Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to มรดกอารยธรรมโลก
Similar to มรดกอารยธรรมโลก (20)
More from Heritagecivil Kasetsart
More from Heritagecivil Kasetsart (20)
มรดกอารยธรรมโลก
- 1. 1 The Heritage of World Civilization Dr. Warrachai Wiriyaromp
- 2. 2 Topic : มนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ The Prehistoric People
- 3. 3
- 4. 4 ชน์ของการเรียนรู้ประวัติอารยธรรมของ a. ทำาให้ผู้เรียนซึ่งมุ่งสู่ความเป็นบัณฑิตมี ความรู้เพิ่มขึ้น กว้างขึ้น และลึกซึ้งขึ้น b. เข้าใจประวัติความเป็นมาของสังคมมนุษย์ ดีขึ้น c. เข้าใจและยอมรับในความหลากหลายของ เชื้อชาติ ศาสนา เศรษฐกิจ สังคม เทคโนโลยี d. สามารถนำาไปประยุกต์ใช้ได้ในหลายด้าน
- 5. 5 อักษรย่อเกี่ยวกับช่วงเวลาในอดีตที่ จำาเป็นต้องรู้ และใช้ในวิชามรดก อารยธรรมโลก B.C. : Before Christian Era A.D. : anno domini (Latin): In the year of our lord, since Christ was born. B.P. : Before Present Time ปัจจุบันคือปี ค.ศ. 2013 จึงเท่ากับ A.D.2013 M.Y.A. : Million years ago C. : circa, โดยประมาณ
- 6. 6 What is prehistory ? ก่อนประวัติศาสตร์ (Prehistory) คือ ช่วงเวลาในอดีต ก่อนหน้าสมัยประวัติศาสตร์(Historic period) ในช่วงเวลาดังกล่าวมนุษย์ ยังไม่มีการบันทึกเรื่องราวของตนเอง ไว้เป็นลายลักษณ์อักษร ด้วยยังไม่มี ภาษาเขียน หรืออาจยังไม่มีความ จำาเป็นจะต้องใช้ภาษาเขียนเพื่อการ
- 7. 7 การแบ่งช่วงเวลาระหว่างก่อน ประวัติศาสตร์กับประวัติศาสตร์ • แบ่งโดยใช้หลักฐานการมี ภาษาเขียนในสังคมโบราณ ในที่ต่างๆว่ามีแล้วหรือยัง • ยังไม่มี = ก่อนประวัติศาสตร์ • มีแล้ว = ประวัติศาสตร์
- 11. 11 ในวงการโบราณคดี โลกถือเอาว่า ชาวซูเม เรียน (Sumerian) แห่งอาณาจักรซูเมอร์ ในดินแดนเมโสโปเต เมีย และชาวอียิปต์ เป็นพวกแรกๆที่ใช้ ภาษาเขียน เมื่อราว ๕,๐๐๐ ปีมาแล้ว ดัง นั้น ก่อน ประวัติศาสตร์ของ
- 13. 13
- 14. 14 ภาษาเขียนสมัยเริ่มแรก ของมนุษย์ • ชาวซูเมเรียนใช้ตัวอักษรแบบ คูนีฟอร์ม(Cuneiform) • ชาวอียิปต์ใช้ตัวอักษรแบบเฮีย โรกริฟฟิค(Hieroglyphic) • ชาวจีนโบราณใช้ตัวอักษร แบบอักษรภาพแบบจีน (Pictograph)
- 15. 15 • สมัยก่อนประวัติศาสตร์จึง หมายถึงช่วงเวลา ตั้งแต่ เมื่อมีบรรพบุรุษของ มนุษย์ปรากฏขึ้น เมื่อราว 4-5 ล้านปีที่แล้ว จนถึง เมื่อมีการประดิษฐ์ภาษา เขียนขึ้นเมื่อราว 5000 ปี มาแล้ว
- 18. 18 นักโบราณคดีศึกษา อดีตอย่างไร ? นักโบราณคดีศึกษาอดีตของมนุษย์จากการ รวบรวมข้อมูลที่เป็นหลักฐานหลากหลาย ชนิด เช่นโบราณวัตถุได้แก่เศษภาชนะดิน เผา กระดูกสัตว์ เปลือกหอย เครื่องมือหิน ฯลฯ หรือหลักฐานประเภทโบราณสถาน และ สิ่งแวดล้อม ได้แก่ เนินดิน คูนำ้า คันดิน ทาง เดิน ลำานำ้า ซากอาคาร ฯลฯ วิธีการรวบรวมข้อมูลที่เป็นลักษณะเด่น เฉพาะตัวของนักโบราณคดี คือ การขุดค้น
- 19. 19
- 21. 21
- 22. 22
- 23. 23
- 24. 24
- 25. 25
- 26. 26 นักโบราณคดีกำาหนดอายุของ เหตุการณ์ในอดีตได้อย่างไร ? การกำาหนดอายุของเหตุการณ์ในอดีต สามารถทำาได้หลายวิธี คือ -การกำาหนดอายุโดยการเปรียบ เทียบลักษณะรูปแบบของโบราณ สถาน โบราณวัตถุ -การกำาหนดอายุโดยวิธีการทาง วิทยาศาสตร์ ได้แก่Radiocarbon dating (Carbon-14) คาร์บอน 14 และ
- 27. 27 Half Life of Carbon 14 • C-14 half life = c. 5,500 years B.P.
