1. EKG,RİTİM VE PACE-EKG,RİTİM VE PACE-
MAKERMAKER

2. EKG NEDİR?EKG NEDİR?
 Her sistolde veHer sistolde ve
diastolde miyokard dadiastolde miyokard da
oluşan elektrikoluşan elektrik
akımınınakımının
kuvvetlendirilerek kağıtkuvvetlendirilerek kağıt
üzerine yazılmasıüzerine yazılması
işlemidir.Elektrokardiyişlemidir.Elektrokardiy
ograf denilen aletlerleograf denilen aletlerle
uygulanır.uygulanır.

3. EKG KAĞIDIEKG KAĞIDI
 Yatay Eksen:Zaman/Dikey Eksen:VoltajYatay Eksen:Zaman/Dikey Eksen:Voltaj
 Küçük Kare:0.04 sn / Büyük Kare:0.20 snKüçük Kare:0.04 sn / Büyük Kare:0.20 sn
 10 mm : 1 Mv10 mm : 1 Mv

4. DERİVASYONLARDERİVASYONLAR
 Standart bir EKG’de on iki derivasyonStandart bir EKG’de on iki derivasyon
mevcuttur.Bunlardan altısı göğüs altısı damevcuttur.Bunlardan altısı göğüs altısı da
ekstiremite derivasyonudurekstiremite derivasyonudur

5. Göğüs DerivasyonlarıGöğüs Derivasyonları
 Göğüs üzerinde altı farklı yere pozitif elektrodGöğüs üzerinde altı farklı yere pozitif elektrod
yerleştirilerek göğüs derivasyonları eldeyerleştirilerek göğüs derivasyonları elde
edilir.V1’den V6’ ya kadar her birine numara verilir.edilir.V1’den V6’ ya kadar her birine numara verilir.
 V1,V2 derivasyonları kalbi sağ,V3,V4V1,V2 derivasyonları kalbi sağ,V3,V4
interventriküler septum,V5,V6 sol taraftan görür.interventriküler septum,V5,V6 sol taraftan görür.

6. Ekstremite DerivasyonlarıEkstremite Derivasyonları
 I.Derivasyon;I.Derivasyon;sağ kolsağ kol
negatif,sol kol pozitiftir.negatif,sol kol pozitiftir.
 II.Derivasyon;II.Derivasyon;sağ kolsağ kol
negatif,sol bacak pozitiftir.negatif,sol bacak pozitiftir.
 III.Derivasyon;III.Derivasyon;sol kolsol kol
negatif,sol bacak pozitiftir.negatif,sol bacak pozitiftir.
 AVR;AVR;sağ kol pozitiftir.sağ kol pozitiftir.
 AVL;AVL;sol kol pozitiftir.sol kol pozitiftir.
 AVF;AVF;sol bacak pozitiftir.sol bacak pozitiftir.

7. KALBİN İLETİ SİSTEMİKALBİN İLETİ SİSTEMİ
Kalp atımlarının düzenli
şekilde sıralanışına ritmik
kalp atımı denir.
Bu düzenli kalp atımlarını
doğuran merkez( pace-
maker );sağ atriyumda vena
cava süperiorun hemen
altındadır.Bu merkeze
sinüs düğümü (S.A nod)
adı verilir.
Atrioventriküler nod(AV nod)
His demeti
Purkinje liftleri

8.  Depolarizasyon’da:Depolarizasyon’da:kalp kası kasılırkalp kası kasılır
 Repolarizasyon’da:Repolarizasyon’da: kalp kası gevşerkalp kası gevşer
 P dalgası:P dalgası: atrial depolarizasyonatrial depolarizasyon
 QRS kompleksiQRS kompleksi::ventriküler depolarizasyonventriküler depolarizasyon
 T dalgası:T dalgası:ventriküllerin repolarizasyonuventriküllerin repolarizasyonu

10. Aritmi NedenleriAritmi Nedenleri
 İntraoperatif aritmi insidansı %16-62 arasındadır.Enİntraoperatif aritmi insidansı %16-62 arasındadır.En
sık endotrakeal entübasyon ve ekstübasyon sırasındasık endotrakeal entübasyon ve ekstübasyon sırasında
ortaya çıkar.Kardiyak patolojisi olan hastalarda iseortaya çıkar.Kardiyak patolojisi olan hastalarda ise
%40-60 oranında görülür.%40-60 oranında görülür.
Aritmiye Neden Olan Faktörler:Aritmiye Neden Olan Faktörler:
1.Anestetik ajanlar:1.Anestetik ajanlar:Halojenli hidrokarbonlar aritmiHalojenli hidrokarbonlar aritmi
oluştururlar.oluştururlar.
2.Asit-baz dengesi ve elektırolit bozuklukları:2.Asit-baz dengesi ve elektırolit bozuklukları:AsidozAsidoz
serum potasyum seviyesini arttırır.Alkoloz iseserum potasyum seviyesini arttırır.Alkoloz ise
potasyum seviyesini düşürür.potasyum seviyesini düşürür.

