2.
Ndahet klasa në dy grupe..
Mbani qëndrim pro ose kundër prerjes së pyjeve si
burim ngrohje.
⦁ Nëse jeni pro prerjes së pyjeve për ngrohje, si mendoni se
do të jetë e ardhmja e brezave në vijim?
⦁ Nëse nuk duhet të përdoren pyjet si burim ngrohjeje,
çfarë teknikash do të sugjeroni ju për të siguruar
ngrohjen?
3. LIDHJA DHE BASHKËVEPRIMI
REALIZOHET NË DISA FORMA
Të drejtat e njeriut nuk funksionojnë vecmas por të lidhura ngushtë me
njëra- tjetrën.
Bashkëveprimi midis të drejtave realizohet në format e mëposhtme:
1. Kushtëzimi i të drejtave të njeriut
2. Kundërshtimi dhe konfliktet midis të drejtave të njeriut.
3. Kufizimi i të drejtave të njeriut
4. - A mund të ketë liri politike ,pa garantimin e të
drejtave sociale,kulturore?
- A mund të ulet varferia dhe rritet niveli i
standartit të jetës, në kushte të një mjedisi të
pambrojtur?
5. - Lidhja e ngushtë e kategorive e të drejtave të njeriut( ekonomike,sociale
,civile,politike,kulturore) ,quhet ndryshe kushtëzim i të drejtave të njeriut.
-Lidhja buron nga kushtëzimi reciprok i aspekteve të ndryshme të
zhvillimit të shoqërisë.
-Lidhja e kategorive të të drejtave është një ndër lidhjet me funksionale
dhe më të dukshmet.
A mund te ulet varferia dhe rritet niveli i standartit të jetës, në kushte të një mjedisi të
pambrojtur? Natyrisht që jo?
- Sepse shkatërrimi i mjedisit natyror mund të sjellë përfitime të përkohshme ,por sjell
varfërimin dhe zhdukjen e burimeve të zhvillimit dhe të jetës kështu që liria e përdorimit të
burimeve natyrore është në kundërshtim me të drejtën për një mjedis të pastër.
KUSHTëZIMI I NDëRSJELLTëI Të
DREJTAVETë NJERIUT
6. KONFLIKTET MES TË DREJTAVE TË
NJERIUT
Kapërcimi i masës në zhvillimin dhe mbrojtjen e të drejtave etnike,fetare, e racore të grupeve të
ndryshme të popullsisë së një vendi mund të sjelli konflikt midis tyre.
Konflikti mes të drejtave ndodh dhe brenda se njëjtës kategori të të drejtave.
Në rast se këto të drejta ose zgjidhen ndërmjet tolerancës,mirëkuptimin,kompromisin,mund të çojnë
në përplasje të mëdha etnike.
Shmangia e konflikteve në garantimin dhe zhvillimin e të drejtave kërkon maturi lëshime nga të gjithë
palët.
1. KONFLIKTET MES T DREJTAVE TE NJERIUT NUK NDODHIN VETEM JASHTE KATEGORIE
( PER SHEMBULL NJE PERSON DESHIRON PER QELLIME TE TIJ FITIMPRURES DHE SIPAS TE DREJTES PER PUNESIM HAP NJE FABRIKE.
HAPJA Ë FABRIKES MUNDESON NE QENDER NDOTJEN Ë MJEDISIT) PRA TE DREJTAT CIVILE NDERHYJNE TEK TE DREJTAT PER MJEDIS
TE PASTER
2. KONFLIKTET TEK TE DREJTAT JANE EDHE BRENDA PER BRENDA KATEGORIVE
(PER SHEMBULL ZHVILLIMI I QENDRUESHEM NE THEMI DUHET TE PERDORIM BURIMET AQ SA MOS
CENOJME BURIMET PER BREZIN Ë SE ARDHMES DISA KETE NUK Ë PRANOJNE DISA TE TJERE.)
7. KUFIZIMI I TË DREJTAVE
TË NJERIUT
Kufizimi i të drejtave të njeriut ka aspektin e vet negativ dhe pozitiv.
Aspekti negativ - ka të bëjë me mosplotësimin e disa të drejtave të individëve.
Disa kufizime mund të ketë ndikime pozitive.