- 28. 28 กำาเนิดเผ่าพันธุ์ มนุษย์ * มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิต ที่จัดอยู่ในกลุ่มสัตว์ เลี้ยงลูกด้วยนม (Mammal) มีความ สัมพันธ์ใกล้ชิดกับ สัตว์ตระกูลไพรเมท ( Order Primate) หรือ ลิง โดยเฉพาะอย่าง ยิ่ง พวกวานร (Apes)
- 31. 31 * จุดหักเหสำาคัญที่ ทำาให้เกิดการ วิวัฒนาการครั้งยิ่งใหญ่ ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ซึ่งส่งผลมาสู่ไพรเมท และมนุษย์ คือ การเกิด การสูญพันธุ์ครั้งยิ่งใหญ่ (The Great Extinction) เมื่อ ๖๕ ล้านปีมาแล้วของ
- 32. 32
- 34. 34 สายพันธ์ของ ไพรเมท Primate บรรพบุรุษของไพรเมท บรรพบุรุษของลิงบรรพบุรุษของคน •ลิงดึกดำาบรรพ์ •ลิงโลกใหม่ •ลิงโลกเก่า •วานร - ชะนี - อุรังอุตัง -กอริลลา - ชิมแพนซี Australopithecus Homo •Homo habilis •Homo erectus •Homo sapiens neanderthalensis •Homo sapiens sapiens
- 35. 35 สภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลง ในยุค ดึกดำาบรรพ์ทำาให้ไพรเมทพวกหนึ่ง มีการปรับตัวลงจากต้นไม้ เพื่อมาหา อาหารบนพื้นดิน และเริ่มใช้เครื่อง มือเพื่อการดำารงชีวิต
- 36. 36 สรุปวิวัฒนาการของมนุษย์ ยุคดึกดำาบรรพ์* บรรพบุรุษของมนุษย์ แยกตัวออกจาก ไพรเมทชนิดอื่นเมื่อราว ๘-๙ ล้านปีมา แล้วในทวีปแอฟริกา * มีหลักฐานของบรรพบุรุษมนุษย์ ผู้ยืน ตัวตรงและเดิน ๒ เท้า ในดินแดน แอฟริกาตะวันออก เมื่อราวอย่างน้อย ๓. –๕ ๔ ล้านปีมาแล้ว * พบว่ามีอย่างน้อย ๓ สายพันธุ์ ของ
- 38. 38
- 39. 39
- 40. 40 ตัวอย่างฟอสซิลมนุษย์ ดึกดำาบรรพ์ที่สำาคัญ * ออสตราโลพิเธคัส อะฟาเรนซิส 4 m.y.a. (Australopithecus afarensis) * ออสตราโลพิเธคัส อาฟริกานัส 3 m.y.a. (Australopithecus africanus) * โฮโม ฮาบิลิส 2 m.y.a. (Homo habilis) * โฮโม อีเรคตัส 1.5 m.y.a. (Homo erectus) * โฮโม เซเปียนส์ 2 แสนปี (Homo sapiens)
- 41. 41
- 42. 42 •ผลจากการยืนตัวตรง เดิน ๒ เท้า ส่งให้เกิดการ เปลี่ยนแปลงในเผ่าพันธุ์ มนุษย์หลายประการ •มนุษย์เริ่มสร้างเครื่องมือ หินอย่างน้อย ๒ ล้านปีมา แล้วในทวีปแอฟริกาโดย พวกโฮโม ฮาบิลิส ใน วัฒนธรรมที่มีชื่อว่า Oldowan Culture และ
- 43. 43 นุษย์แตกต่างจากสัตว์อย่างไร? นักวิชาการหลายท่านกล่าว ว่า “…humans are tool makers and improvers that differentiates them from other animals.”
- 44. 44 คุณสมบัติสำาคัญของมนุษย์ที่ แตกต่างจากสัตว์• ทำาเครื่องมือ ใช้และพัฒนา เครื่องมืออย่างต่อเนื่อง • ยืนตัวตรงเดินสองเท้าอย่าง สมบูรณ์แบบ • มีสมองขนาดใหญ่เมื่อเทียบ กับขนาดของร่างกาย • มีการมองแบบ มองตรงเห็น ภาพซ้อน(Stereoscopic vision) • มีมือที่เป็นอิสระ และสามารถ ใช้มือหยิบ จับ สิ่งของได้ อย่างง่ายดาย
- 45. 45
- 46. 46
- 47. 47 ษย์สมัยก่อนประวัติศาสตร์คือใคร ? * ในช่วงเวลาอันยาวนานของสมัยก่อน ประวัติศาสตร์ นักวิชาการได้แบ่ง มนุษย์ออกเป็น ๒ กลุ่มใหญ่ ๆ คือ ๑. มนุษย์ปัจจุบัน (Homo sapiens sapiens) มีอายุตั้งแต่ราว ๒ แสนปีมาแล้ว จนถึงปัจจุบัน ๒. บรรพบุรุษของมนุษย์ (Human Ancestors) มีหลายกลุ่ม มีอายุตั้งแต่ราว
- 48. 48
- 49. 49
- 51. 51 or Handy Man
- 52. 52
- 53. 53 Peking Man :
- 54. 54
- 55. 55
- 56. 56 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้กับมนุษย์ ดึกดำาบรรพ์ • เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นบริเวณหนึ่งที่พบ ฟอสซิลของ โฮโม อีเรคตัสโดยพบที่ทริ นิล(Trinil)บนเกาะชวาหรือเป็นที่รู้จักในชื่อ มนุษย์ชวา(Java Man), มีอายุประมาณ 9 แสนปี • ส่วนในประเทศไทยเคยได้รับความสนใจว่าอาจ เป็นแหล่งรอยต่อที่สาปสูญ(Missing Link)ของ มนุษย์ดึกดำาบรรพ์ และในปัจจุบันได้เริ่มพบหลัก ฐานของมนุษย์โฮโม อีเรคตัส แล้วในจังหวัด ลำาปาง มีอายุประมาณ 7 แสนปี
