tafla) og áformuð (neðri tafla) 0 kísilvinnsla á Íslandi ásamt iðnviðarþörf´kísiliðnaðarins 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 Ár Núverandi rekstur (fyrir 2014) Kísill Viðarkurl Kísilframleiðsla á Íslandi 1979 – 2010 (blá lína) ásamt spá til 2014 (rauð punktalína með krossum) Fyrirtæki Staður Vara tSi ár-1 tDM ár-1 Elkem Ísland Grundartanga Kísiljárn 80.000 14.000 Íslenska kísilfélagið Helguvík Hrákísill 40.000 40.000 Núverandi þörf íslensks kísiliðnaðar fyrir Samtals 120.000 54.000 viðarkurl er 14.000 tonn á ári (þurrvigt) en verður 54.000 tonn árið 2014! Áformaður rekstur (eftir 2014) Kísill Viðarkurl Elkem Ísland hefur nú starfsleyfi fyrir Fyrirtæki Staður Vara tSi ár-1 tDM ár-1 sólarkísilvinnslu á Grundartanga og Elkem Ísland Grundartanga Hreinkísill 20.000 15.500 Kanadískt fyrirtæki (Timminco) hefur Timminco Þorlákshöfn Hrákísill 50.000 50.000 kannað byggingu kísilmálmverksmiðju í Þorlákshöfn. Verði þessar verksmiðjur Samtals 70.000 65.500 starfræktar mun iðnviðarþörf íslensks kísiliðnaðar aukast í um 120.000 tonn á ári (þurrvigt). Núverandi og áformað Samtals 190.000 119.500
Spurn kísiliðnaðarins (2014) eftir iðnviði er 54.000 tonn (þurrvigt) og samsvarar um 140.000 m3 af timbri árlega! Mögulegur hagkvæmur og sjálfbær grisjunarafli fyrir iðnviðarkurl til notkunar í kísiliðnaði á Suðvesturlandi er: Til 2030: 1000 – 3.000 m3 ár-1 Um 2050: 5000 – 10.000 m3 ár-1 100% Fram til 2050 geta grisjanir ekki dugað Hlutfall (%) mögulegs sjálfbærs 90% iðnviðarþörf Íslensks kísiliðnaðar! 80% 70% Grisjunarafla 60% % grisjunarafla eftir 90% 50% flutningsvegalengd frá mögulegum sjálfbærum grisjunarafla (%) 40% skógi til Grundartanga Um 30% of mögulegum Hlutfall hagkvæms grisjunarafla af 80% 30% 70% sjálfbærum grisjunarafla er 20% 60% innan hagkvæmrar 10% 50% flutningsvegalengdar frá 0% 40% Grundartanga 0 100 200 300 400 500 600 700 Flutningsvegalengd frá skógi til Grundartanga (km) 30% 20% 10% Hlutfall (%) hagkvæms grisjunarafla 0% 0 100 200 300 400 500 600 700 af mögulegum grisjunarafla (m3) eftir Flutningsvegalengd til Grundartanga (km) flutningsvegalengd til Grundartanga
Af hverju iðnviðarskógrækt á Íslandi? • Grisjanir úr núverandi skógum geta ekki skilað nægum viðarafla fyrir íslenskan kísiliðnað • Sjóflutningur á iðnviði til Íslands er um 1/3 af kurlverði á hafnarbakka við kísilverksmiðju á Íslandi – samkeppnisforskot Íslenskrar ræktunar! • Verð á iðnviði í Evrópu og N-Ameríku fer hækkandi vegna hratt vaxandi notkunar í viðarorkuverum og almennrar spurnar eftir timbri frá hagvaxtarríkjum í Austur Asíu – Dýrara og erfiðara að afla iðnviðar erlendis fyrir Íslenskan kísiliðnað • Sparar gjaldeyri og skapar atvinnu í dreifbýli • Iðnviðarskógrækt getur verið arðsöm landnýting
Er hægt að fá 54.000 tonn (þurrvigt) innan 20 ára úr nýjum iðnviðarskógum?
Járnblendiverksmiðja Grundartanga Kísilmálmverksmiðja Helguvík Iðnviðarskógur Kísilmálmverksmiðja Þorlákshöfn Sandlækjarmýri Plantað 1991 - 1995 Asparskógurinn er alls 85 ha (iðnviðarskógur bænda 68 ha, tilraunir 17 ha) og stendur á Sandlækjarmýri í landi bæjanna Þrándarlundar, Þrándarholts og Sandlækjar í Skeiða- og Gnúpverjahrepp, Árnessýslu.
