O Şəxsiyyəti yaradan təməl faktorlardır:
1. Bioloji faktorlar
2. Sosial faktorlar
3. Ailə
4. Sosial mənşəy və sosial sinif
5. Coğrafi və fiziki faktorlar
Şəxsiyyəti müəyyənləşdirən
effektlər
O Xarici görünüş (boy, çəki, karizma vəs.)
O Rol və status
O Potensial bacarıqları (zəka,enerji, əxlaq)
O Toplumsal xüsusiyyətlər
(mədəniyyət, sosial kültürəl faktorlar,əxlaqi
dəyərlər, din və ailə)
Şəxsiyyətin 3yönü
O Temprament: Emosional tarazlıq durumunu ifadə
edir. Stereotip, öyrənmə və mədəniyyətin təsirilə
formalaşır.
1. Melanxolik
2. Xolerik
3. Sanqvinik
4. Fleqmatik
O Xarakter: Fərdin zehni gücünü təşkil edən və
şəkilləndirən stereotip özəlliklərin tamamıdır.
Doğulduğun andan vardır və çevrənin təsirilə ortaya
çıxan meyllərin hamsıdır.
O Bacarıq: Fərdin sahib olduğu fiziki və zehni
tutumdur.
Ziqmund Freud
O Şəxsiyyət 3 təməl anlayışdan yaranır:
«İd», «Ego», «Superego».
-İd şəxsiyyətin ən kobud, ən ilkin, stereotipləşmiş istək və
arzularını əhatə edir. Meyllər, sevgi ,təbii duyğular və s.
- Ego uşaqda anadan olduqdan sonra öyrətmə yoluyla
inkişaf edir. İdlə xarici aləm arasında sabitləşdirici rola
malikdir. Nizamlayıcığını əxlaq normları və yasalarda tapır.
-Ruhi durum inkişaf etdikcə alt şüur üzərində «mənlik» və
bunun parçasının ayrilması ilə üstün mənlik Superego
formalaşır.
Əxlaq, ədalət,doğruluq,dürüstlük,ərdəmli davranışlar və s.
yaranır. Alt şüuru və mənliyi kontrolda tutur.
Eric Berne
O Sigmund Freud kimi şəxsiyyəti emosional
yöndən ələ alaraq 3 etapda göstərmişdir:
1. Uşaqlıq
2. Gənclik
3. Atalıq