11. 3.Endotrakeal entübasyon:3.Endotrakeal entübasyon:Aritmilerin en sık nedenidir.CiddiAritmilerin en sık nedenidir.Ciddi
hipertansiyonla birliktedir.hipertansiyonla birliktedir.
4.Refleks stimülasyon:4.Refleks stimülasyon:Vagal stimülasyon sinüs bradikardisineVagal stimülasyon sinüs bradikardisine
neden olur.neden olur.
5.Anoksi ve hipoksi5.Anoksi ve hipoksi
6.Kalp hastalığı olması6.Kalp hastalığı olması
7.Kalbe sokulan katater ve teller:7.Kalbe sokulan katater ve teller:Swan-Gaz katateriSwan-Gaz katateri
yerleştirilmesi sıklıkla ventrikül ekstrasistollere neden olur.yerleştirilmesi sıklıkla ventrikül ekstrasistollere neden olur.
8.Derin anestezi8.Derin anestezi

12. Sinüs RitmiSinüs Ritmi
 P,QRS ve T dalgasından oluşur.P,QRS ve T dalgasından oluşur.
 Dalgaların şekilleri aynıdır .Dalgaların şekilleri aynıdır .
 Dalgalar arasındaki mesafe eşittir.Dalgalar arasındaki mesafe eşittir.
 Hızı 60-100/dk arasındadırHızı 60-100/dk arasındadır

13. Sinüs BradikardisiSinüs Bradikardisi
P,QRS ve T dalgasından oluşur.P,QRS ve T dalgasından oluşur.
Dalgaların şekilleri aynıdır.Dalgaların şekilleri aynıdır.
Dalgalar arasındaki mesafe eşittir.Dalgalar arasındaki mesafe eşittir.
Hızı 40-60/dkHızı 40-60/dk
TEDAVİ:TEDAVİ:Genellikle gereksizdir.Ancak hipotansiyon veGenellikle gereksizdir.Ancak hipotansiyon ve
ekstrasistollerle birlikte olursa atropin endikedir.Aminocardolekstrasistollerle birlikte olursa atropin endikedir.Aminocardol
ve teobeg de kullanılabilir.ve teobeg de kullanılabilir.

14. Sinüs TaşikardisiSinüs Taşikardisi
Anestezi ve cerrahi sonrasında çok sık görülen bir aritmidir.Anestezi ve cerrahi sonrasında çok sık görülen bir aritmidir.
Nedenleri:Nedenleri:Ağrı,ateş,çay, kahve,sigara,yüzeyelAğrı,ateş,çay, kahve,sigara,yüzeyel
anestazi,hipovolemi,ruhsal durum,kalp yetmezliği veanestazi,hipovolemi,ruhsal durum,kalp yetmezliği ve
hipertiroidizm nedenlerinin bazılarıdır.hipertiroidizm nedenlerinin bazılarıdır.
1.1.Kalp hızı 100/dk üzerindedir.Kalp hızı 100/dk üzerindedir.

15. 2.2.Ritim düzenlidir.Ritim düzenlidir.
3.3.Her P’ye karşılık bir QRS kompleksi vardır.Her P’ye karşılık bir QRS kompleksi vardır.
4.4.QRS kompleksi normaldir.QRS kompleksi normaldir.
Bir kalp hastasında taşikardinin uzunBir kalp hastasında taşikardinin uzun
sürmesi,miyokardın işini arttırır ve konjektif kalpsürmesi,miyokardın işini arttırır ve konjektif kalp
yetmezliğini hızlandırır.Taşikardi koroner perfizyonyetmezliğini hızlandırır.Taşikardi koroner perfizyon
süresini azaltarak ST-T dalgalarında değişikliğesüresini azaltarak ST-T dalgalarında değişikliğe
neden olur ve anjina pektorisi davet eder.neden olur ve anjina pektorisi davet eder.
TEDAVİ:TEDAVİ:Dijitalizasyon,Betabloker,Diltizem tb veyaDijitalizasyon,Betabloker,Diltizem tb veya
infizyonuinfizyonu

16. ESCAESCA
PE(KAÇIŞ) VEPE(KAÇIŞ) VE
PREMATÜRE(ERKEN)VURULARPREMATÜRE(ERKEN)VURULAR
 Atrial Kaçış VurusuAtrial Kaçış Vurusu
 AV Jjunctional(Kaçış)AV Jjunctional(Kaçış)
VurusuVurusu
 Ventriküler kaçışVentriküler kaçış
VurusuVurusu
 AV Junctional ErkenAV Junctional Erken
VuruVuru
 Ventriküler Erken VuruVentriküler Erken Vuru
 Atrial Erken VuruAtrial Erken Vuru

17. Atrial Kaçış VurusuAtrial Kaçış Vurusu
 Sinüs düğümünün uyarı çıkarmasındaki duraklama,atriumdakiSinüs düğümünün uyarı çıkarmasındaki duraklama,atriumdaki
ektopik bir odaktan gecikmiş bir uyarıektopik bir odaktan gecikmiş bir uyarı
çıkmasına;böylece,atrial kaçış vurusuna yol açar.çıkmasına;böylece,atrial kaçış vurusuna yol açar.
 P dalgası sinüs P`lerine benzemez.P dalgası sinüs P`lerine benzemez.
 QRS kompleksi normaldir.QRS kompleksi normaldir.

19. AV Junctional(Kavşak)KaçışAV Junctional(Kavşak)Kaçış
VurusuVurusu
 Sinüs düğümünün uyarı çıkarmasındaki birSinüs düğümünün uyarı çıkarmasındaki bir
duraklama döneminde ,AV`de yer alan ektopik birduraklama döneminde ,AV`de yer alan ektopik bir
odak uyarı çıkarırsa AV junctional kaçış vuruodak uyarı çıkarırsa AV junctional kaçış vuru
oluşur.oluşur.
 P dalgası yoktur.P dalgası yoktur.
 QRS kompleksi normaldir.QRS kompleksi normaldir.

21. Ventriküler Kaçış VurusuVentriküler Kaçış Vurusu
 Sinüs düğümünden gelen elektiriksel aktivitenin olmadığıSinüs düğümünden gelen elektiriksel aktivitenin olmadığı
dönemde ventriküldeki ektopik bir odaktan uyarı çıkmasınadönemde ventriküldeki ektopik bir odaktan uyarı çıkmasına
ventriküler kaçış vurusu denir.ventriküler kaçış vurusu denir.
 P dalgası yoktur.P dalgası yoktur.
 QRS kompleksi geniş ve değişiktir.QRS kompleksi geniş ve değişiktir.