- 57. 57 การค้นพบมนุษย์โบราณขนาดเล็ก ในอินโดนีเซีย • ในปีค.ศ.2003 ได้มีการขุดพบซากฟอสซิล มนุษย์โบราณขนาดเล็กในถำ้าเลียงบัว(Liang Bua cave) บนเกาะฟลอเรส ประเทศ อินโดนีเซีย • มนุษย์ดังกล่าวมีขนาดเพียงครึ่งเดียวของ มนุษย์ปัจจุบัน ซึ่งคล้ายมนุษย์จิ๋วใน ตำานาน(Hobbits) ผู้ค้นพบเชื่อว่าอาจเป็นสปีชี่ ส์ใหม่จึงตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ให้ว่า Homo florensiensis • กำาหนดอายุได้ราว 95000-12000 ปีมาแล้ว
- 58. 58
- 59. 59
- 60. 60
- 61. 61
- 62. 62 Homo sapiens sapiens * มีกำาเนิดในทวีปอาฟริกาเมื่อราว 200,000 ปี มาแล้ว และอพยพ ผ่านเอเชียตะวันออกกลาง แพร่ กระจายไปทั่วโลก โดยเริ่มจาก เอเชีย , ยุโรป , อเมริกา และ ผ่าพันธุ์มนุษย์ปัจจุบัน
- 63. 63 ลักษณะทางกายภาพที่สำาคัญของ โฮโม เซเปียนส์ • ยืนตัวตรง • เดินสองเท้า มีมือเป็น อิสระสามารถใช้ ประโยชน์ด้านอื่น • รูปร่างค่อนข้างเพรียว บาง • มีหน้าผากตั้งตรง มีสันคิ้ว ไม่ใหญ่นัก • มีสมองขนาดประมาณ ๑,๒๕๐ ลบ.ซม.
- 65. 65
- 66. 66 วัฒนธรรมของมนุษย์สมัยก่อนประวัติศาสตร์อาจแบ่งได้ ตามเทคโนโลยีได้แก่ วัฒนธรรมยุคหิน (Stone Age) และวัฒนธรรมยุคโลหะ (Metal Age)ยุคหินแบ่งออกได้เป็น •ยุคหินเก่า (Palaeolithic Period) •ยุคหินกลาง (Mesolithic Period) •ยุคหินใหม่ (Neolithic Period) *Neolithic Revolution *Green Revolution
- 67. 67 เทคโนโลยีสมัยเริ่มแรกของมนุษย์ • เทคโนโลยีหิน • เทคโนโลยีการใช้ไฟ • เทคโนโลยีไม้, กระดูก, เปลือก หอย • เทคโนโลยีโลหะ
- 68. 68 เครื่องมืออย่างแรก ของมนุษย์ (ที่หลง เหลือหลักฐาน) คือ เครื่องมือหินแบบ สับ – ตัด (chopper- chopping tools) ของ พวก Homo habilis เมื่อราว ๒ ล้านปีมา แล้วในทวีปอาฟริกา เครื่องมือแบบนี้ใช้ต่อ เนื่องกันมาราว ๑ ล้านปี ซึ่งมีหลักฐาน
- 69. 69
- 70. 70
- 71. 71 • เทคโนโลยีการใช้ไฟปรากฏหลักฐานอย่าง ชัดเจนในถำ้าZhoukoudian ประเทศจีน เมื่อ ราว ๔๖๐,๐๐๐ปีมาแล้ว
- 72. 72 • หลักฐานของไม้โบราณซึ่งมีร่องรอยการใช้งาน อายุ๒๔๐,๐๐๐ปีมาแล้วพบที่Gesher Benot Ya’aqov ในประเทศอิสราเอล
- 73. 73 รูปแบบการดำารงชีวิต (Subsistence Patterns) • ในยุคหินเก่าและยุคหินกลางมนุษย์ดำารงชีวิต ด้วยการล่าสัตว์และหาของป่า(Hunting and Gathering society)มนุษย์ในสมัยนี้มี ประชากรไม่มาก และมักย้ายที่อยู่ตามความ อุดมสมบูรณ์ของอาหาร • นับตั้งแต่ยุคหินใหม่เป็นต้นมามนุษย์จึงดำารง ชีวิตด้วยการเพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์
- 74. 74 Hunting and Gathering society
- 75. 76
- 76. 77 สิ่งสำาคัญที่เราควรเข้าใจเกี่ยวกับการ ดำารงชีวิตด้วยการล่าสัตว์หาของป่า • เป็นการดำารงชีวิตแบบแรกของมนุษย์ • มนุษย์ดำารงชีวิตแบบนี้มาเป็นเวลานับ ล้านปีต่อเนื่อง • มนุษย์ใช้เครื่องมือง่ายๆช่วยในการ ดำารงชีวิต • เครื่องมือของมนุษย์สมัยเริ่มแรกที่ยัง เหลือหลักฐานได้แก่เครื่องมือหินกะเทาะ
- 77. 78 ลักษณะของการดำารงชีวิตด้วย การล่าสัตว์และหาของป่า • อยู่กันเป็นสังคมขนาดเล็กมีประชากรราว 20-50 คน • ใช้เทคโนโลยีอย่างง่ายในการดำารงชีวิต • ยังไม่มีการเกษตรกรรม • ไม่อยู่ติดที่ถาวรแต่จะอพยพโยกย้ายไปตามการ หาอาหารและฤดูกาล • ไม่มีความแตกต่างทางชนชั้นและอาชีพ • แบ่งแรงงานโดยอาศัยความแตกต่างทาง กายภาพ
