EN 12845:2015

Μόνιμα συστήματα πυρόσβεσης – Αυτόματα συστήματα καταιονισμού
Σχεδιασμός, εγκατάσταση & συντήρηση
ΕΝ 12845:2015
Χρήστος Δ. Μωυσίδης
Μηχανολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π , CPMP ASHRAE, MCIBSE
ch.moisidis@gmail.com
Αθήνα, Ιούνιος 2017

2
1. Εισαγωγή
Οι ΗΠΑ θεωρούνται, όχι άδικα, πρωτοπόρος στην ανάπτυξη των
εφαρμογών αυτόματης πυρόσβεσης και των συστημάτων πυροπροστασίας
γενικότερα. Οι έρευνες από το 1872 έως τις μέρες μας πάνω σε θέματα
αυτόματης πυρόσβεσης αποτελούν την βάση της βιβλιογραφίας που σήμερα
χρησιμοποιείται παγκοσμίως.
Τα πρότυπα, οι κανονισμοί και οι οδηγίες των αντίστοιχων οργανισμών
(NFPA, FM) χαρακτηρίζονται ως Διεθνή (International) και αναγνωρίζονται ,
παράλληλα με τα αντίστοιχα Εθνικά πρότυπα, σε όλες τις χώρες του
κόσμου.
Το Sprinkler και τα δίκτυα αυτόματης πυρόσβεσης με νερό είναι μια
Βρετανική εφεύρεση που χρονολογείται από το 1806.
Το 2003, 200 χρόνια μετά την σύλληψη της ιδέας, κυκλοφόρησε το πρώτο
πανευρωπαϊκό πρότυπο για τα αυτόματα συστήματα καταιονισμού, το
ΕΝ12845 , το οποίο βασίζεται κατά κύριο λόγο στο BS5306-part2 (Code of
practice for fire extinguishing installations and equipment in premises).
Παρ’όλα
αυτά…..
Χ.Μωυσίδης, Παρουσίαση ΕΝ12845:2015 - Ιούνιος 2017

Υπερυψωμένη
Δεξαμενή
Διάτρητος σωλήνας
σχοινί
Βάρος συγκράτησης
Βάνα 2 θέσεων1806.
Ο εφευρέτης John
Carey συλλαμβάνει την
ιδέα της αυτόματης
πυρόσβεσης.
2. Δίκτυα αυτόματης πυρόσβεσης. Μια σύντομη ιστορική αναδρομή
1812.
Καταγράφεται η πρώτη
εφαρμογή δικτύου
«καταιώνισης» στο
Royal Theatre , Drury
Lane, London.
3Χ.Μωυσίδης, Παρουσίαση ΕΝ12845:2015 - Ιούνιος 2017

1874. Το 1ο «πατενταρισμένο» sprinkler
1881. Οι ασφαλιστικές εταιρείες στην Μ.Βρετανία
δέχονται να μειώσουν τα ασφάλιστρα στις αποθήκες
βαμβακιού και στις βιομηχανίες κλωστοϋφαντουργίας
που εφοδιάζονται με το νέο σύστημα.
1885. Εκδίδεται ο 1ος κώδικας μελέτης &
εγκατάστασης δικτύων sprinklers για λογαριασμό της
Mutual Fire Insurance Corporation of Manchester.
1890. Ο Frederick Grinnell
κατασκευάζει & πατεντάρει
το sprinkler με την γυάλινη
αμπούλα, στην μορφή που
έως και σήμερα είναι γνωστή.
Η εξέλιξη των Προτύπων

1940. Ο NFPA13 αναθεωρείται ριζικά
και επανεκδίδεται στην μορφή που θα
διατηρήσει έως τις μέρες μας. Εισάγονται για
πρώτη φορά οι έννοιες :
● κατηγορία κινδύνου (LH,OH,EH)
● χρωματικός κώδικας κεφαλών
1896. 1η έκδοση του NFPA13
1953. Ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Ασφαλιστικών Εταιρειών CEA (Comité
Européen de Assurances)
1979. Εκδίδεται το BS5306-part2
Code of practice for fire extinguishing
installations and equipment in premises)

1981. Εκδίδεται από το Πυροσβεστικό Σώμα
(Π.Σ) το εγχειρίδιο Π.Ε 7 . Αποτελεί
μετάφραση και απόδοση στα Ελληνικά των
προτύπων NFPA13 & NFPA 14 του 1972.
1986. Εκδίδεται απο το Τ.Ε.Ε η τεχνική οδηγία
Τ.Ο.Τ.Ε.Ε 2451/86 . Βασίζεται στο BS5603
και στις αντίστοιχες οδηγίες CEA .
Την δεκαετία 1980-1990 παρατηρείται ενσωμάτωση
στις Εθνικές Νομοθεσίες των τεχνικών οδηγιών &
απαιτήσεων σχεδιασμού των Ασφαλιστικών Φορέων
κάθε χώρας (APSAD-Γαλλία, LPC-Βρετανία, VdS-
Γερμανία), οι οποίες έως το 1980 επί της ουσίας
κυριαρχούν.
1990. Συστήνεται ομάδα εργασίας από την CEN (Comité Européen de
Normalisation) για την σύνταξη Πανευρωπαϊκού Προτύπου σχετικά με
τα συστήματα αυτόματης καταιόνισης - sprinklers

2009. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ασφαλιστικών
Εταιρειών CEA εκδίδει την τεχνική οδηγία CEA
4001 (Sprinkler Systems-Planning & Installations)
2004. Εκδίδεται και ενσωματώνεται στην Εθνικά
πρότυπα το ΕΛΟΤ ΕΝ 12845
(Μόνιμα συστήματα πυρόσβεσης – Αυτόματα συστήματα
καταιονισμού – Σχεδιασμός, εγκατάσταση & συντήρηση).
2009. Εκδίδονται και ενσωματώνονται οι τροποποιήσεις
Α1 & Α2 ΕΛΟΤ ΕΝ 12845 + Α2
2015. Εκδίδεται η αναθεώρηση του προτύπου
ΕΛΟΤ ΕΝ 12845:2015
2016. Ενσωματώνονται οι
τροποποιήσεις / διορθώσεις
ΕΝ 12845:2015 / AC2016

3. Ο ρόλος των Ασφαλιστικών Οργανισμών
«…aimed at providing a
Europe wide uniform high level
of personal and property
protection with at least the
same level of efficiency and
reliability as given by EN
12845, even if specific
differences appear between
the 2 documents»
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ / ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
 Οι τεχνικές οδηγίες των ασφαλιστικών εταιρειών είναι σε γενικές γραμμές αυστηρότερες των
προτύπων και ταχύτερα προσαρμοσμένες στις ανάγκες της αγοράς (πχ ενσωμάτωση νέων
τεχνολογιών). Σε πολλές περιπτώσεις η εφαρμογή τους γίνεται απαιτητή από τον ασφαλιστικό
φορέα.
Το περιεχόμενό τους συνήθως ενσωματώνεται σε μεταγενέστερες εκδόσεις / αναθεωρήσεις των
προτύπων.

Πυροσβεστική Διάταξη 15/2014 (ΦΕΚ Β’ 3149/24-11-2014)
 Η μελέτη, σχεδίαση, και εγκατάσταση των αυτόματων συστημάτων
πυρόσβεσης με νερό, καθορίζεται από το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 12845,
όπως κάθε φορά ισχύει.
 Τα εξαρτήματα των συστημάτων καθορίζονται από το πρότυπο
ΕΛΟΤ ΕΝ 12259, όπως κάθε φορά ισχύει.
2015
Καταργεί την
έκδοση
του 2004 (με τις
προσθήκες του
2009)
4. Ισχύουσα Νομοθεσία

Εγκατάσταση αυτόματου συστήματος πυρόσβεσης με νερό :
ΠΟΥ - ΠΟΤΕ - ΠΩΣ
Ισχύουσα Νομοθεσία
 Το πρότυπο ΕΝ12845 απαντά μόνο στην ερώτηση πως σχεδιάζεται και
εγκαθίσταται ένα σύστημα καταιόνησης.
 Το που εγκαθίσταται και πότε, προκύπτει από την Νομοθεσία Πυρασφάλειας
(Πυροσβεστικές Διατάξεις, Εγκύκλιοι, Π.Δ 71/88)

5. ΕΝ12845 - Πεδίο εφαρμογής
 Καλύπτει μόνιμα συστήματα καταιονισμού με νερό σε κτίρια & βιομηχανίες.
 Δεν καλύπτει συστήματα ψεκασμού (water spray) και συστήματα ολικής κατάκλισης (deluge)
 Δεν Καλύπτει τον σχεδιασμό άλλων μόνιμων συστημάτων (ΠΦ, Υδροστόμια).
 Μετά τις προσθήκες στην έκδοση του 2015 των ειδικών κεφαλών που αφορούν εγκαταστάσεις
αποθήκευσης, καλύπτει σχεδόν το σύνολο των εφαρμογών με sprinklers.
 Δεν καλύπτονται εφαρμογές των κεφαλών “ευρείας κάλυψης – extended coverage” και κεφαλών
“residential type”. Αναφορά για την ανάγκη ενσωμάτωσης τους στο μέλλον γίνεται στο
παράρτημα Λ.
 Εξακολουθεί να επιτρέπει την χρήση της μεθόδου προ-υπολογιζομένων συστημάτων σε
καινούργιες εφαρμογές (έχει αφαιρεθεί από τις αντίστοιχες οδηγίες CEA4001 των ασφαλιστικών).
 Τα εξαρτήματα που συνθέτουν την εγκατάσταση πρέπει να συμμορφώνονται προς τα
αντίστοιχα εδάφια του ΕΝ12259, και να φέρουν σήμανση CE (αναφορά γίνεται στο 12259).

