Ένα παράδειγμα σεβασμού προς τους γονείς, Ενότητα 8, Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Γ΄ Γυμνασίου, σελ. 60-62

1. Ένα παράδειγμα
σεβασμού προς
τους γονείς
Λυκοῦργος, Κατὰ Λεωκράτους
95-96

2. 1. Να προσδιορίσουν οι μαθητές τον σκοπό της
ενσωμάτωσης ενός μύθου σε έναν ρητορικό
λόγο με πολιτικό περιεχόμενο και να
αξιολογήσουν τη βαρύτητά του ως
επιχειρήματος.
2. Να εντοπίσουν τις βασικές ιδέες του
κειμένου και τις αξίες του αρχαίου ελληνικού
κόσμου τις οποίες απηχούν.
3. Να αποδώσουν το περιεχόμενο του κειμένου
στη ν.ε.
4. Να ασκηθούν στην παραγωγή και στη
σύνθεση λέξεων στην α.ε. και στη ν.ε. και να
εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους.

3. Λυκούργος
(390-324 π.Χ.)

4. Ο Λυκούργος (390 π.Χ. - 324 π.Χ.) ήταν Αθηναίοςπολιτικός καιρήτορας. Στη
δεκαετία 350 π.Χ.-340 π.Χ. συντάχτηκε με το αντιμακεδονικό κόμμαστην Αθήνα
όπως και ο ρήτορας Δημοσθένης. Γόνος παλιάς αθηναϊκής οικογένειας, ακολούθησε
τις αρχές που χαρακτήριζαν τους παλαιούς Αθηναίους: προσήλωση στη θρησκεία
και τους θεούς της πόλης, λιτότηταστον ιδιωτικό βίο, αμείλικτη στάση απέναντι σ'
εκείνον που πρόδιδε την πόλη ή παράβαινε τους καθιερωμένους ηθικούς και
πολιτικούς κανόνες. Ο Λυκούργος διήγε βίο ασκητικό και από εκεί αντλούσε το
δικαίωμα να εμφανίζεται συχνά ως διώκτης κάθε παρεκτροπής. Ανέλαβε επί 12
χρόνια (338 π.Χ.-326 π.Χ.) διάφορες διοικητικές θέσεις που είχαν να κάνουν με τη
διαχείριση των δημόσιων οικονομικών (ταμίας) καθώς και την ευθύνη για τα
δημόσια έργα. Πολλές φορές εμφανιζόταν ως δημόσιος κατήγοροςεναντίον
δημόσιων λειτουργών που είχαν βλάψει τα συμφέροντα της πόλης. Η ευσυνειδησία
του στην άσκηση των καθηκόντων του συνέβαλε στην αύξηση των δημοσίων
εσόδων στα 1200 τάλαντα. Το ενδιαφέρον του για την αύξηση της ασφάλειας και
του κύρους της Αθήνας έκαναν τους συμπολίτες του να τον τιμήσουν τόσο, που
όταν το 335 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος απαίτησε την παράδοσή του μαζί με άλλους
εννέα ηγέτες της αντιμακεδονικής παράταξης, αρνήθηκαν να τον παραδώσουν.