23. Atrial Erken VuruAtrial Erken Vuru
 Ektopik odak atriumdadır.Ektopik odak atriumdadır.
 Beklenenden daha erken oluşur.Beklenenden daha erken oluşur.
 P dalgasının şekli değişiktir.P dalgasının şekli değişiktir.
 QRS kompleksi normaldir.QRS kompleksi normaldir.
TEDAVİ:TEDAVİ:Genellikle gereksizdir.Hemodinamik bozukluğaGenellikle gereksizdir.Hemodinamik bozukluğa
neden olursa dijitalize edilir.neden olursa dijitalize edilir.

24. (AV)Junctional Erken Vuru(AV)Junctional Erken Vuru
 Ektopik odak AV noddadır.Ektopik odak AV noddadır.
 Beklenenden daha erken oluşur.Beklenenden daha erken oluşur.
 P dalgası yoktur.P dalgası yoktur.
 QRS kompleksi normaldir.QRS kompleksi normaldir.

25. Ventriküler Erken Vuru(PVC)Ventriküler Erken Vuru(PVC)
 Beklenenden erken oluşur.Beklenenden erken oluşur.
 Ektopik odak ventriküldedir.Ektopik odak ventriküldedir.
 P dalgası yoktur.P dalgası yoktur.
 QRS kompleksi acaip görünümdedir.QRS kompleksi acaip görünümdedir.
 Dakikada altı veya daha fazla PVC görülmesi patolojiktir.Dakikada altı veya daha fazla PVC görülmesi patolojiktir.

27. Bazen,ventriküler erken vurular,normal vurularıBazen,ventriküler erken vurular,normal vuruları
belli bir düzende izler.belli bir düzende izler.
 P.V.C’ler düzenli olarak her normal vurudanP.V.C’ler düzenli olarak her normal vurudan
veya birkaç vurudan sonra gelebilir.Bunaveya birkaç vurudan sonra gelebilir.Buna
ventriküler bigemine denirventriküler bigemine denir
 Her iki normal vurudan sonra bir P.V.CHer iki normal vurudan sonra bir P.V.C
geliyorsa ventriküler trigemine olarakgeliyorsa ventriküler trigemine olarak
adlandırılır.adlandırılır.

29.  Her üç normal vurudan sonra bir P.V.C geliyorsaHer üç normal vurudan sonra bir P.V.C geliyorsa
buna ventriküler kuadrigemine denir.buna ventriküler kuadrigemine denir.
 Ventriküldeki ektopik bir odaktan bir seri hızlıVentriküldeki ektopik bir odaktan bir seri hızlı
P.V.C ler çıkabilir bunlarada run adıverilir.P.V.C ler çıkabilir bunlarada run adıverilir.
 P.V.C ler Tdalgası üzerine rastlarsa ventrikülünP.V.C ler Tdalgası üzerine rastlarsa ventrikülün
hızlı çalışmasına ve fibrilasyona neden olabilir.hızlı çalışmasına ve fibrilasyona neden olabilir.

32. TEDAVİ:TEDAVİ:İlk olarak altta yatan hipokalemi veyaİlk olarak altta yatan hipokalemi veya
hipoksi gibi bir neden varsa hemenhipoksi gibi bir neden varsa hemen
düzeltilmelidir.Anestetik ajan miktarıdüzeltilmelidir.Anestetik ajan miktarı
azaltılmalı.Oksijen verilmeli.Lidokainazaltılmalı.Oksijen verilmeli.Lidokain
başlangıç dozu 1mg/kg ıv bolus yapılmalıbaşlangıç dozu 1mg/kg ıv bolus yapılmalı
,infizyon gidecekse protokole göre,infizyon gidecekse protokole göre
gönderilmeli.Lidokain infizyonu yerinegönderilmeli.Lidokain infizyonu yerine
genellikle cordoron infizyonu yapılır.Gerekirsegenellikle cordoron infizyonu yapılır.Gerekirse
pace takılmalıdır.pace takılmalıdır.

33. Paroksismal Atrial TaşikardiParoksismal Atrial Taşikardi
 Kalp hızı 150-250/dk arasındadır.Kalp hızı 150-250/dk arasındadır.
 Ritim genellikle düzenlidir.Ritim genellikle düzenlidir.
 P dalgası genellikle anormaldir ve zor görülür.P dalgası genellikle anormaldir ve zor görülür.
 QRS kompleksi normaldir.QRS kompleksi normaldir.
 Ani başlar ve aniden biter.Ani başlar ve aniden biter.
Ciddi hemodinamik bozukluklara neden olur.Bir çokCiddi hemodinamik bozukluklara neden olur.Bir çok
hastada PAT+2:1 AV blok dijital entoksikasyonunuhastada PAT+2:1 AV blok dijital entoksikasyonunu
gösterir.gösterir.

35.  TEDAVİTEDAVİ::Mutlaka tedavi edilmelidir.TedaviMutlaka tedavi edilmelidir.Tedavi
basamakları;basamakları;
1.Karotis sinüs masajı1.Karotis sinüs masajı
 2.Göz kürelerine baskı2.Göz kürelerine baskı
3.Vagal uyarı3.Vagal uyarı
4.Dijitalizasyon4.Dijitalizasyon
5.Kardiyoversiyon (senkronizede 30-50 joul arası5.Kardiyoversiyon (senkronizede 30-50 joul arası
akım verilir)akım verilir)

36. Paroksismal(AV)JunctionalParoksismal(AV)Junctional
TaşikardiTaşikardi
 AV junctional’daki ektopik odaktan çıkar.AV junctional’daki ektopik odaktan çıkar.
 Hızı 150-250/dk arasındadır.Hızı 150-250/dk arasındadır.
Paroksimal atrial taşikardi ve paroksismalParoksimal atrial taşikardi ve paroksismal
junctional taşikardi ventriküllerden dahajunctional taşikardi ventriküllerden daha
yukardaki odaklardan kaynaklandıklarındanyukardaki odaklardan kaynaklandıklarından
bunlara “bunlara “supraventriküler taşikardi”supraventriküler taşikardi”dede
denir.Tedavisi PAT’taki gibidir.denir.Tedavisi PAT’taki gibidir.