6. ΕΝ 12845 – Δομή & Περιεχόμενα
Κατηγορίες
Κινδύνου
Παροχή
Ύδατος
Πυρόσβεσης
Παραλαβή Δικτύων
Έλεγχοι & Δοκιμές
Συντήρηση
Σχεδιασμός & Επιλογή Στοιχείων
που απαρτίζουν το Σύστημα
• Τύποι Συστημάτων
• Απαιτήσεις σε νερό
• Επιλογή Sprinkler
• Υπολογισμός Συστημάτων
• Σχεδιασμός Δικτύων
• Πηγές
• Χώρος Αντλιοστασίου
• Πυροσβεστικό
Συγκρότημα

7. Κατηγορίες Κινδύνου (Hazard Classification of Occupancies)
Καθορίζονται σε συνεργασία με την Ελέγχουσα Αρχή
σε προκαταρκτικό στάδιο μελέτης (§4.2)
Μικρού βαθμού
(LH)
Μεσαίου βαθμού
(ΟH)
Ομάδα 1,2,3,4
Μεγάλου βαθμού
Παραγωγή (HHP)
Ομάδα 1,2,3,4
Μεγάλου βαθμού
Αποθήκευση (HHS)
Κατηγορία I,II,III,IV
Annex A Annex A Annex A
Annex C
Κατηγορίες υλικών
Annex Β
Σε συνάρτηση της
περιεκτικότητας σε πλαστικό,
του τύπου της συσκευασίας
και του τρόπου αποθήκευσης
Annex G
Ειδικές κατηγορίες (Aerosols -
Εύφλεκτα υγρά – Αλκοολούχα -
παλέτες κλπ.)
Annex N&P
Ειδικές εφαρμογές καταιώνησης με
κεφαλές CMSA & ESFR

Ο καθορισμός της κατηγορίας κινδύνου αποτελεί το 1ο βήμα προκειμένου να καθοριστούν :
 Ο τύπος του συστήματος και η απαιτούμενη ποσότητα νερού κατάσβεσης
 Το είδος και τα χαρακτηριστικά του δικτύου (διάταξη – διαστασιολόγηση)
Επιλογή κατηγορίας κινδύνου – LH,OH,HHP (Παράρτημα Α)

 Το 1ο βήμα στον σχεδιασμό αποτελεί η κατηγοριοποίηση των αποθηκευόμενων
προϊόντων – Παράρτημα C.
Annex C
Το υλικό θεωρείται
ότι αποθηκεύεται σε
χαρτοκιβώτια
 Εάν το προϊόν δεν κατηγοριοποιείται στο παράρτημα C ή εάν αποτελείται από μίγμα
υλικών, η κατηγορία ελέγχεται με βάση την περιεκτικότητά του σε διογκούμενο / μη
διογκούμενο πλαστικό – Παράρτημα Β.
 Ελέγχεται η συσκευασία του τελικού προϊόντος (πχ. Εκτεθειμένες πλαστικές
επιφάνειες) και ο τρόπος αποθήκευσης (πχ. Η αποθήκευση έτοιμων
συναρμολογημένων χαρτοκιβωτίων παρουσιάζει υψηλότερο βαθμό κινδύνου από
την αποθήκευση του χαρτονιού σε φύλλα) – Παράρτημα Β.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Επιλέγεται πάντα η δυσμενέστερη κατηγορία που τυχόν προκύπτει
Επιλογή κατηγορίας κινδύνου – Αποθήκευση (Παραρτήματα Β & C)

Annex B
Έλεγχος κατηγορίας με βάση την
περιεκτικότητα σε πλαστικά, την
συσκευασία και τον τρόπο αποθήκευσης
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Η χρήση πλαστικών συσκευασίας του
τελικού προϊόντος οδηγεί σε επιλογή
κατηγορίας ΙΙΙ ή ΙV, ανεξαρτήτως της
κατηγορίας κινδύνου του ίδιου του υλικού.
Επιλογή κατηγορίας κινδύνου – Αποθήκευση (Παραρτήματα Β & C)
Ψυγείο, σε παλέτα.
 5Κg βάρος παλέτας
 35Kg συνολικό βάρος ψυγείου,
 βάρος πλαστικών στο ψυγείο 3Kg,
 μονωτικός αφρός πολυουρεθάνης 0,2m3.
 Όγκος συσκευασίας 1,2 m3.
0,2 ÷ 1,2 = 16% διογκούμενο πλαστικό
 Πλαστική παλέτα (8 ÷ 40=20%) : ΗΗS3
 Ξύλινη παλέτα (3 ÷ 40=7,5%): ΗΗS2

8. Σχεδιασμός

3
1
6
4
7
Στοιχεία εγκατάστασης
8
2
1. Δεξαμενή
2. Πυροσβεστικό Συγκρότημα
3. Βαλβίδα ελέγχου – Control Valve
4. Στήλη ανόδου – Riser
5. Σωλήνας διανομής – Cross main
6. Κλάδος – Branch line
7. Sprinkler
8. Διακόπτης ροής – flow switch
9. Κλάδος εκκένωσης - Drain 7
8
9 5

Q = K√P P = (Q/K)2
Ακροφύσια
Συντελεστής ροής Κ ακροφυσίου (Lpm / bar 0.5). Δηλώνει την
παροχή απο το ακροφύσιο σε lpm εάν η διαθέσιμη πίεση σε αυτό
ισούται με 1 bar.
Χαρακτηριστικό μέγεθος που συνοδεύει το ακροφυσιο
Η παροχή απο ένα ακροφύσιο εξαρτάται :
 Απο την διαθέσιμη πίεση σε αυτό (Pe)
 Απο τον συντελεστής ροής Κ του ακροφυσίου
Πυροσβεστική Φωληά
 Kατηγορία ΙΙ , ΕΝ 671-1
 Ακροφύσιο 12mm,
 K=64
 P=4,0 bar
 Q=64*√4 = 128 lpm.
Κεφαλή Sprinkler
 1/2”
 K=80
 P=0,6 bar
 Q=80*√0,6 = 62 lpm.
 1/2”
 K=80
 P=1,0 bar
 Q=80*√1,0 = 80 lpm.
 1”
 K=360
 P=3,5 bar
 Q=360*√3,5 = 675 lpm.

Παροχή & Πίεση (1/3)
Απαίτηση παροχής Q,
διαθέσιμη πίεση Pe
A
B
Ολική πίεση αντλίας Ptot
ΔPv
Δίκτυο σωληνώσεων
• Μήκος L (m)
• Διάμετρος d (mm)
• Παροχή Q (lpm)
• Ταχύτητα v
• Τραχύτητα C
Εξαρτήματα δικτύου
• Ισοδύναμο μήκος
Hgeo=HB-HA
Ptot = Ηgeo+ΔPv+Pe
π.χ για δίκτυο Π.Φ με :
ΗΑ= -3m, ΗΒ=+15m, Pe=4,4 bar (44 mYΣ)
Η ολική πίεση της αντλίας είναι :
Ptot = (62+ΔPv) mYΣ
ΔPv= *L*Q1,85 (bar)
6,05*105
C1,85*d4,87
Hazen-Williams
C=120 (χάλυβας) , 150 (HDPE)

B
Ηλεκτρική Ισχύς (στον κινητήρα) →
Μηχανική Ισχύς (στον άξονα) →
Υδραυλική Ισχύς Pw (στο ρευστό)
15m
(Ηgeo+ΔPv) C < (Ηgeo+ΔPv) B συνεπώς
η διαθέσιμη πίεση Pe-c > Pe-b και ως εκ τούτου
η παροχή Qc > Qb
Q, P
3m
C
L=40m
L=15m
B
C
Χαρακτηριστική
Αντλίας
Δικτύου

