10. Igualmente, sustancias de orixe mineral constituíron a base para elaborar pigmentos empregados no arte e na decoración. Actualmente a industria da cor sigue empregando materiais que nos proporciona a natureza, e outros sintéticos, en ocasións derivados do petróleo, logrando atractivas tonalidades para artistas e decoradores. Plantas como o azafrán, líquens mariños, moras, gualda, retama, rubia, nogal ou índigo serviron, dende a Antiguedade, como colorantes para tintar teas.
12. Os verdes son iguais pero con fondo amarelo parece que é máis escuro que cando o fondo é azul.
13. Sobre branco parece máis escuro que sobre fondo gris. Sobre fondo azul máis claro que o punto o punto parece moito máis escuro; pero todos los círculos son da mesma cor. O mesmo ocurre con estos puntos azuis:
17. Unha cor parece diferente cando a alonxamos da nosa vista Neste paisaxe os tons cercanos ao horizonte parecen lixeiros e difuminados en comparación cos do priomeiro plano. Pero... todas as montañas teñen a mesma tonalidade.
18. Unha cor se percibe distinta dependendo da luz coa que o iluminemos.
19. Variando a cor dos filtros ou das bombillas coa que se ilumine un obxecto parecerá que ten cores diferentes Luz amarela Luz branca Filtro azul Filtro Vermello
20. A través destes exemplos puideches comprobar que a cor non é unha cualidade fixa dos obxetos, como son a súa forma ou a súa textura. A atmósfera, a iluminación, as cores limítrofes e o tamaño da súa superficie inflúen na percepción dunha cor.
21. ¿Qué cores che parecen máis tristes? ¿Trasmíteche sensación de calor algunha cor? ¿Pintarías de negro as paredes do colexio?
22.
23.
24.
25.
26.
27. O mundo é de cores, onde hai luz, hai cor. A percepción da forma, profundidade ou claroescuro está estreitamente ligada á percepción das cores.
28. A luz varía sensiblemente en relación coas condicións atmosféricas: estación, clima, nubosidade... ...pero tamén en relación ao movemento do sol ao longo do día
29. Os animais usan a cor como mimetismo ou camuflaxe, como defensa, aviso, chamada... é dicir, para transmitir mensaxes . O seu uso é fundamental na pintura e nos medios de comunicación.
30. Utilizámola cómo identificativo de roupas, materiais, rótulos, etc... Para un mellor entendemento e comunicación das mensaxes.
31. Ademais é un elemento de transmisión de sentimentos. Relaciónase coas emocións, evoca sensacións e estados de ánimo....
32. Sen embargo, a pesar de aportar tanto as nosas vidas a cor non é unha característica propia dos corpos, senón unha sensación fisiolóxica que depende da luz que reflicten.
34. A sensación que se obtén coa evaluación visual dunha cor depende de tres factores fundamentais, igualmente importantes que son: A cor é un atributo que percibimos dos obxetos cando hai luz. Esto significa que os nosos ollos reaccionan á incidencia da enerxía e non á materia en sí. observador obxeto fonte
35. Podemos definir a la luz como unha radiación electromagnética capaz de excitar el ollo human producindo sensaciones visuais. Esta enerxía pode ser natural , o Sol; ou artificial , unha vela, lampada ou calquira outro corpo incandescente ou luminiscente Fonte: A Luz
36. A luz está constituida por ondas electromagnéticas que se propagan a uns 300.000 kilómetros por segundo. A luz é unha pequena parte dun gran conxunto de fenómenos enerxéticos, as radiacions electromagnéticas . Toda a enerxía radiante electromagnética se desplaza describindo ondas de traxectoria rectilínea. O espectro electromagnético está formado polo conxunto de todas as ondas electromagnéticas coñecidas que se estenden polo universo. É unha forma de enerxía electromagnética que se propaga en liña recta mediante vibracións con movemento ondulante en todas direccións. A luz
37. O que diferencia a unas radiaciones de outras é a lonxitude de onda . Así hai radiacións que a súa lonxitude de onda é inimaxinablemente pequena, a millonésima parte dun milímetro, e outras, que a súa lonxitude de onda alcanza varios kilómetros. A lonxitude de onda midese en nanómetros (nm), unha medida de lonxitude equivalente á milmillonésima parte do metro. Poñendo en orden as diferentes lonxitudes de onda temos o espectro electromagnético.