5. Ο Λέων της Χαιρώνειας, πιθανότατα εγέρθηκε από
τους Θηβαίους στη μνήμη των νεκρών τους.
Σώθηκε μέχρι σήμερα μόνο ένας λόγος του, ο Κατά Λεωκράτους, τον οποίο
εκφώνησε ο ίδιος στο δικαστήριο. Ο Λεωκράτης, ένας πλούσιος αθηναίος,
εγκατέλειψε την Αθήνα το 338 π.Χ. μετά την ήττα των Αθηναίων στη Χαιρώνεια,
χωρίς να συμμεριστεί τους κινδύνους που διέτρεχε η πατρίδα του κι από φόβο
πως αυτή θα κυριευθεί· στη Ρόδο, όπου κατέφυγε, διέδιδε ότι η Αθήνα έπεσε στα
χέρια των Μακεδόνων. Θέλησε να επιστρέψει πίσω σ' αυτήν το 331 π.Χ.. Ο
Λυκούργος τον κατηγόρησε για έσχατη προδοσία, στηριζόμενος περισσότερο στη
γενικότερη αντίληψη για την ορθή συμπεριφορά και λιγότερο σε συγκεκριμένες
κατηγορίες και σχετικούς νόμους. Αρχικά, παραθέτει τα ψηφίσματα και τα μέτρα
με τα οποία προσπάθησε η πόλη να αντιμετωπίσει τη δυσχερή κατάσταση. Ένα
μάλιστα από αυτά καθιστούσε ενόχους προδοσίας όσους θα εγκατέλειπαν στο
εξής την Αθήνα. Ο Λεωκράτης, όμως, πρόλαβε να καταφύγει στη Ρόδο κάποιες
ώρες πριν από την ψήφισή του και έτσι ο ρήτορας εστιάζει στην ηθική και όχι τη
νομική πλευρά του ζητήματος. Η υπερβολικά αυστηρή τιμωρία που ζητούσε ο
Λυκούργος, δηλαδή η καταδίκη σε θάνατο, δεν έφερε το αποτέλεσμα που
περίμενε. Ο Λεωκράτης αθωώθηκε με διαφορά μόνο μίας ψήφου.

6. Ο Κατά Λεωκράτους λόγος είναι υπέροχο φρονηματιστικό και διδακτικό ανάγνωσμα, που αντανακλά τον έντιμο
χαρακτήρα του ρήτορα, αλλά και την προσήλωσή του στην ιδέα της πατρίδας. Το απόσπασμά μας είναι μια
μυθική ιστορία με ηθικοδιδακτικό χαρακτήρα. Επιδιώκει να προβάλει την αγάπη και το σεβασμό που οφείλουν να
δείχνουν τα παιδιά προς τους γονείς τους. Άλλωστε, το υπερφυσικό γεγονός της σωτηρίας του γιου και του πατέρα
αποδεικνύει την ευμένεια των θεών για τους ενάρετους ανθρώπους.

7. ΤΟ
ΚΕΙΜΕΝΟ

8. Με τον λόγο του Κατὰ Λεωκράτους ο
Λυκούργος (περ. 390-324 π.Χ.), Αθηναίος
πολιτικός και ρήτορας, ζήτησε από το
δικαστήριοτης Ηλιαίας την καταδίκη του
συμπολίτη του Λεωκράτη. Αυτός
εγκατέλειψε την Αθήνα λίγο πριν από τη
μάχη της Χαιρώνειας, επειδή φοβήθηκε ότι
η πόλη θα έπεφτε στα χέρια των
Μακεδόνων, και κατέφυγε στη Ρόδο, όπου
διέδωσε ότι η πόλη είχε ήδη καταληφθεί.
Στον λόγο του ο ρήτορας επισημαίνει το
χρέος των πολιτών προς το θείο, την
πατρίδα, τους νόμους και τους γονείς. Στο
απόσπασμα τονίζεται η σημασία του
σεβασμού προς τους γονείς.

9. I ΜΕΡΟΣ: Το μυθολογικό παράδειγμα.

10. Λέγεται γοῦν ἐν Σικελίᾳ (εἰ γὰρ καὶ μυθωδέστερόν ἐστιν, ἀλλ’ ἁρμόσει καὶ νῦν
ἅπασι τοῖς νεωτέροις ἀκοῦσαι) ἐκ τῆς Αἴτνης ῥύακα πυρὸς γενέσθαι· τοῦτον δὲ ῥεῖν
φασιν ἐπί τε τὴν ἄλλην χώραν, καὶ δὴ καὶ πρὸς πόλιν τινὰ τῶν ἐκεῖ κατοικουμένων.