Παράδειγμα μέγιστης & ελάχιστης (ονομαστικής) παροχής σε δίκτυο Π.Φ
(πλήρης υπολογισμός με πρόγραμμα υδραυλικής προσομείωσης ΕPANET v 2.0)
Καμπύλη αντλίας
Λειτουργία της πλέον
απομακρυσμένης Π.Φ
Λειτουργία Π.Φ
πλησίον της αντλίας

Φιλοσοφία αντιμετώπισης της φωτιάς
Υπάρχουν 2 φιλοσοφίες προσέγγισης των συστημάτων αυτόματης κατάσβεσης.
 έλεγχος (control)
 κατάσβεση (suppression)
 Η 1η μέθοδος (και παλαιότερη) σκοπεύει στον έλεγχο της φωτιάς, εξασφαλίζοντας μια
συγκεκριμένη ποσότητα νερού σε μια προκαθορισμένη επιφάνεια. Η μέθοδος αυτή,
καλούμενη και CMDA (control mode density area) αποτέλεσε την βάση στην οποία
αναπτύχθηκαν τα προ-υπολογιζόμενα συστήματα.
 Σε μεταγενέστερο χρόνο στην βάση της 1ης , για εφαρμογές σε αποθηκευτικούς
χώρους, αναπτύχθηκαν οι κεφαλές large-drop, οι οποίες σήμερα απαντώνται στην
βιβλιογραφία ως CMSA (control mode specific application).
 Η 2η μέθοδος σκοπεύει στην κατάσβεση της φωτιάς, εξασφαλίζοντας σε πρώιμα
στάδια ιδιαίτερα υψηλές ποσότητες νερού . Οι κεφαλές αυτές είναι γνωστές και ως
ESFR (early suppression fast response).

Τύποι Συστημάτων
Υγρά Συστήματα - Wet pipe systems
Στεγνά Συστήματα – Dry pipe systems
Εναλλασσόμενα Υγρά & Στεγνά Συστήματα – Alternate systems
Συστήματα Προενέργειας – Pre-action systems
Μόνο εάν υπάρχει φόβος παγετού ή μόνιμες θερμοκρασίες > 70ο C
Σε συνάρτηση με τις κλιματολογικές συνθήκες
Τύπου Α – ενεργοποίηση της βαλβίδας μόνο από την πυρανίχνευση
Τύπου Β – ενεργοποίηση της βαλβίδας από την πυρανίχνευση ή από την θραύση κεφαλής
Υποχρεωτικά για δίκτυα σε μορφή βρόχου (loop) και πλέγματος (grid)
Υπολογιστικές Μέθοδοι
Χρήση μεθόδου προ-υπολογισμένων συστημάτων
Χρήση αναλυτικής μεθόδου πλήρους υπολογισμού

Περιορισμοί
Υγρά Συστήματα
Στεγνά Συστήματα & Συστήματα Προενέργειας
Μέγιστη κάλυψη  βαλβίδα συναγερμού :
 10.000 m2 (LH)
 12000 m2 (OH)
 9000 m2 (HH)
 βαλβίδα συναγερμού, η χωρητικότητα των δικτύων
κατάντι εξασφαλίζει ότι ο μέγιστος χρόνος
(θραύση κεφαλής → καταιονισμός) < 60 sec
Ζώνες πίεσης – Πολυώροφα κτίρια
 Μέγιστη διαφορά ύψους μεταξύ κεφαλών, Η = 45 m
≤45m
≤45m

Μέθοδος υπολογισμού
Υποχρεωτική χρήση αναλυτικών υδραυλικών υπολογισμών για :
 Συστήματα αποθήκευσης που περιλαμβάνουν in-rack sprinklers
 Συστήματα που χρησιμοποιούν κεφαλές με συντελεστή ροής Κ≥160
 Συστήματα που χρησιμοποιούν κεφαλές ειδικού τύπου (CMSA , ESFR)
 Συστήματα που σχεδιάζονται σε μορφή κλειστού βρόχου
 Συνδυασμένα συστήματα μόνιμων πυροσβεστικών δικτύων (Sprinklers, ΠΦ, Υδροστόμια)
που χρησιμοποιούν κοινή πηγή.
Περιορισμοί
Δίκτυα
 Υπόγεια δίκτυα : D.I , GRP, HDPE
 Εντός κτιρίου:
 Χαλυβδοσωλήνες μαύροι με ή χωρίς ραφή, με σπείρωμα, κολλητοί, φλαντζωτοί ή με
αυλακωτούς συνδέσμους
 Χαλκοσωλήνες (Για LH, OH1,OH2 ΟΗ3 )
 Γαλβανισμένοι σιδηροσωλήνες (για συστήματα ξηρού τύπου / προενέργειας)
Αναρτήσεις - Στηρίξεις
 Τα δίκτυα Πυρόσβεσης αναρτώνται από τα δομικά στοιχεία του κτιρίου ανεξάρτητα από
άλλα Η/Μ δίκτυα.

Δίκτυα
 Πίεση Λειτουργίας
 Η πίεση λειτουργίας σε όλα τα σημεία της εγκατάστασης (δίκτυα, τερματικές διατάξεις,
διατάξεις συναγερμού, sprinklers, βάνες, βαλβίδες) δεν θα ξεπερνά τα 12 bar. (εκτός από
την περίοδο δοκιμών).
 Η θεώρηση αυτή περιλαμβάνει και το σημείο μηδενικής παροχής της αντλίας (shut-off head).
 Σε συστήματα μεγάλου ύψους (high rise) , η πίεση μπορεί να ξεπερνά τα 12 bar στα
ακόλουθα σημεία :
 Έξοδος αντλίας,
 βαλβίδες ελέγχου (υψηλής ζώνης) ,
 κεντρικοί κλάδοι διανομής (risers & distribution pipes)
 Δοκιμές πίεσης
 Τα υγρά συστήματα δοκιμάζονται για τουλάχιστον 2 ώρες σε πίεση 1,5 της max. Πίεσης
λειτουργίας , και όχι λιγότερο από 15bar.
 Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται ώστε να μην υποβληθούν στοιχεία / εξαρτήματα της
εγκατάστασης σε πίεση μεγαλύτερη από αυτή για την οποία είναι πιστοποιημένα. Τα στοιχεία
αυτά λαμβάνονται υπ’όψη στην κατάρτιση του προγράμματος δοκιμών.
 Tα ξηρά συστήματα / συστήματα προενέργειας, δοκιμάζονται με αέρα σε 2,5bar για 24
ώρες.

Δίκτυο πόλης
Δεξαμενές αποθήκευσης (βαρυτικές, αναρρόφησης αντλιών)
Φυσικοί ταμιευτήρες (λίμνες, ποτάμια κλπ)
Πιεστικά δοχεία (μόνο για LH & OH1)
Πηγές Υδροδότησης
 Μια πηγή υδροδότησης δεν πρέπει να επηρεάζεται από καιρικές συνθήκες που
μπορεί να μειώσουν την παροχή, την χωρητικότητα ή την διαθεσιμότητα της πηγής.
 Η πηγή υδροδότησης πρέπει να είναι κάτω από τον έλεγχο του χρήστη ή
διαφορετικά πρέπει να διασφαλίζεται η αξιοπιστία και το δικαίωμα χρήσης από τον
οργανισμό που διαθέτει τον έλεγχο.

Μοναδικές (Απλής ασφάλειας) Ανώτερης ασφάλειας Διπλής ασφάλειας
 Παροχή δικτύου πόλης με ή
χωρίς ανάγκη αντλίας booster
 Δεξαμενή μειωμένου όγκου &
οιουδήποτε αριθμού αντλιών
 Ανοικτή δεξαμενή οιουδήποτε
όγκου & αριθμού αντλιών
 Οποιοδήποτε σύστημα
αποθήκευσης & διανομής
χωρίς εφεδρική αντλία.
 Πιεστικό δοχείο (μόνο για
LH&OH1)
 Παροχή από δίκτυο πόλης
2-πλης τροφοδοσίας (και πηγής)
 Κλειστή στεγανή Βαρυτική
Δεξαμενή πλήρους όγκου ,
πόσιμου νερού , χωρίς αντλίες
 Κλειστή στεγανή Δεξαμενή
πλήρους όγκου , πόσιμου νερού
& (ν ≥ 2) αντλίες
 Ταμιευτήρας & (ν ≥ 2) αντλίες
• 2 Απλές
• 1 Απλή & 1 Ανώτερη
Μόνο η 1 δεξαμενή
μπορεί να είναι
μειωμένου όγκου
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Τα συνδυασμένα συστήματα (Sprinklers & Π.Φ,
Υδροστόμια) απαιτούν υποχρεωτικά πηγή υδροδότησης
Ανώτερης ή Διπλής ασφάλειας