40. Paroksismal VentrikülerParoksismal Ventriküler
Taşikardi(VT)Taşikardi(VT)
 Uyarılar ventriküldeki ektopik bir odaktan çıkar.Uyarılar ventriküldeki ektopik bir odaktan çıkar.
 Hızı 150-250/dk arasındadır.Hızı 150-250/dk arasındadır.
 Ritim genellikle düzenlidir.Ritim genellikle düzenlidir.
 QRS kompleksi genişlemiştir.QRS kompleksi genişlemiştir.
TEDAVİ:TEDAVİ:Lidokain veya acil kardiyoversiyon yapılır.Lidokain veya acil kardiyoversiyon yapılır.

42. Atrial FlutterAtrial Flutter
 Atriumdaki ektopik bir odaktan kaynaklanır.Atriumdaki ektopik bir odaktan kaynaklanır.
 P dalgaları birbirinin aynıdır.P dalgaları birbirinin aynıdır.
 Hızı 250-350/dk arasındadır.Hızı 250-350/dk arasındadır.
TEDAVİ:TEDAVİ:Seçilecek ilk tedavi girişimi çok düşük voltajda (10-Seçilecek ilk tedavi girişimi çok düşük voltajda (10-
50 joul) ile kardiyoversiyon uygulamaktır.Dijitalize edilir.50 joul) ile kardiyoversiyon uygulamaktır.Dijitalize edilir.

44. Ventriküler FlutterVentriküler Flutter
 Ventriküldeki ektopik bir odaktan kaynaklanır.Ventriküldeki ektopik bir odaktan kaynaklanır.
 Hızı 250-350/dk arasındadır.Hızı 250-350/dk arasındadır.
 Seçilebilen P,QRS,T dalgası yoktur.Seçilebilen P,QRS,T dalgası yoktur.
 Tedavi edilmezse öldürücü aritmilere dönüşür.Tedavi edilmezse öldürücü aritmilere dönüşür.
TEDAVİ:TEDAVİ:Lidokain uygulanır.Kardiyoversiyon (100 joul) ileLidokain uygulanır.Kardiyoversiyon (100 joul) ile
yapılır.yapılır.

46. Atrial FibrilasyonAtrial Fibrilasyon
 Atriumda farklı ektopik odakların uyarı çıkarması sonucuAtriumda farklı ektopik odakların uyarı çıkarması sonucu
oluşur.oluşur.
 P dalgası yoktur.Küçük ,düzensiz,birbirinden farklıP dalgası yoktur.Küçük ,düzensiz,birbirinden farklı
titreşimler vardır.titreşimler vardır.
 Hızı 350-450/dk arasındadır.Hızı 350-450/dk arasındadır.
 QRS cevabı düzensizdir.QRS cevabı düzensizdir.

47. ÖNEMİÖNEMİ
Yaşlılarda felç nedenlerinin ¼’ünü atrial fibrilasyonYaşlılarda felç nedenlerinin ¼’ünü atrial fibrilasyon
oluşturur.oluşturur.
ABD’de her yıl 70.000 felce neden oluyorABD’de her yıl 70.000 felce neden oluyor
Ritim bozukluğu ile yatan hastaların 1/3’ ünü atrialRitim bozukluğu ile yatan hastaların 1/3’ ünü atrial
fibrilasyon oluşturuyor.fibrilasyon oluşturuyor.
Genel populasyondaki sıklığı %0.4 civarında,oran yaşlaGenel populasyondaki sıklığı %0.4 civarında,oran yaşla
artıyor.artıyor.
Erkeklerde kadınlarda göre daha sık görülür.Erkeklerde kadınlarda göre daha sık görülür.

49. Atrial Fibrilasyonun NedenleriAtrial Fibrilasyonun Nedenleri
Nelerdir?Nelerdir? HipertansiyonHipertansiyon
 Koroner arter hastalığıKoroner arter hastalığı
 Kalp kapak hastalıkları(özellikle mitral darlık)Kalp kapak hastalıkları(özellikle mitral darlık)
 Tiroid bezi hastalıklarıTiroid bezi hastalıkları
 Kalp cerrahisiKalp cerrahisi
 Kronik akciğer hastalıkları(amfizem,astım vb)Kronik akciğer hastalıkları(amfizem,astım vb)
 Kalp yetmezliğiKalp yetmezliği
 KardiyomiyopatiKardiyomiyopati
 Konjenital kalp hastalıklarıKonjenital kalp hastalıkları
 Pulmoner embolizmPulmoner embolizm
 PerikarditPerikardit
AF’li hastaların en az % 10’unda altta yatan bir kalp hastalığıAF’li hastaların en az % 10’unda altta yatan bir kalp hastalığı
saptanamaz.Bu hastalarda alkol, sitres, bazı ilaçlar,metaboliksaptanamaz.Bu hastalarda alkol, sitres, bazı ilaçlar,metabolik
bozukluklar,ağır enfeksiyonlar,aşırı kafein kullanımı ilebozukluklar,ağır enfeksiyonlar,aşırı kafein kullanımı ile
ilişkili olabilir.Bazı hastalarda ise hiçbir neden bulunamaz.ilişkili olabilir.Bazı hastalarda ise hiçbir neden bulunamaz.

