CHƯƠNG 1 CON NGƯỜI VÀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI NGUYỄN MỸ LINH

1. MÔI TRƯỜNG VÀ
CON NGƯỜI
cccCBGCCBGccccccbb
HO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND
EDUCATION
FACULTY OF CHEMICAL & FOOD TECHNOLOGY
CBGD: NGUYỄN MỸ LINH
Email: linhnm@hcmute.edu.vn

2. www.themegallery.com
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CON NGƯỜI VÀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI
CHƯƠNG 2 : MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN
CHƯƠNG 3 : SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG
CHƯƠNG 4 : CÁCH TIẾP CẬN BẢO VỆ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI
TRƯỜNG
CHƯƠNG 5 : PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

3. CHƯƠNG 1: CON NGƯỜI VÀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI
 Nội dung
 Quá trình phát triển của con người
 Các hình thái kinh tế mà loài người đã trải qua
 Một số yếu tố tác động đến quá trình phát triển của con
người
 Dân số và các vấn đề về dân số

4. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI
 Quá trình phát triển
 Bộ khỉ: vẫn tồn tại như
các động vật khác
 Vượn người: đã bắt đầu
tiến hóa tách ra khỏi
giới động vật hiện tại.

5. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI
 Quá trình phát triển (tt)
 Người vượn
 Người khéo léo
 Người đứng thẳng
 Người cận đại
 Người hiện đại

6. CÁC HÌNH THÁI KINH TẾ
 Các hình thái kinh
tế
 Hái lượm
 Săn bắt
 Chăn thả
 Nông nghiệp
 Công nghiệp
 Hậu công nghiệp

7. HÁI LƯỢM
 Là hình thái kinh tế
nguyên thủy nhất.
 Năng suất thấp, phụ
thuộc hoàn toàn vào tự
nhiên

8. SĂN BẮT
 Hình thức: săn đuổi, vây
bắt, đánh bẩy.
 Huy động lực lượng
đông đảo hơn.
 Sử dụng nguồn thức ăn
giàu protein.
 Cuộc sống no đủ hơn.
 Rèn luyện và tăng
cường sức khỏe con
người.

9. ĐÁNH CÁ
 Bắt đầu sử dụng công cụ có ngạnh để đánh bắt cá.
 Có thêm nguồn thức ăn động vật

10. CHĂN THẢ
 Chủ yếu là chó, dê, cừu,
bò, heo; sau này có lừa,
ngựa.
 Hình thành những đàn
gia súc đông đến vạn con.
 Hình thành lối sống du
mục.
 Sử dụng sức kéo gia súc
trong nông nghiệp và vận
chuyển.
 Thú rừng bị tiêu diệt khá
nhiều

11. NÔNG NGHIỆP
 Là thành tựu lớn nhất trong
thời kỳ đồ đá mới.*.
 Ngũ cốc chủ yếu là mì,
mạch, ngô, lúa, sau đó là rau,
đậu, mè, cây lấy củ, cây ăn
quả và cây lấy dầu.
 Lúa nước xuất hiện ở các
vùng ven sông.
 Sử dụng sức kéo của bò,
ngựa trong cày bừa, vận
chuyển.
 Có hiện tượng phá rừng làm
rẫy.

12. CÔNG NGHIỆP
 Khởi đầu là phát minh ra
động cơ hơi nước.
 Xuất hiện khá muộn….
nhưng: “đã làm biến đổi sâu
sắc giới tự nhiên trong thời
gian vô cùng ngắn so với
toàn bộ lịch sử tự nhiên”.
 Khai thác mỏ, làm nông trại,
khai thác gỗ, … phá hủy
rừng và tài nguyên.
 Sử dụng nhiều nhiên liệu,
sản xuất công nghiệp gây ô
nhiễm môi trường.
 Tiêu diệt & làm tổn hại
nhiều bộ lạc, nhiều tộc người

13. CÔNG NGHIỆP
 Những đô thị đầu tiên xuất
hiện từ 3-4 ngàn năm TCN.
 Đô thị quy mô thế giới chỉ
bắt đầu từ thế kỷ 19.
 Diện tích rừng, cây xanh bị
thu hẹp khá nhiều.

14. HẬU CÔNG NGHIỆP
 Tốc độ phát triển cao + nhu cầu
hưởng thụ cao
 Đòi hỏi suy nghĩ mới: phát triển
bền vững.
 Là chiến lược toàn cầu về quy
hoạch toàn bộ tài nguyên trên trái
đất này.
 Kinh tế công nghiệp
 kinh tế trí thức.
 Văn minh công nghiệp
 văn minh trí tuệ.