Δίκτυο Πόλης
Όταν το δίκτυο πόλης αποτελεί την κύρια πηγή τροφοδοσίας, ή όταν
χρησιμοποιείται για την πλήρωση δεξαμενής μειωμένου όγκου, η μελέτη
πρέπει να συνοδεύεται από τα στοιχεία πίεσης / παροχής του δικτύου σε
συνθήκες αιχμής ώστε να αποδεικνύεται η καταλληλότητα της πηγής.
FS
FS
FS
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Η χρήση αντλιών σε σειρά με το δίκτυο της ΕΥΔΑΠ πρέπει
να γίνεται σε συνεννόηση με την αρμόδια Υπηρεσία.
Απλής Ασφάλειας Ανώτερης ασφάλειας , υπό προυποθέσεις σχεδιασμού του
δικτύου Πόλης

Δεξαμενές αποθήκευσης
 Βαρύτητας
 Δεξαμενές αναρρόφησης αντλιών πλήρους ή μειωμένου όγκου
Κλειστή ελεγχόμενη δεξαμενή, πόσιμο νερό, 1+1
αντλίες , κατασκευασμένη ώστε να μην απαιτεί
άδειασμα για δομικούς λόγους σε Τ < 10 έτη.
 Πλήρους όγκου Ανώτερης Ασφάλειας
 Μειωμένου όγκου Απλής Ασφάλειας
Ανοικτή δεξαμενή, ανεξαρτήτως όγκου και ποιότητος
νερού, 1+1 αντλίες Απλής Ασφάλειας
 Ταμιευτήρες (ανεξάντλητες πηγές)
Ταμιευτήρας με θάλαμο
συγκράτησης ιζημάτων &
αναρρόφησης αντλιών, 1+1
αντλίες
Ανώτερης Ασφάλειας

Δεξαμενές μειωμένου όγκου
 Η χρήση δεξαμενών μειωμένου όγκου
προϋποθέτει την εξασφάλιση από τον φορέα
υδροδότησης της παροχής του δικτύου σε
συνθήκες αιχμής ώστε να αποδεικνύεται η
καταλληλότητα της πηγής.
 Η εισροή στην δεξαμενή σε συνδυασμό με τον
αποθηκευόμενο όγκο πρέπει να καλύπτουν την
μέγιστη ζήτηση της εγκατάστασης καθ’όλη την
χρονική διάρκεια υπολογισμού.
 Αναλυτικός υπολογισμός δίνεται στην έκδοση
«Μartz - Υδραυλική των Οικισμών, 1ο Μέρος»
 Η ελάχιστη χωρητικότητα δίνεται στον πίνακα 11.
 Προβλέπονται 2 μηχανικοί φλοτεροδιακόπτες (1+1)
και έλεγχος εισερχόμενης παροχής.

Πηγές Υδροδότησης – Στοιχεία από VDS CEA4001
VDS CEA4001 – Table 8.04
Classification of water supply
Μοναδική Ανώτερης
Ασφάλειας
Διπλής
ασφάλειας
Χαμηλού (LH) √ √ √
Μεσαίου (ΟΗ) √ - πιεστικό
δοχείο μόνο
για LH &
OH1
√ √
Υψηλού – Παραγωγή (ΗΗP) < 500 sprinklers √ √ √
Υψηλού – Παραγωγή (ΗΗP) > 500 sprinklers √ √
Υψηλού – Αποθήκευση < 500 sprinklers √ - max. 80
in rack
sprinkler
√ √
Υψηλού – Αποθήκευση 500 ÷ 5000 sprinklers √ √
Υψηλού – Αποθήκευση > 5000 sprinklers √
 Σημείωση. Σε συστήματα ΗΗ, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στο ότι κάθε αντλία
πρέπει να διαθέτει ανεξάρτητη πηγή τροφοδοσίας κατά τρόπο ώστε τυχόν
σφάλμα να μην επηρεάζει την λειτουργία της εγκατάστασης.

Όγκος αποθήκευσης σε Συνδυασμένα συστήματα
§ 9.6.4 Σε περίπτωση συνδυασμένων συστημάτων (Sprinklers, Π.Φ κλπ.) , η πηγή
πρέπει να ικανοποιεί :
 Θα είναι ανώτερης ασφάλειας ή διπλής ασφάλειας
 Ικανότητα τροφοδοσίας του αθροίσματος των μέγιστων υπολογιζόμενων παροχών
κάθε συστήματος
 Διάρκεια τροφοδότησης ≥ αυτής που απαιτείται από το πλέον απαιτητικό σύστημα
Τα συστήματα θα είναι πλήρως υδραυλικά υπολογισμένα
 Οι ελάχιστη χρονική διάρκεια τροφοδοσίας δικτύων καταιονισμού, όπως
καθορίζεται στο ΕΝ12845 είναι :
 LH : 30 min
 OH : 60 min
 HHP : 90 min
 HHS-CMDA : 90 min
 HHS-CMSA : 90-120min
 HHS-ESFR : 60 min.
 Με βάση την § 9.6.4, οι χρόνοι αυτοί θεωρούνται οι ελάχιστοι για το σύνολο των
μόνιμων συστημάτων Πυρόσβεσης.

Όγκος αποθήκευσης σε Συνδυασμένα συστήματα – Πληροφοριακά στοιχεία
1. NFPA 13
 H χρονική επάρκεια της επί πλέον Ποσότητας ύδατος ταυτίζεται με αυτή που απαιτείται για τα
sprinkler.
 Εσωτερικό Δίκτυο (ΠΦ) : 380 lpm για 30-180min. σε συνάρτηση με την εφαρμογή & την
κατηγορία κινδύνου
 Συνολική παροχή (Εσωτερικό & Εξωτερικό δίκτυο) : 950-1900 lpm (max.) για 30-180min. σε
συνάρτηση με την εφαρμογή & την κατηγορία κινδύνου
2. VDS CEA 4001 / DIN 14462
 H χρονική επάρκεια της επί πλέον Ποσότητας ύδατος είναι ανεξάρτητη της απαιτούμενης για τα
sprinkler.
 Δίκτυο κατηγορίας ΙΙ (ΠΦ) – Class F (2”) : 200 lpm ανά ΠΦ, 3 ΠΦ μέγιστο - 600lpm (max.)
 Δίκτυο Κατηγορίας Ι ή ΙΙΙ ή Εξωτερικό δίκτυο (Υδροστόμια) : 1200 lpm
 Ο χρόνος, αν δεν καθορίζεται διαφορετικά από τις αρχές ή την μελέτη Πυροπροστασίας
είναι 120min.

Χρήση αποκλειστικά για εξοπλισμό
Πυρόσβεσης
Κατ’ελάχιστον 60 min. Πυραντοχή
δομικών στοιχείων
Άμεση πρόσβαση από το εξωτερικό
περιβάλλον
Κάλυψη από sprinklers με ανιχνευτή
ροής στον κλάδο.
Ελάχιστη θερμοκρασία 10 οC (diesel) –
4οC (electric)
Ικανός Αερισμός για την λειτουργία της
diesel
Ηλεκτρική παροχή κατάλληλη για
διατήρηση κυκλώματος σε περίπτωση
φωτιάς (πχ. καλώδια πυράντοχα Ε90 )
Αντλιοστάσιο & Πυροσβεστικές αντλίες
O Χώρος
2 κύριες αντλίες :
Qp = 100% Qr
3 κύριες αντλίες :
Qp ≥ 50% Qr
Jockey :
Qp < Παροχής 1 sprinkler
Oι Αντλίες
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Σε συγκροτήματα ν+1 αντλιών, που
εξυπηρετούνται από πηγή ανώτερης ή
διπλής ασφάλειας, δεν επιτρέπεται πάνω
από 1 ηλεκτροκίνητη αντλία
Η ποιο προφανής εφαρμογή είναι το
συνδυασμένο σύστημα τροφοδοσίας ΠΦ
& sprinklers.

Εγκατάσταση Αντλίας
Min. DN65 & v≤1,8m/s σε Qmax
Έκκεντρος κώνος 20ο , L ≥ 2D
Φίλτρο (για ανοικτές
δεξαμενές)
Επιλογή Βανών για v≤6,0m/s σε Qmax.
Τεχνική άποψη του ομιλητή αποτελεί η επιλογή τους να γίνεται για
σωληνογραμμή με v=3m/s (max)
Βάνα αποκοπής
Συνίσταται Gate valve
2/3 ωφέλιμου όγκου
πάνω από τον άξονα
της αντλίας
Min. DN80 & v≤1,5m/s
σε Qmax
ΠοδοβαλβίδαMax. 3,2m πάνω από
την ελάχιστη στάθμη
(επιθυμητό 2m)
Δοχείο προπλήρωσης
αντλίας 500lt (ΟΗ, ΗΗ)
 Το ποιό κρίσιμο σημείο σχεδιασμού είναι η σωληνογραμμή αναρρόφησης.

