MCRB gave talks on 2nd and 3rd February to Yadanabon University (Mandalay) and Mandalay University students and faculty from a wide range of disciplines including Anthropology, History, Archaeology. Geology, Zoology and Botany. CRB Programme Associate Thein Than Htay presented MCRB’s 2015 Sector-Wide Impact Assessment on Tourism to Yadanabon faculty, in the presence of Rector ​Dr Aye Kyaw. Read more: http://www.myanmar-responsiblebusiness.org/news/yadanabon-university-mandalay-university.html

1. သိန္းသန္းေဌး
စီမံကိန္း တြဲဖက္တာဝန္ခံ
၃ရက္ေန႔၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၊ ၂၀၁၆ခုႏွစ္
ျမန္မာ့ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း
Myanmar Tourism Sector-Wide Impact Assessment

2. အလွဴရွင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
• ယူေကႏိုင္ငံ၏
ႏိုင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဌာန
(DFID)
• ေနာ္ေဝအစိုးရ
• ဆြစ္ဇာလန္အစိုးရ
• ဒိန္းမတအစိုးရ
• နယ္သာလန္အစိုးရ
• အိုင္ယာလန္
www.myanmar-responsiblebusiness.org
အမွတ္ (၁၅) ရွမ္းရိပ္သာ၊ စမ္းေခ်ာင္းျမိဳ႔နယ္၊
ရန္ကုန္တိုင္း၊ ျမန္မာ။
ဖုန္း၊ ဖက္(စ္) : ၀၁ ၅၁၀၀၆၉
ထူေထာင္သူမ်ား
ပို၍တာဝန္ယူမႈရွိေသာ စီပြားေရးအေလ့အက်င့္မ်ား ျဖစ္ထြန္းလာေစရန္၊
ႏိုင္ငံတကာအဆင့္အတန္းမ်ား၊ ေဒသလိုအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚမူတည္၍
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ တာဝန္ယူမႈရွိေသာ အသိပညာ၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ႏွင့္
စကားဝိုင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစရန္အတြက္ ထိေရာက္ေသာ တရားဝင္
အခင္းအက်ဥ္းတစ္ခု ပံ့ပိုးေပးရန္။

3. ျမန္မာ့ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား
ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္းအစီရင္ခံစာမ်ား

5.  မႀကံဳဘူးေသးေသာ တိုးတက္မႈ၊ ျမင့္တက္မႈမ်ား ရွိေနျခင္း။
 ႏိုင္ငံအတြက္ အဓိကက်ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းက႑ျဖစ္ျခင္း။
 အလုပ္အကိုင္ရရွိမႈ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိႏိုင္ျခင္း။
 မလိုလားအပ္သည့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ား ရွိႏိုင္ျခင္း။
 ေနာက္မက်ေသးပါ။ အိမ္နီခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား၏အေတြ႕အႀကံဳမ်ားမွသင္ယူႏိုင္။
 တာဝန္ယူမႈရွိေသာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား ပိုမိုျဖစ္ထြန္းလာေစေရး
အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရ၏ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈကို
စိတ္ဝင္တစား ေလ့လာရန္။

6.  The UN Guiding Principles on Business and Human Rights
(“the Guiding Principles” or “UNGP”)
 Safeguard policies of international financial institutions, IFC
Performance Standards and Environmental, Health and Safety
(EHS) Guidelines
 The OECD Guidelines on Multinational Enterprises (which
apply to companies domiciled in an OECD or MNE declaration
adherent country and operating in Myanmar)
 The UN Global Compact: based on the same core
international standards as others, but does not provide as
specific guidance so less reference is made to it.