15. CÂU HỎI THẢO LUẬN
 Câu hỏi : Có gì giống và khác nhau giữa hái lượm, săn
bắt, đánh cá, chăn thả thời tiền sử và thời hiện đại?
Thời kỳ Tiền sử Hiện đại
Mục đích
Cách thức
Kết quả
 Hái lượm

16. CÂU HỎI ÔN TẬP
 Câu 1:
 Có nhận xét gì về tác động của con người qua các giai đoạn
tiến hóa của loài người?
 Câu 2:
 Ở hình thái kinh tế nào thì con người tác động vào môi
trường là mạnh nhất? Tại sao?

17. MỘT SỐ YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN CON NGƯỜI
 Một số các yếu tố tác động đến quá trình phát triển của
con người
 Phương thức sống và thức ăn
 Khí hậu
 Môi trường địa hóa

18. PHƯƠNG THỨC SỐNG VÀ THỨC ĂN
 Bản chất con người
vừa là cơ thể sinh học
vừa là văn hóa.
 Hai mặt này không
tách rời nhau
 Khai thác môi trường +
thích nghi với điều kiện
sống
 chế tác công cụ và
sáng tạo công nghệ

19. PHƯƠNG THỨC SỐNG VÀ THỨC ĂN
 Thay đổi cấu tạo và thêm các chức năng mới của cơ thể:
 Hoàn thiện khả năng cầm nắm, thát triển thị giác, thoái hóa
hàm răng, chuyên biệt hóa chân và tay.

20. PHƯƠNG THỨC SỐNG VÀ THỨC ĂN
 Phức tạp hóa cấu trúc
và chức năng não bộ.
 Tăng cường sử dụng
protein động vật.
 Tạo ra những dị biệt
khá lớn về đáp ứng
sinh học.

21. KHÍ HẬU
 Ảnh hưởng của yếu tố khí hậu biểu hiện ở nhiều trạng thái
khác nhau theo mùa, theo địa lý.
 Là tổ hợp của nhiều thành phần như nhiệt độ, độ ẩm, gió, mây
mưa, nắng tuyết ...

22. KHÍ HẬU
 Tác động của tổ hợp này được thông qua nhiều rào chắn:
 Rào chắn tự nhiên (sông, hồ, biển, núi, cây rừng ...)
 Rào chắn văn hóa (nhà cửa, quần áo, tiện nghi sinh hoạt ...)
 Tạo thành:
 Khí hậu toàn cầu
 Khí hậu địa phương.
 Tiểu khí hậu.
 Vi khí hậu.
 Điều hòa nhiệt là cơ chế
thích nghi sinh học chủ
đạo.
 VD: thân nhiệt con người
ổn định ở khoảng 37oC

23. MÔI TRƯỜNG ĐỊA HÓA
 Hàm lượng khoáng chất
trong thành phần sinh hóa
của cơ thể có liên quan đến
quá trình biến đổi nội bào.
 VD: tạo xương, điều hòa
áp lực thẩm thấu, ....
 Tương quan về tỉ lệ số
lượng các thành phần
khoáng trong môi trường
thành phần khoáng trong
cơ thể.
 Ví dụ: bướu cổ  iode,
sâu răng  fluor, …

24. MÔI TRƯỜNG ĐỊA HÓA
 Cân bằng khoáng trong
cơ thể phải được đảm bảo
trong một biên độ nhất
định.
 Nồng độ các loại khoáng
đa, vi lượng trong đất ảnh
hưởng đến
 Mức khoáng hóa
xương.
 Kích thước và hình
dạng chung của cơ thể
hoặc từng phần cơ thể.

25. DÂN SỐ VÀ CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Các quan điểm dân số học
 Quá trình tăng dân số và đô thị hóa
 Mối quan hệ dân số - tài nguyên và phát triển
 Các vấn đề về dân số
 Dân số đối với sự tồn tại và phát triển của xã hội

26. CÁC QUAN ĐIỂM DÂN SỐ HỌC
 2 quan điểm dân số học:
 Thuyết Malthus
 Thuyết quá độ dân số

27. THUYẾT MALTHUS
 Nội dung:
 Dân số tăng theo cấp số
nhân (2,4,8,…); còn
lương thực, thực phẩm,
phương tiện sinh hoạt
chỉ tăng theo cấp số
cộng (1,2,3,4…).
 Sự gia tăng dân số diễn
ra với nhịp độ không
đổi, còn sự gia tăng về
lương thực, thực phẩm
là có giới hạn.