Tilraunir á Sandlækjarmýri Tilraunasvæði Áburðartilraun Þrándarholt Klónatilraun Þéttleika- tilraun B Asparskógur Sitkagreni- Þéttleikatilraun A Sandlækur (SG) tilraun Asparskógur - Þrándarlundur
1,4 m bil milli trjáa 100 80 Lífmassi (tonn DM ha ) -1 60 40 20 Alaskaösp „Iðunn‟ 0 0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 Alaskaösp „Iðunn‟, Sandlækjarmýri (20 ára vöxtur) Þéttleiki skógar (tré ha-1) 60 Alaskaösp „Iðunn‟ Lífmassi ofanjarðar (stofn og greinar) ≈ 60 tDM ha-1 50 Meðalhæð 7,1  0,9 m Meðal ársvöxtur ≈ 3 tDM ha-1 ár-1 Lífmassi trés (kg DM tré ) -1 Fyrir þéttleika skógar > 5000 tré ha-1 (trjábil 1,4 m) 40 Þróttmeiri klónar á Sandlækjarmýri ná 30 ≈ 60 tDM ha-1 og meðal ársvexti ≈ 3 tDM ha-1 ár-1 20 Við þéttleika um 1.500 tré ha-1 (trjábil 2,6 m) (meðalhæð 8,5  0,6 m) 10 Alaskaösp höggin á 15-20 ára lotu getur endurnýjast 0 af rótar- og stofnsprotum (þarf ekki að endurplanta) 0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 Þéttleiki skógar (tré ha-1) Óbirtar niðurstöður: Lena Mikaelsson & Þorbergur H. Jónsson
Innan 20 ára þarf 18-40 þúsund hektara af asparskógi til að mæta iðnviðarþörf íslensks kísiliðnaðar Núverandi rekstur (fyrir 2014) Kísill Viðarkurl Skógur Ræktun Fyrirtæki Staður Vara tSi ár-1 tDM ár-1 ha ha ár-1 Elkem Ísland Grundartanga Kísiljárn 80.000 14.000 4.667 233 Íslenska kísilfélagið Helguvík Hrákísill 40.000 40.000 13.333 667 Samtals 120.000 54.000 18.000 900 Asparskógur á 20 ára lotu Áformaður rekstur (eftir 2014) Kísill Viðarkurl Skógur Ræktun Fyrirtæki Staður Vara tSi ár-1 tDM ár-1 ha ha ár-1 Elkem Ísland Grundartanga Hreinkísill 20.000 15.500 5.167 258 Timminco Þorlákshöfn Hrákísill 50.000 50.000 16.667 833 Samtals 70.000 65.500 21.833 1.092 Asparskógur á 20 ára lotu Núverandi og áformað Samtals 190.000 119.500 39.833 1.992
Er til land undir iðnviðarskóg innan 100 km frá verksmiðjum?
Stærð: 139.000 ha Skilyrði: • Landnotkun: Framræst votlendi • 9,7°C lágmarksmeðalhitastig júní, júlí, ágúst 1990-2006 • Innan 100 km radíus frá verksmiðjum • Utan svæða skráðum af Umhverfisstofnun
Stærð: 128.000 ha Skilyrði: • Landnotkun: Graslendi, mólendi, hálf og lítt gróið land • 9,7°C lágmarksmeðalhitastig júní, júlí, ágúst 1990-2006 • Innan 100 km radíus frá verksmiðjum • Utan svæða skráðum af Umhverfisstofnun
Asparskógrækt með eða án grisjana á 40-60 ára lotu. Uppskorið með Iðnviðarræktu með alaskaösp skógarhöggsvélum. þrjár aðalleiðir Iðnviðarskógrækt (15-25 ára lota). Uppskorið með Akurskógrækt (10-15 ára lota) skógarhöggsvélum sem Uppskorið með sláttukurlurum safna viðaraflanum í knippi
Sólin CO2 Skógur (Kolefni bundið um tíma í skógi) Aðskildir C-ferlar skógar Viðarafli og kísiliðnaðar Timbur (Kolefni bundið um tíma í viðarafurðum) Úrgangur og Viðarvinnsla afskurður Sögun, límtré, húsgögn o.fl. Afgas Förgun Mannvirki og húsbúnaður Kísiliðnaður Bruni (oxun) (C-bundið í áratugi)
Sólin CO2 Skógur (Kolefni bundið um tíma í skógi) C-hringrás Viðarafli endurnýtingar fyrir kísilframleiðslu Timbur (Kolefni bundið um tíma í viðarafurðum) Úrgangur og Kurlun og flokkun Viðarvinnsla afskurður Sögun, límtré, húsgögn o.fl. Afgas Förgun Mannvirki og húsbúnaður Kísiliðnaður Bruni (oxun) (C-bundið í áratugi)
