Presentatie 21 april 2016

1. Personaliseren –
wat weten we, wat leren we?
21 april 2016 Frans Schouwenburg Kennisnet @allfrans

2. 2
Visie
Weten wat
er speelt
Weten wat
werkt
Weten wat
ons past
1.Visie
2.Toepassingen die werken
3.Schoolvoorbeelden
4.Deskundigheid
5.Infrakeuzes

3. 3
1. Visie

4. 4

5. 5
Gebruiken maar niet benutten

6. 6

7. 3 uitspraken:
7
• Wie onvoldoende digitaal geletterd is, staat buitenspel in
de samenleving
• Doe recht aan verschillen door te automatiseren
• Effectief onderwijs combineert leraargestuurde
kennisoverdracht met leerlinggestuurde kennisconstructie

8. 8
Wie onvoldoende digitaal geletterd is,
staat buitenspel in de samenleving
• Achtergrondkenmerken leerling
bepalend
• Rol van de school is beperkt
• Huidige interventie niet effectief
• Groeiende digitale ongelijkheid

9. Werken
• Overal harde criteria voor techniek
beheersing
• In onderwijs: beheersing of niet; alles is
goed
• Ict kan brokken maken: slechtere
opbrengsten, gelijke of betere opbrengsten

10. Leren
leesrace
Van voorwaarden,
naar gebruik,
naar opbrengsten

11. 2. Toepassingen die werken

12. De Kennispiramide
Bewijs
Voorbeelden
Ideeën
12
impact

13. 13

14. 14
Automatiseren superieur:
vaste stappen
instructie-oefenen-herhalen
reproduceren
toepassing vergeetcurve, 75%
succeservaring, inspanning
Programmagestuurde leersituaties

15. 15
Snappet
Taalzee
Rekentuin
Slim
Stampen
Studyflow
Math
Exova
Peerscholar
Code26

17. 17
ICT naast leraar en leerling
mindmaps
planning tools
portfolio en registratietools
communicatie en presentatie
hulp bij leren leren
Lerende gestuurde leersituaties

18. 18
standaard
differentiatie
maatwerk
differentiatie
leerlijngestuurd leerlinggestuurd

19. 19

20. 20
standaard
differentiatie
maatwerk
differentiatie
leerlijn gestuurd Leerling gestuurd

21. 21
standaard
differentiatie
maatwerk
differentiatie
leerlijn gestuurd Leerling gestuurd

22. 22
Taxonomie van Bloom

23. Digitale
geletterd
-heid

24. Dynamisch leren in een
hedendaagse school
3. Schoolvoorbeelden

25. Het programma
• Eindtermen in een
doorlopende lijn
• Programma geordend in
stappen en taken
• Aangevuld met
geïntegreerde thema’s