7. လူ႔အခြင့္အေရးကို
အေျခခံသည္
လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင္၊့အျမင္ ကိုအေျခခံ၍ စီမံကိန္းမ်ား၏
သက္ေရာက္မႈမ်ား၊ မူဝါဒ၊ ဥပေဒ၊ မူေဘာင္မ်ားအားေလ့လာသည္။
မူဝါဒ၊ ဥပေဒမ်ား၊ စီမံကိန္းမ်ား၏
လိုအပ္ခ်က္မ်ားအား ပံုေဖာ္ရာတြင္
အေထာက္အကူျပဳရန္။
ဤက႑ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာအဆက္အစပ္၊ မူေဘာင္မ်ား၊
ဥပေဒ စာခ်ဳပ္မ်ား (ရရွိႏိုင္ပါက)၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအေလ့အထမ်ား။
ဤက႑တြင္လူ႔အခြင့္အေရးပိုမိုရရွိရန္အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္
မည္သည့္အကူအညီေဆာင္ရြက္မႈမ်ားလိုအပ္သည္၊
မည္သည့္အဟန္႔အတားမ်ားရွိသည္ကိုေလ့လာသည္။
EIA/SIA/ESIA စီမံကိန္းမ်ားထက္
ပိုမိုက်ယ္ျပန္႕ေသာ
ပရိသတ္အတြက္ရည္ရြယ္သည္။
အစိုးရဌာနဆိုင္ရာ၊ လႊတ္ေတာ္၊ စီးပြားေရး ၊ ရပ္ရြာေဒသ၊
အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊အလုပ္သမားမ်ား၊
အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား။
ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားသည္
အမ်ားအတြက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔
မွ်ေဝရန္ ရည္ရြယ္သည္။
စီမံကိ္န္းအဆင့္ HRIA မ်ားသည္ အမ်ားႏွင့္မွ်ေဝေလ့မရွိ။
SWIA ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ အမ်ားပိုင္ျဖစ္ေစမည္။
အမ်ားျပည္သူအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စီးပြားေရး အေလ့အထမ်ား၊
ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားျဖစ္ေစလိုသည္။
အဆင့္ (၃) ဆင့္ျဖင့္ေလ့လာသည္ က႑အေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား အဆင့္ (၃) ဆင့္ျဖင့္ေလ့လာသည္။
က႑တစ္ခုလံုးအား ၿခံဳငံုေလ့လာျခင္း၊ စုေပါင္းသက္ေရာက္မႈ၊
စီမံကိန္းအဆင့္မ်ား။

8. ပထမအႀကိမ္ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈ
ေအာက္တိုဘာ - ႏိုဝင္ဘာ ၂၀၁၃
A. ရန္ကုန္
B. ပုဂံ
C. အင္းေလးကန္ (ရွမ္းျပည္နယ္)
ဒုတိယအႀကိမ္ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈ
ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၃ - ဇန္နဝါရီ ၂၀၁၄
D. ေမာ္လျမိဳင္ ၊ ကိ်ဳက္ထီးရိုး
E. ေငြေဆာင္ ၊ ေခ်ာင္းသာ
F. မႏၱေလး
သီျခားေလ့လာခဲ့ေသာေနရာမ်ား
ကရင္ျပည္နယ္ ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တြင္း
တံတားဦး ဟိုတယ္ဇုန္
ေခ်ာင္းသာ
ငပလီကမ္းေျခ

9. ျပည္ေထာင္စု အဆင္႔တြင္
 ဟိုတယ္ႏွင္႔ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဝန္ၾကီး႒ာန
 ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာအဖြဲ႔ခ်ဳပ္
 အစုိးရ မဟုတ္ေသာ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
ေဒသခံ ရပ္ရြာအဆင္႔
 တစ္ဦးခ်င္း အင္တာဗ်ဴး (၂၀၀) ဦး
 အဖြဲ႔ငယ္မ်ားႏွင္႔ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျခင္း (၁၀၀) ၾကိမ္
အျခားပါဝင္ပတ္သတ္သူမ်ား
 ေဒသခံမ်ား
 ခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ စီးပြားေရးသမားမ်ား
 အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
 သတင္းႏွင္႔ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား
 ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား
 တို္င္း၊ ျပည္နယ္၊ ခရိုင္၊ ၿမိဳ႕နယ္ အာဏာပိုင္မ်ား
 ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား
အစီရင္ခံစာတြင္ ေနရာ၊ ကုမၸဏီ၊ လူအမည္မ်ားအား
အမည္ႏွင့္တကြ တိက်ုစြာေဖာ္ျပေရးသားျခင္း မဟုတ္။

10. • စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းတုိင္ပင္ျခင္း၊ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ျခင္း
• ထိခိုက္မႈမ်ား၊ စိုးရိမ္မႈမ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ေျဖရွင္းျခင္းနည္းလမ္းမ်ား
• ေဒသရပ္ရြာလူထုအေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ား
• ေျမယာ
• အလုပ္အကိုင္
• က်ား/မ ေရးရာ
• ကေလးအခြင့္အေရး
• ယဥ္ေက်းမႈ
• ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာလံုၿခံဳေရး
• သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ေဂဟ စနစ္
ေဖာ္ျပပါအေၾကာင္းအရာ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ကြင္းဆင္း
ေလ႔လာေတြ႔ရိွခ်က္မ်ားမွ အဓိက အေၾကာင္းအရာမ်ားကို
ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္
ကြင္းဆင္းေလ့လာခဲ့ေသာ ေနရာ တစ္ေနရာ သို႔မဟုတ္
ႏွစ္ေနရာတြင္သာ ေတြ႔ရိွခဲ႔ရသည္။ အခ်က္အလက္ အေသးစိတ္အား
SWIA မူၾကမ္းတြင္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။

11. ေျမယာ - ဟိုတယ္ဇုန္မ်ား
Source: The Myanmar Times

12. the
ဟိုတယ္ဇုန္မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္
ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား
ဟိုတယ္ဇုန္ေနရာမ်ား
ရန္ကုန္ ေရႊႀတိဂံ
ေနျပည္ေတာ္ ကခ်င္
မႏၱေလး ရခိုင္
ပုဂံ ကယား
ေခ်ာင္းသာ ရွမ္း (ေျမာက္)
ေငြေဆာင္ ရွမ္း (ေတာင္)
ေမာ္လၿမိဳင္ ကရင္
ပဲခူး ခ်င္း
စစ္ကိုင္း ျပင္ဦးလြင္
မေကြး တနသၤာရီ
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ၊ MTF ဥကၠဌ မွေျပာၾကားခ်က္အရ
မီဒီယာမွေဖာ္ျပေသာအျခားဟိုတယ္ဇုန္မ်ား
က်ိဳက္ထီးရိုး
ၿမိတ္ကၽြန္းစု

13. the
ဟိုတယ္ဇုန္မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္
ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား
• ပြင္းလင္းျမင္သာမႈအားနည္းျခင္း။
• ဟိုတယ္ဇုန္မ်ားတည္ေဆာက္မႈႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား
ဥပမာ - ေဒသခံမ်ား၏အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း။
• ဟိုတယ္တည္ေဆာက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားသည္အေဆာက္အဦးပိုင္းဆိုင္ရာ
တည္ေဆာက္မႈအားပိုမိုအားျပဳျခင္း။
• ဇုန္စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Zonal planning’approach) လိုအပ္ျခင္း. - ဥပမာ -
အင္းေလးကန္ ဟိုတယ္ဇုန္။

14. the
ဟိုတယ္ဇုန္မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္
ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား
• ေဒသခံမ်ားအေနျဖင့္ ေဒသတြင္းရွိခရီးသြားေဒသမ်ား စီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍
ပါဝင္ႏိုင္သည့္အခြင့္အေရးနည္းပါးျခင္း။
• ေဒသခံမ်ားအား ခရီးသြားေဒသမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား
ခ်မွတ္ရာတြင္ပါဝင္ခြင့္ နည္းပါးျခင္း။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားႏွင့္
ပဋိပကၡလြန္ေဒသမ်ား။
• ပဋိပကၡႏွင့္ေဒသတြင္းအေျခအေန၊ဆက္သြယ္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍သိရွိ နည္းလည္
ရန္။
• ေဒသခံမ်ားအေနျဖင့္ ခရီးသြားေဒသ၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားအား ခံစားခြင့္ရွိရန္
လိုအပ္ျခင္း။
• သဘာဝရွခင္းအလွအား ပ်က္ဆီးေစျခင္း။

15. သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ႏွင္႔ ေဂဟစနစ္
Source : MCRB

16. the
သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ႏွင္႔ ေဂဟစနစ္ ႏွင့္ဆိုင္ေသာ
ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား
• ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ႏွင့္
လူမႈဘဝဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားရွိေနသည္။
• စြန္႔ပစ္အမိႈက္မ်ားကို စနစ္တက်စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္မႈမရွိျခင္း - က်ိဳက္ထီးရိုး၊
ဦးပိန္တံတား ႏွင့္ ေတာင္သမန္အင္း။
• အင္းေလးေဒသ - သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္းထိန္းသိမ္းမႈစနစ္မရွိျခင္းေၾကာင့္
ရြံ႕ႏြံမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာျခင္း၊ အင္းေရေျခာက္ခမ္းလာျခင္း၊
ေရ၏အရည္အေသြး ညံ့ဖ်င္းလာျခင္း၊ ေျမလႊာတိုက္စားျခင္းမ်ား။
• သဘာဝအလွတရားမ်ား ပ်က္ဆီးျခင္း (အင္းေလးကန္)။

