4. Ondervoeding in Nederland
Vooral bij ouderen komt ondervoeding voor:
- Ziekenhuis: 25-40%
- Verpleeghuis: 20-25%
- Thuiszorg: 15-25%
- Thuis zelfstandig: 7%
5. Ondervoeding in Nederland kost
zelfs meer dan overvoeding
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
1.2
1.4
1.6
1.8
2
Overvoeding Ondervoeding
Kosten (Miljard Euro)
Freyer, 2012
1.9 miljard: 2.1% van de totale kosten van de NL gezondheidszorg
6. Huidige aanpak ondervoeding
• 2004 Stuurgroep Ondervoeding: screening ondervoeding
• Aandacht thuiszorg (richtlijnen niet nageleefd, WUR 2016)
7. Medische Drinkvoedingen
• Gebruik is sterk gegroeid afgelopen jaren
• Nadelen (smaak, verzadiging & effect op andere maaltijden)
• Voordelen (complete voeding, compact)
• Vergoed door de verzekering, maar niet altijd geconsumeerd
8. Onderzoek naar marktkansen en barrières
voor innovatieve voedingsproducten
11 Interviews
• 2 producenten van medische drinkvoedingen
• 2 cateraars
• Diëtisten uit 2 ziekenhuizen
• 2 facilitaire bedrijven
• 1 verzorgingshuis
• 1 producent van innovatieve voedingsmiddelen
• 1 zorgverzekeraar
Kwalitatief onderzoek met een semigestructureerde vragenlijst.
Kanters, T. Thesis Innovative products for Oral Nutrition Supplements: opportunities for food companies? Thesis. 2015
9. Vragenlijst: onderwerpen
Producten Gezondheid Markt
Alternatieven Medische
drinkvoeding
Concurrentie
Medische voeding Voordelen Veranderingen in de markt
Mogelijkheden Ondervoeding Netwerk in de markt
Beperkingen Bewezen
effectiviteit
Financiën en verzekering
Innovatie Financiële veranderingen
Randvoorwaarden Kosten gezondheidszorg
Kanters, T. Thesis Innovative products for Oral Nutrition Supplements: opportunities for food companies? Thesis. 2015
10. Deelnemers aan het onderzoek
11 interviews
Zorginstelling: 3
Zorgverzekeraar: 1
Facilitaire bedrijf: 2
Producent van medische
drinkvoeding: 2
Cateraar 2
Voedingsmiddelen-
producent: 1
Kanters, T. Thesis Innovative products for Oral Nutrition Supplements: opportunities for food companies? Thesis. 2015
11. Resultaten: Positieve factoren (1)
Marktkansen voor innovatieve producten
• Aandacht ondervoeding is toegenomen (kwaliteitsindicator)
• Bewustzijn bij zorgverleners t.a.v. nadelen medische
drinkvoedingen
• Bewustzijn bij ouderen zelf t.a.v. nadelen medische
drinkvoedingen
• Nadelen medische drinkvoedingen:
– Smaak
– Verzadiging
Kanters, T. Thesis Innovative products for Oral Nutrition Supplements: opportunities for food companies? Thesis. 2015
12. • Wens zorginstellingen: herkenbare voeding voor hun
patiënten of cliënten (geen vloeibare voeding)
• Interesse in producten die wel de gunstige eigenschappen
hebben, maar minder de ongunstige eigenschappen
• Sommige instellingen zijn zelf aan de slag gegaan
• Men is op zoek naar oplossingen
Kanters, T. Thesis Innovative products for Oral Nutrition Supplements: opportunities for food companies? Thesis. 2015
Resultaten: Positieve factoren (2)
Marktkansen voor innovatieve producten
13. Resultaten: Positieve factoren (3)
Marktkansen voor innovatieve producten
• Richtlijnen (stepped-care behandeling)
• Aandacht ondervoeding voor en na de opname
• Zelfmanagement in de zorg
Kanters, T. Thesis Innovative products for Oral Nutrition Supplements: opportunities for food companies? Thesis. 2015
14. Resultaten: Belemmerende factoren
Marktkansen voor innovatieve producten
• Beperkt budget in zorginstellingen
• Gunstige kosten structuur voor medische drinkvoedingen
• Geen steun van de zorgverzekeraars
• Onderzoek naar effectiviteit is voorwaarde, maar kostbaar
• Definitie van medische drinkvoeding
• Preventie vergoeden…kan dat?
Kanters, T. Thesis Innovative products for Oral Nutrition Supplements: opportunities for food companies? Thesis. 2015
15. Conclusie
• Het is een interessante markt!
