education

3. LEVELLING-OFF
(quiz)

4. Sa inyong nasabtan,
unsa man ang sala?
LEVELLING-OFF

5. Ang tanang tawo ba
makasasala? Nganong
makasala man ang tawo?

6. Sa unsang paagi kita
makasala?

7. Unsa man ang mga example
sa sala nga inyong
nahibaw-an?

8. Unsa man ang Mortal ug
Venial na mga sala?

9. Unsay example sa
salang Mortal?

10. Unsay example sa
salang Venial?

11. Unsaon man
paglingkawas sa
kasal-anan?

12. Unsa na sakramento ang
makapapas sa mga sala?

13. Makapapas ba sa sala
ang Santos nga Misa?

14. -mao ang usa ka tinuyo nga paglapas sa sugo sa Dios.
- Ang tanang tawo nga matawo sa kalibutan makasasala ng daan.
SALANGPANULUNDONO ORIGINALSIN
- Sala ni ADAN og EVA.
- Wala nato na-inherit ang ilang sala apan nasinati nato ang epekto niini.

15. PAGBUHAT SA
ANG TAWO NGA IYANG
BINUHAT NAG-PUYO
MAN SA
TUMANG KALIPAY.
TUNGOD SA SALA NI
ADAN OG EVA NAG
ANTUS KITA SA:

16. •KASAKIT
•PAG-ANTUS
•KAMATAYON
Rom 6:23
“Kay ang bayad sa pagpakasala mao ang kamatayon apan ang gasa
sa Dios mao ang kinabuhing walay kataposan nga anaa kang Cristo
Jesus nga atong Ginoo.”

17. SA UNSANG PAAGI ARON MAPAPAS
ANG
SALANG PANULONDON?

19. SALANG PANULUNDON
ORIGINAL SIN
PINAAGI SA:
SAKRAMENTO SA BUNYAG
tungod kay
giluwas na
kita sa Dios
pinaagi sa
Espiritu
Santo.
→ nawagtang kay gitanyagan na usab kita sa Ginoo ug
usa ka kinabuhi uban kaniya.
• Nahimong Iyang mga Anak na pag-usab.
• Iya na kita sa Dios pagbalik. Ang modawat ug
motuo kaniya makaangkon na sa kinabuhing
dayon.

20. - mao kini ang kahimtang nato karon diin nagaantos na kita
sa kamatayon ug kasakit.
- Wala nato kini tuyoa ug wala kitay labot sa sala sa atong
mga unang ginikanan.
- Apan ang bunga sa ilang mga sala atong nasinati karon nga
mao ang kasakit, pag-antus ug kamatayon.
1. ANG SALANG PANULUNDON
(ORIGINAL SIN)

21. 2. ANG SALA NGA KAUGALINGON
(PERSONAL SIN)
Mao kini ang mga sala na kita
mismo ang nagbuhat.
Human sa Bunyag, ang mga sala
nga atong mabu hat mao na ang
ginatawag nga personal sins.

22. SA UNSANG PAAGI KITA
MAKASALA?
•HUNAHUNA
•PULONG
•BUHAT
Magsugod ang sala diha sa atong
hunahuna ug kasingkasing. Bisan wala
pa ta mobuhat sa sala kung ato na
kining gihunahuna mamahimo na
kining sala. Magsugod ang sala sa tao.

23. Mateo 15:19
“Kay gikan sa iyang kasingkasing manggula
ang dautang hunahuna: pagpatay,
pagpanapaw, daotang pagpakighilawas,
pagpangawat, pagpamakak ug pagbutang-
butang.”

24. Rom 12:2:
“Ayaw kamo pagpahiuyon sa pamatasan niining
panahona. Ipabag-o hinuon sa Dios ang inyong
kaugalingon pinaagi sa pagbag-o sa inyong
panghunahuna (renewal of your minds) aron masayran
ninyo ang kabubut-on sa Dios unsay maayo, hingpit ug
makapahimuot kaniya.”

27. ANG TANANG TAWO BA MAKASASALA?
- Gikaingon nga ang tanang tawo nakasala. Makita kini diha sa:
Roma 3:23
“Nakasala ang tanan ug nahilayo sa himaya sa Dios.”

28. 1 John 1:8
“Kon moingon kita nga wala kitay sala, gilimbongan nato
ang atong kaugalingon ug wala kanato ang kamatuoran.”

29. KINSA LANG MAN ANG
WALAY SALA?

30. Rom 3:23 ug 1 John 1:8
posibilidad nga maapil niini si Jesus ug Maria.
Gitudlo sa Simbahan nga si Jesus tinuod gayud nga
tawo,(100%) ug tinuod pud nga Dios,(100%).
So nakasala pud ba ang Ginoo?

