1. 1 รูปแบบของวงจรไฟฟาภายในบ้ าน
้
..........วงจรไฟฟ้ าภายในบ้าน หมายถึง ทางเดินของกระแสไฟฟ้ าทีจะไหลไปตามส่ วนต่าง ๆ ของวงจรที เป็ นตั วนํา
.......... การต่อวงจรไฟฟ้ าในบ้ าน หมายถึง การต่อความต้ านทานซึ งมีอยู่ 3 แบบ คือ
.......... 1.1 การต่ อความต้ านทานแบบอันดับ หรือแบบอนุกรม
..................... เป็ นการต่อความต้ านทานเรี ยงกั นไปตามลํ าดั บโดยทีปลายสายของความต้ านทานหรื ออุปกรณ์ไฟฟ้ า (หลอด)
ของตัวทีหนึ งต่อกั บต้ นสายของ
ความต้านทานหรื ออุปกรณ์ไฟฟ้ า (หลอด) ของตั วทีสอง และอีกปลายหนึ งของความต้ านทานหรื ออุปกรณ์ไฟฟ้ าตั วทีสอง
ต่อกั บต้ นสายของความต้ านทานหรื อ
อุปกรณ์ต ั วทีสามเรี ยงต่อกั นไปอย่างนี จนครบวงจร
1.3 การต่ อความต้ านทานแบบผสม .........เป็ นการต่อความต้ านทานที มีทั ง2 แบบในวงจรเดียวกั น

2. 2. อุปกรณ์และเครืองใช้ ไฟฟาภายในบ้ านทีจําเป็ น
้
.....2.1 อุปกรณ์ ไฟฟ้ าทีใช้ ภายในบ้ าน
................2.1.1 เต้าเสียบ หรือเต้ารองรับ เป็ นอุปกรณ์ไฟฟ้ าทีใช้ เป็ นจุดต่อของวงจรอุปกรณ์ไฟฟ้ าภายในบ้ าน เพื อความ
สะดวกในการใช้ งาน
เต้ าเสี ยบทีใช้ ในบ้านเราจะมี2 ช่อง แต่เต้ าเสี ยบทีจะช่วยให้เกิดความปลอดภั ยมากคือ เต้ าเสี ยบแบบ3 ช่อง เพราะช่องที 3 จะ
ต่อกั บสายดิน ซึ งจะช่วย
ให้เกิดความปลอดภั ยในการใช้ งาน
..............ลูกเสี ยบนี จะต่อกั บปลายสายไฟฟ้ าทีต่อเข้ าอุปกรณ์ไฟฟ้ าต่างๆ จะต้ องต่อสายไฟเข้ าขั วต่อสายอย่ างแข็งแรงและ
ถูกต้ องตามวิธี คือ ภายใน
จะต้ องผูกปมอย่างถูกวิธี
...............2.1.3 สวิตช์ ไฟฟ้ า.... เป็ นอุปกรณ์สํ าหรับปิ ด-เปิ ดวงจรไฟฟ้ า สวิตช์ไฟฟ้ าที ใช้ ตามบ้ านมีหลายแบบขึ นอยู่กั บ
บริ ษ ั ททีผลิต
แบ่งเป็ น 2 ประเภทคือ แบบฝั ง (ใช้ ฝังในผนัง) แบบที 2 แบบไม่ฝัง หรื อเรี ยกว่า แบบลอย (Surface Switches) คือ ติดตั งบน
ผนัง นิ ยม
ใช้ในอาคาร ตามชนบททั วไป เพราะราคาถูกและติดตั งง่ายกว่าแบบฝั ง
คุณสมบัติของวงจรแบบอันดับหรืออนุกรม
1. กระแสไฟฟ้ าไหลผ่านความต้ านทานแต่ละตั วมีค่าเท่ากั น
2. แรงดั นกระแสไฟฟ้ าของวงจรทั งหมดเท่ากันแรงดั นกระแสไฟฟ้ าตกคร่ อมของแต่ละความต้ านทานรวมกั น
1.2 การต่ อความต้ านทานแบบขนาน
......... การต่อความต้ านทานแบบขนาน เป็ นการต่อสายของความต้ านทานแต่ละตั วไว้ ทีเดียวกั น
และปลายสายอีกด้ านหนึ ง
ต่อร่ วมกั นไว้ ทีเดียวกัน

