SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 2
Descargar para leer sin conexión
Boletín do Equipo de Normalización e Dinamización Lingüística
CEIP de Randufe Nº 69 outubro de 2017
UNHA VALEDORA QUE NON NOS VALE
Desde a súa chegada ao cargo a Valedora do Pobo ten re-
cibido ducias de casos de vulneración dos dereitos lingüísticos
polo uso do galego. En todos os casos, os expedientes e inves-
tigacións abertas terminan xustificando as actitudes contra o ga-
lego e nalgúns indo máis alá que a propia administración. É o
caso dunha queixa en relación coa redución do horario en gale-
go coa Lomce que aínda é máis que o xa limitado polo Decreto
de plurilingüísmo; o da nena de 9 anos que sufriu abuso de au-
toridade por empregar a forma lexítima Galiza nunha redacción;
ou no caso de Gondomar pedindo a retirada de sinais de tránsito
na nosa lingua e advertindo de que a toponimia debe estar en
castelán obviando que segundo a Lei de normalización lingüísiti-
ca, a única forma legal é a galega. .
O seu exceso de celo é notorio en casos contra o galego,
actuando de oficio se for preciso. Como exemplos a petición da
valedora da edición en castelán da cartilla de vacinas ou a cam-
paña de acoso contra un centro de ensino por pendurar un car-
taz a favor do galego.
Segundo a lei que regula a institución, a súa función debe
ser velar polo exercicio dos dereitos fundamentais e as liberda-
des, mais actúa como se o dereito ao uso pleno e libre do gale-
go non existir ou non fose merecente de facelo, contribuíndo a
engadir máis obstáculos dos que xa hai ao seu desenvolvemen-
to e normalización.
Con esta actitude mal pode arrogarse a nobre defensa da
sociedade galega nin ser a súa valedora a quen está máis preo-
cupada por defender o statu quo e preeminencia do castelán
que aplicar a lei de forma xusta, ponderada e equilibrada.
AQUELAR
A viñeta de Luís Davila
xoga co verbo aquelar. Aque-
lar(se) é un verbo que pode
significar arranxar, reparar,
amañar; mais tamén o con-
trario e ter o significado de
estragar(se) e tamén apar-
var(se), amolar, alterar(se),
anoxar(se). Así podemos di-
cir:
Deixei o coche no taller para ver se o aquelan que fai uns ruídos moi raros.
Ou tamén: Non quero que me andes co ordenador, que mo aquelas.
En realidade aquelar é un verbo da lingua coloquial, de sentido vago, de significado pouco preciso que
se usa cando non se atopa o verbo adecuado ou non se quere empregar a palabra precisa. O que fai aínda
máis curiosa a esta palabra que pode significar unha cousa e a súa contraria é que tamén ten un antónimo:
desaquelar, que ten o mesmo significado impreciso, que adquire segundo o contexto en que se diga. Así un
exemplo sería:
Deulle un golpe á radio e desaquelouna.
Ou tamén (co sentido de “reparar”): Deulle un agasallo para desaquelalo.
Sobre o verbo aquelar escribe Alba Nogueira López no Portal das Palabras:
“Como explicarlle o que é aquelar a unha persoa que nunca tal escoitou? Aquelar é coller e deitar.
Aquelar é romper e arranxar. Aquelar é berrar e loubar. Só a proximidade coloquial nos dá o tempero xusto
para cada aquelar”.
E falando da viñeta de Davila, non pensades que é ben aquelada?
“Aqueliño, es ben aquelado. Aquela lixeiro que chegas tarde”

Más contenido relacionado

Destacado

Nº 47 abril 2014 en galego,.
Nº 47 abril 2014  en galego,.Nº 47 abril 2014  en galego,.
Nº 47 abril 2014 en galego,.ceiprandufe
 
Nº 53 marzo 2015 en galego,.
Nº 53 marzo 2015  en galego,.Nº 53 marzo 2015  en galego,.
Nº 53 marzo 2015 en galego,.ceiprandufe
 
Nº 52 febreiro 2015 en galego,.
Nº 52 febreiro 2015  en galego,.Nº 52 febreiro 2015  en galego,.
Nº 52 febreiro 2015 en galego,.ceiprandufe
 
Nº 54 abril 2015 en galego,.
Nº 54 abril 2015  en galego,.Nº 54 abril 2015  en galego,.
Nº 54 abril 2015 en galego,.ceiprandufe
 
Nº 44 xaneiro 2014 en galego,.
Nº 44 xaneiro 2014  en galego,.Nº 44 xaneiro 2014  en galego,.
Nº 44 xaneiro 2014 en galego,.ceiprandufe
 
Nº 63 novembro 2016 en galego,...máis e mellor
Nº 63 novembro 2016  en galego,...máis e mellorNº 63 novembro 2016  en galego,...máis e mellor
Nº 63 novembro 2016 en galego,...máis e mellorceiprandufe
 