17. the
သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ႏွင္႔ ေဂဟစနစ္ ႏွင့္ဆိုင္ေသာ
ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား
• ပင္လယ္ကမ္းေျခမွသဲမ်ားအားအေျမာက္အျမားတူယူျခင္း - ငပလီ
ကမ္းေျခတြင္ဟိုတယ္ႏွင့္အျခားအေဆာက္အဦးမ်ားတည္ေဆာက္ရန္။
• သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းျခင္းသည္ Master Plan
ပါအေၾကာင္းအရာ ခုႏွစ္အနက္ အျခားေသာ က႑မ်ားႏွင့္လည္း
ဆက္စပ္ေနေသာ အေၾကာင္းအရာျဖစ္သည္။
• စီမံကိန္းမ်ားတြင္ EIA (သို႔) IEE မ်ားေဆာင္ရြက္မႈမရိွျခင္း။
• ျပည္တြင္းခရီးသြား၊ဘုရားဖူးသူမ်ား၏အခန္းက႑။
အဆက္…

18. the
Photo Source: MCRB
ကေလးအခြင့္အေရး

19. the
ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္
ပတ္သက္ေသာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား
• အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားမွရရွိေသာ သင္းခန္းစာမ်ားကိုေလ့လာ၍ဆင္ျခင္ႏိုင္သည္။
- မိဘမဲ့ေက်ာင္းမ်ားသို႔အဓိကထားသြားေရာက္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း။
- လုပ္အားေပး (ေစတနာ့ဝန္ထမ္း) ရန္အတြက္လာေရာက္ေသာခရီးသြားလုပ္ငန္း။
• ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအား နားလည္သေဘာေပါက္ေစရန္
အသိပညာေပးျခင္းလုိ။
• ကမၻာလွည့္ခရီးသည္မ်ားအားကေလးသူငယ္မ်ားအား ေက်ာင္းပညာသင္ၾကားျခင္းကို
ဟန္႔တားျခင္း ကိုအားေပးအားေျမွာက္သည့္ အျပဳအမူမ်ားအား မျပဳလုပ္ရန္ တိုက္တြန္းရန္
အေရးႀကီးပံု။
• စုေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ား၊ ေဒသမ်ား၏ အမွားမ်ားကို
မိမိတို႔ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္။
• လက္ရွိမူေဘာင္မ်ား - ဥပမား - The Code.

20. Photo source: Google image
က်ား/မ ေရးရာ

21.  အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ မိသားစုပိုင္ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လုပ္ခလစာ
မရရိွျခင္း။
 အခ်ိဳ႕ေသာကိစၥမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ မိမိတို႔အိမ္ေထာင္ျပဳလွ်င္
အလုပ္မွ ႏႈတ္ထြက္ပါမည္ဟု ႀကိဳတင္သေဘာတူၾကရျခင္း။
 ဟုိတယ္အမ်ားစုတြင္ မီးဖြားခြင္႔ (၃) လ ခြင္႔ရက္ရွည္မေပးျခင္း။
 အမ်ိဳးသမီးဧည့္လမ္းညႊန္မ်ားသည္ ေဘးအႏၱရယ္အလားအလာမ်ားရွိျခင္း။
 တစ္ခါတစ္ရံ၌ အမ်ိဳးသမီးဧည့္လမ္းညႊန္မ်ားအား လိင္မႈဆိုင္ရာ ဝန္ေဆာင္မႈ
ေပးရန္ေတာင္းဆိုခံၾကရျခင္း။

22.  ခရီးသြားဧည္႔သည္မ်ားမွ လိင္လုပ္သားမ်ား ရွာေပးရန္ ဧည့္လမ္းညႊန္မ်ားအား
ေတာင္းဆိုမႈမ်ားရွိေၾကာင္း ဧည့္လမ္းညႊန္မ်ားမွ ေျပာၾကားသည္။
 အမ်ိဳးသမီးဝန္ထမ္းမ်ားအတြက္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအေႏွင္႔အယွက္ေပးမႈမ်ားမွ
ကာကြယ္္ေျဖရွင္းရန္ နည္းလမ္းမ်ားမထားရွိျခင္း။
 ျပည္႔တန္ဆာလုပ္ငန္းမ်ားျပားေသာၿမိဳ႕ျပမ်ားတြင္ လိင္အေပ်ာ္ခရီးသြားလုပ္ငန္း
ပိုမိုမ်ားျပားလာမည္ဟု ထင္ျမင္ၾကေသာ္လည္း သုေတသနအဖြဲ႕မွ အခ်က္
အလက္မ်ား ေကာက္ခံရရွိျခင္းမရွိပါ။