38. As ondas visibles son aquelas que a súa lonxitude de onda está comprendida entre os 380 e os 760 nanómetros a este espectro visible e o que denominamos luz. ultravioleta infravermello
39. Hasta este punto falamos da luz en forma xeral, pero en realidade non é algo único e indivisible sinon que está formada por rangos de lonxitude de onda e cada un deles ten unha característica particular coñecida con nome de "Cor". As cores do espectro podense dividir tomando en conta o tono predominante en cada zona e que aproximadamente corresponde a cada cor nos seguientes valores: Violeta 400 a 450. Azul 450 a 490. Verde 490 s 560. Amarelo 560 a 600. Anaranxado 600 a 630. Vermallo 630 a 700. Polo tanto o que tamén entenderemos á luz como a suma de luces de distinta lonxitude de onda.
40. A cor é sinxelamente luz del sol o blanca desintegrada. Ésto pode comprobarse deixando pasar por un orificio un raio de sol nun recinto escuro, facendo que pase a través dun prisma de cristal triangular e proxectándoo nunha pantalla blanca. Observarás que se descompón nunha franxa coas cores vermello, laranxa, amarelo, verde, azul e violeta perfectamente distinguibles Newton descompuxo a luz, mediante o prisma óptico, nas cores do espectro.
41. Obxeto: absoción e reflexión Todos os corpos están constituidos por sustancias que absorben e reflexan as ondas electromagnéticas, é dicir, absorben e reflexan cores.
42. Cando un corpo se ve branco é porque recibe todas as cores básicas do espectro (vermello, verde e azul) e os devolve reflexados, xenerándose así a mezcra das tres cores, o branco. Si un corpo é vermello é porque absorbe as radiacions correspondentes ó verde e ó azul e reflexa as corresponientes ó vermello.
43. Si o obxeto se ve negro é porque absorbe todas as radiacions electromagnéticas (todas as cores) e non reflexa ningun. Si un corpo se ve amarelo é porque absorbe as radiacions correspondentes ó azul e reflexa as vermellas e verdes, que ao mezclarse nos dan a sensación de amarelo.
44. Con esta cualidade de absorber e reflectir que teñen os corpos determinamos que a luz xenera as cores dos obxetos sumando ondas electromagnéticas.
45. As cores producidas por luces teñen como cores primarias, ó vermello, ó verde e ó azul ( RGB). A fusión destes, crean e compoñen a luz branca, por eso a esta mestura se lle denomina, síntesis aditiva e as mesturas parciais de estas luces dan orixen á maioría das cores do espectro visible. Cores luz, síntesis aditiva
46. Si mesturamos as tres cores primarias obteríamos a cor BRANCA. Cores luz primarias: VERMELLO VERDE AZUL BRANCO = VERMELLO + VERDE + AZUL
47. Newton descompuxo a luz, mediante o prisma óptico, nas cores do espectro. Ademáis realizou outro experimento, de fácil construcción, consistente en debuxar un círculo de cores e pegalo a unha roda ou taladro para facelo xirar a toda velocidade. Cando o círculo de cores da voltas a gran rápidez o círculo vese branco.
48. CORES LUZ primarias sumadas dúas a dúas dan as SECUNDARIAS: As cores luz secundarias son as primarias en pigmento MAXENTA = VERMELLO + AZUL AMARELO = VERMELLO + VERDE CIAN = VERDE + AZUL
49. Tamén podemos experimentar ca mestura aditiva si xuntamos feixes de luz de diferentes cores. Si na oscuridade mesturamos unha luz azul, unha verde e unha vermella, obteríamos a mestura de cores antes descrita. Podemos ver a televisión gracias á superposición aditiva de puntos de luz das tres cores básicas, que se atopan distribuidas polas 625 líñas da pantalla do televisor.
50. Cores pigmento, síntesis sustractiva Todas as cores que podes atopar no mercado, lápis de cores, ceras, acuarelas, témperas, etc., están fabricados a partir dunha variada gama de pigmentos químicos.