Nº 65 marzo 2017 en galego,.
Nº 65 marzo 2017  en galego,.Nº 65 marzo 2017  en galego,.
Nº 65 marzo 2017 en galego,.ceiprandufe
 
Nº 61 xuño 2016 en galego,.
Nº 61 xuño 2016  en galego,.Nº 61 xuño 2016  en galego,.
Nº 61 xuño 2016 en galego,.ceiprandufe
 
Violencia De Genero
Violencia De GeneroViolencia De Genero
Violencia De Generocolebar
 
Nº 66 abril 2017 en galego,.
Nº 66 abril 2017  en galego,.Nº 66 abril 2017  en galego,.
Nº 66 abril 2017 en galego,.ceiprandufe
 
Nº 58 xaneiro 2016 en galego,.
Nº 58 xaneiro 2016  en galego,.Nº 58 xaneiro 2016  en galego,.
Nº 58 xaneiro 2016 en galego,.ceiprandufe
 
Bebe-pronome
Bebe-pronomeBebe-pronome
Bebe-pronomeecursocig
 

Destacado (20)

Nº 47 abril 2014 en galego,.
Nº 47 abril 2014  en galego,.Nº 47 abril 2014  en galego,.
Nº 47 abril 2014 en galego,.
 
Nº 53 marzo 2015 en galego,.
Nº 53 marzo 2015  en galego,.Nº 53 marzo 2015  en galego,.
Nº 53 marzo 2015 en galego,.
 
Nº 52 febreiro 2015 en galego,.
Nº 52 febreiro 2015  en galego,.Nº 52 febreiro 2015  en galego,.
Nº 52 febreiro 2015 en galego,.
 
Nº 54 abril 2015 en galego,.
Nº 54 abril 2015  en galego,.Nº 54 abril 2015  en galego,.
Nº 54 abril 2015 en galego,.
 
Nº 44 xaneiro 2014 en galego,.
Nº 44 xaneiro 2014  en galego,.Nº 44 xaneiro 2014  en galego,.
Nº 44 xaneiro 2014 en galego,.
 
Nº 63 novembro 2016 en galego,...máis e mellor
Nº 63 novembro 2016  en galego,...máis e mellorNº 63 novembro 2016  en galego,...máis e mellor
Nº 63 novembro 2016 en galego,...máis e mellor
 
Nº 65 marzo 2017 en galego,.
Nº 65 marzo 2017  en galego,.Nº 65 marzo 2017  en galego,.
Nº 65 marzo 2017 en galego,.
 
Dia de la mujer
Dia de la mujerDia de la mujer
Dia de la mujer
 
Nº 61 xuño 2016 en galego,.
Nº 61 xuño 2016  en galego,.Nº 61 xuño 2016  en galego,.
Nº 61 xuño 2016 en galego,.
 
O PrincipiñO
O PrincipiñOO PrincipiñO
O PrincipiñO
 
Alexander Calder
Alexander   CalderAlexander   Calder
Alexander Calder
 
Violencia De Genero
Violencia De GeneroViolencia De Genero
Violencia De Genero
 
Nº 66 abril 2017 en galego,.
Nº 66 abril 2017  en galego,.Nº 66 abril 2017  en galego,.
Nº 66 abril 2017 en galego,.
 
Nuestro cuento[1]
Nuestro cuento[1]Nuestro cuento[1]
Nuestro cuento[1]
 
Oración galega a rosalía
Oración galega a rosalíaOración galega a rosalía
Oración galega a rosalía
 
Presentación1
Presentación1Presentación1
Presentación1
 
Galiza e rosalía
Galiza e rosalíaGaliza e rosalía
Galiza e rosalía
 
Nº 58 xaneiro 2016 en galego,.
Nº 58 xaneiro 2016  en galego,.Nº 58 xaneiro 2016  en galego,.
Nº 58 xaneiro 2016 en galego,.
 
Bebe-pronome
Bebe-pronomeBebe-pronome
Bebe-pronome
 
Bodegóns
BodegónsBodegóns
Bodegóns
 

Más de ceiprandufe

N 79 maio 2019 en galego,...mais e mellor
N 79 maio 2019  en galego,...mais e mellorN 79 maio 2019  en galego,...mais e mellor
N 79 maio 2019 en galego,...mais e mellorceiprandufe
 
N 78 marzo 2019 en galego,...mais e mellor
N 78 marzo 2019  en galego,...mais e mellorN 78 marzo 2019  en galego,...mais e mellor
N 78 marzo 2019 en galego,...mais e mellorceiprandufe
 
N 76 xaneiro 2019 en galego,...mais e mellor
N 76 xaneiro 2019  en galego,...mais e mellorN 76 xaneiro 2019  en galego,...mais e mellor
N 76 xaneiro 2019 en galego,...mais e mellorceiprandufe
 