Θετική αναρρόφηση :
επιτρέπεται η κοινή σωληνογραμμή
(συλλέκτης) αναρρόφησης
Αρνητική αναρρόφηση :
Κάθε αντλία έχει ανεξάρτητη
σωληνογραμμή αναρρόφησης
NPSH(available) > NPSH(required)
 NPSHa (διαθέσιμο) : υπολογίζεται
(ατμοσφαιρική ± στατική – τριβές – πίεση ατμών στην θερμοκρασία του υγρού).
 NPSHr (απαιτούμενο) : χαρακτηριστικό της αντλίας (max. 5m στο σημείο
σχεδιασμού – ΕΝ12259 part12)
π.χ : Για αρνητική αναρρόφηση, νερό θερμοκρασίας 20ο C, μέγιστο ύψος
ανύψωσης 3,2m, NPSHa = 6,6m – Τριβές στο δίκτυο αναρρόφησης.
 Κινητήρας : επιλέγεται στο σημείο που το NPSHr = 16m (ΕΝ12845)
Εγκατάσταση Αντλίας

NPSHr ≤ 5m
(Στο Qnom@Pnom)
Ισχύς Κινητήρα
για NPSHr =16m
Σημείο σχεδιασμού
Qnom@Pnom
NPSHr =16m
Επιλογή Αντλίας, ΕΝ12259-12, Παράρτημα Α
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Το συγκρότημα οφείλει να
πληροί τις απαιτήσεις που
τίθενται στα πρότυπα
ΕΝ 12845 & ΕΝ12259-12
και να επιδέχεται της
πιστοποίησης από
οποιοδήποτε φορέα.

Κατηγορία
Κινδύνου
Πυκνότητα
καταιόνισης
(lpm/m2)
Επιφάνεια
WET- (m2)
Επιφάνεια
DRY- (m2)
Επιφάνεια
κάλυψης
ανά
κεφαλή
(m2)
LH 2.25 84 ▼ OH1 21
OH-1
5.0
72 90
12
OH-2 144 180
OH-3 216 270
OH-4 360 ▼HHP-1
HHP-1 7.5 260 325
9HHP-2 10.0 260 325
HHP-3 12.5 260 325
HHP-4
Ολική κατάκλυση (deluge) - Δεν καλύπτεται απο το
Πρότυπο
Αρχές σχεδιασμού
Επιτρέπεται Αποθήκευση, εάν :
 Αντιμετωπίζεται ο χώρος σαν ΟΗ3
 Κάθε περιοχή δεν ξεπερνά τα 50m2
με 2,4m ελεύθερη περιμετρική ζώνη
 Χώροι ΟΗ4 αντιμετωπίζονται ως HHS
 Πληρούνται οι περιορισμοί ύψους
ΝΑΙ
ΜΕΓΙΣΤΟ ΥΨΟΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΟΗ3
Κατηγορία
Κινδύνου
Μορφή Αποθήκευσης
ST1 ST2, 3, 4, 5 & 6
Ι 4,0 m 3,5 m
ΙΙ 3,0m 2,6m
ΙII 2,1m 1,7m
ΙV 1,2m 1,2m
ΟΧΙ
Αποθήκευση ΗΗS
με ή χωρίς in-rack sprinklers
Μέθοδος : DENSITY OVER DEMAND AREA
Εξασφάλιση μιας συνολικής ποσότητας νερού σε μια προκαθορισμένη
επιφάνεια σχεδιασμού

Τύποι κεφαλών sprinklers → ΕΝ 12845 & ΕΝ12259-1
Κατηγορία Κινδύνου Τύπος
Κεφαλών
Πυκνότητα
Καταιόνησης
(lpm/m2)
Συντελεστής ροής
Κ (lpm/bar 0,5)
Εφαρμογή μεθόδου CMDA (πυκνότητα καταιόνησης / επιφάνεια)
LH Συμβατικού
τύπου, όρθιας ,
ανεστραμμένης
ή πλευρικής
θέσης ,
κανονικής ή
ταχείας
απόκρισης.
2,25 57
OH 5,0 80 ή 115
HHP & HHS (οροφής) ≤ 10 80, 115 ή 160
> 10 115 ή 160
HHS (ράφια) 80 ή 115
Ειδικές εφαρμογές αποθήκευσης
HHS (οροφής) CMSA Δεν
εφαρμόζεται
160,240 ή 280
ESFR 200,240,320 ή 360
 Δεν καλύπτονται εφαρμογές των κεφαλών “ευρείας κάλυψης – extended coverage” και
κεφαλών “residential type”. Αναφορά για την ανάγκη ενσωμάτωσης τους στο μέλλον γίνεται
στο παράρτημα Λ.

Διάταξη – γεωμετρία
4m 4m 4m
2m
1,5m
3m
3m
2m
1,5m
Με βάση την κατηγορία κινδύνου, ορίζονται :
 Η μέγιστη επιφάνεια κάλυψης ανά κεφαλή
 Η ελάχιστη επιφάνεια κάλυψης ανά κεφαλή (για ειδικές κεφαλές CMSA, ESFR)
 Οι μέγιστες αποστάσεις μεταξύ των κεφαλών
 Οι ελάχιστες αποστάσεις μεταξύ των κεφαλών (για ειδικές κεφαλές CMSA, ESFR)
 Οι αποστάσεις από τα κατακόρυφα δομικά στοιχεία

Διάταξη – γεωμετρία
Max
50mm
0,6m
Στο 0,5m η πτώση
είναι 100mm
Με βάση τον τύπο της κεφαλής ορίζονται :
 Η μέγιστη απόσταση από την οροφή
 Οι ελάχιστες αποστάσεις από στοιχεία που
εμποδίζουν την ανάπτυξη της ροής

Προ-υπολογισμένα συστήματα
(Pre-calculated systems)
2
1
3
Design point
S Sprinkler
4
Most unfavorable
Design area
Δυσμενέστερη Περιοχή
σχεδιασμού
Πλήρως υπολογιζόμενα συστήματα
(Fully calculated systems)
1-4 (unfavorable design area) υδραυλικός υπολογισμός
1-5 (favorable design area) υδραυλικός υπολογισμός
5
Most favorable Design
area
Ευμενής Περιοχή
σχεδιασμού
Μέθοδοι Διαστασιολόγησης
6
Design point
1-2 υδραυλικός υπολογισμός
2-3 υδραυλικός υπολογισμός (με προκαθορισμένο
Δpmax. για LH & OH)
3-4 (design area) από αντίστοιχους πίνακες

Προ – Υπολογιζόμενα συστήματα
Μεθοδολογία επιλογής διατομών
ΤΟΤΕΕ 2451/86 & ΕΝ 12845
Μεθοδολογία επιλογής διατομών
– pipe schedule –
NFPA 13
«BEST SELLER»

3
Pd (Σημείο
Σχεδιασμού)
2
HHP & HHS
1
+15
- 3
ΔΗ=18m
Pc
ΔPf(2-3) - τριβές
Εγκατάσταση HHS, υγρού τύπου με
κεφαλές Κ=115, d=15 l/m2 , As=9m2.
 Qmax.= 4550 lpm (πίνακας 7)
 Pd = 2,1 bar (πίνακας 7)
 Pc = 2,1 + ΔΗ + ΔPf (2-3) = 3,9 bar + ΔPf (2-3)
 Ελάχιστος όγκος αποθήκευσης V=425m3 (πίνακας 10)
 H αντλία επιλέγεται ώστε να αποδίδει το 140% της
παροχής στο 70% της πίεσης
Διαστασιολόγηση
ακραίου τμήματος
από πίνακες 32-35

3
Pd (Σημείο
Σχεδιασμού)
2
OH (1/2)
1
+15
- 3
ΔΗ=18m
Pc
ΔPf(2-3) - τριβές
 Απαιτούμενη πίεση στη βάνα ελέγχου Pc = Pf + ΔΗ
 H πίεση Pf = Pd + ΔPf (2-3) ισούται με το άθροισμα των τριβών ΔPf (2-3)
στο δίκτυο από την βάνα ελέγχου έως το σημείο σχεδιασμού + την
διαθέσιμη παραμένουσα πίεση για την λειτουργία του τελικού κλάδου και
είναι προκαθορισμένη με βάση την κατηγορία κινδύνου (πίνακας 6).
 Οι τριβές ΔPf(2-3) δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 5m / 1000lpm
(διαστασιολόγηση δικτύου ανεξαρτήτως κατηγορίας)
 Στο παράδειγμα, Pf = 1,0 bar και Pc = 1,0 + 1,8 = 2,8 bar.
 Το όριο των 5m / 1000 lpm δύναται να προσαυξηθεί εάν η διαθέσιμη
πίεση προκύπτει από δίκτυα υψηλότερων απαιτήσεων (π.χ HHS ή ΠΦ)
Διαστασιολόγηση
ακραίου τμήματος
από πίνακες 30 &31

