1. Actualiteitsquiz 2012
{ Hoe goed heb jij de culturele actualiteit gevolgd
in de zomer van 2012?

2. Vraag 1
Vlaanderen heeft een nieuwe literaire wonderboy, Marnix Peeters.
Hij begon zijn carrière als muzieksamensteller bij Stubru en vestigde zijn
naam als rockjournalist bij Humo en Oor. Nu is hij freelancejournalist bij
De Morgen.
Zijn debuutroman gaat over een jongen van 15. Nadat zijn moeder zich onder
een trein heeft geworpen, brengt zijn vader hem onder bij drie
gezusters. Die wonen in een groezelige boerderij in een luguber bos. De
jongen, Werner Plöts, moet er werken op het bedrijf samen met Andy.
De drie zusters hebben veel weg van heksen: ze zijn lelijk, smerig en
gemeen. Andy en Werner moeten huisvriend Ernest-Fritz helpen bij het
vermoorden van iedereen die in de buurt van het erf komt.

3. De lijken worden in de kelder gegooid, waar ze dienen als brandstof
voor een soort biogasinstallatie. Uiteindelijk vlucht Werner met
Orzas, een beer met drie poten. Hij probeert uit te vissen wat
er met zijn vader is gebeurd.
Wat is de titel van dit hilarische en lugubere
sprookje voor volwassenen ?
door Erik van Looy samengevat als :
“dolle verbeelding, messcherp cynisme en plots opflakkerende
levenswijsheid en ontroering (…)”
• a) De dag dat we Andy verminkten
• b) De dag dat we Andy zijn arm afzaagden
• c) De dag dat we ook Andy zijn been afzaagden
OPLOSSING

4. Vraag 2
Afgelopen zomer liep in de bioscoopzalen een road movie geïnspireerd
op een boek van de Amerikaanse auteur Jack Kerouac.
De film speelt in New York, eind jaren veertig. Na de dood van zijn vader
ontmoet Sal Paradise (Sam Riley), een aanstormend schrijver uit New
York, de losbandige en avontuurlijke Dean Moriarty (Garret Hedlund).
Verlangend naar vrijheid vluchten ze weg van de dagelijkse sleur en
reizen door heel Amerika. Tussen wanhoop en vervoering
experimenteren ze met seks, liefde, drugs, alcohol en muziek. Ze
zoeken de beroering, het wilde leven, de losbandigheid - de toppen
van hun emoties.

5. Hoe heet deze verfilmde cultroman van Jack Kerouac?
• a) On the Road
• b) Easy Rider
• c) Into the Wild
OPLOSSING

6. Vraag 3
De Nederlandse literatuur heeft afscheid genomen van twee
gevestigde waarden.
De man op deze foto was van 2000 tot 2004 de Dichter des
Vaderlands. Hij stond bekend om zijn virtuoze en kleurrijke
taalgebruik en was een gevreesd polemist.

7. De man hieronder was een Nederlands dichter en
schrijver. Van beroep was hij psychiater, maar bij een
groter publiek is hij bekend als dichter.

8. Wie zijn deze kort na elkaar overleden schrijvers?
• a) Maurice Maeterlinck en Stefan Brijs
• b) Hendrik Conscience en Louis Paul Boon
• c) Gerrit Komrij en Rutger Kopland
OPLOSSING

9. Vraag 4
Zomergasten is een avondvullend programma waarin iedere
zondag een bekende of interessante Nederlander, Vlaming of
Nederlandssprekende buitenlander zijn of haar favoriete
televisieavond mag samenstellen. De gast komt meestal uit de
literatuur (bv. Adriaan van Dis), wetenschap, televisie, bedrijfsleven
of politiek.
De gekozen fragmenten worden getoond en aan de hand daarvan
wordt de gast geïnterviewd door een interviewer/presentator. Het
programma is in zijn 25-jarig bestaan uitgegroeid tot een van de
bekendste programma's van de Nederlandse publieke omroep, de
VPRO.

10. Het is een hele “eer” om Zomergasten te mogen presenteren.
Dit jaar viel die eer voor de eerste keer te beurt aan een niet-Nederlander.
Wat is zijn naam?
• a) Bart Peeters
• b) Jan Leyers
• c) Michiel de Vlieger
OPLOSSING

11. Vraag 5
Tijdens de voorbije Olympische Spelen won Epke Zonderland, een jongen uit
Friesland, een gouden medaille.
Zijn oefening aan de rekstok was buitengewoon, haast foutloos, met de
bewuste “triple”, een element dat hij als enige turner ter wereld beheerst.