- 78. 79 ข้อเท็จจริงบางอย่างของวิถีชีวิตแบบ ล่าสัตว์หาของป่า • สังคมล่าสัตว์หาของป่าอาจไม่ได้ดำารงชีวิตอยู่ ด้วยความยากลำาบากอย่างที่คนในปัจจุบันคิด • นักวิชาการบางท่านขนานนามสังคมแบบนี้ว่า “The Affluent Society” • ก่อนสมัยเกษตรกรรมสังคมเหล่านี้มักดำารง ชีวิตอยู่ในเขตพื้นที่อุดมสมบูรณ์ไม่ใช่แบบที่ เรามักเห็นและเข้าใจในปัจจุบัน
- 79. 80 รูปแบบการตั้งถิ่นฐาน (Settlement Patterns) • ยุคหินเก่าและยุคหินกลาง อยู่กันเป็นก ลุ่ม กลุ่มละประมาณ25-50 คน และอยู่ อาศัยไม่ติดที่แบบเร่ร่อน เพื่อการหาของ ป่าและล่าสัตว์ • ยุคหินใหม่และยุคโลหะเป็นแบบอยู่กัน เป็นหมู่บ้านถาวร มีจำานวนประชากร มากพอควร • ยุคที่มีอารยธรรมแล้ว อยู่กันเป็นเมือง
- 81. 82 The Neanderthals : Homo sapiens neanderthalensis • มนุษย์ดึกดำาบรรพ์พวกหนึ่ง มีชีวิตอยู่ระหว่าง 120,000 – 35,000 ปีมาแล้ว ซึ่งเป็นช่วงเวลา ของยุคนำ้าแข็ง โดยพบเฉพาะที่ทวีปยุโรปและ ดินแดนเอเชียตะวันออกใกล้ • ปัจจุบันนักวิชาการเชื่อกันว่า มนุษย์นี แอนเดอธัล เป็นอีกสายพันธ์หนึ่งซึ่งแยกต่าง หากจากมนุษย์ปัจจุบัน
- 82. 83
- 83. 84
- 84. 85 Venus Figurine, Goddess of Fertility
- 85. 86
- 86. 87 การเปลี่ยนแปลงครั้งยิ่งใหญ่ในสมัย ก่อนประวัติศาสตร์ • การเปลี่ยนแปลงในสมัยยุคหินใหม่, การ ปฏิวัติสมัยยุคหินใหม่ คือการเปลี่ยนแปลง ลักษณะการดำารงชีวิตพื้นฐานจากการล่าสัตว์ หาของป่ามาเป็นการเพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์
- 87. 88 เหตุใดมนุษย์จึงต้องเปลี่ยนรูป แบบการดำารงชีวิตจากการล่า สัตว์หาของป่ามาเป็นการ เกษตรกรรม • ปรากฏการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นในหลาย พื้นที่ของโลกในระยะเวลาใกล้เคียงกัน คือราว ๑๐,๐๐๐ ปีมาแล้ว • นักวิชาการเชื่อว่าเหตุการณ์ดังกล่าว เป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงของ สภาพภูมิอากาศครั้งใหญ่ในช่วงของ การสิ้นสุดยุคนำ้าแข็ง(Ice Age)ครั้งล่าสุด • ยุคนำ้าแข็งคืออะไร ?
- 88. 89 Agriculture Society : Foundation of the Civilizationสังคมเกษตรกรรม คือสังคมที่คนใน สังคมยังชีพด้วยการปลูกพืช โดยใช้ ระบบการเพาะปลูกแบบที่ต้องอาศัยการ บำารุงที่ดิน การจัดระบบชลประทาน การ ใช้แรงงานสัตว์ การใช้เครื่องมือ และ อุปกรณ์การเกษตรที่ค่อนข้างซับซ้อน โดยทำาการเกษตรดังกล่าวในพื้นดินอัน
- 89. 90 ลักษณะสำาคัญของสังคม เกษตรกรรมในฐานะที่เป็นส่วน สำาคัญของอารยธรรมมนุษย์a. มีจำานวนประชากรมาก b. ตั้งถิ่นฐานถาวร c. ผลผลิตหลักได้มาจากการเกษตรกรรม d. มีการพึ่งพาปัจจัยต่างๆจากภายนอก e. มีระบบการปกครองแบบเป็นส่วนหนึ่งของ สังคมรัฐ f. มีลำาดับชั้นทางสังคม และมีความหลาก หลายทางด้านอาชีพ
- 90. 91 ๙. ความสำาคัญในระบบเครือ ญาติมีน้อยลง ๑๐. มีศาสนาหลัก มีพระ มี นักบวช ๑๑. มีการกำาหนดเขตแดนและ สงคราม ๑๒. มีการแบ่งออกได้เป็นสังคม
- 91. 92
- 92. 93 ตัวอย่างของสังคม เกษตรกรรมแบบ Intensive Agriculture ในยุคแรกๆ ได้แก่ •Mesopotamia •Egypt •Indus Civilization •North China •Aztec Maya Inca
- 94. • บริเวณลุ่มแม่นำ้า แยงซีเกียงทาง จีนใต้ • ในประเทศไทย เคยมีผู้พยายาม หาแหล่งกำาเนิด เกษตรกรรม เช่นกัน ตามข้อ สมมติฐานของ Carl Sauer นัก ภูมิศาสตร์คน
- 95. 96
- 96. 97
- 97. 98
- 98. 99 าเนิดพืชสำาคัญที่มีการเพาะปลูกเป็นค ทวีปเอเชีย Rice 8,000 y.a. Soy Bean 3,000 y.a. Banana 2,000 y.a. ะวันออกกลาง Barley 10,500 y.a. Wheat 10,500 y.a. Apple 3,000 y.a.