ΟΗ (2/2)
Κτίριο h=18m,
Κατηγορία κινδύνου OH2
 Αντλία 725 lpm @ 4,4 bar
1000 lpm @ 4,0 bar
2050 lpm @ 2,0 bar
Ελάχιστες απαιτήσεις αντλίας από πίνακα 16.
Στοιχεία
Χαρακτηριστικής
καμπύλης αντλίας
Ελάχιστος όγκος αποθήκευσης από πίνακα 9.
Ίδιος με ΤΟΤΕΕ 2451/86
Qmax * T = 2050 lpm x 60min. = 123 m3
Προ-Υπολογισμένα συστήματα LH, OH
Προκαθορισμένες καμπύλες αντλιών

1
Εφαρμογή Μεθόδου Προ-Υπολογισμένων Συστημάτων
P=2,8bar
OH2
2 3
P=3,3bar
OH4
 Η διαστασιολόγηση του δικτύου ΟΗ2 μπορεί να εκμεταλλευτεί το
50% της επιπλέον διαθέσιμης πίεση λόγω της κατηγορίας ΟΗ4,
ήτοι 50% (3,3 – 2,8) = 0,25 bar.
 Το δίκτυο προς την ΟΗ2 υπολογίζεται για μέγιστες τριβές :
0,5 bar + 0,25 bar * (1000lpm / 1000lpm)2 = 0,75 bar
Παροχή αναφοράς Qmax δικτύου – Πίνακας 6
Η εφαρμογή της δυνατότητας που παρέχει το πρότυπο σε
συνδυασμένα δίκτυα sprinklers & Π.Φ αποτελεί λογικό
επακόλουθο.
Η Παραπάνω προσέγγιση
προσκρούει στην § 9.6.4 όπου :
συστήματα που έχουν κοινή
τροφοδοσία , αποθήκευση και
πυροσβεστικό συγκρότημα ,
πρέπει να είναι πλήρως
υδραυλικά υπολογισμένα.

Αναλυτικός Υδραυλικός Υπολογισμός
Q = K√P P = (Q/K)2

Μεθοδολογία
1. Καθορίζονται τα χαρακτηριστικά της εγκατάστασης με βάση την κατηγορία
κινδύνου ή/και τα χαρακτηριστικά αποθήκευσης (πυκνότητα / επιφάνεια
καταιόνησης, ελάχιστη κάλυψη ανά κεφαλή, ελάχιστη πίεση στην δυσμενέστερη
κεφαλή).
2. Επιλέγεται ο τύπος της κεφαλής που θα χρησιμοποιηθεί και προσδιορίζεται ο
συντελεστής ροής (Κ)
3. Υπολογίζεται η ελάχιστη παροχή στην δυσμενέστερη κεφαλή και η
απαιτούμενη πίεση. Η πίεση ελέγχεται ώστε να είναι > από την ελάχιστη
απαιτούμενη για την κατηγορία
4. Το δίκτυο μοντελοποιείται σε κόμβους στο σύνολό του ή (κατ’ελάχιστον) ως
προς τον δυσμενέστερο και ευμενέστερο κλάδο
5. Εισάγεται η χαρακτηριστική της αντλίας στους υπολογισμούς. Η διαδικασία
είναι επαναληπτική έως το σύστημα να επιλυθεί ικανοποιητικά .
6. Επιλύεται το σύστημα ως προς τον δυσμενέστερο και ευμενέστερο κλάδο.

7. Καθορίζονται οι παροχές Qnom (στον κλάδο σχεδιασμού) Qmax (στον ευμενή
κλάδο).
8. Προσαρμόζεται η διαστασιολόγηση του δικτύου ώστε να προκύψει ο
επιθυμητός λόγος Qmax / Qnom (< 1,4)
9. Υπολογίζεται ο απαιτούμενος όγκος αποθήκευσης με βάση το Qmax.
10.Εάν προβλέπονται επιπλέον συστήματα (πχ Π.Φ , Υδροστόμια), το σύστημα
προτείνεται να επιλύεται συνολικά με βάση την αντλία που επιλέγεται για το ποιο
απαιτητικό σύστημα.
11.Παράδειγμα επίλυσης χωρίς την χρήση Η/Υ, για δίκτυα που δεν
αναπτύσσονται σε μορφή κλειστού βρόχου, αναπτύσσεται στα κεφάλαια 23
& 24 του NFPA13.

Έστω εφαρμογή κατηγορίας κινδύνου ΟΗ-2
• Περιοχή λειτουργίας Α (m2) = 144 (πίνακας 3)
• Πυκνότητα καταιόνισης d (Lpm/m2) = 5 (πίνακας3)
• Παροχή καταιόνισης Q=A*d (Lpm) = 720
• Max. Περιοχή κάλυψης  sprinkler Αs(m2) = 12
(πίνακας 19)
• Πλήθος sprinklers σε λειτουργία N = A/As = 12
• Ελάχιστη παροχή  sprinkler qs=As * d = 60 (lpm)
• Τύπος κεφαλής 1/2” , standard pendant / upright
• Συντελεστής ροής Κ = 80 (πίνακας 37)
• Ελάχιστη πίεση, qs=K√Ps→ Ps=(qs/Κ)2= 0,57(bar)
> Pmin
S1 S2
K=80
qs1=60 lpm
Ps1= 0.57 bar
DN 25, C=120L=3m ,
1┌ 90o, 1┴
Leq=5.27m
ΔP1-2 = 0.09 bar
Ps2=Ps1+ΔP1-2
=0.57+0.11=0.66 bar
qs2=K√P2 = 65 lpm
Q=60+65=125 Lpm
§13.4.4 Pmin στην δυσμενέστερη κεφαλή,
με όλα τα sprinkler της περιοχής υπολογισμού σε λειτουργία
Κατηγορία κινδύνου P min bar K q min lpm
LH 0,70 57 48,0
OH 0,35
80 48,0
115 68.0
HH 0,50
80 57,0
115 82,0
160 115,0

Εφαρμογή Πλήρους Υδραυλικού Υπολογισμού 1/2
Λειτουργία 12 κεφαλών στην δυσμενέστερη περιοχή σχεδιασμού
Qnom = 862,39 lpm
Pmax = 3,3 bar
Απαίτηση :
 OH-2
 Q = 720 lpm
 qsmin = 60 lpm
+15
± 0
- 3
Επιλογή αντλίας
qs = 60,89 lpm

Λειτουργία 12 κεφαλών στην ευμενέστερη περιοχή σχεδιασμού
Qmax = 1077,14 lpm, Pmin = 2,4 bar
Εφαρμογή Πλήρους Υδραυλικού Υπολογισμού 2/2
+15
± 0
- 3
Απαίτηση :
 OH-2
 Q = 720 lpm
 qsmin = 60 lpm
Όγκος αποθήκευσης
 V = 1080 lpm x 60min. = 65m3.
(αντί 125m3 που προκύπτει με την μέθοδο των
προ-υπολογιζόμενων συστημάτων)

Εφαρμογή Πλήρους Υδραυλικού Υπολογισμού – Συνδυασμένο σύστημα
Παροχή & Πίεση
δικτύου sprinkler
Παροχή & Πίεση
Δικτύου Π.Φ
Αντλίες Πυρόσβεσης
και δεξαμενή
διαστασιολογημένες
να καλύπτουν την
ταυτόχρονη
λειτουργία Π.Φ &
Sprinklers

Figure 7b
Πλήρως Υπολογισμένα Συστήματα
Η καμπύλη της αντλίας καλύπτει τα σημεία
Qnom / Pmax & Qmax / Pmin του δικτύου.
Επί πλέον έχει ονομαστική πίεση κεφαλής
τουλάχιστον 0,5 bar υψηλότερη από αυτή που
απαιτείται στο δυσμενέστερο σημείο σχεδιασμού
VDS CEA 4001
Ο σχεδιασμός του δικτύου θα εξασφαλίζει ότι η
μέγιστη παροχή σε οποιοδήποτε σημείο του
δικτύου δεν θα υπερβαίνει πλέον του 40% την
ονομαστική παροχή, η δε πίεση δεν θα
ελαττώνεται πέραν του 70% της αντίστοιχης
ονομαστικής.
 Qmax.≤ 1,4 x Qnom.
 Pmin. ≥ 0,7 x Pnom
Επιλογή Αντλίας
Όριο μέγιστης παροχής (140%
ονομαστικής) – VDS CEA 4001
Συνδυασμένα Συστήματα (Sprinklers, ΠΦ, Υδροστόμια)
Η καμπύλη της αντλίας καλύπτει τα σημεία Qnom / Pmax & Qmax / Pmin που
προκύπτουν από την ταυτόχρονη λειτουργία των επί-μέρους δικτύων