31. Bisan kinsa nga Kristiyano wala gayoy moingon nga
makasasala si Jesus bisan pa ang laing mga relihiyon o
sekta. Klaro gyud na pud sa Bibliya nga walay labot si Jesus
sa sala o wala siya nataptan sa sala. Makita kini diha sa:

32. 1 John 3:5 “Nasayod kamo nga mianhi si Cristo aron pagkuha sa
atong mga sala ug siya walay sala.”
2 Cor 5:21 “Walay sala si Cristo apan gipakamakasasala siya sa
Dios aron kita, sa atong kahiusa kaniya, makabaton sa
pagkamatarong sa Dios.”
Heb 4:15 “Ang atong Pangulong Pari dili sama sa ubang pari nga
dili mobatig kalooy sa atong mga kahuyang kondili usa
siya ka Pangulong Pari nga gitintal sa tanang paagi sama
kanato apan wala gayod makasala.”

33. LAWOM NGA PAGTUON
Rom 3:23
Tan-awa ug basaha ang sinugdanan ani diha sa Rom 3:10-14
→ Naghisgot sa nabuhat nga sala sa mga makasasala.
→ Wala ni naghisgot sa salang panulondon.
kay ang sala nga gihisgotan nagpunting man sa
mga personal nga sala (personal sins).

34. KUNG WALA KINI, WALAY SALA
MAKASALA ANG TAO KUNG ADUNAY
• KAHIBALO
• KAGAWASAN

35. NAKASALA BA C MARIA?
DOGMA
→ Kitang mga Katoliko kinahanglan
gayod nga mutuo niini
→ walay bisan kinsa nga katoliko nga
dili modawat niini.

36. ALLUSIONS
Kalinis-linisang paglilihi sa Mahal na
Birheng Maria ng kanyang inang si
Santa Ana.
(Luke 1:28-30).
Pagpangalan pa lang kay
Maria diha sa
pagpahibalo ni
Arkanghel Gabriel

37. Ginganlan sa Anghel si Maria nga “kekaritomene.”
“Nalibog pag-ayo si Maria sa pagkabati sa
mensahe sa anghel…”
- klaro sa simbahan nga si Maria wala nataptan
sa sala kay gi-preserve man siya sa Ginoo nga
dili mataptan sa sala. Mao kini ang Dogma sa
Immaculate Conception.

38. 1. MORTAL NGA SALA
• Paglapas sa sugo sa Dios
• Usa ka dakong butang
• Tinuyo
• Adunay bug-os na pagmatngon

39. • ANG SALA DAKO KAAU NA BUTANG O (GRAVE MATTER)
• FULL KNOWLEDGE
• FULL CONCENT

40. SA UNSANG PAAGI MAPAPAS
ANG SALANG MORTAL?
PARI

41. • PAGLAPAS SA SUGO SA DIOS
• USA KA DIYUTAYNG BUTANG
• DILI BUG-OS NGA KAHIBALO OG PAGMATNGON
• ANG SALA DILI DAKU KAAYO NGA BUTANG (NOT GRAVE
MATTER)
• NOT FULL KNOWLEDGE • NOT FULL CONCENT

42. MAMAHIMO BANG MAKAAMBIT KITA SA SALA SA
UBAN?
- OO, makaambit kita sa sala sa uban kung kita mag-aghat, magsugo.
• Dili magpugong
• Dili magsilot sa sala
• Dili magpakabana sa pagsulti kun
adunay katungdanan sa paghimo

43. SA UNSANG PAAGI
MAPAPAS ANG SALANG
VENIEL?

44. Proverbs 3:34
“bagalbugalan niya
ang mabugalbugalon
apan kaluy-an niya
ang mapaubsanon.”

45. Matthew 25:26
miingon ang agalon,
“ walay hinungdan ug tapolan nga
sulugoon! Nasayod ka man diay nga
nag-ani ako sa wala ko itanom ug
anghipos sa wala q ipugas.”

46. Proverbs 15:1 “ ang malumong tubag mohupay sa kasuko, apan ang sakit
nga tinubagan mopasilaob niini.”

48. Proverbs 23:2
“ kung dako ka og
kaon, pugngi ang
imong kaugalingon.”

49. Sirach 5:8
“ayaw pagsalig sa
dili matarong nga
kadato kay dili kini
magpulos kanimo
sa adlaw unya sa
katalagman”

50. “Apan karon sultihan ko kamo nga bisan kinsay motan-aw sa usa ka
babaye uban sa dautang tinguha nakapanapaw na ngadto kaniya
sulod sa iyang kasing-kasing.”
Matthew 5:28

51. 1. Genetic modification
2. Pag- experimento sa tawo – patay man o buhi
GIDUNGAG NI POPE FRANCIS
3. Paghugaw-hugaw sa palibot
4. Inhustisya sa katilingban
5. Maoy hinungdan sa kakabus
6. Pinansyal nga kahakog
7. Paggamit og droga

52. 10 KA SUGO SA GINOO
10 KA SUGO MGA SALA
1. HIGUGMAA
ANG GINOO
NGA IMONG
DIOS UG SIYA
LAMANG
- Pagsimba sa laing mga Dios
- tuo-tuo sa mga hula, mahika o
pagkulam o nagpakulam.
-pagbiay-biay sa ngalan sa Ginoo o sa
Espiritu Santo.
- Pagka walay pagtoo sa Ginoo.
-Pagpangayo o pag-ampo sa demonyo.

