El documento describe los procesos de eritropoyesis y mielopoyesis, incluyendo las células madre, factores de crecimiento y maduración de los eritrocitos y leucocitos. También describe la composición y funciones de la membrana eritrocitaria, las vías metabólicas del eritrocito, la cinética de producción y degradación de eritrocitos, y las diferentes hemoglobinas incluyendo las anormales.
6. NORMOBLASTO BASÓFILO 10 -16 um Citoplasma abundante y Basófilo Núcleo con aumento de Cromatina y sin Nucleolos Capacidad MITOTICA Síntesis Hemoglobina Índice (N:C) Disminuido
7. NORMOBLASTO POLICROMATÓFILO 10 -12 um Citoplasma Azul Grisáceo Índice (N:C) Disminuido Núcleo Condensado Cromatina irregular en forma de rueda de carreta Policromatofilia = Acidófila (Aumento de Hemoglobina) Basófilo (Disminución de Ribosomas) Capacidad MITOTICA
8. NORMOBLASTO ORTOCROMÁTICO 10 -12 um Núcleo Pequeño Excéntrico Cromatina condensada Citoplasma Rosa - Anaranjado Aumento de [Hb] Pérdida de Núcleo
9. RETICULOCITO 10 -12 um Eritrocito joven sin núcleo RNA y Mitocondrias Vida media : Medula ósea 48 Hs Sangre Periférica 24 Hs 1% de Eritrocitos circulantes Azul de Crecil brillante 35% de Hemoglobina Siderocitos En Bazo se realiza la extracción
11. ERITROCITO Disco bicóncavo 80 – 100 fL Color: rosa naranja Proteína acidófila (Hb) Vida media 100 – 120 días 7.5 -9 um
12.
13. PROPIEDADES DE LA MEMBRANA FUNCIONES PRESIÓN OSMÓTICA PERMEABILIDAD FLEXIBILIDAD SITIOS ANTIGÉNICOS A – B- O Hipotónicas Urea Glicerol Hipertónicas NaCl Sacarosa Deformabilidad Hb
14.
15. COMPOSICION LIPÍDICA DE LA MEMBRANA ERITROCITARIA COLESTEROL Permeabilidad cationes Equilibrio colesterol plasmático LCAT Cel. Espiculadas Aumento en Reticulocitos FOSFOLÍPIDOS Cargas polares hacia dentro y fuera de la célula Extremos hidrofóbicos al interior de la doble capa Los Glucolípidos son derivados de ceramidas y presentan propiedades antigénicas
16. ERITROCITO COMPOSICIÓN DE LA MEMBRANA 2. PROTEÍNAS A. Integrales Glucoforinas A, B, C Banda 3 B: Periféricas Espectrina Actina Anquirina (Banda 2.1) Aducina Banda 4.2 Banda 4.1 Banda 4.9 (Dematina) Tropomiosina
17. COMPOSICION PROTEÍNICA DE LA MEMBRANA ERITROCITARIA INTEGRALES Extracelular DOMINIOS Citoplasmático Hidrofóbico A C B M N S s Gerbich (Glucosilado) Unida a la proteína 4.1 (COOH) Del ácido Sialico Carga Negativa GLUCOFORINAS BANDA 3 Transporta aniones HCO3 - Cl - Se une a Anquirina – Enzimas Glucolíticas y Hemoglobina
18. COMPOSICION PROTEÍNICA DE LA MEMBRANA ERITROCITARIA Forman el esqueleto Propiedades Viscoelásticas Forma Estabilidad Deformabilidad Espectrina Banda 1 Banda 2 Banda 4.2 expresa Ag. I i Ca ++ 80% Intracelular en la membrana PERIFÉRICAS
20. VÍAS METABÓLICAS DEL ERITROCITO VÍA METABÓLICA FUNCIÓN Embden - Meyerhof Proporciona ATP para la regulación de la concentración intracelular de cationes a través de bombas de cationes (Na, K, Ca, Mg) GLUCOLISIS Glucosa 1 Mol Anaeróbica Lactato K Na Ca 2 ATP No hay deposito de Glucógeno Mg 3 Na 2 K ATP Ca K