- 99. 100 มดิเตอร์เรเนียน Asparagus 2,200 y.a. Broccoli 1,900 y.a. Cabbage 2,000 y.a. Olive 5,000 y.a. อาฟริกา Millet 4,000 y.a. Coffee ?
- 100. 101 ปอเมริกาใต้ & เม็กซิโก Potato 4,000 y.a. Peanut 4,000 y.a. Tobacco ? Papaya ? Pineapple ? Caschew ? Chili 4,500 y.a. Manioc 4,000 y.a. Cacao 1,500 y.a. Maize 4,500 y.a. Tomato ?
- 101. 102
- 102. 103
- 103. 104
- 104. 105 พัฒนาการทางวัฒนธรรมในสมัยก่อน ประวัติศาสตร์ • ในสมัยก่อนประวัติศาสตร์หลังจากที่สังคม มนุษย์เข้าสู่สังคมเกษตรกรรมแล้ว มนุษย์ได้มี การพัฒนาทางด้านเทคโนโลยีมากขึ้นเรื่อยๆ และมีการประดิษฐ์คิดค้นที่สำาคัญเป็นจำานวน มาก • การประดิษฐ์คิดค้นที่สำาคัญมากที่สุดอย่าง หนึ่งคือ การค้นพบเทคโนโลยีโลหะ ซึ่งใน เวลาต่อมาทำาให้มนุษย์ก้าวเข้าสู่ยุคโลหะคือ ยุคทองแดง(The Copper Age) ยุคสำาริด(The Bronze Age)และต่อมาคือยุคเหล็ก( The Iron
- 105. 106 ยุคโลหะแบ่งออกได้ เป็น •ยุคทองแดง : 5,000 B.C •ยุคสำาริด : 2,000 B.C. •ยุคเหล็ก : 1,000 B.C. จากนั้นจึงเข้าสู่สมัย ประวัติศาสตร์
- 106. 107 The Bronze Human faces age 2,000 B.C. from The Sanxingdui site, Ancient Shu Kingdom, China
- 107. 108 การเปลี่ยนแปลงที่สำาคัญ ในยุคนี้ • มีการเพิ่มขึ้นของจำานวนประชากรอย่างต่อเนื่อง • มีการแพร่กระจายการตั้งถิ่นฐานของประชากรออก สู่พื้นที่ต่างๆของโลก • การเพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์ทวีความสำาคัญมากยิ่ง ขึ้นแม้ว่าการล่าสัตว์หาของป่าจะยังคงมีอยู่ก็ตาม • เริ่มปรากฏรูปแบบการดำารงชีวิตของมนุษย์แบบ เมืองเป็นครั้งแรก อันเป็นผลมาจาก การมีรูปแบบ การปกครองแบบใหม่ คือ การมีรัฐ และอาณาจักร กับการมีวัฒนธรรมแบบใหม่ซึ่งปรากฏให้เห็นใน รูปของสิ่งก่อสร้างทางพิธีกรรมขนาดใหญ่ และ
- 108. 109 ค์ประกอบสำาคัญของการเกิดสังคมเมือ a. มีพื้นที่ดินเหมาะสมต่อการเพาะปลูกพืช อาหารเพื่อใช้เลี้ยงประชากรจำานวน มากได้ b. อยู่ใกล้แหล่งที่สามารถการจัดทำาระบบ ชลประทานได้ c. มีสิ่งก่อสร้างทางศาสนาขนาดใหญ่ d. มีความแตกต่างทางชนชั้นทางสังคม e. มีเทคโนโลยีทางด้านการคมนาคมและ
- 109. 110 King, Emperor,Pharoah,กษัตริย์ ขุนนาง, ผู้ใกล้ชิดกษัตริย์, พระชั้นผู้ใหญ่, ขุนศึก ช่างฝีมือ, พ่อค้า ชาวนา แรงงาน ระบบสังคมของสังคมรัฐมีรูปร่างแบบปิรามิด คือมีคนจำานวน เล็กน้อยเท่านั้นที่เป็นผู้ปกครอง โดยได้รับการสนับสนุนจาก ชนชั้นขุนนาง ช่างฝีมือ และพ่อค้าบนฐานของชนชั้นแรงงาน
- 110. 111 Origin of the Civilization • Hydraulic civilization model • Innovation model • Environmental stress model • Coercion & warfare model
- 111. 112 นธรรมต่างกับ อารยธรรมอย่างไร ? นับตั้งแต่มนุษย์มีวิวัฒนาการมาสู่ ลักษณะของสัตว์ที่ยืนตัวตรง เดิน สองเท้าแล้ว มนุษย์มีการพัฒนา วัฒนธรรมของตนเองต่อไปอย่าง มิหยุดยั้ง ดูได้จากการมีเครื่องมือ เครื่องใช้ที่ซับซ้อนหลากหลาย
- 112. 113 ปัจจัยที่ทำาให้เกิดการแพร่ กระจายของประชากร a. เพื่อแสวงหาอาหาร b. การเปลี่ยนแปลงของ สภาพแวดล้อม a. สภาพภูมิอากาศ b. สภาพภูมิประเทศ
- 114. 115 Hunting & Gathering Society Agriculture & Pastoralism Society Human Society Change ! US