50. Atrial Fibrilasyonda ŞikayetlerAtrial Fibrilasyonda Şikayetler
Nelerdir?Nelerdir?
 Çarpıntı (sıklıkla olur)Çarpıntı (sıklıkla olur)
 Enerji kaybı ve yorgunlukEnerji kaybı ve yorgunluk
 Sersemlik hissi,bayılacak gibi olma veya başSersemlik hissi,bayılacak gibi olma veya baş
dönmesidönmesi
 Göğüste rahatsızlık hissi(ağrı,basınç veyaGöğüste rahatsızlık hissi(ağrı,basınç veya
huzursuzluk)huzursuzluk)
 Nefes darlığıNefes darlığı

51. Atrial Fibrilasyon TedavisiAtrial Fibrilasyon Tedavisi
İlaçİlaç tedavisi:tedavisi:Eğer amaç normal ritmin sağlanması ise antiaritmikEğer amaç normal ritmin sağlanması ise antiaritmik
ilaçlar (Rytmanorm,aritmal,cordorone) kullanılır.Bu ilaçlarınilaçlar (Rytmanorm,aritmal,cordorone) kullanılır.Bu ilaçların
AF’yi normal ritme çevirme şansı %30-60 civarında olup AFAF’yi normal ritme çevirme şansı %30-60 civarında olup AF
süresi uzadıkça başarı şansı azalır.süresi uzadıkça başarı şansı azalır.
 Kalp içinde pıhtı oluşumunu önlemek için antikoagülanKalp içinde pıhtı oluşumunu önlemek için antikoagülan
ilaçlar(fraxiparine,clexcan,heparin,coumodin) verilir.ilaçlar(fraxiparine,clexcan,heparin,coumodin) verilir.
 Kalp hızı kontrolü digoksin,beta blokerler ile yapılabilir.Kalp hızı kontrolü digoksin,beta blokerler ile yapılabilir.
Kardiyoversiyon:Kardiyoversiyon:Öncesinde monitörize edilip ,hastada kısaÖncesinde monitörize edilip ,hastada kısa
etkili bir sedasyon(dormicum gibi)sağlanır.Kardiyoversiyonetkili bir sedasyon(dormicum gibi)sağlanır.Kardiyoversiyon
öncesinde ve sonrasında antiaritmik ilaçlaröncesinde ve sonrasında antiaritmik ilaçlar
yapılabilir.Kardiyoversiyon yapılacak hastaya defibrilatöryapılabilir.Kardiyoversiyon yapılacak hastaya defibrilatör
elektrotları yerleştirilir,kaşıklar jellenir,senkronize tuşunaelektrotları yerleştirilir,kaşıklar jellenir,senkronize tuşuna
basılır,50-100 joul arasında şok verilerek yapılır.basılır,50-100 joul arasında şok verilerek yapılır.

52. Ablasyon:Ablasyon:Santral venden girilerek kalbin içinde AV düğümSantral venden girilerek kalbin içinde AV düğüm
üzerine getirilen katater ile enerji verilerek atriumlardanüzerine getirilen katater ile enerji verilerek atriumlardan
ventriküllere elektiriksel geçiş durdurulur.İşlem sonrası kalpventriküllere elektiriksel geçiş durdurulur.İşlem sonrası kalp
hızı düşeceğinden kalıcı pil takılır.hızı düşeceğinden kalıcı pil takılır.
Kalp pilleri ve implante edilebilir kardiyoverter-Kalp pilleri ve implante edilebilir kardiyoverter-
defibrilatör (ICD)defibrilatör (ICD) cihazlar:cihazlar:Hastaya hastanede yatmadanHastaya hastanede yatmadan
tedavi şansı sunar.Semptomlar ortaya çıktığında cihazıtedavi şansı sunar.Semptomlar ortaya çıktığında cihazı
aktive edip uygulayabilir veya cihaz otomatik olarakaktive edip uygulayabilir veya cihaz otomatik olarak
calışmaya programlanabilir.calışmaya programlanabilir.
Cerrahi tedavi:Cerrahi tedavi:Maze(labirent)operasyonu yapılabilir.AtriumlarMaze(labirent)operasyonu yapılabilir.Atriumlar
içerisinde kesiler oluşturularak uyarıların oluşturulan kesileriçerisinde kesiler oluşturularak uyarıların oluşturulan kesiler
vasıtasıyla normal yolu izlemesi sağlanır.vasıtasıyla normal yolu izlemesi sağlanır.

53. Ventriküler FibrilasyonVentriküler Fibrilasyon
 Ventriküldeki farklı ektopik odaklardan uyarı çıkmasıVentriküldeki farklı ektopik odaklardan uyarı çıkması
sonucu oluşur.sonucu oluşur.
 Hızı 350-450/dk arasındadır.Hızı 350-450/dk arasındadır.
 Düzensiz titreşimler oluşur.Düzensiz titreşimler oluşur.
 Ventriküler fibrilasyon bir çeşit kardiyak arresttir.CPRVentriküler fibrilasyon bir çeşit kardiyak arresttir.CPR
gerektiren acil bir durumdur.gerektiren acil bir durumdur.
TEDAVİ:TEDAVİ:Acil CPR’a başlanmalı ve defibrilasyonAcil CPR’a başlanmalı ve defibrilasyon
uygulanmalıdır. 200-360 joul ile defibrile edilir.Antiaritmikuygulanmalıdır. 200-360 joul ile defibrile edilir.Antiaritmik
ilaçlar yapılır.ilaçlar yapılır.

55. AsistolAsistol
 EKG düz bir çizgiden oluşurEKG düz bir çizgiden oluşur
 P,QRS,T kompleksi yokturP,QRS,T kompleksi yoktur
 Kalp hızı yokturKalp hızı yoktur
TEDAVİ:TEDAVİ:Acil CPR uygulanır.Acil CPR uygulanır.