21. VÍAS METABÓLICAS DEL ERITROCITO VÍA METABÓLICA FUNCIÓN Ciclo Hexosa - Monofosfato Proporciona NADPH y Glutatión para reducir oxidantes celulares 5% Glucosa Adenin – dinucleotidofosfato de Nicotinamida (NADP) Glutation (GS) (- SH) Hb Oxidantes NADPH GSH Cuerpos de Heinz PRIMAQUINA
22. VÍAS METABÓLICAS DEL ERITROCITO VÍA METABÓLICA FUNCIÓN Metahemoglobina reductasa Protege la Hemoglobina de la oxidación vía NADH y Metahemoglobina reductasa Hb Fe + + Fe +++ Reducida Ferrosa Oxidada Ferrica Metahemoglobina Hb Fe +++ No se une con Oxigeno CIANOSIS 2 % Normal/te
23. VÍAS METABÓLICAS DEL ERITROCITO VÍA METABÓLICA FUNCIÓN Rapoport - Leubering Forma 2,3 – BPG facilitando la liberación de oxigeno a los tejidos GLUCÓLISIS ATP 3 PG 2,3 DPG Hb – Estructura tensa Desoxihemoglobina Fe +++ 2,3 DPG Afinidad por el Oxigeno
24. VÍAS METABÓLICAS DEL ERITROCITO Embden - Meyerhof (glucólisis) Glucosa Hexoquinasa ATP G 6 P Fructuosa 1.6 biP Gliceraldehido 3P P I F 6 P Aldolasa ADP P F K ATP ADP Ciclo de la hexosa - monofosfato H202 (HMP) H2O GSH GSSG NADP NADPH G P G R P P G6PD 6PDG 6 - PG
25. VÍAS METABÓLICAS DEL ERITROCITO NDA Hemoglobina Metahemoglobina - reductasa G 3 P D 1,3 BPG 2 PG 3 PG NADH Meta Hb Meta Hb – reductasa Meta Hb – reductasa +H PEP LACTATO PIRUVATO P G K ADP ATP 2,3 BPG Mutasa BPG sintetasa Fosfatasa Enolasa ATP ADP PK LDH Ciclo de Rapoport- Luebering
26. CINÉTICA DE LOS ERITROCITOS Concentración Normal Edad Sexo Ubicación Geográfica Recién Nacido GR : 5.5 – 6 Millones/ml 3 Hb : 18 – 20 gr/dl Tres meses GR: 3.5 Millones/ml 3 Hb: 10 – 11 gr/dl HOMBRE MUJER GR : 4.5 – 5 Millones/ml 3 GR : 3.8 – 4.5 Millones/ml 3 Hb: 15 – 16.5 gr/dl Hb: 12.5– 15 gr/dl ADULTOS
27. CINÉTICA DE LOS ERITROCITOS ANEMIA Fisiológica del RN Cese de eritropoyesis de MO Disminución EPO Ambiente Hipoxico Hb - F Detección EPO 3 meses Disminución de GR Déficit de Fe Hemólisis Perdida de sangre Malignidad Aplasia Defecto de maduración ocasiona Hipoxia Tisular
28. CINÉTICA DE LOS ERITROCITOS ERITROCITOCIS RELATIVA Volumen Plasmático # GR Normal Deshidratación Tensión Mental Ejercicio ABSOLUTA # GR Hb. De alta afinidad por Oxigeno Trastornos Pulmonares Policitemia Vera
29. ERITROPOYETINA PRODUCCIÓN RIÑON HIGADO Valor Normal 3 – 10 mu/ml EPO Hipoxia Testosterona Hormonas Tiroides Hipófisis UFB – E y UFC - E Glándula Suprarrenal Produce Reduce tiempo de maduración Aumenta Hb + Reticulocitos en SP + Eritroblastos en MO
30. SINTESIS DE LA HEMOGLOBINA Transferrina Fe Fe Fe Succinil CoA Glicina d – Alanina sintetasa Porfobilinógeno Coproporfobilinógeno Vit. B 6 Protoporfobilinógeno Protoporfirina I X HEM Hemoglobina HEM Ferritina Globina Globina RNA m RNA t aa Núcleo Mitocondria
31.