3. คุณสมบัติของการต่ อวงจรแบบขนาน
1. ความต้ านทานแต่ละตั วได้ รับแรงดั นกระแสไฟฟ้ าเท่ากั น
2. กระแสไฟฟ้ าทีไหลผ่านความต้ านทานแต่ละตั วมีค่าไม่เท่ากั นทั งนี ขึ นอยู่ก ั บความต้ านทานนั น ๆ คือ ถ้ ามีความต้ านทาน
มาก
....กระแสไฟฟ้ าจะไหลได้ น้อย ถ้ ามีความต้ านทานน้อยกระแสไฟฟ้ าจะไหลได้ มาก
3. ผลรวมของกระแสไฟฟ้ าทีแยกไหลผ่านแต่ละความต้าน เมือรวมกั นแล้ วจะเท่ากั บกระแสไฟฟ้ าของวงจร
4. ความต่างศั กย์ ไฟฟ้ าบนความต้ านทานแต่ละเส้น จะมีค่าเท่ากั น ากั บความต่างศั กย์ ไฟฟ้ ารวมทั งวงจร
และเท่
วงจรไฟฟ้ าภายในบ้านนิ ยมแบบขนาน เนื องจากถ้ ามีอุ ปกรณ์ไฟฟ้ าตั วใดตั วหนึ งขาด อุปกรณ์ไฟฟ้ าทีเหลือก็จะใช้ งานได้
1.4 แผนผังการต่อวงจรไฟฟ้ าในบ้ าน ......การต่อไฟฟ้ าในบ้ านเริ มต้ นจากสายไฟฟ้ าใหญ่ลงมาทีมาตรไฟฟ้ าจากมาตรไฟฟ้ า
ต่อเข้ า
...........คั ตเอาท์และฟิ วส์ สายทีต่อจากฟิ วส์เป็ นสายประธาน ซึ งสามารถต่อแยกไปยั งส่วนต่าง ๆ ของอาคารได้
...........2.1.2 ลูกเสียบ (ปลักเสี ยบ).... เป็ นอุปกรณ์ทีต่อกั บสายของเครื องใช้ไฟฟ้ า มี2 แบบ คือ ลูกเสี ยบแบบ 2 ขา ซึ งจะใช้
กั บเต้ าเสี ยบ2 ช่อง
กั บลูกเสี ยบแบบ 3 ขา ซึ งจะใช้ กับเต้ าเสี ยบที มี3 ช่อง

4. .........การต่อสวิตช์ ไฟฟ้ าจํ าเป็ นต้ องต่อให้ถูกวิธคือ จะต้ องต่อสายมีไฟเข้ าสวิตช์ เพราะเมือปิ ดไฟ(Close switch) แล้ ว
ี
สามารถซ่ อมหรื อแก้ ไขหลอดไฟ
ได้ อย่างปลอดภัย
....2.2 เครืองใช้ ไฟฟาภายในบ้ าน
้
.................เครื องใช้ ไฟฟ้ าภายในบ้ านมีหลายประเภททั งทีให้แสงสว่ าง ความร้อน และประเภทที ใช้ มอเตอร์ อุปกรณ์ไฟฟ้ า
แต่ละอย่างจะมีวิธีใช้ และการบํารุ ง
รักษาทีแตกต่างกั น ดังนั นผู ้ ใช้ จะต้ องรู ้จ ั กวิธีใช้ อย่ างถูกต้ องปลอดภั ย ประเภทของเครื องใช้ ไฟฟ้ า มีด ั งนี
.................... 2.2.1 เครืองใช้ ไฟฟาประเภทให้ ความร้ อนทีควรรู ้ จัก คือ
้
................................. 1) เตารี ดไฟฟ้ า เตารี ดไฟฟ้ ามีหลายแบบ แบบทีนิ ยมใช้ คือ แบบปรับความร้อนโดยอั ตโนมั ติธรรมดา
และแบบปรับความร้อน
อั ตโนมั ติมีไอนํ า

