2. • Vào những mùa sinh sản trong năm, chim yến thường xây tổ cho mình để
chuẩn bị “nằm ổ” và xây khoảng 35 ngày thì xong. Khi “xây”, chim yến dùng
nước dãi được tiết ra từ cặp tuyến dưới lưỡi “dệt” thành những phiến mỏng
sau đó bện chúng vào nhau như hình cái bát rồi “dính” trên những vách đá
cheo leo hay mỏm núi hiểm trở. Chính vì vậy mà việc khai thác tổ yến tự
nhiên rất nguy hiểm. Mỗi tổ yến nặng trung bình 7-8g.
• Trên thế giới, các “cường” quốc về yến là Nhật Bản, Trung Quốc,
Triều Tiên, Việt Nam… Trong đó, Việt Nam và Trung Quốc là hai
quốc gia mạnh nhất không chỉ về yến sào tự nhiên mà cả yến sào
do con người tự nuôi. Sau khi khai thác, người ta nhận ra rằng,
không phải tổ yến nào cũng giống nhau mà tùy theo “nguyên liệu”
làm tổ sẽ phân loại các tổ yến. Tổ yến màu trắng (bạch yến) do
chim yến “hàng” tạo nên; Cả chim yến bố và chim yến mẹ cùng làm
tổ thì gọi là yến đen do có lẫn 10% lông chim. Còn yến sào được
xây từ cả dãi và rác thì gọi là “yến rêu”.
3. • Ở Trung Quốc mới phát hiện ra loài yến “hông trắng” có tổ rất lớn nhưng
đến 90% là tạp chất, 10% phần trăm còn lại là yến sào. Tại các hang yến ở
tỉnh Vân Nam, người ta vẫn thường thu hoạch tổ chim yến này. Cứ một tổ
yến thu được 10g sợi bọt yến sào. Tuy nhiên, giá trị thực của nó chưa biết
cụ thể như thế nào nên khi đưa ra thị trường người tiêu dùng rất dễ bị nhầm
lẫn khi chọn mua phải yến sào này.
• Đối với yến sào 100% nguyên chất được lấy từ nước dãi của chim yến mẹ
mà không có tạp chất hay lông chim, lại được phân loại theo màu sắc, kích
thước và tất nhiên từ sự phân loại đó, giá trị của từng loại cũng khác nhau.
Yến loại 1 được gọi là yến “quan” nặng 8-15g có giá từ 35-40 triệu đồng/kg;
yến “thiên” nặng 6-7g, giá khoảng 30-35 triệu đồng/kg; yến “bài” nặng 3-5g
giá 25-30 triệu đồng/kg. Yến “vụn” và “yến địa” là rẻ nhất chỉ 8-15 triệu
đồng/kg vì có nhiều tạp chất nhất.
• Nhưng đắt nhất vì nhiều dinh dưỡng nhất là yến “huyết” và yến “hồng” có
giá rất cao từ 150 triệu đến 250 triệu đồng/kg. Những màu sắc này của yến
người ta cho rằng, do vị trí làm tổ mà tạo nên màu sắc của tổ yến. Theo các
nhà khoa học và giới khai thác yến sào, yến “huyết” và yến “hồng” chỉ chiếm
10% tổng sản lượng tổ yến trên thị trường thế giới. Tuy nhiên, nhu cầu sử
dụng hai loại yến này không cao.