32. FORMACIÓN DE LA HEMOGLOBINA Glicina + Succinil coenzima A – ALA, Sintetasa Ácido aminolevulinico Coproporfirina I Uroporfirinógeno decarboxilasa Uroporfirinógeno I Uroporfirina I (uroporfirinógeno sintetasa I) Porfobilinógeno Deshidrasa - ALA Uroporfirinógeno III Coproporfirinógeno I Fe ++ Protoporfirina IX Hem (ferroquelatasa) (uroporfirinógeno sintetasa I) (cosintetasa uroporfirinógeno III) Uroporfirina I (Uroporfirinógeno decarboxilasa) Coproporfirinógeno III Coproporfirina III (Coproporfirinógeno oxidasa) Protoporfirinógeno III (Protoporfirinógeno oxidasa)
38. CURVA DE DISOSIACIÓN OXIGENO - HEMOGLOBINA PO 2 Tisular (mm Hg) Sa t u r a c i ó n de Hemoglobina en %
39. INTERCAMBIO DE OXIGENO Y BIOXIDO DE CARBONO ERITROCITO CO 2 CO 2 CO 2 TEJIDOS PULMONES H 2 O + CA H 2 CO 3 H + + + HbO 2 HHb + O 2 O 2 HCO - 3 HCO - 3 Cl - Cl - HCO - 3 HbO 2 + HHb + O 2 O 2
40. HEMOGLOBINAS ANORMALES METAHEMOGLOBINA Principal reductor NADH – Meta Hb Reductasa I Niños – Hb F 60 % Hipoxia TTO: Azul de metileno Ácido ascórbico Hb – M hereditaria 10% Cianosis Fe +++ SULFOHEMOGLOBINA No transporta Oxigeno No Reducida en 1 1 Se combina con CO Normal 2.2 % Normal 2 % Cianosis + 3 % Trinitrotolueno Acetanilida Fenacetina Sulfonamida Clostridium welchii No se mide en cianometahemoglobina
41. HEMOGLOBINAS ANORMALES CARBOXIHEMOGLOBINA Hb CO Hb O = 1: 1 CO =1: 200 AFINIDAD Hb CO Piel y Sangre color Rojo Cereza Concentración Normal Tabaquismo Ambiente Campo Ciudad 0.26% Mini 11.9% Min Ciudad Campo 0.1 % Min 6.9% Min Daño Tisular irreversible Muerte por Anoxia
42. HEMOGLOBINAS ANORMALES HEMOGLOBINA GLUCOSILADA Hb A 1 Hb Normal adulto Hb A 1c Glucosa Cadena Vida eritrocito Hb A 2 Hb F Hb A 1 Hb A 1a Hb A 1b Fija VALOR Ref. 3.5 % Diabéticos 7.5 % Sanas Síntesis TIEMPO % Glucosa 8.0 % Riesgo Moderado
43. *Relación entre las glucemias medias, la hemoglobina glicosilada y el riesgo de aparición de complicaciones según el DCCT GLUCEMIAS MEDIAS PORCENTAJE DE HbA1c RIESGO DE COMPLICACIONES 60 4 % Riesgo bajo (se considera normal hasta 6,5%) 90 5 % 120 6 % 150 7 % Riesgo moderado (control aceptable hasta 7,5%) 180 8 % 210 9 % Riesgo aumentado (mal control a partir de 9,5%) 240 10 % Riesgo alto 270 11 % Riesgo critico 300 12 % 330 13 % 360 14 %
44. CATABOLISMO DE LA HEMOGLOBINA EXTRAVASCULAR Hemoglobina Pulmones Transferrina + Fe Hem + globina Biliverdina + CO + Fe Histiocito Albúmina plasmática Bilirrubina Bilirrubina – albúmina (no conjugada) Hígado Diglucurónido de bilirrubina (conjugado) Conducto biliar al duodeno Urobilinógeno Urobilinógeno + estercobilinógeno Sangre Heces Riñón Urobilinógeno (orina) Médula ósea Proteína plasmática y reserva de aminoácidos INDIRECTA DIRECTA
45. CATABOLISMO DE LA HEMOGLOBINA INTRAVASCULAR Dímeros Riñón Hemoglobina urinaria Hgb libre en sangre Hgb haptoglobina Haptoglobina (102 mg/dL) Hemopexina Metalbúmina Albúmina Hem (Fe+++) Reserva de aminoácidos Exceso de Hgb respecto a haptoglobina Hígado (catabolismo parecido al extravascular) Metahemoglobina Globina Albúmina Hem Células RE en hígado Hemopexina – hem Hemosiderina urinaria Reabsorción tubular