Ελάχιστη Ποσότητα Νερού Πυρόσβεσης
3
Qnom
6
Σημείο Qmax
Unfavourable
Area
favourable
Area
Αντλίας
Eλάχιστος όγκος αποθήκευσης
Vmin = Qmax * T , T = 30min. LH
60min. OH
90min. HH & ΗΗS
VDS CEA 4001
Για την εκτίμηση του όγκου δεξαμενής,
προτείνεται ο ακόλουθος τύπος :
Όπου :
 V, όγκος σε m3
 Z, χρόνος λειτουργίας σε min.
 Α, πυκνότητα καταιόνησης
 Β, επιφάνεια καταιόνησης
 Ε, αριθμός in-rack sprinkler παροχής 115lpm
 Υ, συντελεστής max/nom παροχής = 1,4
 Χ, παροχή άλλων συστημάτων σε m3.
Έστω ΟΗ2,
Επιφάνεια 144m2, Καταιόνηση 5mm/min,
Διάρκεια 60min.
 Εκτιμώμενος Όγκος V(min) = 60,5m3.

9. Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Υψηλού Κινδύνου (ΗΗS)
 Η επιλογή κεφαλών CMDA (Control Mode density/Area) δεν
προσφέρεται για τον σχεδιασμό χώρων αποθήκευσης υψηλού
κινδύνου (HHS) και ειδικά όταν προβλέπεται η παρουσία ραφιών (rack
storage).
 Η προσθήκη στο πρότυπο (έκδοση 2015) των κεφαλών CMSA (Control
Mode Specific Application) και ESFR (Early Suppression / Fast
Response) επιτρέπει την ορθολογική επίλυση των συστημάτων
 Η μεθοδολογία σχεδιασμού παραπέμπει στα αντίστοιχα κεφάλαια του
NFPA13 και στα FM data sheets.

Required Delivery Density
Απαίτηση σε νερό
Actual Delivery Density
Πραγματική ποσότητα νερού στην εστία
Στα πρώιμα στάδια εκδήλωσης πυρκαγιάς, στον χρόνο t(0), η απαίτηση σε
νερό είναι μικρή ενώ η πραγματική ποσότητα που δύναται να φτάσει στην
εστία είναι μεγάλη
Όσο η φωτιά εξελίσσεται, τόσο η απαίτηση σε νερό μεγαλώνει
ενώ η πραγματική ποσότητα που προσεγγίζει την εστία μειώνεται
Τ0 → ΤLim
▲ Κ → ▲ ποσότητας νερού που φτάνει στην φωτιά
▼ RTI → ▼φωτιάς που πρέπει να ελεγχθεί
Response Time Index
Χρόνος απόκρισης θερμοστοιχείου
RTI ≤ 50 (Fast) - RTI≥ 80 (standard)
Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης HHS – Φιλοσοφία σχεδιασμού

Δοκιμή Ευρείας Κλίμακας της FM
 Αποθήκευση σε ράφια
 Ύψος 45 ft – 13.5 m
 Sprinklers ESFR 25, K=360 @ 3.5bar, παροχή ανά κεφαλή = 675 Lpm
 Εμπορεύματα πλαστικά, μη διογκούμενα, σε χαρτοκιβώτια (κατηγορία ΙΙΙ)
 Λειτουργία 2 κεφαλών
 Πλήρης κατάσβεση σε 2 min.

Επίλυση με χρήση κεφαλών CMDA
 Μέγιστο ύψος αποθήκευσης = f (Κατηγορίας κινδύνου & Μορφής αποθήκευσης)
 Επιφάνεια καταιονισμού Α = 260 ή 300 m2 (ανάλογα με την κατηγορία & το ύψος)
 Πυκνότητα καταιόνησης q = 7.5 – 30 lpm/m2 (ανάλογα με την κατηγορία & το ύψος)
ΜΕΓΙΣΤΟ ΥΨΟΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ & ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΙΩΝΙΣΗΣ
(Κάλυψη μόνο από την οροφή)
Κατηγορία
Κινδύνου
Μορφή Αποθήκευσης Επιφάνεια
Λειτουργίας
(m2)ST1 ST2 & ST4 ST3, ST5 & ST6
Ι
7,6m 6,8m 5,7m
260 m2
12,5 Lpm/m2 12,5 Lpm/m2 10 Lpm/m2
ΙΙ
7,5m 6,0m 5,0m
260 m2
17,5 Lpm/m2 17,5 Lpm/m2 12,5 Lpm/m2
ΙII
7,2m 6,0m 3,2m
260 - 300 m2
27,5 Lpm/m2 30 Lpm/m2 12,5 Lpm/m2
ΙV
4,4m 4,4m 3,0m
260 - 300 m2
30 Lpm/m2 30 Lpm/m2 17,5 Lpm/m2
ST1 ST4
ST2 ST3
ST5 & ST6

 Όπου η απόσταση από το άνω μέρος των
αποθηκευόμενων υλικών έως την οροφή
ξεπερνά τα 4m, η πυκνότητα καταιόνησης
επαυξάνεται κατά 2,5lpm/m2 για το 1ο
μέτρο και κατά 1lpm/m2 για κάθε επιπλέον
μέτρο μήκους (ή εγκαθίστανται sprinkler
σε ενδιάμεσα επίπεδα).
Π.χ για H=6m, επιπλέον παροχή 3,5lpm/m2
Πυκνότητα
καταιόνησης
Συντελεστής ροής Κ
συμβατικών κεφαλών
q ≤ 10 lpm/m2 80,115 ή 160
q > 10 lpm/m2 115 ή 160
 Κεφαλές CMDA (κανονικής απόκρισης & κάλυψης)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Ο NFPA13 και η FM ορίζουν ως
ελάχιστο μέγεθος sprinkler για
χρήση σε αποθηκευτικό χώρο το
Κ=160.

w : Πλάτος Διάδρομου
(Aisle width)
► Ανεξάρτητη βάνα ελέγχου για πλήθος > 50 κεφαλές
► Ελάχιστη πίεση λειτουργίας κεφαλής p=2,0 bar (Κ=80) ή p=1,0 bar (K=115)
► Ελάχιστη παροχή κεφαλής q=115 lpm , Quick response
► Υποχρεωτικός υδραυλικός υπολογισμός δικτύων (οροφής & ραφιών) - § 7.2.3.4
► Η παροχή αθροίζεται σε αυτή των sprinkler οροφής
► Πλήθος κεφαλών σε λειτουργία , ανάλογα με το πλάτος του διαδρόμου (w) : min. 3, max.9
► Μείωση της συνολικής παροχής καταιονισμού δικτύων οροφής σε 7,5 – 15 lpm/m2
w
 Όπου το μέγιστο ύψος αποθήκευσης υπερβαίνει το επιτρεπόμενο , απαιτείται η
εγκατάσταση sprinkler σε ενδιάμεσα επίπεδα.
 Εγκατάσταση in-rack sprinklers = f (ύψους αποθήκευσης & Πλάτους διαδρόμου)
2-πλή σειρά
αποθήκευσης

ΣΧΟΛΙΟ
Η παρουσία in-rack sprinklers δεν είναι ιδιαίτερα επιθυμητή, διότι :
► Αποτελεί δέσμευση για πιθανές μετατροπές του χώρου
► Παρατηρείται συχνή θραύση κεφαλών από πρόσκρουση φορτίου
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
 Θεωρητικά, επιτρέπεται η χρήση της μεθόδου Προ-υπολογιζομένων
συστημάτων για την εφαρμογή της μεθόδου CMDA εφόσον δεν προβλέπονται
in-rack sprinkler.
 H χρήση κεφαλών Κ=160 οδηγεί αυτομάτως σε αναλυτικούς υδραυλικούς
υπολογισμούς αφού δεν προβλέπεται στους πίνακες η διαστασιολόγηση για
αυτές τις κεφαλές.
 Πρακτικά, για μεγάλης κλίμακας εφαρμογές – υγρού τύπου - όπου επιλέγεται
η σχεδίαση των δικτύων σε μορφή βρόχου (looped distribution) , ο
υδραυλικός υπολογισμός καθίσταται υποχρεωτικός.