51. A mestura sustractiva é a que se realiza con pigmentos, é dicir con pinturas. O principio no que se fundamenta a mestura sustractiva é moi diferente á mestura aditiva e o seu resultado é bastante menos luminoso. A mestura aditiva suma e la sustractiva resta. Esto se debe a que cando se mesturan pigmentos a química propia de cada compoñente mineral que forma a cor-pigmento entra en acción. Desta maneira o ollo ve o resultado da mestura, como luz reflectida, pero os pigmentos mesturados sustraen (absorben) previamente a luz entre si. Mesturando as cores básicas na mestura sustractiva obteremos o negro.
52. Igual que na mestura aditiva temos tres cores fundamentais, as primarias, cas que podemos obter tódalas demáis: Cores pigmento primarias: Si mesturamos as tres cores primarias obteríamos a cor NEGRA. MAXENTA 100% CIÁN 100% AMARELO 100% NEGRO = MAXENTA + CIÁN + AMARELO
53. CORES PIGMENTO primarias sumadas dúas a dúas dan as SECUNDARIAS: As cores pigmento secundarias son as primarias en luz AZUL-VIOLETA = CIÁN 50 % + MAXENTA 50 % VERMELLO-NARANXA = MAXENTA 50 % + AMARELO 50 % VERDE = AMARELO 50 % + CIÁN 50 %
54. Si a mestura a facemos con máis cantidade dun primario que outro conseguimos as cores terciarias :
55. Organización das cores. O Círculo Cromático As seis cores, primarias e secundarias, dispostas en círculo e ocupando o seu lugar correspondente, forman o círculo cromático básico, que pode ser máis amplo si se intercalan cores intermedios, que son os que se obteñen pola mestura dunha primaria e unha secundaria contiguos no círculo elemental.
56.
57.
58.
59. ¿cómo usalo? 1.- Es máis sinxelo recordar qué dous primarios hai que mesturar e en que proporción para obter unha cor en concreto. 2.- Observar rapidamente cales son as cores complementarias ou opostas duha determinada cor. 3.- Visualizar e distinguir sin dificultade as gamas harmónicas e as cores frías e quentes. Esta forma de ordear as cores é moi práctica e ten moitas utilidades, entre elas:
60. Para recordarlo, só tes que dibuxar o seguinte esquema: 1. Dibuxar un triángulo equilátero e poñer en cada vértice unha cor primaria: cian, magenta y amarillo 2. Dibuxar outro triángulo equilátero invertido respecto ao anterior e colocar as secundarias: entre o cian e o maxenta, o azul marino; entre o maxenta e o amarelo, o vermello e entre o amarelo e o cian, o verde.
61. 3. Por último colocas as cores terciarias: Entre o cian e o azul, os azuis. Entre o azul e o maxenta, os morados. Entre o maxenta e o vermello, os vermellos fresas. Entre o vermello e o amarelo, os naranxas. Entre o amarelo e o verde, oss verdes claros ou limón Entre o verde e o cian, os turquesas ou verdes mariños
62. Non é necesario que os colorees, posto que seguro que eres capaz de visualizar mentalmente cada uha das cores, bastará con que fagas o esquema cun lápiz e escribas os nomes: tendrás sempre contigo unha chuleta: O círculo cromático ordena as cores de tal modo que as que son entre elas complementarias ou opuestas están unhas enfrente das outras.
63. harmonía contraste As gamas Conxunto de cores que gardan relación entre si Efecto óptico que se produce cando vemos nunha composición dúas cores diferentes destacando unha sobre outra. É unha relación equilibrada entre dúas ou máis cores
64. As cores complementarias son as que están diametralmente opostas no círculo cromático. Son as de maior contraste visual . >>>> VERDE MAXENTA >>>> VERMELLO-NARANXA CIAN >>>> AZUL- VIOLETA AMARELO
67. As cores análogas son aquelas que están contiguas no círculo cromático e están relacionadas entre sí por unha cor que lles é común. Vexamos dous exemplos: VERDE-AMARELO AMARELO NARANXA-AMARELO CIAN AZUL VILOLETA
68. Para obter unha gama de verdes: os verdes obteñense mediante a mestura de azul e amarelo, variando as porcentaxes, obteñense diferentes resultados. Crear unha gama de azuis : As cores máis oscuras logranse mediante unha combinación de púrpura e azul. A cor púrpura tiñe con intensidade e a súa mestura debese dosificar ben. Obtener una gama de vermellos e anaranxados : Mesturando púrpura e amarelo obteremos diferentes tons anaranxados. Obtención duna gama de ocres e terras : A partir dun violeta medio, que se crea a partir dun púrpura e azul, é posible conseguir unha extensa gama de cores comprendidos entre o ocre amarelo e o sombra tostada, chegando a sienas. Para conseguir esta combinación é preciso engadir amarelo aos distintos violetas que se crearon cos outros dous primarios.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79. PROPIEDADES DA COR A «cor» é o resultado dunha sensación. A «cor» está cargada de información e é unha das experiencias visuais máis penetrantes que todos temos en común.