( PER SHEMBULL PO ZHVILLOHET NJE KONFLIKT MES SINDIKATOREVE DHE PUNEDHENESVE.
TE DY PALET KANE KERKESAT Ë TYRE. NESE ATO ULE DHE BIEN NE DAKORT TE KETE
LESHIME RECIPROKE . KJO MUND TE NDODHE VETEM KUR SECILA PALE PRANON KUFIZIMET
E DISA TE DREJTAVE NE EMER TE GARANTIMIT TE DISA TE DREJTAVE ME TE RENDESISHME
DHE JETIKE. DO TE THOTE QE EFEKTI ËSHTË POZITIV. POR KUR NUK BIEJN DAKORT ME
KUFIZIMET EFEKTET JANE NEGATIVE.)
9. Të drejtat e njeriut nuk janë te shkruara vetëm në kushtetutat
kombëtare,por dhe ne traktate rajonalo-botërore.
Qeveritë kanë detyrimin ligjor dhe politik për të respektuar,mbrojtur
dhe për të trajtuar të gjitha qeniet njerëzore që jetojnë në territorin e saj.
Dokumentet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut mund të
klasifikohen në dy kategori:
Deklaratat,të miratuara nga organe të tilla,si Asambleja e Përgjithshme
e Kombeve të Bashkuara,të cilat nuk janë ligjërisht të detyrueshme,
Konventat,të cilat janë dokumente ligjërisht të detyrueshme.
10. DISA DOKUMENTE TË
RËNDËSISHME PËR TË DREJTAT E
NJERIUT
Deklarata e Përgjithshme mbi të Drejtat e
Njeriut;
Karta Magna;
Deklarata Franceze e të Drejtave tëNjeriut;
Deklarata Amerikane e Pavarësisë;
Konventa Kundër Torturës dhe Trajtimeve
Çnjerëzore;
Konventa për Mbrojtjen e Minoriteteve;
Konventa Europiane e të Drejtave të Njeriut;
Konventa e Ndalimit të çdo Forme të
Diskriminimit ndaj Grave etj.
11. DEKLARATA E PËRGJITHSHME MBI TË
DREJTAT E NJERIUT
Deklarata e Përgjithshme mbi të Drejtat e Njeriut,e
miratuar më 10 dhjetor 1948,ose siç quhet ndryshe Karta
e të Drejtave të Njeriut
Karta e të Drejtave të Njeriut është një ndër dokumentet
më të rëndësishme të OKB-së.
Karta sanksionon të drejta te njeriut dhe nevojën e
respektimit të tyre nga shtetet e qeveritë në vende te
ndryshme të botës.
12. KARTA SANKSIONON SE:
Të gjithë njerëzit lindin të lirë dhe të barabartë në dinjitet
dhe në të drejta;
Secili gëzon të gjitha të drejtat dhe liritë e parashtruara në
Deklaratën e Përgjithshme mbi të Drejtat e Njeriut,pa
kurrfarë kufizimesh sa i përket
racës,ngjyrës,gjinisë,gjuhës,besimit fetar,mendimit
politik,origjinës kombëtare a shoqërore,pasurisë,lindjes
etj.;
Gjithkush ka të drejtë të jetojë,të jetë i lirë dhe të ketë
sigurimin vetjak;
Asnjeri nuk duhet të mbahet si skllav ose i nënshtruar;
skllavëria dhe tregtia e skllevërve janë të ndaluara në të
gjitha format;
asnjeri nuk duhet t’i nënshtrohet mundimit,veprimit ose
dënimit të egër,jo njerëzor ose poshtërues;
• gjithkush ka të drejtën e lirisë së qarkullimit dhe
banimit brenda kufijve të çdo shteti;
• gjithkush ka të drejtën e një shtetësie.
• gjithkush ka të drejtën për punë,të zgjedhë lirisht
profesionin,të ketë kushte të favorshme pune dhe të
jetë i mbrojtur nga papunësia;
• gjithkush ka të drejtën e shkollimit.
• gjithkush ka të drejtë të marrë pjesë lirisht në jetën
kulturore të komunitetit të tij,
• të gëzojë artet dhe të përfitojë nga përparimi
shkencor dhe dobitë etij.
