1. Hapat për të pasur një
shëndet më të mirë

2.  Të shpjegojë konceptet kryesore përsa i
perket kësaj teme projekti
 Të pershkruajë format kryesore të
çrregullimit të të ngrënit dhe ndikimit në
veprimet sociale
 Të argumentojë mënyrat e ushqimit që
përmirsojnë sjelljen dhe mendimin e të rinjve
ndaj ushqyerjes.

3. Piramida Ushqimore
BRUMËRAT PERIMET FRUTAT YNDYRNAT QUMËSHTI MISHI DHE
BISHTAJORET

5.  Një faktor i rëndësishëm për të pasur shëndet të mirë është të hash
gjërat e duhura në masën e duhur. E ndër ushqimet që nuk duhet të
shmangim asnjëherë janë edhe drithërat. Llojet kryesore janë gruri,
misri, thekra, elbi të cilat mund të konsumohen në forma të ndryshme.
“Si rregull, drithërat janë një klasë shumë e rëndësishme e llojit të
ushqimeve, mbase klasa më e rëndësishme në piramidën ushqimore.
Ato janë të domosdoshëm për të siguruar energji dhe për të realizuar
proceset jetësore brenda organizimit tonë. Për këtë arsye, janë të
përhapura në mbarë botën dhe është pothuajse e paimagjinueshme
të mendohet një vaft pa të paktën një produkt drithi”.

6.  "Perime" vjen nga vegetabilis Latine (animuar) dhe nga vegetare
(gjallëroj), i cili rrjedh nga vegetus (aktiv), në lidhje me procesin e një
fabrike në rritje. Kjo nga ana tjetër rrjedh nga proto-indo-evropian *
bazë weg-ose * wog-, i cili është edhe burimi i pas anglisht, ka
kuptimin e "të bëhet (ose qëndrimit) alert".
 Fjala "perime" është regjistruar të parë në anglisht në shekullin e 14, ,
por aplikohet në ndonjë fabrikë. Fjala është përdorur ende në
shkencë me atë (p.sh. të thotë, çështje perime, mbretëria bimore).
Kuptimi i "perimeve" si "centrali rritur për ushqim" nuk është krijuar deri
shekullin e 18-të.
 Perimet janë bimë barishtore të mbjella si
psh.: qepa, spinaqi, lakra, domatja, speci, bamjet, mashurka, patatj
karota etj., pjesët e të cilave (fryti, gjethet, zhardhoku, rrënjët, kërcelli)
përdoren për të bërë gjellë, sallatë etj.

7.  Në botanikë, fruti është një vezore e pjekur bashkë me farat apo lulet e saj.
Në gatim, kur flitet për frutat si ushqim, termi kryesisht i referohet vetëm
atyre bimëve frutore që janë të ëmbla dhe mishtore si për
shëmbull kumbulla, molla apo portokalli. Sidoqoftë edhe zarzavate të tjera
si bajamet apo gruri klasifikohen si fruta të bimëve nga të cilat janë rritur..
Disa erëza janë fruta. Shumë rrallë, ka bimë që janë fruta në kontekstin e
kuzhinës, dhe nuk janë fruta në një kontekst botanik.
 Termi frutë fallco disa herë i referohet një frute si fiku ose një strukture
bimore që i ngjan një frute por nuk e ka prejardhjen nga një lule.
 Rritja e pjesës më të madhe të frutave kërkon kujdes të veçantë. Mungesa
e njohurisë dhe fertilizatorë të ndryshëm ndikojnë në prodhimin
përfundimtar të një peme. Në pak specie, në mungesë të përkujdesjes dhe
fertilizimit, fruti mund të zhvillojë një proces të njohur si me
emrin partenokarpi. Këto lloj frutash janë pa farë.

8.  Yndyrnat janë bazë, në shumë procese të organizmit dhe janë një
formë e përqendruar e energjisë. Marrja e tepruar e yndyrnave, mund
të çojë në dhjamosje. Mishi, djathi, vaji i palmës, vaji i arrës së kokosit,
dhjamërat e kafshëve, vezët, peshqit, arrat, kanë yndyrna të tretshme.
 Obeziteti është një ndër sëmundjet më shqetësuese të të gjithë
shoqërisë njerëzore sot. Obeziteti vjen si pasojë mbiushqyerjes, sidomos
me yndyrna, të cilat duke qenë se nuk konsumohen energjikisht
depozitohen si dhjam.Sipas disa kërkimeve arsyeja që ne na pëlqejnë
kaq shumë yndyrnat është fakti se edhe vetë truri jonë përbëhet nga
50% ynfyrë (mielina dhe membrama e neuroneve).