• Er is een duidelijke behoefte naar dit type producten om het
probleem van ondervoeding op te lossen
• Ook de behandel richtlijnen zijn hierop afgestemd
• Maar…
• Producten moeten effectief zijn willen verzekeraars
vergoeden
• Veel duurder dan medische drinkvoedingen (zorginstellingen)
• En daarom…
Kanters, T. Thesis Innovative products for Oral Nutrition Supplements: opportunities for food companies? Thesis. 2015
16. Dus…
• Grootste marktkansen: thuiswonende ouderen
• 95% van ouderen 65+ woont thuis
• Groep wordt groter
Lastig: hoe spreek je deze groep aan….
Wat zie je nu?
17. In de supermarkt: ouder worden
is topsport
Per 100g: 11 g
eiwit & 65 kcal
Per 100g:
69 kcal &
5.2 g eiwit
Per 100g: 54
kcal & 5.7 g
eiwit
Per 100g:
53 kcal &
8.5g eiwit
18. Ouder worden is topsport
Per 100g: 11 g
eiwit & 65 kcal
Per 100ml:
69 kcal &
5.2 g eiwit
Per 100g: 54
kcal & 5.7 g
eiwit
Per 100g:
53 kcal &
8.5g eiwit
0,35
0,28
0,70
0,17
Prijs per 100g/mL
20. Resultaten: macht & cash-flow
Volgens de interviews:
Zorginstelling
zorgverzekeraar
Facilitaire bedrijven
Producent van medische
drinkvoeding
Cateraar
Voedingsmiddelen-
producent
= Cash flow
Overheid
= Macht
21. VRAGEN?
Onderzoek na te lezen: Kanters, Roodenburg, Dagnelie.
Marktkansen voor innovatieve voedingsproducten. Gastvrijezorg
December 2015: p26-29.
22. Discussie: welke kansen en barrières
ziet u nog meer en waar liggen die?
Kansen
• Aandacht ondervoeding is
toegenomen (kwaliteitsindicator)
• Wens zorginstellingen:
herkenbare voeding geen
drinkvoeding
• Men is op zoek naar oplossingen
• Bewustzijn bij zorgverleners en
ouderen zelf ta.v. nadelen
medische drinkvoedingen
• Richtlijnen (stepped-care
behandeling)
• Voor en na de opname
• Zelfmanagement in de zorg
Barrières
• Beperkt budget in
zorginstellingen
• Gunstige kosten structuur voor
medische drinkvoedingen
• Geen steun van de
zorgverzekeraars
• Onderzoek naar effectiviteit
(lagere zorgkosten) is kostbaar
• Definitie van medische
drinkvoeding
• Preventie vergoeden?
23. Dank u wel!
Voeding en Gezondheid @HAS
group
@RoodenburgA
www.HASVoedseldialoog.nl
Notas del editor
Gebaseerd op een onderzoek wat wij aan de HAS vorig jaar hebben uitgevoerd
Ook de vraag stellen: wat vindt u? zijn er marktkansen? En waarom?
2,1 procent van de totale kosten van de Nederlandse gezondheidszorg.
2004 Stuurgroep ondervoeding invoeren screening op ondervoeding bij opname, als kwaliteits indicator verplicht bij opname SNAQ of MUST, daarna plan.
30% medische drinkvoeding, niet ideaal, wel vergoed (iets over groeiende omzet in deze producten een aanbod op Marktplaats)
Daarnaast aandacht voor ouderen thuis.
Aandacht op ondervoeding is toegenomen, o.a. kwaliteitsindicator screenen is verplicht bij opname, nationale campagnes
Herkenbare voeding, dus geen vloeibare voeding uit een pakje, maar volwaardige producten.
Zelf aan de slag gegaan: ziekenhuiscateraar levert ook thuis
In de richtlijnen staat dat er eerst met verrijkte voeding gewerkt moet worden, voordat er overgegaan wordt op drinkvoedingen
Multidisciplinaire aanpak, wat betekent dat patienten niet alleen tijdens de opname maar ook voor en na de opname hulp krijgen
Zelfmanagement inde zorg: patienten krijgen meer inspraak, kiezen behandeling passend bij hun leefstijl
Beperkt budget voor medische voeding en reguliere voedingsproducten
Kosten structuur voor medische drinkvoedingen: contract met ziekenhuis, relatief lage kosten, waardoor merkgebonden aanbod, tevens vergoed door de zorgverzekeraar
Geen steun van de zorgverzekeraar, zij moeten het budget van de overheid in bedwanghouden, daar is geen ruimte voor vergoeden van gewone voeding. Ergens moet uitkomen dat het gunstiger is om deze voedingsmiddelen te gebruiken.
Kosten medische drinkvoedingen stijgen ieder jaar, druk op het zorgbudget, ook de overheid heeft een stem hierin: bepaalt wat in het basis pakket zit.
Daarom maar eens een heel beperkt inspiratie rondje gemaakt:
Maaltijdservice en supermarkt aanbod