- 115. 116
- 116. 117 อารยธรรมสำาคัญของเมโสโปเตเมีย 1. Sumer อารยธรรมซูเมอร์มี ลักษณะสำาคัญ คือ a. เป็นแหล่งกำาเนิด ภาษาเขียนที่เก่า แก่ที่สุด คือ ตัว อักษรแบบคูนิ ฟอร์ม มีอายุราว 5,500 B.P. b. การจัดระบบ ชลประทาน ได้แก่
- 117. 118 ๓) การทำาโลหะ ขึ้นใช้เป็นพวก แรกๆ ของโลก คือ สำาริด ๔) ระบบการ สังเกตฤดูกาล ดาราศาสตร์ ที่มี ความสัมพันธ์กับ การเพาะปลูก ๕) การคำานวณ เลขใช้หลัก ๖๐
- 118. 119 งสำาคัญของอาณาจักรซูเมอร์ ออร์ (Ur) เรค (Ereck) อริดู (Eridu) ากาช (Lagash) บเปอร์ (Nippur)
- 119. 120 2. Babylon อารยธรรมของชาวบาบิโลเนียน เป็นของชนเผ่า อามอไรท์ (Amorite) มีลักษณะสำาคัญคือ การจัดทำากฎหมายฉบับเก่าแก่ ที่สุดของโลก เรียกว่า กฎหมาย ของพระเจ้าฮัมมูราบี “The Code of Hammurabi” มีอายุราว 3,700
- 120. 121 3. Hittite อารยธรรมของชาวฮิตไทท์เป็น ของชนเผ่าอินโดยูโรเปียน มี ลักษณะสำาคัญ คือ การรู้จักใช้ เหล็กทำาเครื่องมือแทนทองแดง4. Assyria อารยธรรมอัสซีเรียนเป็นของ ชนเผ่าเซมิติกที่ชำานาญการรบ
- 121. 122 5. Persia อารยธรรมของชนเผ่าเปอร์ เซียนเป็นพวกอินโดยุโรเปียน มีลักษณะสำาคัญ คือ a.ระบบอาณาจักรแบบ จักรวรรดิ (Empire) b.ระบบศาสนาลัทธิโซโรอัส
- 123. 124
- 125. 126 • As far as we know, the Greeks were the first of the ancient peoples to devise ways of seeking truth by sustained and sophisticated reasoning truth about the nature of the universe, about the best ways for human individuals and societies to live. • The ancient Greeks philosophers have made a great deal of contribution to the culture and political system of the West.
- 127. 128 ๔. ระบบประชาธิปไตย ๕. ระบบการแพทย์ ๖. ระบบการแข่งขันกีฬาโอลิมปิค ๗. การละคร มหากาพย์ ๘. ศิลปะ สถาปัตยกรรม
- 128. 129 ารยธรรมโรมัน อารยธรรมโรมันมีศูนย์กลาง อยู่ ณ ดินแดนอิตาลี มีพื้น ฐานมาจากอารยธรรมกรีก แต่ได้พัฒนาขึ้นมาเป็นแบบ ของตน และได้ขยาย อาณาจักรของตนเองออกไป
- 131. 132 ทั้ง ๒ อารยธรรมดังกล่าวมีอิทธิพล ต่อประเทศไทยมาตั้งแต่โบราณ อย่างลึกซึ้ง โดยอารยธรรม อินเดียจะให้ในด้านความคิด ความเชื่อ ภาษา แนวทางการ ปกครอง ส่วนอารยธรรมจีนจะ ให้ในด้านการดำาเนินชีวิต ประจำาวัน การค้าขาย
- 132. 133 อินเดีย หรือ ดินแดนภารตะ เป็นอนุทวีป ที่มีสภาพแวดล้อม เป็นเอกเทศมาแต่โบราณ จึงก่อ ให้เกิดการสร้างสรรค์ และสั่งสม อารยธรรมของตนเองอย่างมี เอกลักษณ์มาเป็นระยะเวลา ยาวนาน
- 133. 134 ารยธรรมอินเดีย อารยธรรมอินเดียมีต้นกำาเนิดมาจาก อารยธรรมลุ่มแม่นำ้าสินธุ (Indus Civilization) โดยมีหลักฐานความ เจริญรุ่งเรืองมาตั้งแต่ราว 3,000 B.C. (ร่วมสมัยกับอารยธรรมเมโสโปเต เมีย) ณ เมืองฮารัปปา (Harappa) และเมืองโมเฮนโจดาโร (Mohenjo- daro) ซึ่งปัจจุบันอยู่ในประเทศ
- 134. 135 อารยธรรมลุ่มแม่นำ้าสินธุเป็นของพวกชาว ดราวิเดียน ซึ่งเป็นคนพื้นเมืองเดิมก่อนหน้า ชาวอารยัน ลักษณะพิเศษที่พบในอารยธรรมลุ่มแม่นำ้า สินธุ คืออารยธรรมสังคมเมือง(Urban Civilization)แตกต่างจากอารยธรรมโบราณ อื่นๆ อาทิ -การวางผังเมืองเป็นระบบตาราง (Grid System) -สิ่งก่อสร้างสาธารณะของประชาชน