11. Λέγεται γοῦν ἐν Σικελίᾳ
(εἰ γὰρ καὶ μυθωδέστερόν ἐστιν,
ἀλλ’ ἁρμόσει καὶ νῦν ἅπασι τοῖς
νεωτέροις ἀκοῦσαι)
ἐκ τῆς Αἴτνης ῥύακα πυρὸς
γενέσθαι· τοῦτον δὲ ῥεῖν φασιν ἐπί
τε τὴν ἄλλην χώραν,
καὶ δὴ καὶ πρὸς πόλιν τινὰ τῶν ἐκεῖ
κατοικουμένων.
Λέγεται λοιπόν ότι στη Σικελία
(γιατί αν και μοιάζει με μύθο,
ταιριάζει όμως να τον ακούσετε και
εσείς όλοι οι νεότεροι)
ξεχύθηκε πύρινο ποτάμι από την
Αίτνα· αυτό λοιπόν λένε ότι έρεε
προς την υπόλοιπη χώρα,
και μάλιστα προς κάποια πόλη από
αυτές που βρίσκονταν εκεί.
μετάφραση

12. •Λέγεται γοῦνἐνΣικελίᾳἐκ τῆς Αἴτνηςῥύακαπυρὸςγενέσθαι: Η Αίτνα είναι ενεργό ακόμη
ηφαίστειο της Σικελίας, κοντά στην πόλη της Κατάνης. Σύμφωνα με αρχαίες μαρτυρίες, μία
σφοδρότατη έκρηξη του ηφαιστείου σημειώθηκε περίπου το 475 π.Χ.
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ

13. II ΜΕΡΟΣ: Ο ευσεβής νέος.
Ο Αινείαςκουβαλάει στηνπλάτη του τονπατέρα του, τονΑγχίση.Jose DanielPena

14. Τοὺς μὲν οὖν ἄλλους ὁρμῆσαι πρὸς
φυγήν, τὴν αὑτῶν σωτηρίαν
ζητοῦντας, ἕνα δέ τινα τῶν
νεωτέρων, ὁρῶντα τὸν πατέρα
πρεσβύτερον ὄντα καὶ οὐχὶ
δυνάμενον ἀποχωρεῖν, ἀλλὰ
ἐγκαταλαμβανόμενον ὑπὸ τοῦ
πυρός, ἀράμενον φέρειν. Φορτίου δ’
οἶμαι προσγενομένου καὶ αὐτὸς
ἐγκατελήφθη.
Charles Brocas, 1803, ο Αινείας εγκαταλείπειτην φλεγόμενη Τροία με τον γιο του και τον πατέρα του Αγχίση.

15. Batoni,Pompeo— AeneasfleeingfromTroy —1750
Τοὺς μὲν οὖν ἄλλους ὁρμῆσαι πρὸς
φυγήν, τὴν αὑτῶν σωτηρίαν
ζητοῦντας, ἕνα δέ τινα τῶν
νεωτέρων, ὁρῶντα τὸν πατέρα
πρεσβύτερον ὄντα καὶ οὐχὶ
δυνάμενον ἀποχωρεῖν, ἀλλὰ
ἐγκαταλαμβανόμενον ὑπὸ τοῦ
πυρός, ἀράμενον φέρειν.
Φορτίου δ’ οἶμαι προσγενομένου καὶ
αὐτὸς ἐγκατελήφθη.
[Λένε ακόμη], ότι οι άλλοι όρμησαν να
φύγουν, ζητώντας τη σωτηρία τους,
ένας όμως από τους
νεότερους, επειδή έβλεπε ότι ο πατέρας
του ήταν γέρος και δε
θα μπορούσε να φύγει, και ότι θα
παγιδευόταν από τη φωτιά, αφού τον
σήκωσε στους ώμους του, τον μετέφερε.
Επειδή όμως, όπως νομίζω, προστέθηκε
φορτίο, αποκλείσθηκε και ο ίδιος.
μετάφραση