5. ........ส่ วนประกอบของเตารีดไฟฟ้ า แบ่งออกเป็ น 2 ส่วนคือ
.......... 1. ส่วนทีให้ความร้อน ประกอบด้ วย ลวดนิ โครม ซึ งเป็ นโลหะผสมระหว่างนิ กเกิลกั บโครเมียมซึ งเป็ นโลหะทีมี
ความต้านทานสูง และจุดหลอมเหลวสู งเป็ นตั วจ่ายความร้อน และแผ่นไมก้า ซึ งเป็ นฉนวนความร้อน
...........2. ส่วนทีควบคุมความร้อน หรื อทีเราเรี ยกว่า เทอร์โมสตาร์ ต ประกอบด้ วยโลหะทีมีความจุความร้อนต่างกั น2 แผ่น
ประกบ
ติดกั น เมือได้ รับความร้อนเท่ากั น การขยายตั วจะต่างกั น าให้แผ่นโลหะโค้ งขึ น วงจรปิ ด กระแสไฟฟ้ าไม่ไหลผ่านเมือ
ทํ
อุณหภูมิลดลง
แผ่นโลหะก็จะกลับเหมือนเดิม วงจรเปิ ด กระแสไฟฟ้ าไหลผ่ านได้ซึ งการทํ างานจะเป็ นดั งนี ตลอดการใช้ งาน
2.2.2 หม้ อหุงข้าวไฟฟ้ า มีหลายแบบแตกต่างกั นไปตามบริ ษ ั ทผู ้ ผลิตส่วนประกอบของหม้ อหุ งข้ าวไฟฟ้ า มีด ั งนี
..................หลักในการทํางาน
...............หม้ อหุ งข้ าวไฟฟ้ าประกอบด้ วยส่ วนสําคัญ2 ส่วน คือ
- ส่วนทีให้ความร้อน ประกอบไปด้วยแผ่นโลหะทีมีความต้ านทานสู ง และจุดหลอมเหลวสูง
- ส่วนควบคุมอุณหภูมิหรื อเทอร์โมสตาร์ ต ประกอบด้ วยโลหะทีมีความจุความร้อนต่างกั น2 แผ่นประกบติดกั นอยู่
............... การทํางานเมือปล่อยกระแสไฟฟ้ าผ่านเข้ าไปในหม้ อหุ งข้ าวไฟฟ้ าจะทํ าให้แผ่นความร้อนส่งผ่านพลั งงานความ
ร้อนไปยั งหม้อในและเมือ
อุณหภูมิสูงจนถึงที กํ าหนดไว้ เทอร์ โมสตาร์ ตก็จะตัดวงจร ทํ าให้ไม่มีกระแสไฟฟ้ าไหลในวงจรทีผ่านแผ่นความร้อน

6. ....2.3 เครืองใช้ ไฟฟาประเภทใช้ มอเตอร์
้
.....................2.3.1 พัดลมไฟฟ้ า พั ดลมไฟฟ้ ามีหลายแบบ หลายบริ ษ ั ทผู ้ ผลิต เช่น แบบตั งโค๊ะ แบบตั งพื น แบบโคจร น
เป็
ต้ น
....2.4 เครืองใช้ ไฟฟาประเภทให้ แสงสว่ าง ไฟฟ้ าแสงสว่างทีนิ ยมใช้ ในบ้านพักอาศั ยมีอยู2่ แบบ คือ
้
...................... 2.4.1 หลอดชนิดไส้ (Incandescent Lamp) หมายถึง หลอดไฟฟ้ าทีไส้หลอดทําด้ วยโลหะทังสเตนภายในเป็ น
สูญญากาศ การใช้
จะต้ องเสี ยบลงในขั วหลอด ซึ งมีทั งแบบเกลียว และแบบเขี ยว หลอดไฟฟ้ าขนาดต่าง ๆ บอกกํ าลังไฟฟ้ าเป็ นวั ตต์
......................2.4.2 หลอดวาวแสงหรือหลอดฟลูออเรสเซนต์ ....เป็ นหลอดมีไส้อีกชนิ ดหนึ ง ประกอบด้ วยส่วนสําคั ญ คือ
รางหลอด ขั วหลอด
บั ลลาสต์ และสตาร์ ตเตอร์ สวิตช์ ซึ งต่อเป็ นวงจร
......1) บัลลาสต์ เป็ นส่ วนประกอบทีสําคั ญของหลอดวาวแสง เพราะเป็ นตั วจํากั ดกระแสไฟฟ้ า ทํ าให้หลอดมีอายุยืน มีขนาด
40 วั ตต์ 32 วั ตต์ (สําหรับหลอดกลม) และ 20 วั ตต์ ปั จจุบันมีนโยบายประหยั ดพลั งงา บริ ษั ทได้ ผลิตบัลลาสต์ชนิ ด
น