23. Photo source: Google image
ယဥ္ေက်းမႈ

24. • မသင့္ေလ်ာ္ေသာ၊ ေလးစားမႈမရိွေသာ အျပဳအမူမ်ားကို ယဥ္ေက်းမႈေဒသ၊
ေနရာမ်ား၌ ခရီးသြားမ်ား ျပဳလုပ္သည္မ်ားကိုေတြ႕ရျခင္း။
• ခရီးသြားလုပ္ငန္းေဒသအခ်ိဳ႕တြင္ ခိုးမႈမ်ား၊ ေလာင္းကစားမႈမ်ားႏွင္႔
အရက္ေသစာေသာက္သံုးမႈမ်ား ေပါမ်ားလာျခင္း။
• ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ဆိုင္ရာေဒသမ်ား၊ ေနရာမ်ား၌ ဟုိတယ္မ်ား
တည္ေဆာက္ျခင္းေၾကာင္႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားျဖစ္ေစျခင္း။
• အေဆာက္အဦးေဆာက္လုပ္ရန္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူမႈႏွင့္ပတ္သက္၍
ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားအၾကား ဆက္သြယ္ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈနည္းပါးျခင္း။

25. • ရပ္ရြာေဒသမ်ားအား ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေသာ၊ မေတြ႔ျမင္ႏိုင္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈ
ဆိုင္ရာ အေမြအႏွစ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္မႈမရွိျခင္း။
• ကမၻာ႔ကုလသမဂၢပညာေရး၊ သိပၸံႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာအဖြဲ႕(UNESCO)
မွမေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေသာ၊ ကိုင္တြယ္၍မရေသာ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားအား
မပ်က္မယြင္းေအာင္ထားရွိျခင္းဆိုင္ရာ ေလ့လာမႈျပဳျခင္း။
• ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိအခ်ိဳ႕ေသာခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားမွ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ၊
ရိုးရာႏွင့္ဆိုင္ေသာ သင္တန္းမ်ား ေပးျခင္း။
• ျမန္မာျပည္သို႔လာေရာက္လည္ပတ္ေသာ ႏိုင္ငံျခားခရီးသြား
ဧည့္သည္မ်ားအတြက္ “Do’s and Don’ts” စာအုပ္ငယ္အား
ထုတ္ေဝျခင္း။
အဆက္

26. Photo source: Google image
တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ား ေနထိုင္ေသာေဒသမ်ားတြင္
ခရီးသြားလာေရး လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ျခင္း

27. • ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္း ႏွင့္ နုိင္ငံေတာ္အခြန္ဘ႑ာေငြ တိုးတက္ေရးသည္ ေဒသတြင္း
ပဋိပကၡလႈပ္ရွားမႈမ်ားအေပၚတြင္ အျပဳသေဘာ၊ အပ်က္သေဘာေဆာင္ေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ား
ရွိႏိုင္သည္။
• ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႕ ၿဖိဳးမႈ အလားအလာရိွေသာ ပဋိပကၡလြန္ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ား (ဥပမာ -
ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္)။
• ခရီးသြားမ်ား၏ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဘးအႏၱရာယ္ လုံၿခံဳမႈမရိွျခင္း ႏွင္႔လမ္းပန္း
ဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္မႈမရိွျခင္းေၾကာင္႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈလုပ္ငန္းမ်ားကို ေနွာင့္ေႏွးေစျခင္း။
• လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားသည္ ပစ္ခတ္မႈ ရပ္ဆဲေရး ႏွင့္ ႏို္င္ငံေရးအရေဆြးေႏြးမႈမ်ား မၿပီးဆံုးမီ
ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအား စိုးရိမ္မႈမ်ားရွိ္ျခင္း။