16. III ΜΕΡΟΣ:
Σωτήρια θεϊκή
παρέμβαση

17. Ὅθεν δὴ καὶ ἄξιον θεωρῆσαι τὸ θεῖον, ὅτι
τοῖς ἀνδράσιν τοῖς ἀγαθοῖς εὐμενῶς ἔχει.
Λέγεται γὰρ κύκλῳ τὸν τόπον ἐκεῖνον
περιρρυῆναι τὸ πῦρ καὶ σωθῆναι τούτους
μόνους, ἀφ’ ὧν καὶ τὸ χωρίον ἔτι καὶ νῦν
προσαγορεύεσθαι τῶν εὐσεβῶν χῶρον·
τοὺς δὲ ταχεῖαν τὴν ἀποχώρησιν
ποιησαμένους καὶ τοὺς ἑαυτῶν γονέας
ἐγκαταλιπόντας ἅπαντας ἀπολέσθαι.

18. Ὅθεν δὴ καὶ ἄξιον θεωρῆσαι τὸ θεῖον,
ὅτι τοῖς ἀνδράσιν τοῖς ἀγαθοῖς εὐμενῶς
ἔχει.
Λέγεται γὰρ κύκλῳ τὸν τόπον ἐκεῖνον
περιρρυῆναι τὸ πῦρ καὶ σωθῆναι
τούτους μόνους, ἀφ’ ὧν καὶ τὸ χωρίον
ἔτι καὶ νῦν προσαγορεύεσθαι τῶν
εὐσεβῶν χῶρον· τοὺς δὲ ταχεῖαν τὴν
ἀποχώρησιν ποιησαμένους
καὶ τοὺς ἑαυτῶν γονέας ἐγκαταλιπόντας
ἅπαντας ἀπολέσθαι.
Από αυτό το γεγονός αξίζει να προσέξουμε
ότι το θείο δείχνει συμπάθεια στους
αγαθούς (ενάρετους) ανθρώπους.
Γιατί, λέγεται ότι κυκλικά στον τόπο εκείνο
έτρεξε η λάβα και σώθηκαν μόνο αυτοί,
από τους οποίους και η τοποθεσία ακόμη και
σήμερα ονομάζεται
«χώρος των ευσεβών»· αντίθετα εκείνοι που
έφυγαν γρήγορα
εγκαταλείποντας τους γονείς τους,
χάθηκαν όλοι.
μετάφραση

19. ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ
• τὸ θεῖον τοῖς ἀνδράσιν τοῖς ἀγαθοῖς εὐμενῶς ἔχει: Η αντίληψη για τη
σχέση θεών και ανθρώπων ήταν διαφορετική κατά καιρούς στην αρχαία
Ελλάδα. Έτσι, άλλη σχέση θεού και ανθρώπου παρατηρείται στην
ομηρική ποίηση, άλλη στον Ηρόδοτο και άλλη στην τραγωδία. Ο
Λυκούργος εδώ, πάντως, υποστηρίζει την ευρύτερα διαδεδομένη αντίληψη
ότι οι θεοί βοηθούν τους καλούς και ευσεβείς ανθρώπους. Εντούτοις, για
μεγάλο διάστημα οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν και στην κληρονομική
ενοχή (βλ. ιδίως Αισχύλο και Ηρόδοτο), σύμφωνα με την οποία ο θεός
τιμωρεί όχι τον υπαίτιο αλλά τους απογόνους του.

20. Σχηματική
παράσταση του
κειμένου

21. 'AeneasCarrying His Father fromTheir Burning Home,' 1969
lithographby JacquesLipchitz.
I ΜΕΡΟΣ: Το μυθολογικό παράδειγμα – η έκρηξη
του ηφαιστείου της Αίτνας
II ΜΕΡΟΣ: Ο ευσεβής νέος.
III ΜΕΡΟΣ: Η θεϊκή παρέμβαση
→ η κατεύθυνση της λάβας:
• στην υπόλοιπη χώρα
• ιδίως στην κατοικημένη περιοχή (Κατάνη)
→ η καθολική αντίδραση των κατοίκων
→ μία ατομική περίπτωση
→ ευμενής για τον ένα – τον ευσεβή
→ δυσμενής για τους πολλούς – τους ασεβείς