80.
81. Unha cor pode chegar a un grao máximo de luminosidade ou a un grao máximo de oscuridade. A luminosidade da cor obtense engadindo branco e a oscuridade, negro. Luminosidade
82. A luminosidade, brillo ou valor da cor é unha dimensión acromática. Refírese ao grao de claridade ou de oscuridade dunha cor.
83. Os cambios de luminosidade consíguense mesturando unha cor con branco ou co negro, nunca os dous xuntos
84. Gradacións de luminosidade As gradacións de luminosidade prodúcense ao escurecer ou aclarar unha cor progresivamente pola adicción de branco ou negro
85. Unha segunda dimensión sería a intensidade ou saturación . Por intensidade ou saturación entendemos o grao de pureza dunha cor respecto ao gris. As cores con saturación máxima son sinxelas e casi primitivas; así tendremos o amarelo, o maxenta e o cian, ademáís as suúas mesturas (vermello-laranxa, azul- violáceo e verde) Saturación
86. A saturación mínima a obteremos mesturando unha cor ca súa complementaria, é dicir, a súa oposta no círculo cromático. Si a mestura se realiza a partes iguais consíguese un gris medio
87. Tamén as cores puras perden intensidade ao mesturarse con distintos graos de gris, producíndose á par variacións de luminosidade. Mesturando con gris oas cores primarias Mesturando con gris oas cores secundarias
88. Gradaciones de saturación As gradacións de saturación prodúcense ao variar a saturación dunha cor en varios pasos. Podemos realizalas coa complementaria ou con diversos grises.
89. Unha terceira dimensión da cor é o ton ou matiz . O matiz é a cor mesma, existen máis de cen e pode ter características propias. É o atributo que nos permite clasificar as cores como vermello, amarelo, azul, etc. A descripción dumha cor será máis precisa si se identifica a inclinación da cor cara outro ton, por exemplo, azul-violáceo. Ton ou matiz
90. Existen tres matices primarios ou elementais e outros tres secundarios. A partir destas seis cores obtéñense numerosas variacións de matiz ou gamas cromáticas. Nos primeiros se inclúen amarelo, maxenta e cian; en nos segundos, laranxa, verde e azul-violáceo. De igual forma existen as gamas cromáticas que se definen como series de cores utilizadas nunha representación que cumpren unhas determinadas condicións. Si as cores son frías, podemos dicir que utilizamos unha gama cromática de cores frías ou unha gama cromática fría.
91. Si se pretende manter a saturación en todos os pasos tendremos que elexir dous tons primarios ou dous tono cercanos no círculo cromático As gradaciones de ton son transicións dunha cor á outro de distinto ton, por exemplo vermello ao violeta. gradaciones de ton
92. Si polo contrario queremos variar a saturación elexiremos tons secundarios, un primario ou o seu complementario ou algun próximo a éste
96. Unha mesma cor pode parecer dúas cores diferentes dependendo Da cor que teña ao arredor:
97. Unha cor parece diferente cando a alonxamos da nosa vista Aclárase, difumínase e se volve máis azul
98. Unha cor se percibe distinta dependendo da luz coa que o iluminemos.
99. A luz varía sensiblemente en relación coas condicións atmosféricas: estación, clima, nubosidade... ...pero tamén en relación ao movemento do sol ao longo do día O mundo é de cores, onde hai luz, hai cor.
100. A través destes exemplos puideches comprobar que a cor non é unha cualidade fixa dos obxetos, como son a súa forma ou a súa textura. Non é unha característica propia dos corpos, senón unha sensación fisiolóxica que depende da luz que reflicten.
101. A cor é unha sensación fisiolóxica producida no cerebro polas radiacións luminosas, reflectidas polas superficies dos obxetos e percibidas polos ollos. Xunto coa forma, constitúen os elementos fundamentais da linguaxe grafico-plástica, xa que definen os obxetos. ¿Que é a cor?