12. De bijnaam van deze Fries is een knipoog naar een sage.
Welke?
• a) De draaier van IJmuiden
• b) Het paard van Leiden
• c) De Vliegende Hollander
OPLOSSING

13. Vraag 6
Welk woord is door de bezoekers van de Gentse Feesten
verkozen tot het mooiste Gentse dialectwoord?
• a) lutsepoepe (dikke kont)
• b) plankierstuumer (stoeproker)
• c) tsiepmuile (iemand die snel huilt)
OPLOSSING

14. Vraag 7
Ook in Vlaanderen gaat iedereen momenteel massaal voor de bijl voor
een erotische soaptrilogie, met expliciete seks- en sm-scènes. Zelfs de
Harry Potterboeken en de thrillers van Dan Brown verkochten niet zó
snel. Het eerste deel is het best verkochte boek ooit in de Britse
literatuurgeschiedenis.
Maar de meningen over de inhoud zijn verdeeld. Voor de ene is het
boek van E.L. James een pornografisch stationsromannetje, voor de
andere heeft het wel degelijk literaire kwaliteiten.

15. Hoe heet het eerste deel
van deze controversiële trilogie?
• a) 50 Ways to Please your Lover
• b) 50 Shades of Grey
• c) 50 Gay Scenes of Love
OPLOSSING

16. Vraag 8
Linguïsten zijn al lang op zoek naar de oorsprong van de Indo-Europese
taalfamilie, waartoe ook het Nederlands behoort. De meest populaire
hypothese tot nu toe was dat de talen zich ongeveer 6000 jaar geleden
begonnen te verspreiden vanaf een regio ten noorden van de Kaspische Zee.
Half-nomadische volkeren zouden de talen tot de kusten van Europa hebben
meegebracht, en verder.
Een groep wetenschappers schuift nu een andere opvatting naar voren. Ze
pasten een techniek toe die ook gebruikt wordt om de historische
verspreiding van virussen in kaart te brengen.
Waar is het Nederlands volgens hen
ongeveer 9000 jaar geleden ontstaan?
• A) Anatolië (Turkije)
• B) Macedonië (Griekenland)
• C) Atlasgebergte (Marokko)
OPLOSSING

17. Vraag 9
De afgelopen dagen is er een heuse polemiek ontstaan in de Vlaamse
media over tussentaal. Enkele Antwerpse taalkundigen pleiten voor
meer taalvrijheid in het onderwijs. Tussentaal wordt in Vlaanderen
vaak ten onrechte in een kwaad daglicht gesteld volgens hen.
Anderen, zoals schrijvers Dimitri Verhulst en Geert van Istendael,
trekken van leer tegen die tussentaal (althans in het onderwijs).
Welke naam bedacht Van Istendael
voor deze Vlaamse tussentaal ?
• a) Verbasteringsvlaams
• b) Verbrokkelingsvlaams
• c) Verkavelingsvlaams
OPLOSSING

18. Vraag 10
TAZ is een kunstenfestival dat elk
jaar tijdens de zomervakantie
plaatsvindt in Oostende en een
kruisbestuiving brengt tussen
verschillende disciplines.
(De “T” in TAZ kan dus misleidend zijn!).
Waarvoor staat het letterwoord T AZ ?
• Theater aan zee
OPLOSSING

19. Oplossingen
 1 De dag dat we Andy zijn arm afzaagden
 2 On the Road
 3 Gerrit Komrij en Rutger Kopland http://www.youtube.com/watch?feature=player_det
ailpage&v=IFovWI10_pk
 4 Jan Leyers
http://www.youtube.com/watch?feature=player_det
 5 De Vliegende Hollander ailpage&v=4nLfuxI103k
 6 ‘Tsjiepmoile’ http://www.youtube.com/watch?feature=player_det
ailpage&v=VGTFZN9bu8U
 7 Fifty Shades of Grey
 8 Anatolië (Turkije)
 9 Verkavelingsvlaams
 10 Theater aan zee

20. ‘Niet Rusland, maar Turkije bakermat
Indo-Europese talen’
24 augustus 2012 Anatolië, achtduizend jaar geleden.
Dat is het resultaat van uitgebreid wetenschappelijk
onderzoek naar de oorsprong van de Indo-Europese
talen, die tegenwoordig in een groot deel van de wereld
gesproken worden.
Voor dit nieuwe onderzoek, door Nederlandse,
Belgische en Nieuw-Zeelandse wetenschappers, zijn
taalvormen uit dode en levende Indo-Europese talen
ingevoerd in een model dat uit een andere tak van
wetenschap komt: de microbiologie. De ontwikkeling
van talen vertoont namelijk overeenkomsten met de
ontwikkeling van virusstammen. De stamboom van het
Indo-Europees blijkt terug te voeren tot het ruige,
bergachtige binnenland van het huidige Turkije, 8000
tot 9500 jaar geleden. Volgens de onderzoekers
hebben de landbouwers die daar toen leefden, zich
langzaamaan over Europa en een deel van Azië
verspreid.
Vooralsnog geniet een andere oorsprongstheorie onder
taalkundigen meer aanhang, namelijk dat het Indo-
Europees het eerst door paardrijdende volkeren op de
steppen van Zuid-Rusland werd gesproken. Diverse
woorden voor paardrijden en wagens hebben namelijk
een gezamenlijke Indo-Europese oorsprong. (Eos,
KULeuven, Science, The New York Times)