- 135. 136 อารยธรรมอินเดียสมัยที่ชาว อารยันได้เข้ามาแทนที่พวก ดราวิเดียน ชาวอารยันเดิมเป็นพวกเร่ร่อน พูดภาษา ตระกูลอินโดยูโรเปียน อาศัยอยู่ทางแถบ เอเชียกลางทางตอนเหนือของอินเดีย พวก นี้ได้อพยพเข้ามาในอินเดียตั้งแต่ราว 2,500 B.C. สิ่งสำาคัญที่พวกอารยันได้สร้างขึ้นมา คือ ระบบทางสังคม และระบบความเชื่อ
- 136. 137 บทางสังคมของอารยธรรมอินเดีย ระบบวรรณะ (Caste System) พวกอารยันเดิมมี ๓ วรรณะ คือ a. พราหมณ์ : นักบวช,ผู้ประกอบ พิธีกรรม , ผู้สามารถติดต่อกับเทพเจ้า b. กษัตริย์ : ผู้ปกป้องประชาชน , รักษา ผืนแผ่นดิน , นักรบ c. แพศย์ : ชาวบ้าน , ค้าขาย ผลิต อาหาร
- 137. 138 แต่ต่อมาเมื่อเข้ามาสู่อินเดียแล้ว ได้มีวรรณะเพิ่มขึ้น วรรณะศูทร คือ พวกชาวพื้นเมือง ทำาหน้าที่ใช้ แรงงาน , รับใช้ , ไม่มีสิทธิ์ศึกษา คัมภีร์พระเวทจัดเป็นวรรณะตำ่าสุด
- 139. 140 พวกอารยันมีระบบความเชื่อของตนอัน เก่าแก่ในเรื่องเทพเจ้าหลายองค์ (Polytheism) ดังปรากฏในคัมภีร์พระเวท ซึ่งแบ่งเป็น ฤคเวท , ยธุรเวท , สามเวท เรียกว่าศาสนาพราหมณ์ ซึ่งต่อมาได้ถูก กระแสของระบบความเชื่อใหม่ คือ พุทธ และเชน เข้ามากระทบ ทำาให้ต้องปฏิรูป ศาสนาไปสู่ศาสนาฮินดู ซึ่งมีผู้นิยม นับถือสืบมาจนถึงปัจจุบัน
- 140. 141 ศาสนาฮินดูในปัจจุบันแบ่ง ออกได้เป็น ๒ นิกาย ใหญ่ๆ คือ a.ไศวนิกาย นับถือพระศิวะ หรือ พระอิศวร b.ไวศณพนิกาย นับถือพระ วิษณุ หรือ พระนารายณ์
- 141. 142 ทธิพลของอารยธรรมอินเดียต่อไทย บความเชื่อ ประเพณี าสนาพุทธ –าสนาพราหมณ์ ฮินดู า ปกครอง : หลักกฎหมาย มนูธรรมศาส
- 142. 143 ๔. ศิลปะ ๔.๑ สถาปัตยกรรม ๔.๒ ประติมากรรม ๕. วรรณคดี ๕.๑ รามยณะ รามเกียรติ์ ๕.๒ มหาภารตะ
- 143. 144 อารยธรรมจีน จีน ดินแดนตะวันออกสุดของ ทวีปเอเชีย (Far East) เป็นดิน แดนที่มีขนาดใหญ่ และอยู่ห่าง ไกลจากอารยธรรมโบราณอื่นๆ
- 144. 145 ารยธรรมจีนยุคโบราณ เริ่มต้นที่ราชวงศ์ชาง เมื่อราว 1,500 B.C. ที่เริ่มมีอำานาจเป็น นครรัฐอย่างชัดเจน และมี ลักษณะเป็นสังคมทาส มีการ สังเวยชีวิตมนุษย์ต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์
- 145. 146 สิ่งที่แสดงความรุ่งเรืองของ อารยธรรมจีนยุคโบราณ คือ a. อักษรจีน มีมาตั้งแต่ 1,500 B.C. และต่อมาได้กลายเป็นเป็นพื้นฐาน ของอักษรญี่ปุ่น เกาหลี b. เครื่องมือ เครื่องใช้สำาริด c. กำาแพงเมืองจีน ถือเป็นสิ่งก่อสร้าง ยิ่งใหญ่ที่สุดของมนุษย์อย่างหนึ่ง
- 147. 148 บบความเชื่อของจีน a.ลัทธิขงจื๊อ หรือลัทธิหยู ซึ่ง หมายถึงนักศึกษา เป็นลัทธิที่มี อิทธิพลต่อชาวจีนมานับแต่ โบราณโดยมีใจความเน้นเรื่อง คุณธรรมที่อยู่บนพื้นฐานของ หลักแห่งเมตตา การดำารงชีวิต ของมนุษย์จะต้องยึดมั่นใน
- 148. 149 ขงจื้อไม่พูดถึงเรื่องโชคชะตา ภูตผี หรือชาติหน้า แต่สอนให้ รู้จักชีวิตปัจจุบันให้ดีเสียก่อน นอกจากนั้นลัทธิขงจื้อยัง สอนให้ทุกคนจะต้องเรียน หนังสือไปตลอดชีวิต ไม่ว่าจะอยู่ ในอาชีพใด
- 149. 150 ๒. ลัทธิเต๋า มีที่มาจากคำาสอนของ เล่าจื๊อ นักปรัชญาพเนจรที่เน้น การกลับคืนสู่ธรรมชาติ ใช้ชีวิต เรียบง่าย มีเสรีภาพ ๓. ลัทธิบูชาบรรพบุรุษ เป็น ระบบความเชื่อที่สืบทอดมาแต่ยุค โบราณโดยถือว่าบิดาเป็นประมุข ของครอบครัว ยึดถือระบบกตัญญู