56. BLOKLARBLOKLAR
 Sinüsal BlokSinüsal Blok
 AV BlokAV Blok
 Dal BloğuDal Bloğu
SİNÜSAL BLOKSİNÜSAL BLOK SinüsSinüs
düğümünden endüğümünden en
azından bir tam siklusazından bir tam siklus
boyunca uyarıboyunca uyarı
çıkmamasıdır.çıkmamasıdır.

57. AV BLOKAV BLOK
 Birinci Derece AV BlokBirinci Derece AV Blok
 İkinci Derece AV Blokİkinci Derece AV Blok
 Üçüncü Derece AV BlokÜçüncü Derece AV Blok
Birinci Derece AV BlokBirinci Derece AV Blok;; P-RP-R aralığıaralığı 0,200,20
saniyeden(bir büyük kare) daha uzundur.saniyeden(bir büyük kare) daha uzundur.

58. İkinci Derece AV Blokİkinci Derece AV Blok
MOBİTZ I :MOBİTZ I :Arkadan gelen sikluslarda P dalgası ileArkadan gelen sikluslarda P dalgası ile
QRS kompleksi arasındaki uzaklık gittikçe artar,sonQRS kompleksi arasındaki uzaklık gittikçe artar,son
P dalgası yalnız kalır ve bu durum baştan itibarenP dalgası yalnız kalır ve bu durum baştan itibaren
tekrarlanır.Tedavi gerekmez.tekrarlanır.Tedavi gerekmez.
2:1 MOBİTZ II AV BLOK:2:1 MOBİTZ II AV BLOK:Her iki P dalgasındanHer iki P dalgasından
birine QRS cevabı varsa.Pace-macer’a gerek olabilir.birine QRS cevabı varsa.Pace-macer’a gerek olabilir.
3:1 MOBİTZ II AV BLOK:3:1 MOBİTZ II AV BLOK:Her üç P dalgasındanHer üç P dalgasından
birine QRS cevabı varsa.Pace-macer’a gerek olabilir.birine QRS cevabı varsa.Pace-macer’a gerek olabilir.

61. Üçüncü Derece AV Blok(Tam-Üçüncü Derece AV Blok(Tam-
Komplet)Komplet)
 Atrial uyarıların hiçbiri ventriküle geçmez.BuAtrial uyarıların hiçbiri ventriküle geçmez.Bu
duruma tam blok denir.duruma tam blok denir.
 Atrium ve ventrikül birbirinden bağımsız çalışır.Atrium ve ventrikül birbirinden bağımsız çalışır.
TEDAVİ:TEDAVİ:Kalp hızı yeterli dolaşımı sağlamaktanKalp hızı yeterli dolaşımı sağlamaktan
uzaktır.Bu nedenle senkop veya kalp yetmezliğiuzaktır.Bu nedenle senkop veya kalp yetmezliği
oluşabilir.Pace-macer takılmalıdır.oluşabilir.Pace-macer takılmalıdır.

63. Dal BloklarıDal Blokları
Depolarizasyonun sağ ve sol dalda bloke edilmesiDepolarizasyonun sağ ve sol dalda bloke edilmesi
sonucu ortaya çıkar.sonucu ortaya çıkar.
QRS kompleksi 0,12 sn(üç küçük kare) veya dahaQRS kompleksi 0,12 sn(üç küçük kare) veya daha
geniştir.geniştir.
RR’ konfigürasyonu olup olmadığına bakılır.RR’ konfigürasyonu olup olmadığına bakılır.
 Sağ Dal BloğuSağ Dal Bloğu
 Sol Dal BloğuSol Dal Bloğu

64.  SAĞ DAL BLOĞU;SAĞ DAL BLOĞU;RR’patterni V1,V2’de ise sağRR’patterni V1,V2’de ise sağ
daldadır.daldadır.

65. Sol Dal BloğuSol Dal Bloğu
 RR’patterni V5,V6’da ise sol dal bloğu denir.RR’patterni V5,V6’da ise sol dal bloğu denir.

66. Myokard EnfarktüsüMyokard Enfarktüsü
İskemi:İskemi:Koroner kan akımının azalmasıdır.TipikKoroner kan akımının azalmasıdır.Tipik
bulgusu Tdalgası simetrik ve terstir.bulgusu Tdalgası simetrik ve terstir.
İnjuri:İnjuri:Enfarktüsün yeni olduğunu gösterir.EKGEnfarktüsün yeni olduğunu gösterir.EKG
bulgusu ST segment yükselmesidir.bulgusu ST segment yükselmesidir.
Dijital ve subendokardiyal myokard infaktüsüDijital ve subendokardiyal myokard infaktüsü
gibi bazı durumlarda ST segmentigibi bazı durumlarda ST segmenti
çöker(depresyon)çöker(depresyon)
Myokard infaktüsü tanısı Q dalgasının varlığı ileMyokard infaktüsü tanısı Q dalgasının varlığı ile
konur.konur.

69. Akut Anterior MyokardAkut Anterior Myokard
İnfaktüsüİnfaktüsü
 V1,V2,V3,V4’te patolojik Q ve ST yükselmesiV1,V2,V3,V4’te patolojik Q ve ST yükselmesi
görülür.görülür.

70. Akut Posterior MyokardAkut Posterior Myokard
İnfaktüsüİnfaktüsü
 V1 ,V2 ve V3’ te yüksek R dalgası(Q dalgasınınV1 ,V2 ve V3’ te yüksek R dalgası(Q dalgasının
tersi) ST segment çökmesi görülür.tersi) ST segment çökmesi görülür.