22. Ποια μηνύματα εκπέμπει η
μυθική αυτή ιστορία;
Charles Brocas, 1803, ο Αινείας εγκαταλείπει
την φλεγόμενη Τροία με τον γιο του και τον
πατέρα του Αγχίση.
α. Οι θεοί βοηθούν τους ενάρετους
και ευσεβείς ανθρώπους, όταν
βρίσκονται σε κίνδυνο.
β. Ο σεβασμός, η αγάπη και η
αφοσίωση των παιδιών προς τους
γονείς τους αποτελούν απαράβατη
ηθική υποχρέωση. Γι’ αυτό η
ασέβεια και η αδιαφορία δε
συγχωρούνται.

23. Γνωρίζετε άλλα
παραδείγματα σεβασμού
προς τους γονείς και,
γενικότερα, προς τους
μεγαλύτερους από τη
μυθολογία ή την Ιστορία;
Ο Αινείας μεταφέρει τον Αγχίση έξω από την Τροία, πίνακας του Carle van Loo, 1729 (Μουσείο του Λούβρου).

24. Ο Αινείας έλαβε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο
επικεφαλής των Δαρδάνων, ως σύμμαχος των
Τρώων, και ήταν ο γενναιότερος ήρωας στην
πλευρά τους μετά τον Έκτορα. Μετά την άλωση
και τη λεηλασία της Τροίας, ο Αινείας με μερικούς
Τρώες εξακολούθησαν να αμύνονται σε κάποια
συνοικία της πόλης, ώσπου οι Αχαιοί τους
διεμήνυσαν ότι τους δέχονται «υποσπόνδους»,
δηλαδή ύστερα από συμφωνία να αποχωρήσουν
ανενόχλητοι, με την άδεια να πάρουν ο καθένας
τους ό,τι μπορούσε να σηκώσει στα χέρια του από
την περιουσία του. Και ενώ όλοι οι άλλοι γέμισαν
και πήραν σακιά με χρυσάφι, ασήμι, κοσμήματα,
χρήματα, κλπ., ο Αινείας σήκωσε στους ώμους του
τον γέροντα και ανήμπορο πατέρα του, τον
Αγχίση, και τον μετέφερε έξω από την πόλη.
Παραδείγματα σεβασμού προς τους γονείς από τη μυθολογία ή την ιστορία
Ο Αινείας φεύγει από τη φλεγόμενη Τροία. Ζωγραφικός
πίνακας του Federico Barocci, 1598.

25. Ο Κλέοβις και ο Βίτων ήταν γιοι της
ιέρειας Κυδίππης στο Άργος.
Σύμφωνα με την παράδοση, ζεύθηκαν
την άμαξα της μητέρας τους, επειδή
τα άλογά της προχωρούσαν
υπερβολικά αργά (ή επειδή οι δύο
λευκοί ταύροι που περίμενε για να
σύρουν την άμαξα δεν έρχονταν) και
οδήγησαν τη μητέρα τους στον ναό.
Εκεί πέθαναν μετά από την ευχή της
να έχουν τον πιο ευτυχισμένο
(«μακαριώτερον») θάνατο (στην
αρχαία Ελλάδα θεωρούσαν τον
μακάριο θάνατο θεϊκή ανταμοιβή για
τους θνητούς)
Παραδείγματα σεβασμού προς τους γονείς από τη μυθολογία ή την ιστορία
Jean Bardin, Κλέοβις και Βίτων, 1764

26. Ο Ακάμας και ο Δημοφών
οδηγούν τη γιαγιά τους Αίθρα
μετά την πτώση της Τροίας
αττικός ερυθρόμορφος κρατήρας, 500 π.Χ.,
Βρετανικό Μουσείο Λονδίνου