Sólin CO2 Skógur (Kolefni bundið um tíma í skógi) C-hringrás iðnviðar og Viðarafli endurnýtingar fyrir kísilframleiðslu Timbur Iðnviður (Kolefni bundið um tíma í viðarafurðum) Úrgangur og Kurlun og flokkun Viðarvinnsla afskurður Sögun, límtré, húsgögn o.fl. Afgas Förgun Mannvirki og húsbúnaður Kísiliðnaður Bruni (oxun) (C-bundið í áratugi)
Sólin CO2 Skógur (Kolefni C-hringrás iðnviðar og bundið um Viðarafli tíma í skógi) endurnýtingar fyrir kísilframleiðslu Timbur Iðnviður (Kolefni bundið um tíma í viðarafurðum) Úrgangur og Kurlun og flokkun Viðarvinnsla afskurður Sögun, límtré, húsgögn o.fl. Afgas Förgun Mannvirki og húsbúnaður Kísiliðnaður Bruni (oxun) (C-bundið í áratugi)
Sólin CO2 Skógur (Kolefni C-hringrás iðnviðar fyrir bundið um Viðarafli tíma í skógi) kísilframleiðslu og bindingu í lífkol Timbur Iðnviður (Kolefni bundið um tíma í viðarafurðum) Úrgangur og Kurlun og flokkun Viðarvinnsla afskurður Sögun, límtré, húsgögn o.fl. Kolun Afgas Förgun Iðnkol Mannvirki og húsbúnaður Kísiliðnaður Bruni (oxun) (C-bundið í áratugi)
Sólin CO2 Skógur (Kolefni C-hringrás iðnviðar fyrir bundið um Viðarafli tíma í skógi) kísilframleiðslu og bindingu í lífkol Timbur Iðnviður (Kolefni bundið um tíma í viðarafurðum) Úrgangur og Kurlun og flokkun Viðarvinnsla afskurður Sögun, límtré, húsgögn o.fl. Gæðakurl Förgun Afgas Kolun Förgun Lífkol Iðnkol Mannvirki og Jarðvegur húsbúnaður “varanleg” C-binding (C-bundið í áratugi) og jarðvegsbætur Kísiliðnaður Bruni (oxun) Lífrænn úrgangur og skólp (lífrænt)
Sólin CO2 Skógur (Kolefni C-hringrás sjálfbærs bundið um Vatn Raforka Viðarafli tíma í skógi) orkubúskapar á Íslandi og hráefnanýtingar Timbur Iðnviður Rafgreining (Kolefni bundið um tíma í viðarafurðum) Úrgangur og Kurlun og flokkun Viðarvinnsla afskurður Sögun, límtré, húsgögn o.fl. Gæðakurl Vetni Förgun Afgas Kolun Förgun Eldsneytisgerð Lífkol Iðnkol Fljótandi eldsneyti Mannvirki og Jarðvegur húsbúnaður “varanleg” C-binding (C-bundið í áratugi) og jarðvegsbætur Kísiliðnaður Samgöngur sjávarútvegur Lífrænn úrgangur og skólp (lífrænt)
Á 20 árum? (fyrir 2030) • Getum byggt upp innlenda iðnviðarauðlind sem sparar innflutning viðarkurls fyrir íslenskum kísiliðnaði – 18.000 ha dygðu fyrir verksmiðjurnar á Grundartanga og í Helguvík • Árleg plöntun 900 ha • Landþörf um 7% af óræktuðu láglendi innan 100 km frá verksmiðjunum • Skógurinn myndi binda 2,2 milljón tonn CO2 varanlega. – 40.000 ha þyrfti ef allar áformaðar verksmiðjur tækju til starfa innan 20 ára • Árleg plöntun 2000 ha • Landþörf um 15% af óræktuðu láglendi innan 100 km frá verksmiðjunum • Skógurinn myndi binda 4,9 milljón tonn CO2 varanlega Þarna er heill skógur af tækifærum! Við þurfum ekki að bíða í mannsaldur eftir skógrækt sem mikilvægum þætti í íslensku atvinnulífi! 20 ára alaskaösp á Sandlækjarmýri tilbúin til grisjunar (um 9 m há)

Check these out next

Heillskogurþhj2011

Recomendados

Más contenido relacionado

Más de arskoga(15)

Último(7)

Heillskogurþhj2011