102. A cor é unha sensación fisiolóxica producida no cerebro polas radiacións luminosas, reflectidas polas superficies dos obxetos e percibidas polos ollos. Xunto coa forma, constitúen os elementos fundamentais da linguaxe grafico-plástica, xa que definen os obxetos. ¿Que é a cor?
103.
104. A luz é o que realmente porta a cor. A cor é luz. Podemos definir a la luz como unha radiación electromagnética capaz de excitar el ollo human producindo sensaciones visuais. Esta enerxía pode ser natural , o Sol; ou artificial , unha vela, lampada ou calquira outro corpo incandescente ou luminiscente
105. A cor é sinxelamente luz del sol o blanca desintegrada. Ésto pode comprobarse deixando pasar por un orificio un raio de sol nun recinto escuro, facendo que pase a través dun prisma de cristal triangular. Observarás que se descompón nunha franxa coas cores vermello, laranxa, amarelo, verde, azul e violeta perfectamente distinguibles.
106. As ondas visibles son aquelas que a súa lonxitude de onda está comprendida entre os 380 e os 760 nanómetros a este espectro visible e o que denominamos luz. ultravioleta infravermello
107. Todos os corpos están constituidos por sustancias que absorben e reflexan as ondas electromagnéticas, é dicir, absorben e reflexan cores.
108.
109. A fusión destes, crean e compoñen a luz branca, por eso a esta mestura se lle denomina, Cores luz A cor luz é a producida por ondas lumínicas. síntesis aditiva
112. Cores pigmento Os pigmentos son colorantes que se mesturan cun aglutinante para obter pinturas. Todas as cores que podes atopar no mercado, lápis de cores, ceras, acuarelas, témperas, etc., están fabricados a partir dunha variada gama de pigmentos químicos.
113. É a que se realiza con pigmentos, é dicir con pinturas. mestura sustractiva Recibe este nome porque ao mesturarse as cores perden luminosidade Mesturando as cores básicas na mestura sustractiva obteremos o negro.
115. Si a mestura a facemos con máis cantidade dun primario que outro conseguimos as cores terciarias:
116. A mestura aditiva suma e la sustractiva resta. Si mesturamos as tres cores primarias luz obteríamos a cor BRANCA. Si mesturamos as tres cores primarias pigmento obteríamos a cor NEGRA. NEGRO = MAXENTA + CIÁN + AMARELO BRANCO = VERMELLO + VERDE + AZUL
117. Organización das cores. O Círculo Cromático As seis cores, primarias e secundarias, dispostas en círculo e ocupando o seu lugar correspondente, forman o círculo cromático
118.
119. Esta forma de ordear as cores é moi práctica e ten moitas utilidades, entre elas: 1.- Es máis sinxelo recordar qué dous primarios hai que mesturar e en que proporción para obter unha cor en concreto. 2.- Observar rapidamente cales son as cores complementarias ou opostas duha determinada cor. 3.- Visualizar e distinguir sin dificultade as gamas harmónicas e as cores frías e quentes.
120. As cores complementarias son as que están diametralmente opostas no círculo cromático. Son as de maior contraste visual.
121. As cores análogas son aquelas que están contiguas no círculo cromático e están relacionadas entre sí por unha cor que lles é común.
122. As cores cálidas e frías . Denomínanse cores cálidas aquelas que van do vermello ó amarelo e as cores frías son as gradacións do azul ó verde.
123.
124.
125. Ton ou matiz É a cor en si mesma. É a forma como denominamos a unha cor concreta. Existen matices primarios y secundarios.
126. As gamas Conxunto de cores que gardan relación emtre si Denomínanse cores cálidas aquelas que van do vermello ó amarelo e as cores frías son as gradacións do azul ó verde.
127. harmonía É unha relación equilibrada entre dúas ou máis cores Prodúcese unha harmonía de cor cando utilizamos nunha composición cores cercanos no círculo cromático. Cores Análogas: contiguas no círculo cromático
128. contraste Efecto óptico que se produce cando vemos nunha composición dúas cores diferentes destacando unha sobre outra. O maior grao de contraste prodúcese cando xuntamos dúas cores complementarias: opostas no círculo cromático