2. Frantziako iraultza: 1 aurrekariak
1780 inguruan, Frantziako hirugarren estatua miseria larrian
Nekazariak ez ziren lurjabe: uztak zergak ordaintzeko eta jaunen kargei
ordaintzeko.
Hirietako prezioak gero eta garestiagoak
3. 1 Aurrekariak: 3. estatua baztertuta eta
sistemaren aurka
Nekazariak
Ez ziren lurren jabe
Uztak zergak eta jaunen kargak ordaintzeko erabili
behar
Prezioak gero eta garestiago, soldatekin bizi ezin
Burgesak
Manufaktura, merkataritza eta finantzekin aberastuak
Hala ere, gizartean eta politikan baztertuak
Ideia ilustratuei jarraiki, berdintasuna eskatu
4. 1 Aurrekariak: Luis XVI. Erregea
egoerari aurre egin ezinda
Frantzia krisian
Ogasuna porrot egoeran
Frantziak AEBen independentzia gerran dirutza gastatu.
Ondoren, maileguen interesak diru sarreren %50 ziren
Uzta txarrek gosea eragin eta prezioak igotzen zituzten
Irtenbidea: zerga erreforma saiakerak
Turgot kanpora, ez zen gai izan erreformak ezartzeko
Neckerrek herri xehearen zergak gutxitu eta pribilegiodunei
ezarri nahi: kanpora
Calonnek ere erreformak aurrera atera ezin: estatu orokorrak
deitu
5. 2 Estatu orokorrak
Kleroa
• Populazioaren
%0,5
• Boto 1
Noblezia
• Populazioaren
%1,5
• Boto 1
Gainerakoak
• Populazioaren
%98
• Boto 1
6. 2 Estatu orokorrak
“Zer da hirugarren estatua? Dena
Zer izan da orain arte politikan? Ezer ez
Zer izan nahi du? Zerbait”
Emannuel Joseph Sieyes
Kleroko politikaria
7. 2 Estatu orokorrak
• 1789ko maiatzaren 5ean, Estatu orokorrak ireki
• Hirugarren estatuak han egoteko eskubidearen egiaztaketa (kredentzialak) estatu
guztien artean egitea eskatu, ez estatu bakoitzak berea
• Beste estatuek ukatu
• Ekainaren 10en, Sieyesek hirugarren estatuak bere kideak egiaztatu eta beste bi
estatuek parte hartzea proposatu
• Beste estatuek uko
• Ekainaren 17an prozesua amaitu: haine burua Asanblada Nazional bezala aurkeztu.
Ez estatuen ordezkari, baizik eta nazioarne ordezkari
8. 2 Estatu orokorrak
Maiatzak 5
• Estatu orokorrak ireki
• 3. Estatuaren eskaria: bertako kideen kredentzialak denen artean egiaztatzea, ez estamentu bakoitzak berea. Beste
estatuek atzera bota
Ekainak 10
• Sieyesek hirugarren estatuak bere kideak egiaztatu eta beste bi estatuek parte hartzea proposatu
• Beste estatuek uko
Ekainak 17
• Prozesua amaitu: haien burua Asanblada Nazional bezala aurkeztu. Ez estatuen ordezkari, baizik eta nazioaren
ordezkari
9. 3 Asanblada Nazional Konstituziogilea
(1789-1791)
Luis XVI.ak, Asanblada Nazionala
geldiarazi nahian eta elkartu ez
zedin, Estatuen Gela itxi
Asanblada Nazionala
aldameneko pilotalekuan
elkartu
Pilotalekuko zina: “ez gara
konstituzio bat idatzi arte
banatuko”
Kleroko eta nobleziako
zenbait kide batu
10. 3 Asanblada Nazional Konstituziogilea
(1789-1791)
Luis XVI.ak, Asanblada Nazionala
geldiarazi nahian eta elkartu ez
zedin, Estatuen Gela itxi
Asanblada Nazionala
aldameneko pilotalekuan
elkartu
Pilotalekuko zina: “ez gara
konstituzio bat idatzi arte
banatuko”
Kleroko eta nobleziako
zenbait kide batu
11. 3 Asanblada Nazional Konstituziogilea
(1789-1791)
Uztail hasieran, pribilegiodunek eta erregeak erantzungo zuten beldur,
herri matxinatu: Bastillako gotorlekua hartu
Albistea eta antzeko ekintzak Frantzian hedatu
Asanblada Nazional Konstituziogilea Aintzinako Erregimena eraisten hasi:
Abuztuaren 4an noblezia eta kleroaren pribilegio eta eskubide feudalak
deuseztatu
Abuztuaren 28an, Gizakiaren eta Herritarraren eskubideen Adierazpena
12. 3 Asanblada Nazional Konstituziogilea
(1789-1791)
1791: Konstituzioa
Onestean, monarkia konstituzionala ezarri
Asanblada legegilea sortu
Botere betearazlea
• Erregea
Botere legegilea
• Parlamentuak
• Sufragio zentsitario bidez
(aberatsena) hautatuta
• Erregeak beto eskubidea
Botere judiziala
• Epaile independenteak
13. 4 Monarkia konstituzionala
(1791-1792)
Lege berriak:
Jabetza pribaturako eskubidea
Zerga berdintasuna
Askatasun ekonomikoa
Elizaren jabetzak nazionalizatu eta saldu (desamortizazioa)
Elizjendea konstituzioari fidel izatera zin eginez behartu
Lurren gaineko eskubideak ezabatu arren, herri xeheak erabiltzeko erosi
egin behar zituen ( eta miserian zeuden)
14. 4 Monarkia konstituzionala
(1791-1792)
Zenbait noblek atzerrira joan eta kontraeraso armatua antolatu
Austriako enperadorearen laguntza
1791ko ekaina: Luis XVI.ak Parisetik ihes egin, kontraerasoa antolatu
zutenekin bat egin nahian: Varenneseko ihesa.
Traiziotzat hartu eta Asanblada Nazionalarekin harremana eten: erregea
ideia eta gobernu molde berriak onartzeko prest ez.
15. 4 Monarkia konstituzionala
(1791-1792)
Frantziak Austriari gerra deklaratu
Austriak Frantzia inbaditu eta Parisko ateetaraino heldu
Batzarrak 20,000 soldadu erreklutatu nahi: erregeak betoa
Sans Culottesak matxinatu, Tuilerien jauregian erregea atxilotu
Austria kanporatu
Errepublikaren hasiera
16. 5 Errepublika demokratikoa (1972-1974)
1792an Errepublika Girondinoen esku geratu
Konbentzio Nazional berria aukeratzeko hauteskundeak
Konbentzioak Luis XVI.a eta Maria Antonietaren aurkako epaiketa burut,
traizioa salatuz
Gilotinan exekutatuak
17. 5 Errepublika demokratikoa (1972-1974)
1793an arazoak errepublikarentzat:
Iraultzaren aurkako matxinadak
Europar ejertzitoek bat egin eta Frantzia inbaditu