- 150. 151 พลของอารยธรรมจีนที่มีต่อไทย อิทธิพลของอารยธรรมจีนที่มีต่อ ไทยส่วนใหญ่จะมีลักษณะของ การติดต่อค้าขายระหว่างกันมา เป็นเวลาช้านาน จึงมักอยู่ในรูป ของการดำารงชีวิต ข้าวของ เครื่องใช้ อาหาร และเทคโนโลยี ต่างๆ เสียมากกว่า ส่วนที่เป็น
- 151. 152 จนในสมัยรัตนโกสินทร์ที่มีคน จีนอพยพเข้ามาอยู่ในเมืองไทย มากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งจีน แต้จิ๋ว จึงทำาให้มีการผสมผสาน วัฒนธรรม ประเพณีของจีนกับ ไทยมากขึ้น
- 153. 154 ๒. แบบที่เรียกว่าผลิต อาหารได้เอง (food Producing Society) ได้แก่ การเพาะปลูก (Agriculture) การเลี้ยง สัตว์ (Animal Husbandry, Animals Pastoralism)
- 154. 155 ณะของการผลิตอาหารของมนุษย์ นับตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน มนุษย์มี ลักษณะการผลิตอาหารออกได้เป็น ๒ แบบใหญ่ๆ คือ๑. แบบที่ไม่สามารถผลิตอาหารได้ เอง แต่หาเอาจากธรรมชาติ (Food Gathering Society) ได้แก่ลักษณะที่ เรียกว่า การล่าสัตว์ (Hunting) การ หาของป่า
- 155. 156 ๓) การเพาะปลูก แบบซับ ซ้อน(Agriculture) ๔) การเลี้ยงสัตว์ (Pastoralism) ๕) การอุตสาหกรรม (Industry)
- 156. 157 The New Discovery of Mystery hominid in Flores, Indonesia • In 2003 the new discovery of ancient hominid has been undertaken at Liang Bua cave (cool cave) in the Flores island of Indonesia. • These mystery hominid have only half size of body when compare to modern human and same size of brain with the australopithecine. The researchers believed that this is the discovery of new species of tiny people, “Hobbits” so they called them Homo florensiensis • Dating around 95,000-12,000 B.P. • Some scholars believed that these tiny hominids are not the new species in genus Homo but possibly the modern human with the symptom of severe blood disorder or abnormal hormone in isolated island.
- 157. 158 ทำาไมเราจึงต้องรู้เรื่อง มรดก อารยธรรมโลกa. สังคมโลกมีการเปลี่ยนแปลง อยู่ตลอดเวลา b. เราลืมอดีตและไม่ทราบที่มา ของสิ่งต่างๆในปัจจุบัน c. ความเข้าใจที่ถูกต้องและรู้ ข้อมูลอย่างเพียงพอเกี่ยวกับ ความเป็นไปในโลกมี ประโยชน์ต่อการดำารงชีวิต ของมนุษย์ปัจจุบัน
- 158. 159
- 159. 160 ทราบหรือไม่ว่า มรดกอารยธรรมโลกจัด เป็นทรัพยากรทางวัฒนธรรมที่สำาคัญต่อ ระบบเศรษฐกิจของหลายประเทศ • แหล่งท่องเที่ยวที่สำาคัญระดับโลก และมีคน จำานวนมากต้องการไปชมล้วนเป็นแหล่ง อารยธรรมโลกทั้งสี้น อาทิ ปิรามิด แห่ง อียิปต์ โคลอสเซียม แห่ง อิตาลี สโตนเฮนส์ แห่ง อังกฤษ นครวัด แห่ง กัมพูชา บุโรพุทโธ แห่ง อินโดนีเซีย ……….แห่ง ประเทศไทย
- 160. 161
- 161. 162 ลักษณะของการเปลี่ยนแปลงที่สำาคัญที่ ทำาให้มนุษย์แตกต่างจากสัตว์ชนิดอื่นอย่าง เห็นได้ชัด * การเปลี่ยนลักษณะการยืนและ การเคลื่อนไหวมาเป็นการยืนตัว ตรง เดิน ๒ เท้า (Erect Bipedal Posture) * สมองมีขนาดใหญ่ขึ้น * รู้จักทำาเครื่องมือตั้งแต่ราว ๒ ล้านปีมาแล้ว โดยทำาเป็นเครื่อง มือหินกะเทาะแบบง่ายๆ แบบที่ เรียกว่า วัฒนธรรมโอลดูวัน (Oldouwan Culture) เทคนิคการ ทำาเครื่องมือแบบนี้ใช้สืบเนื่องกัน มาอีกราว ๑ ล้านปี