53. 2. DILI MO
GAMITON ANG
NGALAN SA
DIOS SA
KAWANG.
- Nagsaad na gigamit ang ngalan sa Ginoo.
- Pagsangpit sa ngalan sa Ginoo sa walay
hinungdan.
- Pagpanumpa sa bakak.
- pagpamalikas
- Pagsaad apan wala gibuhat ang saad.
- Pagsaad nga mobuhat gayud og daku nga
sala.
- Pagtampalas sa mga butang na Sagrado.

54. 3. Pagbalaan sa
Adlaw nga
Igpapahulay

55. ADLAWNG DOMINGO

56. HOLY DAYS OF OBLIGATIONS

58. JANUARY 1

59. 4. TAHORON
MO ANG
IMONG
INAHAN OG
AMAHAN
- Pagtubag-tubag, pagsukol ug dili
pagtahud sa mga ginikanan.
- Ang walay pagtagad sa mga ginikanan
inig katigulang nila

60. 5. Ayaw
pagpatay
- Paggamit og
contraception o uban
pang butang nga i-
control ang pagbuntis.
- Pag ipon-ipon bisan
wala pay kasal
- Pagpatay og tawo
(murder)
- Abortion
- Euthanasia (mercy killing)
- Suicide
- Drug abuse
- Terorismo
- Grabeng kasuko
- Pagdumot
- Extortion

61. 6. Ayaw
pagpanapaw
- Pagpanapaw
- Divorce
- Pakighilawas (fornication)
- Pornography
- Rape
- Homosexual Acts
- Incest
- Masturbation

62. 7. Ayaw
pangawat
- Pagpangawat
-Pagluib o pagpangodigo
- Pag-ilad sa mga trabahante sa ilang
tamang sweldo; Dili hustong sweldo
- Pagdaug-daug sa mga kabus
- Paglangan-langan pagbayad sa
utang

63. 8. Dili
magbutang-
butang ug dili
ka magbakak.
-Pagpangilad o pagpangatik o pagpamakak
- Pagdayeg bisan dili tinuod
-Bakak nga pagsaksi bakak nga panumpa (False
witness and perjury)
- Paghunahunag dautan sa usa ka tawo
- Panglibak, pagbagulbol og pagmahay
- Paghukom sa uban
- Paghatag malisya sa lihok sa uban
- Pagbutyag sa mga sakreto

64. 9.Dili
kaibgan
ang asawa
sa imong
isigkatawo.
- Kaulag
- Tanang kailibgon sa butang
malaw-ay.

65. - Avarice
- Pagtinguha sa pagpangawat
10. Dili panghinauton
ang manggad sa
imong isigkatawo.
- Kasina sa kahimtang sa ubang
tawo

66. • Boluntaryo nga pagduhaduha sa pagtuo
• Pagkawalay pagtuo (incredulity)
• Heresiya (heresy) – ang dili pagsulti sa kinatibuk-ang kamatuoran.
• Apostasiya (apostasy) – pagbiya sa atong pagtuo
• Pagbiya sa pagtuo ug pagtukod og bag-o (schism)

67. • Pagkawalay pagtagad (indifference)
• Dili mapasalamaton (ingratitude)
• Dili init o bugnaw sa paghigugma (lukewarmness)
• Acedia ( espirituhanong pagkatapulan)
• Pagdumot sa Dios

68. • Despair in hope— kanang nawad-an nag paglaum
nga maluwas o mapasaylo pa ang mga sala.

70. - ang mga sala nga atong nahibaloan ug
mihukom ta nga atong buhaton.

71. - ang mga katungdanan ug responsibilidad isip usa ka
binunyagan apan wala nato buhata. Mao ni nga sala
nga wala gihunahuna sa uban nga ilang gibuhat.

72. UNSAY BUHATON ARON
MAKALINGKAWAS SA SALA?
- MAGHINULSOL SA MGA SALA.
- MANGUMPISAL o MAKIG-ULI SA
DIOS.
- MAG-USAB SA KINABUHI UBAN SA PANABANG

73. UNSA MAN ANG KUMPISAL?
Ang pagkumpisal usa ka
sakramento nga ang tumong
mao ang pakig-uli sa Dios, sa
katilingban, sa isigkatawo ug
sa kaugalingon.

74. UNSAON MAN PAGKUMPISAL?
Aron makab-ot ang usa ka maayong kumpisal kinahanglan
nga buhaton kining 5 ka butang:
1. Ang pagsusi sa sala
2. Ang paghinulsol sa sala
3. Ang pagsaad sa Dios sa malig-on nga dili na makasala pag-
usab
4. Ang pagsugid sa mga sala
5. Ang pagtuman sa penitensya nga ihatag sa pari.

75. UNSA MAN ANG SIN
OF COMMISSION?

76. MAPAPAS BA SA SANTOS
NGA MISA ANG
SALANG PANULUNDON?

77. SA UNSANG PAAGI
MAPAPAS ANG SALANG
MORTAL?