N 75 setembro 2018 en galego mais e mellor
N 75 setembro 2018  en galego mais e mellorN 75 setembro 2018  en galego mais e mellor
N 75 setembro 2018 en galego mais e mellorceiprandufe
 
N 73 abril 2018 engalegomaisemellor
N 73 abril 2018  engalegomaisemellorN 73 abril 2018  engalegomaisemellor
N 73 abril 2018 engalegomaisemellorceiprandufe
 
N 72 marzo 2018 engalegomaisemellor
N 72 marzo 2018  engalegomaisemellorN 72 marzo 2018  engalegomaisemellor
N 72 marzo 2018 engalegomaisemellorceiprandufe
 
N74 maio 2018 en galego mais e mellor
N74 maio 2018  en galego mais e mellorN74 maio 2018  en galego mais e mellor
N74 maio 2018 en galego mais e mellorceiprandufe
 
Mulleres da nosa historia
Mulleres da nosa historiaMulleres da nosa historia
Mulleres da nosa historiaceiprandufe
 
Nº 71 febreiro 2018 en galego,...máis e mellor
Nº 71 febreiro 2018  en galego,...máis e mellorNº 71 febreiro 2018  en galego,...máis e mellor
Nº 71 febreiro 2018 en galego,...máis e mellorceiprandufe
 
Nº 70 novembro 2017 en galego,...máis e mellor
Nº 70 novembro 2017  en galego,...máis e mellorNº 70 novembro 2017  en galego,...máis e mellor
Nº 70 novembro 2017 en galego,...máis e mellorceiprandufe
 
Póster certame poesía
Póster certame poesíaPóster certame poesía
Póster certame poesíaceiprandufe
 
Día biblioteca 2017
Día biblioteca 2017Día biblioteca 2017
Día biblioteca 2017ceiprandufe
 
Nº 67 maio 2017 en galego,.
Nº 67 maio 2017  en galego,.Nº 67 maio 2017  en galego,.
Nº 67 maio 2017 en galego,.ceiprandufe
 
Nº 64 xaneiro 2017 en galego,.
Nº 64 xaneiro 2017  en galego,.Nº 64 xaneiro 2017  en galego,.
Nº 64 xaneiro 2017 en galego,.ceiprandufe
 
Andoriña xuño 2016
Andoriña xuño 2016Andoriña xuño 2016
Andoriña xuño 2016ceiprandufe
 
Nº 59 febreiro 2016 en galego,.
Nº 59 febreiro 2016  en galego,.Nº 59 febreiro 2016  en galego,.
Nº 59 febreiro 2016 en galego,.ceiprandufe
 
La leyenda de la luna de fuego
La leyenda de la luna de fuegoLa leyenda de la luna de fuego
La leyenda de la luna de fuegoceiprandufe
 

Más de ceiprandufe (18)

N 79 maio 2019 en galego,...mais e mellor
N 79 maio 2019  en galego,...mais e mellorN 79 maio 2019  en galego,...mais e mellor
N 79 maio 2019 en galego,...mais e mellor
 
N 78 marzo 2019 en galego,...mais e mellor
N 78 marzo 2019  en galego,...mais e mellorN 78 marzo 2019  en galego,...mais e mellor
N 78 marzo 2019 en galego,...mais e mellor
 
N 76 xaneiro 2019 en galego,...mais e mellor
N 76 xaneiro 2019  en galego,...mais e mellorN 76 xaneiro 2019  en galego,...mais e mellor
N 76 xaneiro 2019 en galego,...mais e mellor
 
N 75 setembro 2018 en galego mais e mellor
N 75 setembro 2018  en galego mais e mellorN 75 setembro 2018  en galego mais e mellor
N 75 setembro 2018 en galego mais e mellor
 
N 73 abril 2018 engalegomaisemellor
N 73 abril 2018  engalegomaisemellorN 73 abril 2018  engalegomaisemellor
N 73 abril 2018 engalegomaisemellor
 
N 72 marzo 2018 engalegomaisemellor
N 72 marzo 2018  engalegomaisemellorN 72 marzo 2018  engalegomaisemellor
N 72 marzo 2018 engalegomaisemellor
 
N74 maio 2018 en galego mais e mellor
N74 maio 2018  en galego mais e mellorN74 maio 2018  en galego mais e mellor
N74 maio 2018 en galego mais e mellor
 
Mulleres da nosa historia
Mulleres da nosa historiaMulleres da nosa historia
Mulleres da nosa historia
 
Nº 71 febreiro 2018 en galego,...máis e mellor
Nº 71 febreiro 2018  en galego,...máis e mellorNº 71 febreiro 2018  en galego,...máis e mellor
Nº 71 febreiro 2018 en galego,...máis e mellor
 
Nº 70 novembro 2017 en galego,...máis e mellor
Nº 70 novembro 2017  en galego,...máis e mellorNº 70 novembro 2017  en galego,...máis e mellor
Nº 70 novembro 2017 en galego,...máis e mellor
 
Póster certame poesía
Póster certame poesíaPóster certame poesía
Póster certame poesía
 
Día biblioteca 2017
Día biblioteca 2017Día biblioteca 2017
Día biblioteca 2017
 
Día biblioteca
Día bibliotecaDía biblioteca
Día biblioteca
 
Nº 67 maio 2017 en galego,.
Nº 67 maio 2017  en galego,.Nº 67 maio 2017  en galego,.
Nº 67 maio 2017 en galego,.
 