9.  Qumështi është një prodhim shumë i rëndësishëm dhe i dobishëm
për njeriun. Në përbërjen e tij gjenden vitaminat A, B, C, E, kalciumi,
si dhe shumë minerale, proteina. Konsumimi i një litre qumësht
brenda ditës përmbush nevojat e organizmit me proteina.
Prodhimet e qumështit po ashtu ndikojnë mirë në sistemin tretës,
prandaj edhe nëse dëshironi të humbisni në peshë, do të ishte mirë
ta përdorni në njërën apo tjetrën formë , qumësht, djathë, kos.
 Dieta me qumësht ul nivelin e kolesterolit në gjak, forcon kockat,
sistemin nervor, normalizon funksionimin e zorrëve dhe përmirëson
mikro-florën. Gjithashtu, kjo dietë përmirëson gjendjen e lëkurës e
madje ndihmon edhe në largimin e akneve. Këto janë disa nga
arsyet pse është kaq popullore.

10.  Fasulet janë ushqim mrekullibërës. Ulin kolesterinën, rregullojnë
sheqerin në gjak dhe prodhimin e insulinës, ndihmojnë shëndetin
e traktit digjestiv (tretjen) dhe mbrojnë kundër kancerit. Nëse
mendon për ushqime me fiber, proteina, dhe antioksidant ju
sigurisht menjëherë ju shkon mendja tek mishi, frutat dhe
ushqimet e plota, epo mendo më shumë – fasulet ofrojnë që te
trijat në një pako. Për këtë edhe fasulet bëjnë pjesë në listën
“Ushqimet Më Të Shëndetshme”.

11.  Mishi është një produkt ushqimor mjaf i rëndësishëm për organizmin tonë. Ky
ushqim asimilohet lehtë dhe në përmbajtje të tij gjejmë proteina , lëndë
minerale , aminoacide si dhe vitamina të cilat ndihmojnë në prodhimin e
energiisë.
Konsumatori duhet të jetë i kujdesshëm përsa i përket blerjes së mishit, pasi më
parë ai duhet të jetë i vulosuar nga mjeku veterinar. Kjo është etapa e parë
dhe më e rëndësishmja , pasi vetëm kur mjeku veterinar ka vendosur vulën mbi
karkas, atëherë jemi të bindur që ky mish është i pastër nga sëmundjet
zoonotike dhe sëmundjet e tjera të cilat transmetohen nga kafsha tek njeriu.
Një moment tjetër për t’u theksuar është edhe ngjyra e mishit, që të jetë i freskët
duhet të ketë gjyrë rozë në kuqe dhe kjo i dedikohet thithjes së hemoglobinës
që është element i rëndësishëm i gjakut .
Kujdes duhet të tregohet edhe në tregtimin e mishit dhe në kushtet në të cilat ai
serviret për konsumatorin. Tregtuesit e këtij produkti duhet të plotësojnë kushtet
higjieno-sanitare , duke filluar që nga veshja e personelit , përdorimi i kapucit ,
si dhe pajisjet të cilat përdoren për varjen e mishit , si cengelat dhe thikat.

12.  Ushtrimet fizike ndikojnë në uljen e riskut për sëmundje koronare të
zemrës në disa mënyra. Konkretisht bëhet fjalë për uljen e obezitetit,
uljen e tensionit arterial, uljen e nivelit të triglicerideve dhe yndyrave të
këqija, teksa ndihmojnë edhe në përmirësimin e qarkullimit të gjakut, si
dhe në uljen e përgjithshme të nivelit të stresit. Megjithatë kryerja e
aktiviteteve fizike është e kushtëzuar edhe nga veçoritë individuale të
organizmit. Çka do të thotë se jo gjithmonë të njëjtat ushtrime mund të
mbartin të njëjtat efekte tek persona të ndryshëm.
 Në çdo rast është e nevojshme që mjeku të vlerësojë paraprakisht
mundësitë e individit apo pacientit për të kryer aktivitetet fizik. Për të
mos u përballur me dëmtime të muskujve apo të ligamenteve
specialistët e shëndetit publik detajojnë edhe parimet kryesore si :
“siguria, elasticiteti, rezistenca dhe kënaqësia”, të cilat duhet të
paraprijnë kryerjen e aktiviteteve fizike të shëndetshme dhe në dobi të
luftimit të problemeve të zemrës.

13.  Nga ky projekt unë arrita të mësoj më shumë rreth
frutave, perimeve, produkteve të mishit, produkteve të
qumështit, yndyrnave, bishtajoreve, etj.
 Gjithashtu mësova rreth mënyrave të ushqimit që
përmirsojnë sjelljen dhe mendimin e të rinjve ndaj
ushqyerjes.