71. Lateral Myokard İnfaktüsüLateral Myokard İnfaktüsü
 I ve AVL’ de patolojik Q dalgası görülür.STI ve AVL’ de patolojik Q dalgası görülür.ST
segmentinin çökük olması eski , yüksek olması isesegmentinin çökük olması eski , yüksek olması ise
yeni(akut) olduğunu gösterir.yeni(akut) olduğunu gösterir.

72. İnferior Myokard İnfaktüsüİnferior Myokard İnfaktüsü
 II,III ve AVF’ de patolojik Q dalgası bulunur.II,III ve AVF’ de patolojik Q dalgası bulunur.
 ST segment yüksekliği ve patolojik Q bulunması akutST segment yüksekliği ve patolojik Q bulunması akut
inferior myokard infaktüsü tanısını koydurur.inferior myokard infaktüsü tanısını koydurur.
MI da tedavi:MI da tedavi:Kişi yatak istirahatine alınır.MonitörizeKişi yatak istirahatine alınır.Monitörize
izlenir.Oksijen verilir.Nitrogliserin başlanır. Antikoagülanizlenir.Oksijen verilir.Nitrogliserin başlanır. Antikoagülan
başlanır.Kardiyak enzimleri (CK,CK-MB,TROPONİNbaşlanır.Kardiyak enzimleri (CK,CK-MB,TROPONİN
I,MYOGLOBİN) kontrol edilir.Gerekirde anjio içinI,MYOGLOBİN) kontrol edilir.Gerekirde anjio için
hazırlıkları yapılır.hazırlıkları yapılır.

74. Kalp Pilleri(Pacemacer)Nedir? NeKalp Pilleri(Pacemacer)Nedir? Ne
Zaman Kullanılır?Zaman Kullanılır?
 Kalbin ritmini oluşturan ve düzenleyen elektronikKalbin ritmini oluşturan ve düzenleyen elektronik
cihazlardır.İlk çıkış amacı kalbin yavaş atması sonucu gelişencihazlardır.İlk çıkış amacı kalbin yavaş atması sonucu gelişen
rahatsızlıkları tedavi amacını taşırken son yıllarda ritimrahatsızlıkları tedavi amacını taşırken son yıllarda ritim
bozukluklarında ve kalp yetmezliğinde kullanılmayabozukluklarında ve kalp yetmezliğinde kullanılmaya
başlanmıştır.başlanmıştır.
Ne zaman kullanılır?Ne zaman kullanılır?
1.Kısmi ve tam bloklar1.Kısmi ve tam bloklar
2.Kısmi ve tam bloklarla olan myokard enfaktüsü2.Kısmi ve tam bloklarla olan myokard enfaktüsü
3.Kalp blokuyla birlikte olan akut myokarditler3.Kalp blokuyla birlikte olan akut myokarditler
4.Kalp cerrahisini izleyen bloklar4.Kalp cerrahisini izleyen bloklar
5.Aralıklı sinüsal bloklar5.Aralıklı sinüsal bloklar
6.Senkopla birlikte olan bradikardiler,AF,atrial flatter6.Senkopla birlikte olan bradikardiler,AF,atrial flatter
7.Supraventriküler taşikardi,VT7.Supraventriküler taşikardi,VT

75. Geçici ve kalıcı olmak üzere iki şekilde takılır.Geçici ve kalıcı olmak üzere iki şekilde takılır.
Geçici pacemaker yerleştirilmesi:Geçici pacemaker yerleştirilmesi:AcilAcil
durumlarda tıbbi tedaviye yanıt vermeyen asistolüdurumlarda tıbbi tedaviye yanıt vermeyen asistolü
düzeltmek amacıyla takılır.Santral bir venden elektrotdüzeltmek amacıyla takılır.Santral bir venden elektrot
teli geçirilerek sağ atriyum ve triküspit kapak yolu ileteli geçirilerek sağ atriyum ve triküspit kapak yolu ile
sağ ventriküle yerleştirilir.Dışarıda kalan telin ucusağ ventriküle yerleştirilir.Dışarıda kalan telin ucu
pacemacer’a bağlanır ve cihaz çalıştırılır.pacemacer’a bağlanır ve cihaz çalıştırılır.
Kalp cerrahisi sonrası bazı hastalara pace teliKalp cerrahisi sonrası bazı hastalara pace teli
konulur.Bu teller tekte konulabilir çiftte.Tek konulankonulur.Bu teller tekte konulabilir çiftte.Tek konulan
bu teller negatif elektrottur.Cilde dışarıdan bir iğnebu teller negatif elektrottur.Cilde dışarıdan bir iğne
takılarak pozitif elektrot oluşturulur.Negatiftakılarak pozitif elektrot oluşturulur.Negatif
negatife ,pozitif pozitife denk gelecek şekildenegatife ,pozitif pozitife denk gelecek şekilde
bağlantısı yapılıp pacemacer çalıştırılır.bağlantısı yapılıp pacemacer çalıştırılır.