27. Scholen om van
te Leren
Download of bestel via
www.kennisnet.nl
Frans Schouwenburg - Kennisnet

28. Keuzes in personalisering
28
leertijd
leerinhoud
leerproces/-middel
leerresultaat
leerplan/
besluitvorming

29. De Nieuwste School - Tilburg

30. Door het roosteren van
Gereedschapslessen zijn onze VMBO-t
leerlingen nu veel beter voorbereid op
het examen
30

31. 31
Vathorst College - Amersfoort

32. 32

33. Innova - Enschede
33

34. 34

35. Niekée - Agora - Roermond
35

36. 36

37. “hoofdstuk 9”
Tips en aanbevelingen
37

38. 38
Typerend Issues
Leerdoelen Persoonlijk ontwikkelplan,
gesprekken kind ouder school
Zoektocht naar digitale systemen
Leerinhouden Combinatie vast programma en leervraag, in
thema’s aangeboden
Volop aanwezig
Leeractiviteiten Gevarieerd, betekenisvol, actueel Zoektocht naar dekking activiteiten in
kerndoelen
Docentrollen lerende organisatie, didactische coaching Opleidingssysteem nog a/b ingericht
Stichting Leerkracht positieve uitzondering
Bronnen, materialen Bronnen goed beschreven, herleidbaar tot
kerndoel, digitaal en analoog, rijke opdracht
Nog erg goed/fout, lineair, gebaseerd op een
‘les’
Groeperingsvormen Veel variatie in individueel, tweetal en groep,
klasse-structuur doorbroken
Bezuinigingen zorgen voor steeds grotere
groepen
Leeromgeving Mix van ruimtes voor leren, ontspannen en
ontmoeten. Connectiviteit. Buitenwereld erbij.
Vrij eenvoudig te realiseren
Connectiviteit issue in PO
Tijd Meer onderwijstijd, integratie opvang -
onderwijs, keuzewerktijd, geen jaargroepen
Wetgeving blokkeert ruime onderwijstijd
Toetsing Combinatie van toetsen, portfolio, eigen
assessment, ononderbroken
Focus op smal deel kerndoelen breekt op

40. 40
• Scholen om van te Leren deel 2
• 8 portretten van innovatieve
concepten in het mbo
• Verschijnt op 15 juni 2016
• Gratis download als Ebook
• Gratis als boek voor bezoekers
deze workshop
Niet de
organisatie maar
de student
centraal

41. 41
Mijn School – Graafschap College
Hoe voorkom je dat jongeren uitvallen?
AC Duurzaam – Alfa-college
Hoe prikkel je techneuten om verder te
kijken dan hun vak?
IBS – Zoomvliet College
Hoe geef je mbo’ers maximale kansen
op de internationale arbeidsmarkt?
Johan Cruyff College
Hoe zorg je dat topsporters hun
diploma halen?

42. 42
Praktijkroutes - Friesland College
Hoe laat je studenten leren wat ze echt
nodig hebben?
RIJK onderwijs - Rijn IJssel College
Hoe blijf je aansluiten op de vraag van
de student?
Talentvol Ontwikkelen Landstede MBO
Hoe creëer je betrokkenheid van
studenten bij hun opleiding?
Creative Community - SintLucas
Hoe leid je de nieuwste generatie
creatief-technisch vakmensen op?

43. 1. Aansluiten op afwijkende onderwijsbehoefte – en
daarmee uitval voorkomen
2. Talenten van studenten ontwikkelen
3. De student maximaal motiveren
4. Aansluiten op veranderende beroepen en snelle
ontwikkelingen in de techniek
5. De student gewilder maken op de internationale markt
6. De student kansen bieden in ontwikkelingen gericht op
duurzaamheid
7. Verkleinen van de kloof tussen onderwijs en
bedrijfsleven
43

44. 44
Bedrijfsleven de
school in
Student permanent de
school
uit
Denken
in
netwerken

45. 45
Leidende vraag:
Wat heeft deze
student nodig om bij
ons succesvol te
kunnen zijn?
Ontwikkelen van
talenten staat haaks
op aanbieden van
een lineair programma

46. 46
Eerst praktijk dan
theorie, realistische
opdrachten,
just in time
Feedback via
Parantion: “Als de
studenten de school
uitlopen, weet jij al
wat er beter kan.
Volgende keer is het
verwerkt.”

47. 47
Talentontwikkeling is
laten zien tot hoeveel
ze in staat zijn
‘Je kunt toch niet
honderden trajecten
organiseren?’
Dat kunnen we dus
wél

