J.KORNAS, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I

Prawo właściwe dla kreacji
zdematerializowanych papierów
wartościowych w świetle
rozporządzenia Rzym I
Joanna Kornas
radca prawny
15 października 2015 r., Warszawa
Instytut Allerhanda – Urząd Komisji Nadzoru Finansowego
IV Polski Kongres Regulacji Rynków Finansowych – FinReg2015

Rzym I
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)
nr 593/2008
z dnia 17 czerwca 2008 r.
w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań
umownych (Rzym I)

Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | j.kornas@wpia.uw.edu.pl
Rzym I (rozporządzenie 593/2008)
• art. 1 ust. 2 lit. d :
• Z zakresu zastosowania niniejszego
rozporządzenia wyłączone są:
• zobowiązania wynikające z weksli, czeków,
weksli własnych oraz innych zbywalnych
papierów wartościowych w zakresie, w jakim
zobowiązania z tych innych papierów
wartościowych wynikają z ich zbywalności
3

Problemy na tle Rzym I
• znaczenie terminu „zbywalne papiery
wartościowe” (ang. negotiable instruments,
niem. handelbare Wertpapiere)?
• które zobowiązania wynikające z papieru
związane są z jego „zbywalnością”
(negotiable character, Handelbarkeit)?
4

• „zbywalne papiery wartościowe” – ogólne
odesłanie do art. 4 ust. 1 pkt 18 MiFID
(mot. 30 Rzym I):
• papiery wartościowe, które mogą być
przedmiotem wymiany handlowej na rynku
kapitałowym i które nie stanowią
instrumentów płatniczych, np. akcje, obligacje,
inne papiery dłużne
• wąska koncepcja papieru wartościowego
5

• „zbywalność” – doktryna:
• „zbywalność” = istota (podstawowa treść)
papierów wartościowych
• prawa i obowiązki „wynikające z samego
papieru wartościowego”
• np. płatności w przypadku obligacji
• czynność kreująca papier wartościowy
6

Co wynika z Rzym I?
1) wykreowanie zbywalnego papieru
wartościowego nie podlega Rzym I (brak
wyboru prawa)  materia krajowego PPM,
2) rozszczepienie statutu papierów
wartościowych ma walor zasady prawa,
3) Rzym I ma zastosowanie do tych elementów
każdego papieru wartościowego, które nie
stanowią o jego istocie (negotiability)
(„aspekty dodatkowe”),
7

prawo krajowe
polska ustawa z dnia 4 lutego 2011 r.
– Prawo prywatne międzynarodowe
(weszła w życie 16 maja 2011 r.)

• art. 1 ust. 2 lit. f:
• Z zakresu zastosowania niniejszego
rozporządzenia wyłączone są:
• kwestie z zakresu prawa spółek (…) takich jak
(…) zdolność prawna i zdolność do czynności
prawnych, ustrój wewnętrzny (…)
9

Polskie Prawo prywatne
międzynarodowe
• art. 17 PPM – zdolność osoby prawnej: prawo
miejsca siedziby
• „papiery związane” – statut kreacyjny = statut
personalny emitenta
• polska osoba prawna, na obszarze całego świata,
zawsze wyemituje polskie:
a) akcje,
b) listy zastawne (to nie sekurytyzacja/ ABS!),
c) certyfikaty inwestycyjne itp.
10

międzynarodowe
• art. 31 PPM w rozdziale „Zobowiązania”:
• Zobowiązanie wynikające z papieru
wartościowego innego niż weksel i czek podlega
prawu państwa, w którym papier wartościowy
został wystawiony lub wyemitowany.
• miejsce powstania (dematerializacja pierwotna)
przesądza o statucie papieru
• każdy papier wartościowy (materialny oraz
rejestrowy)
11

międzynarodowe
• art. 31 PPM
• Brak wyboru prawa!
• … chyba że obce prawo prywatne
międzynarodowe – miejsca kreacji
(wystawienia/ wyemitowania) papieru
wartościowego – dopuszcza wybór prawa dla
kreacji
• tzw. konstrukcja odesłania w ppm
12

międzynarodowe
• art. 44 PPM w rozdziale „Własność i inne prawa
rzeczowe. Posiadanie”:
• Prawo wynikające z zapisu papieru
wartościowego na rachunku prowadzonym w
systemie rozrachunku papierów wartościowych,
podlega prawu państwa, w którym prowadzony
jest ten rachunek.
• dot. rozporządzania papierami
zdematerializowanymi
• zasada PRIMA (Place of the Relevant Intermediary
Approach)
13

!
• kwestia odrębna od statutu kreacyjnego to
statut dematerializacji (funkcja legitymacyjna)
• statut dematerializacji determinuje, jakiego
rodzaju prawa nabywa inwestor (np. security
entitlement, współwłasność w odcinku
zbiorczym, zapis jako papier wartościowy)
• np. polska obligacja może zostać
zdematerializowana i ewidencjonowana za
granicą wg prawa obcego
14

J.KORNAS, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I

Recommended

Recommended

More Related Content

More from joanna_kornas

More from joanna_kornas (16)

J.KORNAS, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I