4. • Gregor Johann
Mendel (1822ko uztailaren
20a -1884ko urtarrilaren
6a),abade eta zientzialari
austriarra zen.
• Genetika modernoaren aita
dela esan ahal dezakegu; bere
ikerketekin biologiaren atal
honi oinarri sendoak jarri
baitzizkion.
5. • Azido dexorribonukleiko azido
nukleiko mota bat da,
organismo bizi guztien
funtzionamendu eta
garapenaren
informazio genetikoa duena
eta bere transmisioaren
erantzulea.
6. • Genea DNAren atal bat da
RNA produktu bat era
kontrolatu batean sortzeko
beharrezkoa den informazioa
duena.
• Kromosoma bakoitzak
informazio jakin bat du. Izan
ere, ez dira denak tamaina
berekoak. Baina informazio
hori ez dugu oraindik guztiz
ulertzen.
7. • Kromosoma
zelulan dagoen
DNA eta proteinaz
osatutako egitura
bat da. Izena
grezieratik dator,
kromak kolorea
esan nahi du eta
somak gorputza.
• Giza zelulek 23
kromosoma pare
luze dituzte,
guztira 46 zelulako
(zenbaki
diploidea). Hauez
gain, giza zelulek
genoma
mitokondrioalaren
ehunka kopia
dituzte.
• 3 kromosoma pare
horietatik 22
kromosoma
autosomikoak dira
eta beste parea
kromosoma
sexualak. Azken
hauek dira
pertsonaren sexua
erabakiko dutenak.
Emakumeen
kasuan XX eta
gizonen kasuan
XY.
8. • Kariotipoa zelula baten
kromosomen multzoaren
argazki bat da. Argazki horretan
zelula horren kromosoma
guztiak agertzen dira, itxura eta
tamainaren arabera sailkatuak.
Giza-zeluletan, adibidez, 23
kromosoma pare daude (22 pare
kromosoma autosomikoak
izanik eta beste pare bat
kromosoma sexualak).
• Kariotipoaren argazkia egiteko
zelulak mitosiaren metafasean
egon behar du, fase horretan
kromosomak bikoiztuta
baitaude eta bikoteetan
agertzen baitira. Kariotipoa
ikusteko zelula fetalak edo
infozitoak erabili ohi dira.
9. Ezaugarri
genetikoa
Aleloak Dominantea Genotipoak Fenotipoak
Belarriaren
forma
-Soltea
-Itsasia
A>a Aa
AA
aa
Solte
Solte
Itsatsia
Giza odol
taldeak
A,B,0 A=B>0 AA
AB
A0
B0
BB
00
A
AB
A
B
B
0
RH RH+,RH- RH+>RH- ++
+-
--
+
+
-