28. • ခရီးသြားလုပ္ငန္းအားအေၾကာင္းျပ၍ စစ္အင္အားဆက္လက္ခ်ထားျခင္း။
• ခရီးသြားလုပ္ငန္းတြင္ စစ္တပ္ႏွင္႔ ဆက္စပ္မႈရိွေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ ပို၍
အက်ိဳးအျမတ္ရရိွျခင္း ႏွင္႔ အခြင္႔အေရးပိုမိုရရိွႏိုင္ျခင္း။
• ခရီးသြားလုပ္ငန္းတိုးတက္ေရး ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊
ေဒသခံျပည္သူမ်ား ႏွင့္ အႏွစ္သာရရွိေသာေဆြးေႏြးမႈမ်ားမရွိျခင္း။
• ေဒသခံမ်ားအေနျဖင့္ ခရီးသြားေဒသ၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားအား ခံစားခြင့္ရွိရန္
လိုအပ္ျခင္း။
(အဆက္)

29. (အဆက္)
• ေဒသခံမ်ားအား ခရီးသြားေဒသမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား
ခ်မွတ္ရာတြင္ပါဝင္ခြင့္ နည္းပါးျခင္း။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားႏွင့္
ပဋိပကၡလြန္ေဒသမ်ား။
• ပဋိပကၡႏွင့္ေဒသတြင္းအေျခအေန၊ဆက္သြယ္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍သိရွိ နည္းလည္ ရန္။
• အခ်ိဳ႕ေသာတိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားေနထိုင္ရာေဒသမ်ားတြင္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း
သည္၎တို႕အားအသိအမွတ္ျပဳျခင္းႏွင္႔ ၎တို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားအား
ထိန္းသိမ္းျခင္းဟုထင္ျမင္သတ္မွတ္ၾကျခင္း။

30. the
Photo Source: MCRB

31. Photo Source: MCRB

32. Photo Source: MCRB

33. the

34. ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သင့္အတြက္ ခရီးသြားရန္အေကာင္းဆံုး
ေနရာတစ္ခု ကိုေဖာ္ျပပါ။
1. ရန္ကုန္
2. က်ိဳက္ထီးရိုး
3. ပုဂံ
4. မႏၱေလး
5. အင္းေလး
6. ကေလာ ႏွင့္ ပင္းတယ
7. ငပလီ
8. ေငြေဆာင္ သို႔ ေခ်ာင္းသာ
9. ေျမာက္ဦး
10. ဘားအံ

35. 0%
13%
33%
7%
4%
13%
7%
13%
11%
0%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%

37. 1. ေျမယာေရြ႔ေျပာင္းသူမ်ားအား ျပန္လည္ေနရာခ်ေပးေရး
2. ခရီးသြားေနရာမ်ားတြင္ ေဒသခံမ်ားပူးေပါင္းပါဝင္လာမႈ
အားနည္းျခင္း
3. လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာကိစၥမ်ားတိုးလာျခင္း
4. ကေလးသူငယ္မ်ားအေပၚသက္ေရာက္မႈ မ်ားလာျခင္း
5. အမႈိက္ႏွင့္ ေရဆိုးစြန္႔ထုတ္မႈ စီမံခံ့ခြဲမႈမ်ား
6. လံုျခံဳစိတ္ခ်ရမႈ
7. အလုပ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား
8. ယဥ္ေက်းမႈပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ား
9. ခရီးသြားေနရာမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရြ႕လုပ္သားမ်ားဝင္ေရာက္လာျခင္း
10. ခရီးသြားလာေရးမွ အျမတ္အစြန္းမ်ားကို
ေဒသခံမ်ားထံသို႔မေရာက္ရွိျခင္း

38. 11%
9%
0% 0%
30%
28%
4%
9%
0%
9%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%

40. ေရွ႕ဆက္လုပ္ငန္းစဥ္….
- အျခားေသာပက္သက္ဆက္ႏြယ္သည့္အဖြဲ႕အစည္း၊ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင္ ့ခ်ိတ္ဆက္
ေဆာင္ရြက္ရန္။
- ယခုကဲ့သို႕ Tourism & Human Rights Roundtable ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား လိုအပ္ခ်က္
အေပၚမူတည္၍ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္။
- ရန္ကုန္၊ေနျပည္ေတာ္တြင္သာမက ျပည္နယ္၊တိုင္းအဆင့္တြင့္ အသိပညာေပး
လုပ္ငန္းမ်ား တိုးျမွင့္ေဆာင္ရြက္ရန္။
- အျခားေသာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑အတြင္း လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားအား ခ်ိတ္ဆက္
ေပးရန္။
အစရွိသည္…

41. ေက်းဇုူးတင္ပါသည္။