Επίλυση με χρήση ειδικών κεφαλών
Στο πρότυπο γίνεται αναφορά στην χρήση των κάτωθι ειδικών κεφαλών , κατάλληλων
(και πιστοποιημένων) για εφαρμογές αποθήκευσης :
 CMSA (Control Mode Specific Application – πρώην Large Drop)
 ESFR (Early Suppression , Fast Response)
Η χρήση των ειδικών κεφαλών προβλέπεται στις ακόλουθες κατηγορίες αποθήκευσης :
 Κάθε είδους αποθήκευση ΗΗS class I, II, III & IV
 Πλαστικά διογκούμενα ή μη, συσκευασμένα ή εκτεθειμένα
 Ελαστικά οχημάτων (σε συνάρτηση με τον τρόπο αποθήκευσής τους)
 Ρολά χαρτιού
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Τεχνική άποψη του ομιλητή αποτελεί πως είναι δυνατή η χρήση τους σε όλες τις
εφαρμογές αποθήκευσης για τις οποίες είναι πιστοποιημένες (VDS, UL/FM κλπ) και
αναφέρονται σε σχετικά πρότυπα (NFPA13, FM DS, VDS κλπ).

Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η καταλληλότητα της κεφαλής για την χρήση που
προορίζεται, όπως προκύπτει από την πιστοποίηση του υλικού.

ESFR
Pendent
LPCB approved
UL approved
K=14 (200)
74oC
VdS approved
2014
FM approved

 Εφαρμόζεται πάντα πλήρης Υδραυλικός υπολογισμός.
 Ιδιαίτερα απαιτητικός σχεδιασμός όσο αφορά την διάταξη των κεφαλών, τις αποστάσεις από
τα δομικά στοιχεία, τα ανοίγματα αερισμού / φωτισμού / αποκαπνισμου.
 Επιφάνεια κάλυψης ανά κεφαλή, 9m2.
 Προβλέπεται ελάχιστη επιφάνεια κάλυψης ανά κεφαλή , ίση προς :
 7,5m2 (CMSA) και 6m2 (ESFR) για την αποφυγή φαινομένου skipping.
 Κριτήρια για τον σχεδιασμό αποτελούν το ύψος του κτιρίου , το ύψος αποθήκευσης και το
αποθηκευόμενο υλικό. Από τα παραπάνω κριτήρια , προκύπτουν (πίνακες στα παραρτήματα
Ν & P) :
 Το πλήθος των κεφαλών σε λειτουργία, η ελάχιστη πίεση εκροής στην κεφαλή και η
διάρκεια λειτουργίας του συστήματος.

 Οι κεφαλές CMSA (η Large drop όπως ήταν γνωστές) προορίζονται για έλεγχο της
πυρκαγιάς σε αποθηκευτικούς χώρους.
 Προβλέπονται οι ακόλουθες κεφαλές :
 K=160 (CMSA 11,2) , K=240 (CMSA 16,8), K=280 (CMSA 19,6)
 Κ=360 (CMSA 25,2) – υπάρχουν πιστοποιημένες, δεν αναφέρονται στο πρότυπο.
Επίλυση με χρήση κεφαλών CMSA
K=160 (H κτιρίου 9,1m)
Pmin. = 3,5 bar
Qs = 300 lpm,
No. Κεφαλών = 20
Qmin. = 6000lpm
T = 120min.
Pmin. = 1,5 bar
Qs = 300 lpm,
Qmin. = 4500lpm
T = 90min.

 Σε αντίθεση με τις προηγούμενες κεφαλές (CMDA ή CMSA), οι κεφαλές ESFR
στοχεύουν στην κατάσβεση και όχι στον έλεγχο της πυρκαγιάς.
 Προβλέπονται οι ακόλουθες κεφαλές :
 K=200 (ESFR 14) , K=240 (ESFR 17), K=320 (ESFR 22) K=360 (ESFR 25)
 12 Κεφαλές θεωρούνται σε λειτουργία.
 Η ελάχιστη πίεση λειτουργίας προκύπτει σε συνάρτηση της κεφαλής (Κ) και
του ύψους του κτιρίου.
 Ο όγκος αποθήκευσης υπολογίζεται για 60min. λειτουργία σε Qmax.
 Υποχρεωτικά δίκτυο υγρού τύπου.
Επίλυση με χρήση κεφαλών ESFR

Επίλυση με χρήση κεφαλών ESFR
Pmin. = 3,5 bar
Qs = 375 lpm,
Qmin. = 4500lpm
T = 60min.
Pmin. = 4,3 bar
Qs = 500 lpm,
Qmin. = 6000lpm
T = 60min.

Παράδειγμα
Αποθήκευση σε ράφια, κατηγορία Ι,ΙΙ ή ΙΙΙ
Ύψος κτιρίου έως 35 ft – 10,5 m
Sprinklers ESFR 16,8 K=240 @ 3,5bar
Παροχή ανά κεφαλή = 450 Lpm
Πλήθος κεφαλών : 12
Συνολική παροχή : 12 * 450 = 5400 lpm
Παράδειγμα
Αποθήκευση σε ράφια, κατηγορία Ι,ΙΙ ή ΙΙΙ
Ύψος κτιρίου έως 30 ft – 12 m
Sprinklers CMSA 19,6 K=280 @ 1,7bar
Παροχή ανά κεφαλή = 365 Lpm
Πλήθος κεφαλών : 15
Συνολική παροχή : 15 * 365 = 5500 lpm
Εφαρμογές αποθήκευσης – Πληροφοριακά στοιχεία από Factory Mutual (FM) DS8-9
storage of class 1,2,3,4 & plastic commodities)

10. Έλεγχος - Παρακολούθηση
Τα ακόλουθα στοιχεία της εγκατάστασης πρέπει να ελέγχονται και οι συναγερμοί
/ ενδείξεις να εμφανίζονται σε πραγματικό χρόνο στους υπεύθυνους για την
λειτουργία της εγκατάστασης.
 Ύπαρξη ροής σε οποιοδήποτε σημείο της εγκατάστασης
 Πίεση δικτύου πόλης (Alarm χαμηλής), όπου αποτελεί την κύρια πηγή.
 Στάθμη δεξαμενής νερού
 Στάθμη δοχείου προπλήρωσης (σε εγκαταστάσεις αρνητικής αναρρόφησης)
 Θέση βανών αποκοπής (τερματικός διακόπτης)
 Πίεση δικτύου διανομής (Alarm χαμηλής)
 Κατάσταση Αντλιών
 Θερμοκρασία Αντλιοστασίου
 Κατάσταση Ηλεκτρικής παροχής

2007-2011 (U.S) :
Πηγή : National Fire Protection Association
Fire Analysis and Research Division
Το 10% του συνόλου των πυρκαγιών
εκδηλώθηκε σε χώρους με κάλυψη
δικτύων sprinklers.
Στο 91% των περιπτώσεων, το
σύστημα λειτούργησε.
Όπου λειτούργησε ήταν αποτελεσματικό
στο 96% των περιπτώσεων
Το 88% των πυρκαγιών που
αντιμετωπίστηκαν απαίτησαν την
λειτουργία 1-2 κεφαλών.
Το 50% των συμβάντων εκδηλώθηκε σε
κτήρια κατοικιών. Μόνο το 6% αυτών
είχαν εγκατάσταση καταιωνισμού.
11. Η Αλήθεια των Αριθμών

Επίλογος
Η ενσωμάτωσή του ΕΝ12845 στην νομοθεσία καλύπτει την ενότητα των δικτύων
αυτόματης πυρόσβεσης με νερό, διευκολύνοντας τόσο τους Μελετητές στον
σχεδιασμό όσο και τις Ελέγχουσες Αρχές στην αποδοχή των συστημάτων.
Η έκδοση της ΤΟΤΕΕ 2451/86, σε μια εποχή με σημαντική έλλειψη έγκυρων
Ελληνικών Τεχνικών Προδιαγραφών, φιλοδοξούσε να καλύψει αυτό το κενό.
31 χρόνια μετά την έκδοση της ΤΟΤΕΕ 2451/86 , η επανασύνταξή της κρίνεται
επιβεβλημένη προκειμένου να παραχθεί ένα ενιαίο Τεχνικό κείμενο το οποίο
αφενός θα είναι προσαρμοσμένο στην ισχύουσα Νομοθεσία που διέπει συνολικά
το σχεδιασμό των Μόνιμων Πυροσβεστικών συστημάτων, αφετέρου θα
επικαιροποιείται ανά 5-ετία , όπως άλλωστε ήταν και η αρχική πρόθεση της
συντονιστικής ομάδας εργασίας.
Χρήστος Δ. Μωυσίδης
Μηχανολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π , CPMP ASHRAE, MCIBSE
ch.moisidis@gmail.com

EN 12845:2015

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (20)

Similar a EN 12845:2015

Similar a EN 12845:2015 (12)

EN 12845:2015