Ang sektor ng industriya araling panlipunan 10(1).pptx
katuturan ng tula at sangkap
1. Tula
Ayon Kay Julian Cruz Balmaceda
- “Ang tula ay isang kaisipang naglalarawan ng kagandahan, ng kariktan, ng kadakilaan-
ang tatlong bagay na magkakatipun-tipon sa isang kaisipan upang mag-angkin ng
karapatang matawag na tula.”
Ayon kay Inigo Ed. Regalado
- “Ang tula ay isang kagandahan, dula, katas, larawan at kabuuan ng tanang
kariktang nakikita sa silong ng alin mang langit”.
Ayon kay Fernando Monleon
- “Ang tula ay pangagagad, tula ng pangagagad ng isang pintor, ng isang manlililok, at isang
asang artista sa tanghalan.” Idinagdag din niya na “ang tula ay higit na malawak kaysa sa
alinman sa nga ibang gagad na mga tinig, kahit na pagsamasamahin pa ang mga iyon.”
Sangkap o salik ng Tula
1. Sukat - Tumutukoy sa bilang ng pantig sa bawat taludtod ng tula.
Sesura- bahagyang pagtigil sa pagbabasa ng bawat taludtod
2.Tugma
- Tumutukoy sa pagsisintunog ng huling salita ng mga taludtod.
3. Makabuluhang diwa
- pangkalahatang diwa o kaisipan ng tula na nais iparating sa mga mambabasa
4. Ang kagandahan o kariktan
- paggamit ng mga piling salita sa tula upang ito’y maganda.
a. Tunog
- kinakasangkapan ng makata sa pagpapatingkad ng mga karanasang inilalarawan niya sa
kanyang tula
aliterasyon
- pag-uulit ng tunog ng isang katinig na ginagamit sa nagkakalapit na salita o pantig.
Hal. Ng aliterasyon
Sa sinayaw-sayaw at hinalik-halikan sa aking paanan,
Titik kong masigla ng lumang talindaw.
Asonansya
- pag-uulit ng tunog ng isang pantig.
2. Onomatopeya
- pagkakahawig ng tunog ng salita at ang diwa nito.
b. Talinghaga
- tinutukoy nito ang mga sagisag, tayutay o salita at pariralang nagbibigay ng ikatlong kahulugan
na nag- uudyok sa mambabasa na mag- isip sa diwang ipinahihiwatig ng mga ito.
c. Larawang-diwa (imagery)- salitang nakapaoob sa tula na kapag binabanggit ay nag-iiwan ng mga tiyak
na larawan sa isipan at pinatatalas nila ang iba’t ibang pandama.
d. simbolo
- paraang ginagamit ng makata sa pagpapaganda ng kanyang tula. Ito’y paggamit ng sagisag na
maaring larawan o salitang larawan.
Uri ng Tula
1. Tulang Pasalaysay - naglalahadngkasaysayano mga tagpoo pangyayari.Mahalaga sa ganitonguri
ng tulaang tamang pagkasuno-sunodatpagkakaugnay-ugnayngmgapangyayaring
isinasalaysay.
Halimbawa.Epiko
2. Tulang Pandulaan - naglalarawanngmga pangyayaringnahahalintuladsatunayna buhay.Ito ay
isinulatupangitanghal.
3. Tulang Pandamdamin- Nagsasadng masidhingdamdaminngmakata,gayang kaligayahan,kasawian,
kalungkutan, kabiguan,poot,tagumpay,galakatbp.
4. Tulang Sagutan- naglalarawanngpagtatagisanngtalinoat pangangatwiranngdalawang
mambibigkas.
Halimbawa
Balagtasan,Duploat Karagatan