28. THUYẾT MALTHUS
 Nội dung (tt):
 Dân cư trên trái đất
phát triển nhanh hơn
khả năng nuôi sống
nó.
Đói khổ, đạo đức
xuống cấp, tội ác tất
yếu sẽ phát triển.
 Về các giải pháp, thì
thiên tai, dịch bệnh,
chiến tranh … là cứu
cánh để giải quyết vấn
đề dân số mà Malthus
gọi là các: "hạn chế
mạnh"

29. THUYẾT MALTHUS
 Đóng góp của thuyết:
 Có công đầu trong việc nêu lên và nghiên cứu vấn đề dân số
 Lên tiếng báo động cho nhân loại về nguy cơ của sự tăng dân
số.
 Hạn chế của thuyết:
 Cho quy luật phát triển dân số là quy luật tự nhiên, vĩnh viễn
 Đưa ra những giải pháp sai lệch, ấu trĩ để hạn chế nhịp độ
tăng dân số.

30. THUYẾT QUÁ ĐỘ DÂN SỐ
 Nghiên cứu sự biến đổi dân
số qua các thời kỳ, dựa vào
những đặc trưng cơ bản của
động lực dân số.
 Nghiên cứu và lý giải vấn đề
phát triển dân số thông qua
việc xem xét mức sinh, mức
tử qua từng giai đoạn để hình
thành một quy luật.
 3 giai đoạn phát triển dân số:
 Giai đoạn 1
 Giai đoạn 2
 Giai đoạn 3

31. THUYẾT QUÁ ĐỘ DÂN SỐ
 Thuyết quá độ dân số phát hiện được bản chất của quá trình dân
số.
 Nhưng chưa tìm ra các tác động để kiểm soát và đặc biệt, chưa
chú ý đến vai trò của các nhân tố kinh tế – xã hội đối với vấn đề
dân số.

32. MỐI QUAN HỆ DÂN SỐ - TÀI NGUYÊN – PHÁT TRIỂN
 Dân số và tài nguyên đất đai
 Dân số và tài nguyên rừng
 Dân số và tài nguyên nước
 Dân số và khí quyển, biến đổi khí hậu
 Dân số và các vùng cửa sông, cửa biển
 Dân số và tập quán sinh sống di cư, du cư

33. MỐI QUAN HỆ DÂN SỐ - TÀI NGUYÊN – PHÁT TRIỂN
 Dân số và tài nguyên đất đai
 Hằng năm, thế giới có
khoảng 70.000 km2 đất bị
hoang mạc hóa.
 Hiện đang đe dọa gần 1/3
diện tích đất toàn cầu.
 Đất bị nhiễm mặn, không
thể phục hồi.
 Đất nông nghiệp và đất rừng
bị lấy cho thủy lợi, giao
thông, xây dựng công
nghiệp.

34. MỐI QUAN HỆ DÂN SỐ - TÀI NGUYÊN – PHÁT TRIỂN
 Dân số và tài nguyên rừng
 21 triệu hecta rừng bị phá
mỗi năm.
 Xói mòn, thiên tai, lũ lụt.
 Dân số VN: tăng 1% tương
ứng 2,5% rừng bị mất.

35. MỐI QUAN HỆ DÂN SỐ - TÀI NGUYÊN – PHÁT TRIỂN
 Dân số và tài nguyên
nước
 Làm giảm bề mặt ao, hồ,
sông.
 Làm ô nhiễm nước.
 Làm thay đổi chế độ
dòng chảy.
 Năm 1985, nguồn nước
sạch là 33.000
m3/người/năm.
 Hiện nay, còn 8.500
m3/người/năm.
 Tương lai: ?

36. MỐI QUAN HỆ DÂN SỐ - TÀI NGUYÊN – PHÁT TRIỂN
 Dân số và khí quyển, biến
đổi khí hậu
 Không khí các vùng công
nghiệp ngày càng ô nhiễm
nghiêm trọng.
 Lượng khí CO2, CO, NOx,
… ngày càng nhiều.
 Khí hậu toàn cầu đang
thay đổi.

