3. Εξυπηρέτηση κυβερνητικών αναγκών
Διαχείριση κρατικού δανεισμού
Έκδοση χαρτονομίσματος
Λύση στο χρόνιο πρόβλημα των πιστωτικών
αναγκών της οικονομίας.
› Εξασφάλιση για τις επιχειρηματικές
πρωτοβουλίες των απαραίτητων κεφαλαίων με
όρους οργανωμένης αγοράς και όχι τοκογλυφίας.
§1
4. Συνδεμένο με το εμπόριο των αγροτικών προϊόντων -
εξαγωγές της σταφίδας
Οι έμποροι λειτουργούσαν και ως πιστωτές, με
τοκογλυφικές διαθέσεις και όρους
Ο δανεισμός κατευθυνόταν προς τους παραγωγούς με
προϋποθέσεις εκμετάλλευσης (προαγορά της
παραγωγής με δυσμενείς για τον παραγωγό όρους)
Άλλοι κλάδοι στερούνταν των απαραίτητων πιστώσεων
και περιορίζονταν οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες
§2
5. Η πρωτόγονη κατάσταση του πιστωτικού
συστήματος:
› ήταν αντίθετη με τις προθέσεις και τις πολιτικές του
κράτους
› αποθάρρυνε τα ελληνικά κεφάλαια του εξωτερικού
Προσπάθειες για την άρση των εμποδίων
υπήρξαν έντονες και προέρχονταν από
πολλές πλευρές.
› Δεν απέβλεπαν τόσο στην εξάλειψη της τοκογλυφίας,
› Αλλά στην παράλληλη δημιουργία ενός πιστωτικού
συστήματος, ικανού να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα
ειδικών κοινωνικών ομάδων.
§2
6. 1841: Ίδρυση της Εθνικής Τράπεζας.
› Κεφάλαια κυρίως από το εξωτερικό
› κρατικοί παράγοντες στις ιδρυτικές διαδικασίες.
Κύριοι μέτοχοι της Τράπεζας:
› Εϋνάρδος (κεφαλαιούχος)
› Ελληνικό κράτος (20% του αρχικού κεφαλαίου)
› Έλληνες έμποροι και επιχειρηματίες της διασποράς
› Ξένες προσωπικότητες από το χώρο της οικονομίας και της
πολιτικής.
Θεμελιωτής της και πρώτος διοικητής υπήρξε ο
Γεώργιος Σταύρου.
Στις επόμενες διευρύνσεις του κεφαλαίου της Τράπεζας
άρχισαν να μετέχουν κεφαλαιούχοι, έμποροι κυρίως, του
ελληνικού χώρου (Σκουζές, Ράλλης κ.λπ.).
§3
7. Δραστηριότητα στα πρώτα στάδια: χωρίς
σαφή προσανατολισμό (οι συνθήκες στην
ελληνική οικονομία δεν ήταν δυνατόν να
αλλάξουν με ταχείς ρυθμούς).
Πλεονέκτημα / κύρια πηγή εσόδων:
Εκδοτικό δικαίωμα, η δυνατότητα έκδοσης
τραπεζογραμματίων (χαρτονομίσματα), για
λογαριασμό του ελληνικού κράτους. Το
τελευταίο μάλιστα ενίσχυε ή και επέβαλλε
την κυκλοφορία τους.
§3
8. Οι εργασίες της Τράπεζας εξαπλώθηκαν από την Αθήνα στις
κύριες επαρχιακές πόλεις (Ερμούπολη 1845, Πάτρα 1846 κ.λπ.)
αντιμετώπιση των αρνητικών επιρροών που ασκούσε το
τοκογλυφικό σύστημα.
Η Τράπεζα κέρδισε την εμπιστοσύνη της ελληνικής
κοινωνίας
διαδοχικές διευρύνσεις του μετοχικού της κεφαλαίου.
Παρά την εξάπλωση του τραπεζικού συστήματος και την
εμφάνιση νέων τραπεζικών ιδρυμάτων, η Εθνική Τράπεζα
παρέμεινε για πολλές δεκαετίες το κυρίαρχο τραπεζικό
συγκρότημα του ελληνικού χώρου.
§4
9. Δεκαετία του 1860: πολλαπλασιάζονται τα
τραπεζικά και ασφαλιστικά ιδρύματα:
Ιονική Τράπεζα (ιδρύθηκε το 1839 στα υπό
αγγλική κατοχή τότε Ιόνια νησιά)
Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας
Γενική Πιστωτική Τράπεζα
Τράπεζα Βιομηχανικής Πίστεως κ.λπ.
§5
10. Η Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας (αριστερά) περ. 1920. Στο κτίριο της Τράπεζας Ηπειροθεσσαλίας
στεγάστηκε αργότερα η Εθνική Τράπεζα.. Δεξιά φαίνεται το κτίριο της Τράπεζας Αθηνών.
Αρχείο Στουρνάρα, ΔΗ.Κ.Ι..
§1