Nº 64 xaneiro 2017 en galego,.
Nº 64 xaneiro 2017  en galego,.Nº 64 xaneiro 2017  en galego,.
Nº 64 xaneiro 2017 en galego,.
 
Andoriña xuño 2016
Andoriña xuño 2016Andoriña xuño 2016
Andoriña xuño 2016
 
Nº 59 febreiro 2016 en galego,.
Nº 59 febreiro 2016  en galego,.Nº 59 febreiro 2016  en galego,.
Nº 59 febreiro 2016 en galego,.
 
La leyenda de la luna de fuego
La leyenda de la luna de fuegoLa leyenda de la luna de fuego
La leyenda de la luna de fuego
 

Nº 69 outubro 2017 en galego,...máis e mellor

  • 1. Boletín do Equipo de Normalización e Dinamización Lingüística CEIP de Randufe Nº 69 outubro de 2017 UNHA VALEDORA QUE NON NOS VALE Desde a súa chegada ao cargo a Valedora do Pobo ten re- cibido ducias de casos de vulneración dos dereitos lingüísticos polo uso do galego. En todos os casos, os expedientes e inves- tigacións abertas terminan xustificando as actitudes contra o ga- lego e nalgúns indo máis alá que a propia administración. É o caso dunha queixa en relación coa redución do horario en gale- go coa Lomce que aínda é máis que o xa limitado polo Decreto de plurilingüísmo; o da nena de 9 anos que sufriu abuso de au- toridade por empregar a forma lexítima Galiza nunha redacción; ou no caso de Gondomar pedindo a retirada de sinais de tránsito na nosa lingua e advertindo de que a toponimia debe estar en castelán obviando que segundo a Lei de normalización lingüísiti- ca, a única forma legal é a galega. . O seu exceso de celo é notorio en casos contra o galego, actuando de oficio se for preciso. Como exemplos a petición da valedora da edición en castelán da cartilla de vacinas ou a cam- paña de acoso contra un centro de ensino por pendurar un car- taz a favor do galego. Segundo a lei que regula a institución, a súa función debe ser velar polo exercicio dos dereitos fundamentais e as liberda- des, mais actúa como se o dereito ao uso pleno e libre do gale- go non existir ou non fose merecente de facelo, contribuíndo a engadir máis obstáculos dos que xa hai ao seu desenvolvemen- to e normalización. Con esta actitude mal pode arrogarse a nobre defensa da sociedade galega nin ser a súa valedora a quen está máis preo- cupada por defender o statu quo e preeminencia do castelán que aplicar a lei de forma xusta, ponderada e equilibrada.
  • 2. AQUELAR A viñeta de Luís Davila xoga co verbo aquelar. Aque- lar(se) é un verbo que pode significar arranxar, reparar, amañar; mais tamén o con- trario e ter o significado de estragar(se) e tamén apar- var(se), amolar, alterar(se), anoxar(se). Así podemos di- cir: Deixei o coche no taller para ver se o aquelan que fai uns ruídos moi raros. Ou tamén: Non quero que me andes co ordenador, que mo aquelas. En realidade aquelar é un verbo da lingua coloquial, de sentido vago, de significado pouco preciso que se usa cando non se atopa o verbo adecuado ou non se quere empregar a palabra precisa. O que fai aínda máis curiosa a esta palabra que pode significar unha cousa e a súa contraria é que tamén ten un antónimo: desaquelar, que ten o mesmo significado impreciso, que adquire segundo o contexto en que se diga. Así un exemplo sería: Deulle un golpe á radio e desaquelouna. Ou tamén (co sentido de “reparar”): Deulle un agasallo para desaquelalo. Sobre o verbo aquelar escribe Alba Nogueira López no Portal das Palabras: “Como explicarlle o que é aquelar a unha persoa que nunca tal escoitou? Aquelar é coller e deitar. Aquelar é romper e arranxar. Aquelar é berrar e loubar. Só a proximidade coloquial nos dá o tempero xusto para cada aquelar”. E falando da viñeta de Davila, non pensades que é ben aquelada? “Aqueliño, es ben aquelado. Aquela lixeiro que chegas tarde”