48. 48
Portfolio, Proeve van
bekwaamheid, just in time,
flexibel afsluiten
In fasen, met flexibel rooster, just in time,
doorlopende lijnen zonder
jaarklassysteem
Keuze: rooster volgen of zelfstudie (ms)
Korte lessen (30 min passen beter bij
mbo-er(jcc) of juist in dagdelen
(landstede en lucas)
In het bedrijf, in het
buitenland, in een
projectomgeving
Met elkaar, alle leerjaren door elkaar -
als buddies (ibs) als experts voor
elkaar (Lucas)
In netwerken/communities
(cruijfffamilie, st lucas)
met leraren en coaches
met het bedrijfsleven
meester-gezel (fc)
met hbo-studenten (lucas, jcc)
met ouders (jcc-lucas)
Hoofdbron is het werk
Onderwijscatalogus
ict als hulpmiddel
school als kenniscentrum
Bronnenbanken met filmpjes,
opgenomen lessen, etc
Begeleiding is alles
Coach, vakdocent
Persoonlijk resultaatgerichte
ondersteuning
Loopbaanbegeleider
Partner in leerproces
Ontwikkelaar
Pitches (MS)
Echte verworven opdrachten
4CID didactiek
just in time instructie
Engelstalig
In het buitenland
Door opleidingen te combineren in landschappen
Praktijk voor theorie
Kerntaken opgeknipt in
leereenheden of projecten
kerntaak; talenten van alle mensen
maximaal ontplooien (Rijk). Laten
zien tot hoeveel ze in staat zijn (ibs)
Werken aan vervullen ambities, leren
werken in co-creatie, ontdekken en
ontwikkelkracht en identiteit (lucas)

49. leraren vinden zichzelf vaardig
4. Deskundigheid

51. 51

52. Leraargestuurd dominant - repertoire van ongeveer 7 activiteiten

53. Wordt dit jaar opnieuw
tegen het licht gehouden
Kader ICT Bekwaamheid 2012

54. 12 april 2016

55. • Meestal op eigen houtje en in eigen tijd
• Los van het beleid van school
• Zonder actuele aanleiding geen effecten
• Niet op HR-beleid afgestemd
• Leren van collega’s, als in een professionele
leergemeenschap gebeurt te weinig

56. Wat werkt wel? Stichting Leerkracht
1. Het creëren van een professionele cultuur op
scholen waarin je van en met elkaar leert.
2. Er zijn bewezen strategieën om de professionaliteit
van leraren te verhogen.
3. Professionele leraren zijn een stuk tevredener dan
de rest.

57. 57
“Onderling wordt enorm
intensief samengewerkt.
Leraren zoeken elkaar
doorlopend op, werken in teams
op de leerpleinen, waardoor er
dus altijd (brede) bevoegdheid
aanwezig is. De leraren worden
getraind in het geven van
feedback op elkaar; er is veel
intervisie en didactische
coaching. De scholen doen een
groot beroep op het
organiserend vermogen van de
leraren. “

58. Instrumentarium ontwikkelen is erg nuttig
Maar altijd in combinatie met interventies die de instrumenten
dragen
Autonomie en samenwerking
Actief om feedback vragen
Verantwoordelijkheid
Verspreiden ideeën in een professioneel netwerk
(Michael Fullan – Vrijheid in verandering 2016)

59. de lijm tussen top down en bottum up? In het midden
je bent altijd wel ergens het midden. Daar bind je
met je lotgenoten
van mijn lokaal naar
onze leerlingen
zelf het goede
voorbeeld geven
je maakt deel uit van een
groter geheel waarvan je
ook de vruchten plukt
een stroom aan
ideeën en diep leren
zijn de brandstof
Verspreiding

60. Alle onderzoek wijst uit:
Hoofdfactor is een cultuur van professionele samenwerking
Fullan Leerkracht
Hattie Vier in Balans
Instrumentarium

61. leermiddelen
Differentiatie (passend onderwijs)
data-analyse
ict-geletterdheid
didactische vaardigheden met ict
verspreiding
Iedereen dezelfde vaardigheden?
• Maatwerk neemt weerstand weg
• In kaart brengen bij welke taak welke vaardigheden

62. 5. Infrakeuzes
62

63. Hypecycle 2016-2017

64. Keuzes bepalen met:
• Visie en positionering – Kwadrant
• Kennis over onderzoek en toepassingen -Vier in Balans
Monitor
• Inspiratie van andere scholen – Boeken
• Deskundigheid – Nieuw Kader ICT Bekwaamheid (volgt)
• Infrakeuze – Uitklapfolder
• Technologie SWOT – Trendrapport 2016
64

66. Bedankt voor uw aandacht!
F.Schouwenburg@kennisnet.nl
@allfrans
www.slideshare.net/kennisnet/onderwijsgroep-noord