37. MỐI QUAN HỆ DÂN SỐ - TÀI NGUYÊN – PHÁT TRIỂN
 Dân số và các vùng cửa
sông, cửa biển
 Khai thác cạn kiệt
nguồn thủy sản.
 Diện tích rừng ngập
mặn đã thu hẹp đáng
kể.
 Các rạn san hô bị tàn
phá.
 Nước bị ô nhiễm.

38. MỐI QUAN HỆ DÂN SỐ - TÀI NGUYÊN – PHÁT TRIỂN
 Dân số và tập quán sinh
sống di cư, du cư
 Di cư xảy ra do nhiều
nguyên nhân.
 “Tị nạn môi trường”: là
những người không còn
điều kiện sống an toàn ở
bản quán vì hạn hán, xói
mòn đất, buộc họ phải
rời đi nơi khác.
 Làm giảm nguồn tài
nguyên, nhất là rừng.

39. QUÁ TRÌNH TĂNG DÂN SỐ VÀ ĐÔ THỊ HÓA
 Tỉ lệ gia tăng dân số
 Tỉ lệ sinh
 Tỉ lệ tử
 Phát triển dân số

40. QUÁ TRÌNH TĂNG DÂN SỐ VÀ ĐÔ THỊ HÓA
 Tỉ lệ gia tăng dân số:
 Tỉ lệ gia tăng (%) =
(Sinh suất thô - tử suất
thô) x 10
 Mối liên hệ giữa sinh
suất và tử suất xác định
dân số tăng, giảm hay
không đổi.
 VD: tỉ lệ gia tăng dân
số ở các nước đang
phát triển là 2,1%
/năm  nhiều hay ít?
 Tháp dân số

41. QUÁ TRÌNH TĂNG DÂN SỐ VÀ ĐÔ THỊ HÓA
Tỉ lệ gia tăng dân số
Tỉ lệ gia tăng dân số trung
bình hằng năm %
Dân số thêm vào
trieäuệu
Nguoàn : U.S census Bureau
Dân số thêm vào
(triệu người)

42. QUÁ TRÌNH TĂNG DÂN SỐ VÀ ĐÔ THỊ HÓA
 Tỉ lệ sinh:
 Khả năng sinh sản
 Sự mắn đẻ
 Các nhân tố ảnh hưởng
đến mức sinh
 Tuổi kết hôn.
 Nhân tố tâm lý xã hội.
 Điều kiện sống.
 Trình độ dân trí

43. QUÁ TRÌNH TĂNG DÂN SỐ VÀ ĐÔ THỊ HÓA
 Tỉ lệ tử:
 Tuổi thọ tiềm tàng
 Tuổi thọ thực tế
 Các nhân tố ảnh hưởng
đến quá trình tử vong
 Chiến tranh.
 Đói kém và dịch bệnh.
 Tai nạn.

44. QUÁ TRÌNH TĂNG DÂN SỐ VÀ ĐÔ THỊ HÓA
 Phát triển dân số
 Thời gian để tăng gấp đôi: là khoảng thời gian cần thiết để
dân số tự nhiên tăng gấp đôi
 Khoảng thời gian này càng ngày càng ngắn lại
naêm
Daân soá theá giôùiTyû ngöôøi

45. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Sự di dân
 Tuổi thọ
 Sức khỏe
 Nhà ở & an ninh xã hội
 Xung đột
 Phân bố dân cư và phương thức giao thông
 Các cản trở của việc ổn định nhanh dân số

46. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Sự di dân:
 Tốc độ di dân vào là số người di dân vào một quốc
gia/năm/1000 người của dân số nước đó. Tốc độ dân đi ra
cũng được xác định tương tự.
 VD: Các kiểu di dân?
 Sự thay đổi thuần dân số hàng năm của một nước tùy vào 2
yếu tố:
 Số dân đi vào (immigration)/năm
 Số dân đi ra (emigration)/năm
 Tốc độ di dân thuần của một quốc gia là hiệu số giữa 2 số
kể trên. Như vậy ta có công thức sau:
 Tốc độ thay đổi dân = [ Sinh suất chung – Tử suất
chung] + Tốc độ di dân thuần của một quốc gia.

47. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Tuổi thọ
 Tuổi thọ trung bình
đang tăng.
 Dân số đang già đi.
 Tuổi thọ trung bình đàn
ông đang giảm đi
khoảng 5 năm ở Đông
Âu và SNG.

48. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Sức khỏe
 Tiêu chuẩn sức khỏe đã
được cải thiện.
 Tỉ lệ tử vong trẻ em vẩn
còn cao (70%0).
 Tình hình suy dinh dưỡng
vẫn còn phổ biến.
 Tình hình sức khỏe vẫn
còn rất tồi tệ ở châu Phi.
 Đông Âu và SNG cũng
đang giảm sút.
 Bệnh dịch HIV, ung thư,
…

49. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Nhà ở & an ninh xã hội
 Khoảng 1 tỷ người đang sống
trong những ngôi nhà tồi tệ.
 Khoảng 100 triệu người không
có nhà ở.
 Tội phạm, tai nạn giao thông
gia tăng, ….
 Bạo hành trong gia đình, phân
biệt đối xử, … vẫn còn.

50. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Xung đột
 Xung đột nội bộ quốc
gia.
 Châu Phi
 Trung Đông
 Vấn đề tị nạn

51. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Nghèo khổ
 Có khoảng 1,3 tỉ người
có thu nhập thấp hơn 1
USD/ngày.
 Thiếu hụt 3 khả năng cơ
bản:
 Thiếu dinh dưỡng.
 Thiếu khả năng sinh đẻ
mẹ tròn con vuông.
 Thiếu các điều kiện
giáo dục.

52. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Phân bố dân cư và phương
thức giao thông
 Có hai loại hình đô thị là đô
thị tập trung và đô thị phân
tán
 Ở các đô thị tập trung ở
châu Âu, dân chúng di
chuyển bằng phương tiện
công cộng.
 Ở cá đô thị phân tán ở Mỹ,
dân cư chủ yếu dựa vào xe
hơi cá nhân để di chuyển.

53. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Phân bố dân cư và phương thức giao thông (tt)
 Xe hơi là một bộ phận quan trọng của sinh hoạt xã hội, đặc
biệt là ở Mỹ, nhưng:
 Ảnh hưởng đến sự an toàn của con người.
 Gây ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí.
 Gây kẹt xe kinh niên.
 Năm 1907 ở Manhattan, xe một ngựa kéo chạy vận tốc
trung bình là 18,4 km/h.
 Năm 1985 cũng ở chỗ này, xe hơn 100 – 300 mã lực
nhưng vận tốc trung bình đạt 8,5 km/h
 Các loại xe công cộng khác: xe buýt, xe lửa, xe điện, … được
phát triển rộng rãi tùy thuộc mỗi quốc gia

54. CÁC VẤN ĐỀ VỀ DÂN SỐ
 Các cản trở của việc ổn định nhanh dân số:
 Số lượng lớn của độ tuổi tiền sinh sản.
 VD: tỉ lệ gia tăng dân số ở Trung Quốc là 1,3%, người ta
đã dùng những biện pháp mạnh, nhưng cần phải có thời
gian ít nhất là 20 năm để thấy khả năng ổn định dân số.
 Các hủ tục, thói quen: sự đa thê, phản ứng tiêu cực với các
vấn đề như sinh đẻ hay ngừa thai…
 Các quan điểm đối nghịch nhau trong vấn đề dân số.
 Việc ổn định dân số là không thể chậm trễ ở các nước
thuộc thế giới thứ 3.
 Tương lai của sự gia tăng dân số thế giới thì rất khó xác
định.
 Nhưng mọi người đều nhất trí rằng dân số thế giới phải ổn
định vào một lúc nào đó.

55. DÂN SỐ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
 Con người là sản phẩm cao
nhất, tinh túy nhất của tự
nhiên.
 Là chủ thể của xã hội: động
lực sản xuất + hưởng thụ.
 Sự phát triển xã hội: phát
triển về thể trạng, nhận thức,
tư tưởng, quan hệ xã hội, khả
năng tác động sâu sắc vào tự
nhiên + về trình độ hưởng
thụ.
 Dân số đông: sức lao động
nhiều + tiêu thụ nhiều.
 Dân số thấp: thì sức lao động
không đủ, không thể có tồn
tại và phát triển xã hội.

56. DÂN SỐ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
 Mục tiêu:
 Dân số ổn định
 Phát triển kinh tế xã hội
bền vững
 Đảm bảo chất lượng cuộc
sống tốt cho cộng đồng.
 Dân số và phát triển tác
động qua lại chặt chẽ với
nhau.
 Vấn đề đặt ra cho toàn thế
giới là việc lồng ghép vấn
đề dân số với phát triển để
đảm bảo sự hài hòa.