27. Ο Αινείας κουβαλάει στην πλάτη του τον πατέρα του, τον Αγχίση.
Ακολουθεί η σύζυγος του Αινεία, η Κρέουσα, ενώ προηγείται ένας
στρατιώτης. Ζωγράφοςτης Altamura,Καλυκωτός Κρατήρας, 470-
460 π.Χ. ύψος 48 εκ., στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστόνης
(mfa Boston), 59.178

28. Άρθρο 25
Δικαιώματα των ηλικιωμένων
Η Ένωση αναγνωρίζει και σέβεται το δικαίωμα των
ηλικιωμένων προσώπων να διάγουν μια αξιοπρεπή και
ανεξάρτητη ζωή και να συμμετέχουν στον κοινωνικό και
πολιτιστικό βίο.

29. Νεοελληνικά
ομόρριζα λέξεων
του κειμένου
Henry Gibbs, 'Aeneas and his Family Fleeing Burning Troy' 1654

30. πυρός: να γράψετε πέντε ομόρριζες λέξεις
στα νέα ελληνικά, απλές ή σύνθετες
ἀνδράσιν: να γράψετε πέντε ομόρριζες
λέξεις στα νέα ελληνικά, απλές ή σύνθετες
μυθωδέστερον: να γράψετε τρεις σύνθετες
λέξεις στα νέα ελληνικά με α΄ συνθετικό τη λέξη
μύθος

31. Να συντάξεις τη φράση «Λέγεται γοῦν ἐν Σικελίᾳἐκ τῆς Αἴτνης
ῥύακα πυρὸς γενέσθαι».
Θα τον
παρατήσω αν
συνεχίσει!
Charles Brocas, 1803, ο Αινείας εγκαταλείπειτην φλεγόμενη Τροία με τον
γιο του και τον πατέρα του Αγχίση.

32. Να συντάξεις τη φράση «Λέγεται γοῦν ἐν Σικελίᾳἐκ τῆς Αἴτνης
ῥύακα πυρὸς γενέσθαι».
Θα τον
παρατήσω αν
συνεχίσει!
Απρόσωπο ρήμα
ειδικό απαρέμφατο, υποκείμενο του απρόσωπου ρ. λέγεται
Υποκείμενο του απαρεμφάτου γενέσθαι
Εμπρόθετος προσδιορισμός του τόπου
Εμπρόθετος προσδιορισμός της προέλευσης
Γενική της ύλης στο ῥύακα
Charles Brocas, 1803, ο Αινείας εγκαταλείπειτην φλεγόμενη Τροία με τον
γιο του και τον πατέρα του Αγχίση.

33. Να συντάξεις τώρα τη φράση «Λέγεται γὰρ κύκλῳ τὸν τόπον
ἐκεῖνον περιρρυῆναι τὸ πῦρ ».
Έλεος!

34. Να συντάξεις τώρα τη φράση «Λέγεται γὰρ κύκλῳ τὸν τόπον
ἐκεῖνον περιρρυῆναι τὸ πῦρ ».
Έλεος!
Απρόσωπο ρήμα
ειδικό απαρέμφατο, υποκείμενο του απρόσωπου ρ. λέγεται
Υποκείμενο του απαρεμφάτου περιρρυῆναι
Αντικείμενο του απαρεμφάτου περιρρυῆναι
Επιθετικός προσδιορισμός στο ουσ. τόν τόπον
Επιρρηματικός προσδιορισμός (δοτική) του τρόπου

35. ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Batoni,Pompeo— AeneasfleeingfromTroy —1750