7. ประหยั ด
พลั งงานไฟฟ้ า เรี ยกว่า “โลลอสบัลลาสต์” (Low Loss Ballast) เป็ นบัลลาสต์ ทีมีการสูญเสี ยกํ าลั งงานไฟฟ้ าตํ ากว่าบัลลาสต์
ธรรมดา เป็ นการประหยั ดไฟฟ้ าได้ 4 - 6 วั ตต์ต่อ 1 หลอด คิดเป็ น 40 เปอร์เซนต์ของบัลลาสต์แบบเดิม
......2) สตาร์ ตเตอร์ เป็ นอุปกรณ์ประกอบวงจรหลอดวาวแสง ขาหลอดจะออกแบบไว้ ใส่ สตาร์ตเตอร์ โดยเฉพาะสตาร์ ตเตอร์
มี
หน้าทีต่อวงจร เพื ออุ่นไส้หลอดเกิดอิเล็กตรอนไหลในหลอด แล้ วสตาร์ ตเตอร์ จะตั ดวงจรโดยอัตโนมั ติโดยอาศั ยหลั กการ
ขยายตั วของ
โลหะต่างชนิ ดกั น เรี ยกว่ า แผ่นไบเมทอล (Bimetallic strip)
การทํางานของหลอดไฟฟ้ า
............. ภายในหลอดฟลูออเรสเซนต์ สูบอากาศออกให้เหลือความดั นประมาณ 1/6 ของบรรยากาศ แล้ วหยดไอปรอทลงไป
ผนังหลอด
ฉาบสารเรื องแสง (ฟลูออ) เมือมีกระแสไฟฟ้ าไหลผ่านวงจรผ่านบั ลลาสต์จะทําให้เกิดแรงดันกระแสไฟฟ้ าสูง อิเล็กตรอน
จะหลุดออกจาก
ไส้หลอดด้ านหนึ งผ่านหลอดไปยั งอีกขั วหลอดทีอยู่ตรงข้ าม งช่วงนี บั ลลาสต์จะลดแรงดั น กระแสไฟฟ้ าลง สตาร์ตเตอร์
ซึ
สวิตช์ก็เปิ ดวงจร
ไฟฟ้ า ขณะทีอิเล็กตรอนผ่านและชนโมเลกุลของไอปรอท ทํ าให้เกิดแสงอั ลตราไวโอเลตซึ งทําให้เกิดการเรื องแสงใน
หลอด
หลอดวาวแสงหรือหลอดฟลูออเรสเซนต์

8. ............. มีขนาดต่าง ๆ เช่น 20 วั ตต์ 32 วั ตต์ และ40 วั ตต์ ปัจจุบ ั นบริ ษ ั ทผู ้ ผลิตได้ คิดประดิษฐ์หลอดไฟฟ้ าแบบประหยั ดขึ น
เพื อโครงการ
ประหยั ดพลั งงานคือ
1. หลอดคอมแพคฟลูออเรสเซนต์ (หลอดตะเกียบ)
2. หลอดประหยั ดไฟฟ้ า (แบบผอม) ขนาด 18 วั ตต์ แทนหลอดไฟฟ้ าขนาด20 วั ตต์ (แบบอ้ วน) ซึ งประหยั ดไฟฟ้ า2 วั ตต์ คิด
เป็ น
..... 10 เปอร์ เซนต์ของหลอดอ้ วน (20 วั ตต์) ซึ งให้แสงสว่างเท่ากั น
3. หลอดประหยั ดไฟ 36 วั ตต์ (หลอดผอม) แทนหลอดไฟฟ้ าแบบอ้ วน (40 วั ตต์) ประหยั ดไฟฟ้ า 4 วั ตต์ คิดเป็ น 40
เปอร์ เซนต์
..... ของหลอดอ้ วน (40 วั ตต์) ซึ งให้แสงสว่างเท่ากั น