57. DÂN SỐ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
 Các vấn đề quan trọng nhất cần giải quyết là:
 Thực hiện chính sách kế hoạch hóa gia đình.
 Xây dựng gia đình 1-2 con.
 Xây dựng nếp sống văn hóa gia đình.
 Đẩy mạnh dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, phòng tránh
thai, tư vấn sức khỏe tình dục.
 Dân số gắn với phát triển kinh tế bền vững, đảm bảo công
bằng xã hội.
 Giải quyết việc làm, giảm thất nghiệp.
 Đẩy mạnh chương trình xóa đói giảm nghèo, tạo việc làm.
 Chăm sóc sức khỏe cộng đồng
 Phát triển giáo dục.

58. DÂN SỐ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
 Chính sách và chương trình cụ
thể đối với những nhóm đặc
thù:
 Vị thành niên.
 Người già.
 Người tàn tật.
 Người dân tộc thiểu số.
 Chính sách về môi trường –
sử dụng hợp lý tài nguyên môi
trường – phát triển bền vững.

59. DÂN SỐ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
 Chính sách xã hội về di cư.
 Thực hiện di cư có quy hoạch,
kế hoạch, không mang con bỏ
chợ.
 Giảm sức ép nơi quá đông dân.
 Di cư tự phát có nguy hại là
khai thác bừa bãi, gây đảo lộn
về xã hội.
 Không thể ngăn cấm được 
phải quản lý nhân khẩu từ đó
quản lý được tài nguyên.
 Phát huy mặt tích cực, tạo hòa
đồng với dân cư nơi ở mới.

60. DÂN SỐ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
 Chính sách về đô thị hóa.
 Đô thị hóa là xu hướng tất yếu
của quá trình phát triển kinh tế
xã hội.
 Là xu hướng chuyển đổi từ xã
hội nông thôn là phổ biến sang
xã hội đô thị là phổ biến.
 Đô thị hóa phải tiến hành trên
cơ sở dữ liệu và phương án cụ
thể.
 Phải được thực hiện một cách
đồng bộ, đảm bảo nhu cầu cuộc
sống cho người dân.

61. DÂN SỐ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
 Tình hình ở Việt Nam
 Công tác dân số:
 Là một trong những bộ phận quan trọng của chiến lược phát
triển toàn diện đất nước.
 Là một trong những vấn đề kinh tế xã hội hàng đầu.
 Là yếu tố cơ bản để góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống
của từng người và toàn xã hội.
 Các bước thực hiện:
 Ổn định quy mô, thay đổi chất lượng, cơ cấu dân số, hướng
tới việc phân bố dân cư hợp lý.
 Phát triển giáo dục, giải quyết việc làm, chăm sóc sức khỏe.
 Thực hiện công bằng xã hội và bình đẳng về giới.

62. CÂU HỎI THẢO LUẬN
 Câu 1:
 Các nguyên nhân việc di dân?
 Thuận lợi và khó khăn của việc di dân?
 Câu 2:
 Các vấn đề giải tỏa và tái định cư ở Việt Nam hiện nay như
thế nào? VD: quy hoạch đô thị, mở rộng đường phố, ….
 Gợi ý một số hướng giải quyết?
 Câu 3:
 Các biện pháp kiểm soát dân số ở Việt Nam?

63. TÍNH TOÁN DÂN SỐ
 Tăng trưởng dân số theo cấp số nhân
Trong đó
 Pn , Po: Dân số ở năm thứ n và năm thứ 0, người.
 r: tỉ lệ gia tăng dân số, 1/năm
 Dự đoán dân số khi suất gia tăng giảm:
Trong đó
 Pn, Po: dân số năm thứ n và năm thứ 0, người
 S: dân số bão hòa, ổn định; người
 k: suất gia tăng giảm, 1/năm
n
on rPP )1.( 
]1).[( )( on ttk
oon ePSPP 


64. BÀI TẬP
 Bài tập 1:
Thành phố A có 25.000 dân, tỉ lệ gia tăng dân số là
2,5%/năm.
a. Xác định số dân trong vòng 10 năm tới.
b. Sau bao nhiêu năm thì dân số thành phố này tăng gấp
đôi.
 Bài tập 2:
Thành phố B có tỉ suất gia tăng dân số giảm. Cách đây 10
năm, thành phố có 65.154 dân; hiện tại có 70.000 dân. Biết
rằng thành phố sẽ ổn định dân số ở 100.000 dân.
a. Tính suất gia tăng dân số k.
b. Ước lượng dân số trong vòng 12 năm tới.