36. Τῶν δὲ Ἑλλήνων ὑποσπόνδους τούτους ἀφέντων, καὶ
συγχωρησάντων ἑκάστῳ λαβεῖν ὅσα δύναιτο τῶν ἰδίων, οἱ
μὲν ἄλλοι πάντες ἄργυρον ἢ χρυσὸν ἤ τινα τῆς ἄλλης
πολυτελείας ἔλαβον, Αἰνείας δὲ τὸν πατέρα γεγηρακότα
τελέως ἀράμενος ἐπὶ τοὺς ὤμους ἐξήνεγκεν. Ἐφ’ ᾧ
θαυμασθεὶς ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων ἔλαβεν ἐξουσίαν πάλιν ὃ
βούλοιτο τῶν οἴκοθεν ἐκλέξασθαι. Ἀνελομένου δὲ αὐτοῦ τὰ
ἱερὰ τὰ πατρῷα, πολὺ μᾶλλον ἐπαινεθῆναι συνέβη τὴν
ἀρετήν, καὶ παρὰ πολεμίων ἐπισημασίας τυγχάνουσαν.
Ἐφαίνετο γὰρ ὁ ἀνὴρ ἐν τοῖς μεγίστοις κινδύνοις πλείστην
φροντίδα πεποιημένος τῆς τε πρὸς γονεῖς ὁσιότητος καὶ τῆς
πρὸς θεοὺς εὐσεβείας.
Διόδωρος Σικελιώτης, Βιβλιοθήκη 7.4.1-4

37. Ο Αινείας μεταφέρει τον πατέρα του μετά την άλωση της Τροίας.
Μελανόμορφη οινοχόη, περ. 520-510 π.Χ., Μουσείο του Λούβρου

38. Όταν οι Έλληνες τους άφησαν να φύγουν, αφού συνομολόγησαν
συμφωνία, και αφού επέτρεψαν στον καθένα να πάρει όσα μπορούσε
από τα δικά του πράγματα, όλοι οι άλλοι πήραν ασήμι ή χρυσάφι ή
κάποιο από τα άλλα πολύτιμα αντικείμενα, ο Αινείας όμως τον πατέρα
(του), που ήταν σε βαθιά γεράματα, αφού σήκωσε στους ώμους (του),
μετέφερε έξω. Επειδή θαυμάστηκε γι' αυτή την πράξη από τους
Έλληνες, πήρε την άδεια πάλι να διαλέξει ό,τι ήθελε από αυτά που
υπήρχαν στο σπίτι του. Και καθώς αυτός προτίμησε τα πατρικά ιερά,
συνέβη να επαινεθεί πολύ περισσότερο η αρετή (του), η οποία (αρετή)
επιδοκιμάστηκε και από τους εχθρούς. Γιατί φαινόταν ο άνδρας ότι
στους μεγαλύτερους κινδύνους είχε φροντίσει πάρα πολύ και για το
σεβασμό προς τους γονείς και για την ευσέβεια προς τους θεούς.

39.  Τὰ τέκνα ὑπακούετε τοῖς γονεῦσιν ὑμῶν
ἐν Κυρίῳ· τοῦτο γάρ ἐστι δίκαιον. Τίμα
τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα, ἥτις ἐστὶν
ἐντολὴ πρώτη ἐν ἐπαγγελίᾳ, ἵνα εὖ σοι
γένηται καὶ ἔσῃ μακροχρόνιος ἐπὶ τῆς γῆς.
Καὶ οἱ πατέρες μὴ παροργίζετε τὰ τέκνα
ὑμῶν, ἀλλ’ ἐκτρέφετε αὐτὰ ἐν παιδείᾳ καὶ
νουθεσίᾳ Κυρίου.
Ἀπόστολος Παῦλος, Ἐπιστολὴ πρὸς
Ἐφεσίους 6.1-4
Τα παιδιά, υπακούτε στους γονείς σας, κατά το θέλημα του Κυρίου. γιατί αυτό
είναι δίκαιο. Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου, που είναι η πρώτη εντολή με
υπόσχεση για να γίνει καλό σ’ εσένα και να είσαι μακροχρόνιος πάνω στη γη. Και
οι πατέρες, μην παροργίζετε τα παιδιά σας, αλλά να τα ανατρέφετε με παιδεία και
νουθεσία Κυρίου.