77. Kalıcı pacemacer yerleştirilmesi:Kalıcı pacemacer yerleştirilmesi:
 Endokardiyal ve epikardiyal olarakEndokardiyal ve epikardiyal olarak
yerleştirilebilir.Endokardiyal yolla elektrodu yerleştirmeyerleştirilebilir.Endokardiyal yolla elektrodu yerleştirme
,fluoroskopik gözlem altında transvenöz yolla,fluoroskopik gözlem altında transvenöz yolla
gerçekleştirilir.Elektrotu kalbe yerleştirmekte kullanılan venlergerçekleştirilir.Elektrotu kalbe yerleştirmekte kullanılan venler
sağ eksternal jugular ve supklavian vendir.Daha sonra elektrotsağ eksternal jugular ve supklavian vendir.Daha sonra elektrot
pile bağlanır ve pil de klavikulanın veya aksilların altına açılanpile bağlanır ve pil de klavikulanın veya aksilların altına açılan
bir cebe yerleştirilir.bir cebe yerleştirilir.
 Epikardiyal yolla yerleştirme ise daha tehlikeli bir işlemdir.BuEpikardiyal yolla yerleştirme ise daha tehlikeli bir işlemdir.Bu
işlem için cerrahın torakotomi yapması ve elektrotu epikardaişlem için cerrahın torakotomi yapması ve elektrotu epikarda
dikmesi gerekir.Pil kutusu ise ön karın duvarı içinedikmesi gerekir.Pil kutusu ise ön karın duvarı içine
yerleştirilir.Kabloların toplardamar içerisinden geçmesininyerleştirilir.Kabloların toplardamar içerisinden geçmesinin
uygun olmadığı durumlarda kullanılır(çocuk hastalar).uygun olmadığı durumlarda kullanılır(çocuk hastalar).

86. KomplikasyonlarKomplikasyonlar
1.Elektrotların kırılması,okside olması1.Elektrotların kırılması,okside olması
2.Pozisyon değiştirmeleri2.Pozisyon değiştirmeleri
3.Pillerin erken bitmesi3.Pillerin erken bitmesi
4.Kalbin uyarım eşiğinin yükselmesi4.Kalbin uyarım eşiğinin yükselmesi
5.Elektrotların ventrikülü delmeleri5.Elektrotların ventrikülü delmeleri
6.Elektrotun diyafragmayı uyararak inatçı6.Elektrotun diyafragmayı uyararak inatçı
hıçkırıklara neden olmasıhıçkırıklara neden olması
7.Enfeksiyon7.Enfeksiyon

87. Hangi Durumlarda DoktoraHangi Durumlarda Doktora
Haber Verilmelidir?Haber Verilmelidir?
1.Dikiş yerinde ısı artışı,kızarıklık,hassasiyet veya şişme,ateşle1.Dikiş yerinde ısı artışı,kızarıklık,hassasiyet veya şişme,ateşle
birlikte veya tekbaşınabirlikte veya tekbaşına
2.Yara yerinde akıntı,tek başına veya ateşle birlikte2.Yara yerinde akıntı,tek başına veya ateşle birlikte
3.Kollarda,bacaklarda,el ve ayak bileklerinde şişme3.Kollarda,bacaklarda,el ve ayak bileklerinde şişme
4.Artan nefes darlığın4.Artan nefes darlığın
5.Bayılma,baş dönmesi,göz kararması5.Bayılma,baş dönmesi,göz kararması
6.Çarpıntı6.Çarpıntı
7.Kas seyirmeleri7.Kas seyirmeleri
8.Göğüs ağrısı8.Göğüs ağrısı
9.İşlemden önce var olan herhangi bir şikayetin tekrarlaması9.İşlemden önce var olan herhangi bir şikayetin tekrarlaması

88. Kalp Pili FonksiyonunuKalp Pili Fonksiyonunu
Etkileyen CihazlarEtkileyen Cihazlar
 Metal dedektörlerMetal dedektörler
 Cep telefonlarıCep telefonları
 Magnetik rezonansMagnetik rezonans
görüntüleme testigörüntüleme testi
 Güçlü elektirikselGüçlü elektiriksel
alanlaralanlar
 Manyetik alanlarManyetik alanlar

89. Kalp pillerinin ömürleri ve tekrarKalp pillerinin ömürleri ve tekrar
değiştirilmelerideğiştirilmeleri
5-10 yılda bir değiştirilmeyi gerektiren5-10 yılda bir değiştirilmeyi gerektiren
lityum bataryaları kullanılır.lityum bataryaları kullanılır.
Kalp pilleri birden bire bitmez.ÖmrününKalp pilleri birden bire bitmez.Ömrünün
sonlarına doğru bitme işareti gönderir.sonlarına doğru bitme işareti gönderir.
Azalmaya başladıktan sonra 6 ayAzalmaya başladıktan sonra 6 ay
sonrasına kadar normal olarak çalışır.sonrasına kadar normal olarak çalışır.
Onun için kontrollere zamanında gitmekOnun için kontrollere zamanında gitmek
önemlidir.önemlidir.

90. Pacemacer Takılmış HastanınPacemacer Takılmış Hastanın
Hemşirelik BakımıHemşirelik Bakımı
 Elektrotun yerinden kaymamasına dikkat edilmeliElektrotun yerinden kaymamasına dikkat edilmeli
 Lokal enfeksiyon belirtisi gözlenmeliLokal enfeksiyon belirtisi gözlenmeli
 Nabız 1/dk sayılmalı ritimdeki düzensizlikler hekime haberNabız 1/dk sayılmalı ritimdeki düzensizlikler hekime haber
verilmeliverilmeli
 Hasta evde ve işte dinlenmeye zaman ayırması konusundaHasta evde ve işte dinlenmeye zaman ayırması konusunda
bilgilendirilmelibilgilendirilmeli
 Kalıcı pace kullanan hastalara omuz ekleminin hareketsizliğiniKalıcı pace kullanan hastalara omuz ekleminin hareketsizliğini
önlemek için düzenli omuz egzersizi yaptırılmalıönlemek için düzenli omuz egzersizi yaptırılmalı
 Uzun süreli hıçkırık hekime bildirilmeliUzun süreli hıçkırık hekime bildirilmeli
 Pillerin ömrü hakkında hasta bilgilendirilmeliPillerin ömrü hakkında hasta bilgilendirilmeli
 Pil takıldıktan sonra 2.6. ve 12. aylarda kontrollere gelmesiPil takıldıktan sonra 2.6. ve 12. aylarda kontrollere gelmesi
konusunda eğitim verilmelikonusunda eğitim verilmeli